Αυτοψία: Νομική Σχολή, το «κρυφό σxολειό» του ΑΠΘ

Το σύνθημα της κεντρικής φωτογραφίας, είναι γραμμένο στο πλατύσκαλο μίας σκάλας, μερικά μέτρα μακριά από την αίθουσα 5, που βρίσκεται στον 3^ο όροφο της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ. Είναι η αίθουσα από την οποία πρόσφατα, ένας φοιτητής που καθόταν σε περβάζι, δίπλα σε ανοιχτό παράθυρο, βρέθηκε στο κενό, διότι δεν υπήρχε καρέκλα να καθίσει, για να παρακολουθήσει το μάθημα.

Ευτυχώς για το φοιτητή, η πτώση του από τον 3^ο όροφο της Νομικής, δεν είχε τραγική κατάληξη. Όμως τραγική είναι κυριολεκτικά η κατάσταση στα μαθήματα του τμήματος Νομικής του ΑΠΘ, τα οποία, με ένα μεταμοντέρνο τρόπο, θυμίζουν «κρυφό σκολειό».

Αίθουσες με χωρητικότητα 110 -120 καθήμενων, στα μαθήματα υπερχειλίζουν και αναγκαστικά φιλοξενούν πάνω από 180 άτομα. Οι υπεράριθμοι φοιτητές, πέρα από τα καθίσματα, γεμίζουν τους πλαϊνούς διαδρόμους και τα σκαλιά, κάθονται σε πρεβάζια δίπλα σε ανοιχτά, αφύλαχτα παράθυρα, ενώ κάποιοι στέκονται όρθιοι για να εξοικονομηθεί χώρος, ή κάθονται ακόμα και στο πάτωμα, δίπλα στην έδρα διδασκαλίας, προκειμένου να παρακολουθήσουν την παράδοση.

Αυριανοί δικηγόροι, ποινικολόγοι και συνταγματολόγοι, στριμώχνονται, χρόνια τώρα, στις λίγες αίθουσες του Τμήματος, για να μη χάσουν μάθημα, ενώ αρκετοί, πολλές φορές, εγκαταλείπουν και φεύγουν αγανακτισμένοι κι από αξιοπρέπεια, μην αντέχοντας να κάθονται καταγής, στο υποτιθέμενο μεγαλύτερο πανεπιστήμιο των Βαλκανίων.

Οι εγκαταστάσεις τις Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, δεν είναι σε άσχημη κατάσταση, ούτε υστερούν σε ποιότητα, αλλά είναι ανεπαρκείς και ελάχιστες για τον όγκο των φοιτητών που καλούνται να εξυπηρετήσουν.

Στο τμήμα είναι εγγεγραμμένοι περίπου 3.500 φοιτητές, εκ των οποίων, καθημερινά, παρακολουθούν τα μαθήματα, ή συμμετέχουν με κάποιο τρόπο στην εκπαιδευτική διαδικασία, περίπου 1000.

Γι αυτούς τους φοιτητές, το τμήμα Νομικής διαθέτει μόλις 4 αίθουσες και δύο αμφιθέατρα ενώ υπάρχουν και 3 μικρές αίθουσες, που χρησιμοποιούνται κυρίως για τα μαθήματα των μεταπτυχιακών φοιτητών.

«Αν αποφασίσουν να έρθουν κάποια μέρα οι εγγεγραμμένοι φοιτητές στη σχολή θα πρέπει να την κλείσουμε, γιατί θα δημιουργηθεί πανικός», αναφέρει χαρακτηριστικά η καθηγήτρια Νομικής του ΑΠΘ, Ιφιγένεια Καμτσίδου, τονίζοντας ότι το πρόσφατο ατύχημα με την πτώση του φοιτητή είναι αποτέλεσμα της ανεπάρκειας των υποδομών αλλά και της τεράστιας έλλειψης διδακτικού προσωπικού.

Δηλαδή, επειδή δεν υπάρχουν καθηγητές, αναγκαστικά για να «προλάβουν» τα προγράμματα σπουδών και να μπορούν να παρακολουθήσουν περισσότεροι φοιτητές τα μαθήματα, γίνεται σύμπτυξη «τάξεων», με αποτέλεσμα στις παραδόσεις να δημιουργείται το αδιαχώρητο, όπως πρόσφατα στην παράδοση μαθήματος του αστικού δικαίου, κατά την οποία συνέβη το ατύχημα.

Σύμφωνα με το οργανόγραμμα της σχολής οι κενές θέσεις καθηγητών είναι 54

Οι καθηγητές που σήμερα υπηρετούν και διδάσκουν στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, είναι 66 ενώ σύμφωνα με το οργανόγραμμα της σχολής οι κενές θέσεις είναι 54. Πως αναπληρώνονται; Με το στρίμωγμα των φοιτητών σε συγχωνευμένα τμήματα που «παστώνονται» σε ανεπαρκείς αίθουσες.

Η έλλειψη καθηγητών προκαλεί αρρυθμίες και στο εκπαιδευτικό έργο, που χάρη στην προθυμία και τον πατριωτισμό των διδασκόντων, διατηρείται σε υψηλό επίπεδο, αλλά εκ των πραγμάτων αυτό δεν είναι αρκετό.

Σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετές ώρες διδασκαλίας ανατίθενται σε ερευνητικό προσωπικό ή σε προδιδακτορικούς φοιτητές, και μάλιστα άτυπα, δηλαδή χωρίς πληρωμή, γεγονός που συνιστά φαινόμενο μαύρης εργασίας.

Ανάλογες ελλείψεις υπάρχουν και στο προσωπικό της βιβλιοθήκης της Σχολής όπως και στο διοικητικό προσωπικό και στις γραμματείες, όπου απασχολούνται εργολαβικοί υπάλληλοι.

Η υποχρηματοδότηση, η έλλειψη καθηγητών και οι ανεπαρκείς υποδομές, είναι τα βασικά προβλήματα της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, που ιστορικά είναι μία από τις πρώτες σχολές που δημιουργήθηκαν κατά την ίδρυση του ΑΠΘ.

«Η κατάσταση δεν είναι τωρινή. Αυτή την κατάσταση της ανεπάρκειας σε αίθουσες και καθηγητές, την αντιμετωπίσαμε κι εμείς που αποφοιτήσαμε από τη Σχολή», αναφέρει ο Χρήστος Ωραιόπουλος, μεταπτυχιακός φοιτητής της Νομικής και σημειώνει ότι «αυτή η κατάσταση των τραγικών ελλείψεων διαιωνίζεται αδιάλειπτα και ισχύει για τουλάχιστον 20 χρόνια».

Με αφορμή δε, το πρόσφατο ατύχημα, με την πτώση του φοιτητή, υπογραμμίζει πως ευθύνες για τα μέτρα προστασίας στις αίθουσες, όπου επικρατούν αυτές οι δύσκολες συνθήκες διδασκαλίας, φέρει η Πρυτανεία του ΑΠΘ, διότι δεν έχει φροντίσει ώστε να υπάρχουν προφυλάξεις στα παράθυρα και στα περβάζια, όπου αναγκαστικά κάθονται φοιτητές για να παρακολουθήσουν τις παραδόσεις.

«Δυστυχώς διαχρονικά το κράτος δεν λαμβάνει υπόψη του την εισήγηση των καθηγητών για το πόσους φοιτητές μπορεί να εκπαιδεύσει η Σχολή», τονίζει η Ι. Καμτσίδου και αναφέρει ότι αναγκαστικά λόγω της έλλειψης χώρων και καθηγητών, γίνεται επέκταση του προγράμματος διδασκαλιας.

Δηλαδή η διδασκαλία των μαθημάτων ξεκινά από τις 8 το πρωί και επεκτείνεται χρονικά μέχρι τις 10 το βράδυ. «Αυτό δεν είναι καλό από παιδαγωγική άποψη» σημειώνει και εξηγεί πως «όταν ένας φοιτητής έχει ένα μάθημα στις 8 το πρωί, μετά έχει ένα άλλο στις 2 το μεσημέρι, και ένα τρίτο στις 7-8 το βράδυ, έχουμε μία διάσπαση του χρόνου, που δεν είναι επωφελής για τη μελέτη και την ανάπτυξη των γνώσεων».

«Υπάρχει προσπάθεια από την Κοσμητεία να οργανωθεί το πρόγραμμα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλά η μείωση του προσωπικού είναι εξοντωτική. Από 120 καθηγητές που είμαστε πριν μερικά χρόνια, έχουμε πέσει στους 66 τακτικούς καθηγητές» τονίζει και αναφέρει ότι με βοηθητικό προσωπικό των 3-4 ατόμων, με 3μηνες και 6μηνες συμβάσεις, δεν λύνεται το πρόβλημα.

Επισημαίνει δε, πως άμεσα στη Σχολή Νομικής, πρέπει να γίνει ένας ανασχεδιασμός του προγράμματος σπουδών και του προγράμματος διδασκαλίας και να πληρωθούν όλες οι θέσεις που έχουν κενωθεί την τελευταία δεκαετία, διότι με τους ισχύοντες ρυθμούς αποχωρήσεων, σε 4 χρόνια θα μείνουν λιγότεροι από 40 καθηγητές!

Θέλουμε καθηγητές και αίθουσες – Να αξιοποιηθεί η ΔΕΘ

Εκ μέρους του συντονιστικού του Συλλόγου Φοιτητών της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, ο φοιτητής, Τάσος Παπαδόπουλος, σημειώνει ότι η υποχρηματοδότηση είναι το μείζον πρόβλημα που γονατίζει συνολικά τη Σχολή.

«Δεν έχουμε καθηγητές και δεν μας χωράνε οι αίθουσες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι στο μάθημα όπου έγινε το συμβάν με την πτώση του συμφοιτητή μας, μάθημα που υπάγεται στο αστικό δίκαιο, ενώ πριν από λίγα χρόνια οι καθηγητές που δίδασκαν αστικό δίκαιο ήταν 16, πλέον έχουν μείνει μόλις 7, λόγω συνταξιοδοτήσεων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να συγχωνεύονται τμήματα και να υπάρχει τεράστιος συνωστισμός. Στο μάθημα, το οποίο παρακολουθούσε ο φοιτητής από το περβάζι, μέσα στην αίθουσα βρισκόταν πάνω από 180 άτομα», τονίζει και αναφέρει ότι «αυτή είναι η καθημερινότητα μας στη Σχολή».

«Οι ευθύνες ανήκουν αποκλειστικά στην κυβέρνηση και στην πρυτανεία αλλά η απάντηση τους είναι ότι πρέπει να μειωθούν οι φοιτητές», σημειώνει και αναφέρει ότι υπάρχουν κάποια αμφιθέατρα όπως και η αίθουσα τελετών της Σχολής, που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν καλύτερα και μερικώς να δώσουν κάποιες λύσεις.

Προτείνει πως εντός της ΔΕΘ, όλο το χρόνο, υπάρχουν κτήρια τα οποία με μία μικρή συντήρηση θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν χώρους διδασκαλίας στο ΑΠΘ. «Το πρόβλημα μας είναι ξεκάθαρο: θέλουμε καθηγητές και αίθουσες» τονίζει και επιμένει ότι η πολιτική της κυβέρνησης αποσκοπεί στη διάλυση της δημόσια παιδείας και όχι στην ενίσχυση της.