Δημοπρατείται το έργο πράσινου δώματος και κάθετου κήπου στα ΕΠΑΛ Σταυρούπολης

Το Τμήμα Σχολικής Στέγης της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών Δήμου Παύλου Μελά, “κάνει ποδαρικό” το 2020, με πολύ καλά νέα, καθώς δημοσιεύτηκε την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου, η δημοπράτηση του έργου «Δημιουργία πράσινου δώματος στο σχολικό συγκρότημα ΕΠΑΛ Σταυρούπολης» προϋπολογισμού 1.500.000,00 ευρώ.

Πρόκειται για Πράξη ενταγμένη στο «ΕΣΠΑ 2014-2020» και συγκεκριμένα στον Άξονα Προτεραιότητας «Προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων», του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία 2014-2020» με Κωδικό ΟΠΣ 5034585, η οποία συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).

Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι μετά τη δημοπράτηση και με βάση τα χρονοδιαγράμματα, το έργο θα ξεκινήσει το καλοκαίρι, αμέσως μετά το τέλος της φετινής σχολικής χρονιάς και θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2021.

Η εγκατάσταση φυτεμένων δωμάτων και των κάθετων κήπων εκτιμάται ότι θα προσφέρει πολλαπλά περιβαλλοντικά, ενεργειακά και οικονομικά οφέλη στο σχολικό συγκρότημα των ΕΠΑΛ Σταυρούπολης, ένα από τα μεγαλύτερα της Θεσσαλονίκης τόσο ως προς την έκταση των κτιριακών υποδομών του όσο και ως προς το πλήθος των χρηστών καθώς εκτιμάται ότι σε καθημερινή βάση μαθητές, διδακτικό προσωπικό και επισκέπτες ανέρχονται στα 1.586 άτομα και σε εβδομαδιαία βάση οι χρήστες των κτιρίων ανέρχονται στα 7.930 άτομα!

Οι παρεμβάσεις στα δώματα του σχολικού συγκροτήματος περιλαμβάνουν εργασίες στεγάνωσης των δωμάτων, διαμόρφωση υποστρώματος, προμήθεια και εγκατάσταση φυτικού υλικού και συστήματος αυτόματης άρδευσης καθώς και τοποθέτηση συστήματος κάθετων τοίχων δηλαδή εγκατάσταση υποδομής που φέρει ενσωματωμένο σύστημα άρδευσης και αποστράγγισης, τη στερέωση-κούμπωμα των φυτοδοχείων καθώς και τη φύτευση των φυτών.

Τα φυτεμένα δώματα / πράσινες στέγες θα διασφαλίσουν εξοικονόμηση ενέργειας τόσο κατά τη θερινή όσο και κατά τη χειμερινή περίοδο μέσω της μείωσης των ενεργειακών απωλειών και των θερμικών ανταλλαγών με το περιβάλλον.

Ο Δήμαρχος Παύλου Μελά Δημήτρης Δεμουρτζίδης και οι Εντεταλμένοι Δημήτρης Λαλές και Στέφανος Βάρφης, συγχαίρουν τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών και τη Διεύθυνση Χρηματοδοτικών Προγραμμάτων για τα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη που θα προκύψουν από την αναβάθμιση της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής υποδομής, την εξοικονόμηση ενεργειακών πόρων, τη μείωση των λειτουργικών δαπανών με κτίρια πιο φιλικά προς το περιβάλλον, για ένα Δήμο Παύλου Μελά πράσινο και ανθεκτικό.

Να σημειωθεί ότι το Δημοτικό Συμβούλιο Δήμου Παύλου Μελά, αποφάσισε ομόφωνα με την 225/20-3-2019 να αποδεχτεί την ένταξη της Πράξης.

Για ένα Δήμο Παύλου Μελά πράσινο και ανθεκτικό!

Γιατί πράσινα δώματα στα ΕΠΑΛ Σταυρούπολης;

Η εγκατάσταση φυτεμένων δωμάτων και των πράσινων τοίχων εκτιμάται ότι θα προσφέρει πολλαπλά περιβαλλοντικά, ενεργειακά και οικονομικά οφέλη στο σχολικό συγκρότημα των ΕΠΑΛ Σταυρούπολης, ένα από τα μεγαλύτερα της Θεσσαλονίκης τόσο ως προς την έκταση των κτιριακών υποδομών του όσο και ως προς το πλήθος των χρηστών καθώς εκτιμάται ότι σε καθημερινή βάση μαθητές, διδακτικό προσωπικό και επισκέπτες ανέρχονται στα 1.586 άτομα και σε εβδομαδιαία βάση οι χρήστες των κτιρίων ανέρχονται στα 7.930 άτομα! 

Στο Σχολικό Συγκρότημα ΕΠΑΛ Σταυρούπολης, συστεγάζονται 4 σχολεία, το 1ο και το 2ο ΕΠΑΛ Σταυρούπολης, καθώς και το Εσπερινό ΕΠΑΛ Σταυρούπολης και το Εργαστηριακό Κέντρο (Ε.Κ.) του ΕΠΑΛ Σταυρούπολης.

Το συγκρότημα βρίσκεται στη συμβολή των οδών Ακριτών και Θράκης, στην περιοχή Τερψιθέας της Δημοτικής Κοινότητας Σταυρούπολης του δήμου. Χωροθετείται σε οικόπεδο συνολικού εμβαδού 11.050,14 τ.μ. και η  συνολική κτισμένη επιφάνεια του οικοδομήματος είναι 11.918,00 τ.μ.. Οι επιφάνειες επιστέγασης του κτίσματος ανέρχονται σε 6.042,00 τ.μ., οι οποίες μοιράζονται στα διάφορης ογκομετρίας κτίσματα του συγκροτήματος. Το κτίσμα δεν εφάπτεται σε άλλα και γενικά δεν σκιάζεται από πουθενά, γεγονός που σημαίνει ότι στο δώμα αναπτύσσονται μεγάλες θερμοκρασίες. Η ευρύτερη περιοχή παρουσιάζει έντονα αστικά χαρακτηριστικά, με μεγάλες πυκνότητες πληθυσμού και μικρά ποσοστά πρασίνου. 

Στην περιοχή Τερψιθέας παρουσιάζεται έλλειψη παρουσίας πρασίνου κυρίως λόγω παρουσίας εκτεταμένων αδιαμόρφωτων – χωρίς πράσινο χώρων σε άμεση γειτνίαση με το σχολικό συγκρότημα του ΕΠΑΛ. 

Στο ευρύτερο περιβάλλον της περιοχής περιλαμβάνονται διάσπαρτοι μικροί χώροι πρασίνου, με κυριότερους το πάρκο Ρόδων, την πλατεία Εδέσσης και τους κοινόχρηστους χώρους πρασίνου κατά μήκος της οδού Ιατρού Γωγούση. 

Με βάση όσα περιγράφονται παραπάνω και αφορούν την υφιστάμενη κατάσταση σε σχέση με το οικιστικό περιβάλλον και τις περιβαλλοντικές πιέσεις στο Δήμο Παύλου Μελά διαπιστώνεται ότι απαιτείται ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός και η υλοποίηση παρεμβάσεων που πρέπει να περιλαμβάνουν: 

α)διαμόρφωση νέων χώρων πρασίνου, 

β)λειτουργική αξιοποίηση – ανάπλαση υφιστάμενων χώρων πρασίνου και κοινοχρήστων χώρων, 

γ)δημιουργία πράσινων διαδρομών, 

δ)αξιοποίηση νέων τεχνολογιών για πράσινα δώματα και κάθετους κήπους προκειμένου να υπάρξει σημαντική επαύξηση πρασίνου στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου.  

Οι αναγκαίες αυτές ενέργειες είχαν περιληφθεί στο εγκεκριμένο επιχειρησιακό πρόγραμμα του Δήμου Παύλου Μελά 2015 – 2019 στον άξονα με τίτλο «προστασία και βελτίωση φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος».

9+1 λόγοι εγκατάστασης πρασίνου δώματος στα συγκεκριμένα κτίρια

Αναλυτικότερα τα φυτεμένα δώματα / πράσινες στέγες θα συμβάλλουν στην:

• Ενίσχυση και προστασία της μόνωσης του δώματος (θερμική προστασία, δροσισμό του κτιρίου).
• Βελτίωση του μικροκλίματος, καθώς τα φυτά θα προστατεύουν το δώμα και θα λειτουργούν βελτιωτικά στην επιφανειακή του θερμοκρασία.
• Μείωση των ενεργειακών απωλειών και των θερμικών ανταλλαγών με το περιβάλλον.
• Διαχείριση των ομβρίων υδάτων και μείωση του συντελεστή απορροής τους, καθώς η πολυεπίπεδη διαστρωμάτωση θα λειτουργεί σαν φίλτρο καθαρίζοντας το νερό από βλαβερές ουσίες ενώ παράλληλα θα συγκρατεί νερό και θα ελέγχει το χρόνο απορροής με αποτέλεσμα την ελεγχόμενη εκτόνωση του δικτύου και την αποφυγή των πλημμυρικών φαινομένων.
• Συγκράτηση των επιβλαβών αιωρούμενων σωματιδίων και της σκόνης. Τα φυτά στην επιφάνεια του δώματος θα απορροφούν αιθάλη, νιτρικά και άλλες επιβλαβείς ουσίες οι οποίες θα συγκρατούνται στα διαφορετικά επίπεδα του φυτεμένου δώματος.
• Ενίσχυση της ηχομόνωσης. 
• Λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων με δεδομένο ότι ανεκμετάλλευτες επιφάνειες θα μετατραπούν σε λειτουργικούς χώρους πρασίνου.
• Προστασία από πιθανότητα πυρκαγιάς.
• Εφαρμογή μιας μεγάλης κλίμακας επιδεικτική – πιλοτική παρέμβαση επαύξησης των επιφανειών πρασίνου που θα μπορούσε να ενισχύσει – ενθαρρύνει την εφαρμογή αντίστοιχων πολιτικών και σε άλλα δημόσια ή ιδιωτικά κτίσματα.

Σημειώνεται ότι το σύστημα υποδομής που θα εγκατασταθεί είναι κατάλληλο για το συνδυασμό πράσινου δώματος/πράσινης στέγης και φωτοβολταϊκών, αφού έχει ενσωματωμένη τη βάση στήριξης των φωτοβολταϊκών, για μελλοντική τους εγκατάσταση. Αυτό γίνεται διότι με το συνδυασμό των δύο φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών, επιτυγχάνουμε τη μέγιστη παραγωγή ενέργειας για το κτίριο, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζουμε την προστασία του κτιρίου από τις ακραίες μεταβολές των εξωτερικών συνθηκών (άνεμος, χαλάζι, δυνατές βροχές, υψηλές θερμοκρασίες).

Κάθετος κήπος, ένα πρωτοποριακό σύστημα κάθετης φύτευσης στα σχολικά κτίρια

Ο κάθετος κήπος είναι ένα πρωτοποριακό σύστημα κάθετης φύτευσης. Προσαρμόζεται σε κάθε επιφάνεια και δημιουργεί όμορφες εικόνες. Το σύστημά του είναι απλό και τεχνολογικά εξελιγμένο. Τα φυτά γίνονται αναπόσπαστο κομμάτι του κτιρίου.

Ο κάθετος κήπος εκτός από τον καλλωπιστικό του ρόλο λειτουργεί άριστα σαν υλικό

θερμομόνωσης και ηχομόνωσης. Λειτουργεί βιοκλιματικά στη σταθεροποίηση της

θερμοκρασίας στο εσωτερικό του κτιρίου και απομονώνει την εξωτερική όχληση.

Η εγκατάσταση γίνεται πολύ εύκολα και γρήγορα, “χτίζοντας” τις ταινίες της πλάτης

του συστήματος του κάθετου κήπου. Ο κάθετος κήπος αποτελείται από μικρά δοχεία, τα οποία κουμπώνουν πάνω σε πλαστικές ταινίες. Οι ταινίες αυτές είναι η πλάτη του

κήπου και φέρουν ειδικές υποδοχές για το σύστημα άρδευσης και ασφάλειας των δοχείων. Τα φυτά αναπτύσσονται σε φυτοδοχεία εκτός του χώρου εγκατάστασης και

έπειτα “κουμπώνουν” στη βάση του κάθετου κήπου. Κάθε φυτό τοποθετείται σε ένα δοχείο εξασφαλίζοντας έτσι αυτοτελή ανάπτυξη και συντήρηση. Αυτό το ιδιαίτερο πλεονέκτημα δίνει τη δυνατότητα σε όλα τα φυτά να αναπτύσσονται χωρίς να ανταγωνίζονται σε θρεπτικά στοιχεία και νερό. 

Η άρδευση αναπτύσσεται οριζόντια και ακολουθεί κατά πόδας τη φύτευση. Η ακρίβεια της κατασκευής της και ο αυτοματισμός εγγυώνται ευκολία χρήσης και μικρή κατανάλωση νερού. Το δίκτυο άρδευσης και ταυτόχρονα υδρολίπανσης, είναι ενσωματωμένο σε ειδικές υποδοχές και ποτίζει με ακρίβεια το κάθε φυτό. Η άρδευση γίνεται με αυτοματισμό και συνδέεται με το σύστημα της υδρολίπανσης. Το σύστημα αποστράγγισης δεν επιτρέπει διαρροές και υπερχειλίσεις. Ένα σύστημα σωλήνων τρέχει κάθετα σε όλο το ύψος του κήπου και απομακρύνει το πλεονάζον νερό.  Οι σωλήνες αποστράγγισης οδηγούν το νερό κατευθείαν στο κάτω μέρος της κατασκευής όπου υπάρχει συσσωρευτής, χωρίς να επιβαρύνει τα κάτω φυτά και χωρίς διαρροή στο σύστημα φύτευσης ή στο χώρο εγκατάστασης του κήπου. 

Η συντήρηση της κατασκευής είναι απλή. Περιορίζεται κυρίως στον έλεγχο της λειτουργίας της και είναι δυνατή ακόμα και από άτομα μη εξειδικευμένα. Πολύ εύκολα μπορεί να αλλαχτεί ένα και μόνο φυτό, με έτοιμα φυτοδοχεία. 

Mε στόχο την ενίσχυση του άξονα της στρατηγικής ΟΧΕ-ΒΑΑ Θεσσαλονίκης για μια πόλη πράσινη και ανθεκτική

Η παρέμβαση προτάθηκε προς χρηματοδότηση στο πλαίσιο του προγράμματος των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων – Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη Θεσσαλονίκης του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2014 – 2020. Σύμφωνα με το κείμενο της Στρατηγικής του προγράμματος το μικροκλίμα που διαμορφώνεται στην περιοχή του πολεοδομικού συγκροτήματος συντελεί στην περιβαλλοντική υποβάθμιση της πόλης. 

Συντελεστές αυτής της υποβάθμισης είναι η πυκνή δόμηση, η απουσία ελεύθερων χώρων και συνεπώς επιφανειών πρασίνου, η εκτεταμένη κάλυψη των ελεύθερων χώρων με μη απορροφητικά υλικά κ.α.. Η εφαρμογή πράσινων δωμάτων συμβάλλει στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και ειδικότερα στον τρίτο άξονα της στρατηγικής «Θεσσαλονίκη πράσινη και ανθεκτική», θεματικό στόχο 3.2 «βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος και μικροκλίματος».