Αζέροι και φοιτητές γιόρτασαν την Άνοιξη στο ΑΠΘ!

Εικόνες: AΠΕ

Γεμάτο συμβολισμούς το γιορτινό τραπέζι για το Νοβρούζ Μπαϊράμι: πιάτα με φύτρες σιταριού, που συμβολίζουν τη νέα ζωή, μπακλαβάς ως υπόμνηση της γλυκιάς γεύσης της ζωής, ξηροί καρποί (δύναμη), βαμμένα κόκκινα αυγά (νίκη στη μάχη).

Όλα αυτά τα εδέσματα στολίζουν το μεγάλο, μακρόστενο τραπέζι στο Σύλλογο Αζέρων “Qalla”, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Η Σαλατίν Μαμεντλί, γραμματέας του Συλλόγου, φέρνει στο τραπέζι έναν δίσκο με πολλά ποτήρια ζεστό μαύρο τσάι, μεταφέροντας στον χώρο το άρωμα της Ανατολής. Οι καλεσμένοι είναι φοιτητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)- φίλοι του συλλόγου.

«Η Γιορτή μας ξεκινάει την ημέρα της ισημερίας, 21 Μαρτίου, άλλα σήμερα (σ.σ. η εκδήλωση έγινε το Σάββατο, 17 Μαρτίου) κάνουμε παρουσίαση της γιορτής στους Έλληνες και ξένους φίλους μας» λέει μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων- Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ), “Πρακτορείο 104,9 FM”, ο πρόεδρος του Συλλόγου, Ρασίντ Μαμεντλί.

«Η γιορτή μας ονομάζεται “Νοβρούζ Μπαϊράμι”, που σημαίνει “καινούργια μέρα”. Μοιάζει σε αρκετά σημεία με το ελληνικό Πάσχα» μπαίνει στη συζήτηση η μητέρα της Σαλατίν, Μήδεια Νταμοτσιάδου, ελληνικής καταγωγής, γεννημένη στον Καύκασο.

«Θέλαμε να δείξουμε και να αναβιώσουμε στον μικρό χώρο του Συλλόγου μας την κύρια γιορτή του Αζερμπαϊτζάν, που γιορτάζεται εδώ και αιώνες στη “Γη της φωτιάς”, όπως αποκαλείται η χώρα από όπου προερχόμαστε» συνεχίζει ο Ρασίντ.

Την ίδια ώρα εμφανίζονται κορίτσια με παραδοσιακές φορεσιές και αρχίζουν να χορεύουν έναν παραδοσιακό χορό σε γρήγορο ρυθμό, παρόμοιο με εκείνους που απαντώνται στις περιοχές του Καυκάσου – και χορεύονται από Γεωργιανούς, Αρμένιους, Τσετσένους…

«Στον χορό βλέπουμε πολλά κοινά των λαών που κατοικούν στον Καύκασο» εξηγεί η Σαλατίν, αλλά υπάρχουν λεπτομέρειες, που ξεχωρίζουν τον ένα χορό από τον άλλο.

Στη συζήτηση μπαίνει μια φοιτήτρια του ΑΠΘ από την Ουαλία, η Κέιτι, ντυμένη με το παραδοσιακό φόρεμα της γυναίκας Αζέρας: «Δεν ήξερα τίποτα για την ξεχωριστή αυτή γιορτή, μέχρι που σήμερα έμαθα. Ντύθηκα με φόρεμα παραδοσιακό, να νιώθω έστω για ένα βράδυ Αζέρα!» λέει.

«Οι εορτασμοί μας αφορούν στη νίκη της άνοιξης έναντι του χειμώνα και κορυφώνονται την ημέρα της εαρινής ισημερίας, 21 Μαρτίου. Τα όπλα στην μάχη άνοιξης – χειμώνα είναι τα βαμμένα αβγά. Όποιου σπάει το αβγό, χάνει τη μάχη» εξηγεί η Σαλατίν, ενώ ο Ρασίν συμπληρώνει: «Στις γιορτές στην πατρίδα έχουμε κοκορομαχίες, ιπποδρομίες και πάλη … Αυτό περισσότερο στα χωριά του Αζερμπαϊτζάν. Οι παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα παραμένουν αναλλοίωτα στο πέρασμα των αιώνων, παρά την απαγόρευση του Νοβρούζ Μπαϊράμι, κατά τη διάρκεια της σοβιετικής περιόδου».

Πριν είκοσι χρόνια, ο ίδιος, γεμάτος θέληση για τη ζωή, ήρθε στη Ελλάδα μαζί με τη σύζυγό του, την -τότε- μόλις έξι ετών κόρη και τον ενός έτους γιο του.

«Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, ψάχναμε να σωθούμε, ενώ τώρα που τα παιδιά μας μεγάλωσαν ελληνόπουλα, προσπαθούμε να σώσουμε τις παραδόσεις μας και τη γλώσσα» λέει (σ.σ. Τα παιδιά του Ρασίντ επισημαίνουν πως θεωρούν την ελληνική γλώσσα μητρική).

Ο μπακλαβάς και άλλες γλυκές νοστιμιές

Τον μπακλαβά για τη γιορτή του συλλόγου έκανε η μητέρα της Σαλατίν, που σε μια εβδομάδα ετοιμάζεται να κάνει και μια παρουσίαση (master class ) για το αζέρικο μπακλαβά, που -δοκιμάζοντάς τον- διαπιστώσαμε πως είναι πολύ νόστιμος.

«Στο Αζερμπαϊτζάν κάθε πόλη και κάθε χωριό έχει τη δική του συνταγή για τον μπακλαβά. Έχουμε μπακλαβάδες λοιπόν με διαφορετικά συστατικά, άλλους ξηρούς καρπούς, διαφορετικό χρώμα, διαφορετικά στρώματα, αλλά πάντα το ίδιο σχήμα, το οποίο συμβολίζει τη γυναίκα» εξηγεί η Μήδεια.

Η γιορτή «Νοβρούζ Μπαϊράμι» δεν έχει θρησκευτικό αλλά παραδοσιακό χαρακτήρα. Οι ιστορικοί εθνολόγοι πιστεύουν ότι οι ρίζες του Νοβρούζ βρίσκονται στο Γκομπουστάν, μια προστατευόμενη περιοχή 60 χλμ μακριά από το Μπακού.

Περίπου 6.000 χαραγμένα σχέδια που χρονολογούνται πριν από 5.000-20.000 χρόνια ανακαλύφθηκαν εκεί, στους βράχους της νοτιοανατολικής πλευράς της οροσειράς του Καυκάσου.

Στοιχεία δείχνουν ότι οι λαοί γιόρταζαν την άνοιξη τότε γύρω από μεγάλες φωτιές. Μερικά από τα σχέδια στο Γκομπουστάν αναπαριστούν αυτό τον χορό, που έγινε στη συνέχεια ένας παραδοσιακός αζέρικος κυκλικός χορός.

Ακόμη και σήμερα οι άνθρωποι ανάβουν φωτιές όχι μόνο στα χωριά, αλλά και μέσα στην πρωτεύουσα Μπακού, καθώς πιστεύουν στην δύναμη της φωτιάς. (σ.σ. Nowruz συνδέονται με το Ζωροαστρισμό και τη λατρεία της φωτιάς).

Μεταξύ φοιτητών από Ουαλία, Γερμανία, Ρωσία, Γαλλία που ήρθαν στην γιορτινή εκδήλωση, ήταν κι Εσρά, μουσουλμάνα από την Κομοτηνή, που σπουδάζει στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ και έχει όνειρο να κάνει το μεταπτυχιακό της στο διεθνές δίκαιο.

«Εμείς στην Κομοτηνή δεν γιορτάζουμε αυτήν την γιορτή, αλλά στην Αδριανούπολη (Τουρκία) υπάρχει παρόμοια γιορτή – φεστιβάλ, στην διάρκεια του οπίου ανάβουν φωτιές, χορεύουν κυκλικούς χορούς» λέει.

Πηγή: AΠΕ