Στο παλαιότερο σωζόμενο χάνι της πόλης
Κανείς δε φεύγει ίδιος μετά την επίσκεψή του στο ατμοσφαιρικό αυτό κτίριο
Λέξεις-εικόνες: Δημήτρης Κανονίδης
Στα Άνω Λαδάδικα πάνω από την οδό Τσιμισκή στην οδό Εδέσσης 6 βρίσκεται το Μπενσουσάν Χαν. Ένας χώρος που πολλοί Θεσσαλονικείς ακόμα και σήμερα αγνοούν την ύπαρξή του.
Το ραντεβού μας με τον Στέλιο Ντοκούζ, καλλιτεχνικό διευθυντή του Μπενσουσάν Χαν. Μας υποδέχεται με ένα πλατύ χαμόγελο ευγενέστατος, μας καλωσορίζει. “Καλώς ορίσατε στο Μπενσουσάν Χαν στο μέρος που τα όνειρα διαστέλλονται”. Μας ανοίγει τη σιδερένια πόρτα που και μας οδηγεί στα ενδότερα του οικήματος, ενώ ξετυλίγει σιγά σιγά το κουβάρι της ιστορίας.
Το Μπενσουσαν Χαν κτίστηκε γύρω στα 1810 και ιδιοκτήτης του ήταν κάποιος Τούρκος. Λειτούργησε ως πανδοχείο σε 3 επίπεδα. Το υπόγειο το οποίο χρησιμοποιείτο ως αποθηκευτικός χώρος εμπορευμάτων, το ισόγειο το οποίο χρησιμοποιείτο ως σταύλος, και τον πρώτο όροφο που χρησιμοποιείτο ως κοιτώνες. Το 1830 το οίκημα αγοράζεται από τον εβραίο Σαμουήλ Μπενσουσάν.
Το 1930 οι κληρονόμοι του Μπενσουσάν, πωλούν το κτήριο στην οικογένεια του Βασίλη Ζωτιάδη μεγαλέμπορου της Θεσσαλονίκης.Το κτήριο αλλάζει χρήση. Από πανδοχείο το μεν ισόγειο μετατρέπεται σε μαγαζί με μπαχαρικά, υφάσματα, και ψιλικά, ο δε πρώτος όροφος σε γραφεία δικηγόρων , συμβολαιογράφων , και εκτελωνιστών. Μέχρι τη δεκαετία του 1980 στο ισόγειο υπήρχε το κατάστημα μπαχαρικών του Μπίλλυ γνωστού στους παλιούς Θεσσαλονικείς που το θυμούνται ακόμα μέχρι σήμερα.
Στη δεκαετία του 1990 η περιοχή των Λαδάδικων αρχίζει να παρακμάζει. Το Μπενσουσάν Χαν εγκαταλείπεται από τους χρήστες των μαγαζιών. Το 2007 τα καταστήματα “Μη με λησμονεί” το ενοικιάζουν για αποθηκευτικό χώρο, ενώ στον πρώτο όροφο φιλοξενούνται εικαστικές εκθέσεις. Το 2012 παρουσιάστηκε από τη θεατρική ομάδα “Άλλοτε” η θεατρική παράσταση “Φόβος”. Από τότε ολοένα και συχνότερα επιλέγεται ο χώρος για εικαστικές εκθέσεις , θεατρικά δρώμενα, διαλέξεις, σεμινάρια, εργαστήρια και στο ισόγειο, και στον επάνω όροφο. Το 2013 στα πλαίσια των “Δημητρίων” φιλοξενείται έκθεση φωτογραφίας και αυτό δίνει ώθηση στο χώρο καθώς γίνεται πιο γνωστός στο ευρύ κοινό.
Σήμερα και στα τρία επίπεδα του κτηρίου φιλοξενούνται υπέροχα αντικείμενα εποχής τα οποία ανήκουν στη συλλογή των καταστημάτων “Μη με λησμονεί” που έχουν και την καλλιτεχνική φροντίδα του κτηρίου. Κάπου εδώ ο Στέλιος σταματά την αφήγηση. Τον ευχαριστούμε για το χρόνο που μας αφιέρωσε. Καθώς τον αποχαιρετούμε και απομακρυνόμαστε στα αυτιά μας ηχούν οι τελευταίες του λέξεις…”κανείς δε φεύγει ίδιος μετά την επίσκεψή του στο Μπενσουσάν Χαν…”
Διαβάστε ακόμη Ο Χάρτης της πόλης: Μπενσουσάν Χαν
