«Από τις πιο παρεξηγημένες περιοχές»: Τα αλλιώτικα Λαδάδικα του 1983 μέσα από το αρχείο της ΕΡΤ

Ιστορική συνοικία της Θεσσαλονίκης, σήμερα μια από τις δημοφιλέστερες. Τα φημισμένα Λαδάδικα, η «Αιγυπτιακή Αγορά», ή «Μισίρ Τσαρσί» όπως ήταν παλαιότερα γνωστή, ήταν κάποτε η παλιά καρδιά της εμπορικής κίνησης της Θεσσαλονίκης. Η ονομασία «Λαδάδικα» δόθηκε επειδή εκεί εγκαταστάθηκαν έμποροι λαδιού και ελαίων μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το 1912, ενώ παλαιότερα στο «Μισίρ Τσαρσί» στεγαζόταν το εμπόριο των «εδωδίμων και αποικιακών», προϊόντων της Ανατολής, εγκαταστάθηκαν εκεί αποθήκες, βυρσοδεψεία, και αργότερα ποικίλοι εμπορικοί και βιοτεχνικοί χώροι.

Σταδιακά τα Λαδάδικα άρχισαν να παρακμάζουν, με τα περισσότερα κτήρια μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970 να έχουν εγκαταλειφθεί . Το 1985 η συνοικία κηρύχθηκε ως «ιστορικός τόπος» και περίπου 70 κτήρια, του 17ου, 18ου, 19ου αιώνα ανακηρύχθηκαν διατηρητέα. Η συνοικία άλλαξε τελείως φυσιογνωμία, αποτελώντας σήμερα μια από τις πιο τουριστικές περιοχές της πόλης.

Η εκπομπή της σειράς «Η ΕΡΤ στη Βόρειο Ελλάδα» αφιερωμένη στα Λαδάδικα, μια από τις τελευταίε λαϊκές (τότε) συνοικίες της Θεσσαλονίκης. Αποτυπώνει μέσα από τον τηλεοπτικό φακό, την εικόνα της συνοικίας το 1983, λίγο πριν από αυτήν την αλλαγή του τοπίου, της φυσιογνωμίας και χαρακτήρα της άλλοτε εμπορικής καρδιάς της πόλης.

Η τηλεοπτική κάμερα της εκπομπής καταγράφει πλάνα από τη συνοικία, τα εγκαταλελειμμένα κτήρια και τις εμπορικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις που ακόμη λειτουργούν, καθώς και από το λιμάνι, ενώ καταστηματάρχες και υπάλληλοι των επιχειρήσεων της περιοχής μιλούν για την εμπορική δραστηριότητα στην συνοικία και την μεταφορά της αγοράς σε άλλη τοποθεσία.

Ο αρχιτέκτονας Γιώργης Κολιόπουλος, μελετητής της συνοικίας των Λαδάδικων, κάνει μια ιστορική αναδρομή της εμπορικής δραστηριότητας στην περιοχή-από τη δημιουργία της συνοικίας περίπου το 1470 με τις αφίξεις Ισπανο-Εβραίων στην πόλη της Θεσσαλονίκης, έως τη μετονομασία της σε «Λαδάδικα» με την απελευθέρωση της πόλης το 1912. Διαβάζει χαρακτηριστικό απόσπασμα από την αφήγηση του Οθωμανού περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπή για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης και την αγορά Μισίρ Τσαρσί.

Ο πρόεδρος υπαλλήλων της αγοράς των Λαδάδικων και εργαζόμενοι συζητούν για την εμπορική τους δραστηριότητα στην συνοικία, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και τις δύσκολες συνθήκες εργασίας, καθώς και για την μεταφορά των επιχειρήσεων και καταστημάτων σε άλλη τοποθεσία. Την δική τους μαρτυρία δίνουν και ιδιοκτήτες βιοτεχνιών στης συνοικίας, ενώ παράλληλα η τηλεοπτική κάμερα καταγράφει παραδοσιακές, βιοτεχνικές ασχολίες που στις μέρες μας εκλείπουν (κατασκευή σκουπών). Λόγος γίνεται, τέλος, για τη λειτουργία της Αιγυπτιακής Αγοράς σαν μια παραλιμάνια συνοικία, με ειδική αναφορά στη λειτουργία των οίκων ανοχής και τη μαρτυρία εργαζόμενης σε οίκο ανοχής.

Σκηνοθεσία: Σταμάτης Τσαρουχάς

Φωτογραφία: Λάκης Καλύβας

Υπεύθυνος εκπομπής: Χρήστος Χριστοδούλου

Έτος παραγωγής: 1983

Ημερομηνία πρώτης προβολής εκπομπής: 12/4/1983

Πηγή: ΕΡΤ