Η Θεσσαλονίκη, παλιά: Ένα σχολείο στη συνοικία των Εξοχών

Σεπτέμβριος, μήνας έναρξης του εκπαιδευτικού έτους, και κατηφορίζοντας την Βασιλίσσης Όλγας θα συναντήσει κανείς πολλά σχολικά κτίρια, το καθένα με τη δική του ιστορία, άλλα νεώτερης και άλλα παλαιότερης κατασκευής. Ένα από αυτά είναι και το Μαράσλειο Διδασκαλείο, που σήμερα στεγάζει το 19ο Γυμνάσιο- 19ο Λύκειο, και βρίσκεται σε ένα δρόμο παράλληλο της Βασιλίσσης Όλγας, επί της οδού Αλεξανδρείας 93.

Το σημερινό κτίριο, πνιγμένο από τη μεταπολεμική ανοικοδόμηση, ίσως είναι από τους ελάχιστους ανοιχτούς χώρους της πυκνοκατοικημένης περιοχής, και για τους βιαστικούς περαστικούς δε φαίνεται να αποκαλύπτει πως το συνοδεύει μια πολυετή ιστορία. Αφού αποπερατώθηκε το 1905 και πρωτολειτούργησε με την επωνυμία «Ελληνογαλλικόν Εμπορικόν και Πρακτικό Λύκειο Στ.Νούκα», και αργότερα προστέθηκε στην επωνυμία του το Μαράσλειο, καθώς και οι δύο αποτέλεσαν από τους μεγαλύτερους ευεργέτες του διδασκαλείου. Σε μια εποχή όπου η Θεσσαλονίκη βρισκόταν υπό οθωμανική κυριαρχία, και δραστήρια μέλη της Ελληνικής Κοινότητας αποφασίσουν να ιδρύσουν ένα σχολείο με εμπορικό προσανατολισμό, δίνoντας βαρύτητα στην εκμάθηση της γαλλικής γλώσσας και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων στον τομέα του εμπορίου και των επιχειρήσεων. Η φήμη του σχολείου θα ξεπεράσει τα όρια της Θεσσαλονίκης, και σύντομα θα φοιτούν σ’αυτό μαθητές και από άλλα μέρη της Βόρειας Ελλάδας, μάλιστα σε ένα διάστημα μόνο το 20% των μαθητών θα προέρχονται από Θεσσαλονίκη Μεταξύ άλλων κατά τον Α’Παγκόσμιο Πόλεμο θα στεγάσει νοσοκομείο, καθώς οι συμμαχικές δυνάμεις επέτασσαν μεγάλα κτίρια, όπως επίσης και κατά την περίοδο του ελληνοιταλικού πολέμου. Μετέπειτα, κατά την περίοδο της κατοχής θα επιταχθεί από τους Γερμανούς, για να ξαναεπιταχθεί από τους Άγγλους με την απελευθέρωση, φιλοξενώντας έτσι στους χώρους του αναρίθμητους στρατιώτες από τις στρατιές που περάσαν από τη Θεσσαλονίκη. Στο πέρασμα του χρόνου το Μαράσλειο θα υποστεί αλλαγές στον εκπαιδευτικό του χαρακτήρα, και ύστερα θα στεγάσει το Β’ Γυμνάσιο Θηλέων, το Ζ’ Γυμνάσιο-Λύκειο Θηλέων, ώσπου στη σημερινή εποχή στεγάζει το 19ο Γυμνάσιο-Λύκειο Θεσσαλονίκης. Συμπληρώνοντας έτσι μια σχεδόν αδιάλειπτη και υπερεκαντοναετή προσφορά στην εκπαίδευση της Θεσσαλονίκης.

Σήμερα, ο περιβάλλων χώρος δε θυμίζει πολλά από την παλιά Θεσσαλονίκη, καθώς το Μαράσλειο χτίσθηκε στη Συνοικία των Εξοχών, γνωστή για το καλό της κλίμα, και συνόρευε με τις πάμπολλες όμορφες βίλες της περιοχής, μια από τις ελάχιστες που απομένει εκεί κοντά είναι και η Βίλλα Μορντώχ (Βασ.Όλγας-Μαρτίου). Παρόλα αυτα το κτιριακό συγκρότημα του σχολείου αποτελεί ένα καλαίσθητο αρχιτεκτονικό κατασκεύασμα, και αποτελεί ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα κτίσματα της όμορφης Συνοικίας των Εξοχών.

Πηγή: Φρειδερίκη Φαντίδου-Σιδηροπούλου, Αλεξανδρείας 93, (ιδιωτική έκδοση)