Εγώ ο Ξένος: 7 πρόσωπα μιλούν για τη Θεσσαλονίκη που έκαναν σπίτι τους

Η Θεσσαλονίκη ήταν πάντα σταυροδρόμι. Από την απαρχή της μέχρι σήμερα, οι πολιτισμοί που αναπτύχθηκαν εντός της, οι εθνικότητες που έφτασαν και έζησαν σε αυτήν και έγιναν τελικά «ντόπιοι», οι γλώσσες που μιλήθηκαν και μιλιούνται ακόμα με διαφορετικά ηχοχρώματα στους δρόμους της, όλα πληθωρικά και πολύπλευρα, όπως έχει γίνει χάρη σε αυτά και η φύση της ίδιας της πόλης.

Πολλοί κατέφυγαν στη Θεσσαλονίκη ανά τα χρόνια, είτε ως πρόσφυγες, όπως μαρτυρά η παλαιότερη αλλά και η σύγχρονη ιστορία, είτε ως σπουδαστές, οικονομικοί ή και ερωτικοί μετανάστες, άτομα των τεχνών, των γραμμάτων, του αθλητισμού και των διεθνών σχέσεων. Το σίγουρο είναι ότι ο καθένας από όσους έφτασαν σε αυτή την πόλη, μόνος ή με τους δικούς του ανθρώπους, πρόσθεσε στο «είναι» της την δική του ιστορία, αφήνοντας το στίγμα του με το γεγονός και μόνο ότι επέλεξε να την γράψει μπροστά στην θάλασσά της και ανάμεσα στους ανθρώπους της, ένας από αυτούς πια.

Κάνοντας τον απολογισμό των τελευταίων 30 χρόνων, μιλήσαμε με άτομα «ξένα» κι όμως τόσο συνδεδεμένα πια με την Θεσσαλονίκη, άτομα που προσέφεραν σε αυτήν, το ταλέντο τους, την γνώση τους, την γνήσια τους εκτίμηση και αγάπη, η οποία τους έκανε να την αποκαλούν σπίτι τους και να επιλέξουν να μείνουν σε αυτήν. Απαντούν γιατί διάλεξαν τελικά αυτή την πόλη, τι αγαπούν περισσότερο και τι λιγότερο σε εκείνη και πώς οραματίζονται το μέλλον της.

Ελίζ Ζαλαντό

Γενική Διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Καταγωγή: Γαλλία

Όταν ήμουν παιδί, μου είπαν ότι η Θεσσαλονίκη ήταν ένα φεστιβάλ. Οι γονείς μου απλά ξέχασαν να μου πουν πως πίσω από το φεστιβάλ, υπήρχε επίσης μια μεγάλη πόλη! Δηλαδή στην φαντασία μου, η Θεσσαλονίκη ήταν ένα μαγικό μέρος, αποκλειστικά αφιερωμένο στον κινηματογράφο! Μεγάλωσα και είχα την ευκαιρία να ανακαλύψω και να εκτιμήσω την πόλη, όταν παρευρισκόμουν η ίδια στο φεστιβάλ. Όταν μου προσφέρθηκε να μείνω και να ζήσω στην Θεσσαλονίκη για να διευθύνω το φεστιβάλ, το παιδικό μου όνειρο έγινε η καθημερινή μου πραγματικότητα: η ζωή μου στη Θεσσαλονίκη είναι αποκλειστικά αφιερωμένη στον κινηματογράφο! Εκτιμώ πολλές πλευρές της πόλης, αλλά αν πρέπει να αναφέρω λίγες, θα ανέφερα πρώτα την ασφάλεια. Απλά νιώθω ασφαλής. Είναι ανεκτίμητο όταν έχεις ζήσει στο εξωτερικό, όταν έχεις συνηθίσει να εντοπίζεις εγκαταλειμμένες αποσκευές στο λεωφορείο ή όταν το σκέφτεσαι δύο φορές προτού κάτσεις σε μια βεράντα ή πας με παιδιά σε μια συναυλία. Στη Θεσσαλονίκη, απελευθερώνομαι από αυτό το άγχος. Ένα άλλο πλεονέκτημα της πόλης είναι η ανθρώπινη κλίμακα: περπατάς και ποδηλατείς σχεδόν παντού (εκτός από την Άνω Πόλη, εκτός αν είσαι αθλητής!). Και φυσικά, η θάλασσα… παντού… από την υπέροχη Νέα Παραλία μέχρι το λιμάνι. Και μετά το φαγητό, τόσο δημιουργικό και άφθονο. Η Θεσσαλονίκη έχει τόσο πολλά ατού! Δεν είναι όλα τέλεια φυσικά, και αυτό που μου λείπει περισσότερο είναι η συγκοινωνία. Δεν οδηγώ κι έτσι ονειρεύομαι ένα μετρό, πλοία για να πάω στην Χαλκιδική, περισσότερα και ταχύτερα τρένα για να πάω στην Καβάλα, στην Κωνσταντινούπολη ή την Σόφια. Ονειρεύομαι μια Θεσσαλονίκη με λιγότερα αυτοκίνητα να μπλοκάρουν τα πεζοδρόμια και να παρκάρουν οπουδήποτε μπορούν. Αλλά είμαι αισιόδοξη και ξέρω πως όταν αυτή η μέρα έρθει, η Θεσσαλονίκη θα γίνει το κέντρο του κόσμου.

Πίτερ Πάνες

Πρώην Διευθυντής του Ινστιτούτου Γκαίτε Θεσσαλονίκης

Καταγωγή: Γερμανία

Νέος τότε ακόμα στο Ινστιτούτο Γκαίτε του Μονάχου, με μετέθεσαν το 1990 στο Ινστιτούτο Γκαίτε Θεσσαλονίκης, παρά την θέλησή μου εκείνη την εποχή, επειδή τότε με γοήτευε η Ινδία. Η μικρή μας οικογένεια, η σύζυγός μου, οι δυο μας γιοι και εγώ, μείναμε τελικά από δική μας επιλογή μέχρι το 1997. Ήταν μία πολιτικά δύσκολη – με τον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας-, αλλά ταυτόχρονα και πολύ γόνιμη περίοδος, τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά. Κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων, αναπτύχθηκε μια «επιλεκτική συγγένεια» με την πόλη και τους φίλους, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Δεν ήταν λοιπόν τυχαίο το γεγονός ότι το 2010, αφού στο εντωμεταξύ είχα εργαστεί στη Νότια Αμερική και τη Γερμανία, ζήτησα να με μεταθέσουν ξανά ως διευθυντή στο Γκαίτε Θεσσαλονίκης. Από το 2010 έως το 2017, διετέλεσα λοιπόν διευθυντής του Ινστιτούτου, στα χρόνια της κρίσης αλλά και των ευκαιριών. Αυτά ήταν τα πιο έντονα και γόνιμα χρόνια της υπηρεσίας μου. Μετά από 14 χρόνια εργασίας και ζωής στη Θεσσαλονίκη, αποκτήσαμε ρίζες εδώ και έγινε για όλη την οικογένεια η δεύτερη πατρίδα μας. Έχουμε γυρίσει τον κόσμο, έχουμε δει πολλά και συνεχίζουμε να νιώθουμε ακόμα πολύ οικεία στην πατρίδα μας, τη Γερμανία, αλλά δεν υπάρχει χώρος, τόσο επαγγελματικά όσο και ιδιωτικά, που να μας «ταιριάζει περισσότερο» ή να μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα από ότι στη Θεσσαλονίκη. Η χαρακτηριστική ατμόσφαιρα αυτής της πόλης, ο πολιτισμός της, η ιστορία, το τοπίο, το κλίμα και φυσικά οι άνθρωποι που ζουν εδώ και τους γνωρίζουμε εδώ και 25 χρόνια, μας αγγίζουν, μας εμπνέουν, μας κρατούν ενεργούς – και μας προτρέπουν μέσα από τον εδώ και χιλιετίες κοσμοπολιτικό τόπο να συμμετέχουμε και να συμβάλλουμε ενεργά και φιλικά για μια Ευρώπη με ποικιλομορφία και ελευθερία. Το θετικό υπερτερεί κατά πολύ: Η Θεσσαλονίκη είναι μια παραθαλάσσια πόλη στη Μεσόγειο, με πλούσια και ποικιλόμορφη κουλτούρα και ιστορία, και ένα έντονα νεανικό παρόν που εμπνέει και προσφέρει πολλές δυνατότητες. Η πόλη «ανασαίνει» το φως και την άπλα, το πνεύμα και τον αισθησιασμό, υπήρξε μια μητρόπολη, ένα λιμάνι, μια γέφυρα μεταξύ της Ανατολής και της Δύσης για πάνω από δύο χιλιετίες, και τις δύο τελευταίες δεκαετίες ξαναποκτά αυτόν τον σημαντικό για ολόκληρη την Ευρώπη ρόλο. Η γαστρονομία, το εμπόριο, οι πολιτιστικές εκδηλώσεις, ο τουρισμός, η εκπαίδευση, οι δημιουργικές δυνάμεις/δημιουργική οικονομία και η κοσμοπολίτικη ελληνική φιλοξενία δημιουργούν ένα γοητευτικό μίγμα για τους κατοίκους και τους επισκέπτες. Αυτό που με ενοχλεί είναι η έλλειψη ατομικής ευθύνης για τους δημόσιους χώρους, για παράδειγμα, για τον χώρο μπροστά στην πόρτα μας, για τα σκουπίδια στην πόλη, στην ύπαιθρο και τη θάλασσα… Με ενοχλεί η έλλειψη ευθύνης για το περιβάλλον γενικότερα και για μια κοινωνία των πολιτών. Υπάρχουν βέβαια εξαιρέσεις, τις οποίες συναντάμε ιδίως μεταξύ των νέων όλο και πιο συχνά. Θεωρώ ότι το μέλλον της πόλης είναι πολύ θετικό, αν καταφέρει να αναπτύξει τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητές της και να αναδείξει τα «χαρακτηριστικά της μοναδικότητάς» της. Και σε αυτό συμπεριλαμβάνονται και: σύγχρονες υποδομές, επενδυτική στήριξη για νέους δημιουργούς / νεοφυείς επιχειρήσεις, δημιουργία θέσεων εργασίας για -συχνά άριστα εκπαιδευμένους- νέους, κοσμοπολιτισμό και περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, αλληλεγγύη για τους αδύναμους στην κοινωνία και ενεργή αλληλεγγύη για τις αξίες μιας ενωμένης Ευρώπης των πολλών.

Ούμερ Σουφιγιάν

Διερμηνέας

Καταγωγή: Πακιστάν

Δεν επέλεξα να έρθω στην Θεσσαλονίκη. Βρέθηκα στην πόλη τυχαία, όταν έφτασα στην Ελλάδα ως πρόσφυγας. Η Θεσσαλονίκη ήταν η πρώτη πόλη στην οποία βρέθηκα όταν έφτασα στην χώρα. Στη συνέχεια, επισκέφτηκα και την Αθήνα. Επέλεξα όμως να ζήσω στην Θεσσαλονίκη γιατί αυτή την πόλη την αγάπησα. To πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό όταν σκέφτομαι τη Θεσσαλονίκη είναι οι άνθρωποί της. Τόσο ευγενικοί και φιλόξενοι. Έτσι είναι και η πόλη, φιλόξενη και ανοιχτή σε όσους την επισκέπτονται. Από τις πιο όμορφες πόλεις που έχω δει, συνδυάζει πολλούς πολιτισμούς και αυτό φαίνεται και στα κτίριά της. Αλλά και η συνύπαρξη θάλασσας και βουνού και όλα τα όμορφα τοπία που μπορεί να βρει κανείς σ’ αυτή κάνουν την Θεσσαλονίκη μοναδική. Πολλές φορές μου αρέσει να τριγυρνάω, με το ποδήλατο μου, στις γειτονιές της που έχουν ακόμα μικρά σπίτια αντί για πολυκατοικίες, όπως στην Ευαγγελίστρια, στην Άνω Πόλη και αλλού. Αγαπάω ακόμα την ιστορία της πόλης, την οποία έμαθα όταν πήγαινα στο κολλέγιο, στο Πακιστάν. Διδάχτηκα για τον Μέγα Αλέξανδρο, τον Αριστοτέλη και άλλους γνωστούς Έλληνες. Υπάρχουν όμως και κάποια πράγματα που δεν μου αρέσουν στην Θεσσαλονίκη. Δεν υπάρχει φροντίδα για την καθαριότητα. Και οι άνθρωποι εδώ δείχνουν αδιαφορία για την καθαριότητα της πόλης. Και βλέπω καθημερινά πολλά όμορφα σπίτια και κτίρια τα οποία δεν χρησιμοποιούνται και δεν καταλαβαίνω γιατί. Είναι τόσο κρίμα. Θα μπορούσε να είναι πιο όμορφη η πόλη αν αυτά τα κτίρια φτιάχνονταν. Αλλά θα μπορούσαν να μένουν και άνθρωποι σε κάποια από αυτά. Είναι πολλοί άνθρωποι που δεν έχουν σπίτι, είναι άστεγοι ή φτωχοί. Δεν ξέρω ποιο θα είναι το μέλλον της Θεσσαλονίκης. Βλέπω ότι τα έργα για να γίνει η πόλη καλύτερη πάνε πολύ αργά. Το μετρό θα είναι πολύ καλό όταν γίνει. Γιατί τα αυτοκίνητα είναι πάρα πολλά και είναι άσχημη εικόνα για την πόλη και δύσκολο να μετακινηθείς. Το άλλο άσχημο που βλέπω είναι η εγκληματικότητα, που είναι αρνητικό για την Θεσσαλονίκη. Ελπίζω να μπορέσουν να φτιάξουν όλα αυτά και να έχει η Θεσσαλονίκη ένα πολύ καλό μέλλον, όπως αξίζει στην πόλη αυτή. Και ελπίζω να καταφέρω να πάρω το άσυλο και να ζήσω σ’ αυτή την πόλη που αγαπάω.

Μπερνάρ Κουόμο

Αρχιτέκτονας στην ανάπλαση της Νέας Παραλίας

Καταγωγή: Αλγερία-Γαλλία

Υπάρχει μια διαφορά μεταξύ τουρίστα και ταξιδιώτη. Εγώ είμαι ταξιδιώτης, αποφάσισα να ρίξω την άγκυρα στην Θεσσαλονίκη στο 1996. Επίτηδες χρησιμοποιώ αυτή την έκφραση γιατί στην ζωή μου, τίποτα δεν ήταν ποτέ οριστικό. Είναι ωραίο συναίσθημα να νιώθει κάνεις ξένος σε μια άγνωστη πόλη, φαίνεται ότι όλα είναι προς εξερεύνηση, ότι όλα είναι διαθέσιμα. Ήρθα στην Θεσσαλονίκη με την αφορμή του πρότζεκτ που δουλεύαμε εκείνα τα χρόνια οι «Νικηφορίδης / Cuomo architects», το πολιτιστικό κέντρο και θέατρο στην Μενεμένη, ο πρώτος διαγωνισμός που κερδίσαμε. Το περίεργο είναι ότι σήμερα η Θεσσαλονίκη έγινε η πόλη στην οποία έχω ζήσει τα περισσότερα χρόνια. Μετά από 15 χρόνια ζωής στο Παρίσι, θεωρώ ότι η ζωή στην Θεσσαλονίκη είναι πιο γλυκιά, η ζωή φαίνεται να έχει εισχωρήσει σε κάθε ρωγμή του δημόσιου χώρου, ένα συναίσθημα πολύ σημαντικό για μένα. Μου αρέσουν επίσης ο ανοιχτός ορίζοντας και ο περίπατος ανάμεσα στην πόλη και την θάλασσα. Στη Θεσσαλονίκη, όπως και στην πλειονότητα των ελληνικών πόλεων δεν μου αρέσει ο απροσπέλαστος δημόσιος χώρος. Τα γεμάτα με εμπόδια, τραπεζοκαθίσματα, δίκυκλα, περικυκλωμένα από αυτοκίνητα που ακόμα και τις διαβάσεις κλείνουν είναι μία κατάσταση που δυσχεραίνει σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα των πολιτών. Η Θεσσαλονίκη πολύ πρόσφατα εξέλεξε νέα Δημοτική Αρχή. Θέλω να πιστεύω και ελπίζω ότι θα κάνει ότι είναι δυνατόν για να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης.

Πασκουάλε Λέμπο

Σεφ

Καταγωγή: Ιταλία

Μπορώ να πω ότι δεν επέλεξα εγώ την Θεσσαλονίκη, αλλά η Θεσσαλονίκη επέλεξε εμένα! Γνωριστήκαμε με την γυναίκα μου στην Φλωρεντία, ως φοιτητές. Μετά από έναν χρόνο σχέσης στην Ιταλία, ήρθε το πρώτο καλοκαίρι στην Ελλάδα, το 1991, η πρώτη γνωριμία με την Θεσσαλονίκη. Μια πόλη που μου θύμισε Νάπολη. H παραλία, ο Θερμαϊκός, οι άνθρωποι και οι ανθρώπινες σχέσεις, η ζεστασιά τους με έκανε αμέσως να αισθάνομαι μέλος της παρέας. Το δεύτερο καλοκαίρι, το 1992, ήδη η Θεσσαλονίκη με περίμενε με πολλούς φίλους, για να ανακαλύψω τα υπόλοιπα στέκια της. Θυμάμαι, ραντεβού στο Αχίλλειον για ποτάκι. Μια βόλτα στον Μύλο. Και μετά μπουζούκια. Για να ξυπνήσω το πρωί και να έχω θέα τον Όλυμπο, το μυθικό μέρος όπου ο Δίας καλούσε σε συμβούλιο τους θεούς για να αποφασίσει την μοίρα των ανθρώπων, να περπατήσω στην πατρίδα του Μέγα Αλέξανδρου και να κάνω μπάνιο στις παραλίες που ο Αριστοτέλης μελετούσε τον πολιτισμό για εμάς. Έτσι επέλεξα την Θεσσαλονίκη… Για τους Θεσσαλονικείς που με έκαναν να αισθάνομαι Θεσσαλονικιός, φίλος και μέλος αυτής της μεγάλης οικογένειας. Η οικογένεια “Θεσσαλονίκη” μου αρέσει. Που μένει σε ένα μεγάλο σπίτι με την τραπεζαρία στην πλατεία Αριστοτέλους, την βεράντα στον Θερμαϊκό, με τον κήπο στα Λαδάδικα ή τότε στον Μύλο, με την κουζίνα στο Καπάνι, με το μπαλκόνι στα Κάστρα, και το εξοχικό στην Χαλκιδική -σαν την Χαλκιδική δεν έχει. Πάντα έτοιμη να σε αγκαλιάσει σαν μέλος της famiglia. Και να μην ξεχάσουμε… τις ωραίες γυναίκες της Θεσσαλονίκης. La città delle donne. Η πόλη της γυναίκας, ο Μέγας Αλέξανδρος την Θεσσαλονίκη την έχτισε για μια γυναίκα, την αδελφή του. Στην Θεσσαλονίκη δεν μου αρέσει μόνο ο καφές! Πιστεύω ότι η Θεσσαλονίκη όσο μεγαλώνει θα ομορφαίνει. Η στρατηγική και γεωγραφική τοποθεσία θα παίξουν μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξή της, είναι και ήταν πάντα ένα σταυροδρόμι Ανατολής-Δύσης για τον πολιτισμό και το εμπόριο, επιβεβαιώνεται από τον πρωταγωνιστικό ρόλο του λιμανιού ως πύλη για τα Βαλκάνια και την Βόρεια Ευρώπη. Έχω ακούσει πολλές φορες την φράση “Η Θεσσαλονίκη θα είναι το Μιλάνο τον Βαλκανίων”. Ελπίζω το μέλλον της Θεσσαλονίκης να είναι η φράση “Το Μιλάνο είναι η Θεσσαλονίκη της Ευρώπης”.

Τατιάνα Ζουράβλεβα

Διευθύντρια του Κέντρου Ρωσικής Γλώσσας και Πολιτισμού Russian Word

Καταγωγή: Ρωσία

Ήρθαμε στην Ελλάδα το 1994. Η μητέρα μου ήταν γλωσσολόγος και πήρε πρόσκληση από συναδέλφους να έρθει για επιστημονική έρευνα σε συνεργασία με το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του ΑΠΘ, σαν επιστημονική συνεργάτης. Εγώ τότε ήμουν 17 χρονών και επειδή η μητέρα μου ήρθε εδώ για έρευνα, ήρθα μαζί και έγινα υπότροφος του Ελληνικού Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, σπουδάζοντας στο Τμήμα Αγγλικής Φιλολογίας του ΑΠΘ. Ήταν καθαρά ακαδημαϊκός ο σκοπός. Μείναμε εδώ γιατί η μητέρα μου διορίστηκε αναπληρώτρια καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο. Είμαστε μόνο τρία άτομα στην οικογένεια και έμεινα μαζί τους, ενώ παράλληλα σπούδαζα. Στη Θεσσαλονίκη, μου αρέσει που έχει πάρα πολλή νεολαία, ότι είναι φοιτητική πόλη. Και νεολαία σημαίνει πάντα καινούριες ιδέες, προοπτικές, ενέργεια, δύναμη, σπουδές, γνώση, ανταλλαγή εμπειριών. Δεν μου αρέσει το ότι δεν έχει υποδομές, ότι υπάρχουν πολύ λίγα πάρκα. Επίσης, δεν μου αρέσει που η αγορά δεν είναι προσαρμοσμένη στους κατοίκους και στους τουρίστες. Κλείνουν τα μαγαζιά το μεσημέρι. Θεωρώ ότι η αγορά πρέπει να δουλεύει κανονικά και οι τράπεζες να μην κλείνουν στις 14.00 η ώρα -σε πολλές χώρες δουλεύουν και πρωί και απόγευμα. Επίσης, μου φαίνεται ότι έχει λίγα μουσεία. Και δεν φέρνουν κορυφαίες πολιτιστικές εκδηλώσεις εδώ, για παράδειγμα θεατρικές παραστάσεις, είναι μόνο στην Αθήνα. Είναι μια αρχαία πόλη με τεράστια πολιτιστική κληρονομιά. Και νομίζω ότι η αρχαία ιστορία δεν φαίνεται στον βαθμό που θα μπορούσε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η οδός Εγνατία. Γενικότερα, η Θεσσαλονίκη είναι μικρή πόλη για τόσους κατοίκους και τόσα αυτοκίνητα, έτσι θέλει πάρα πολύ καλή οργάνωση, διοίκηση και πολύ έλεγχο για να λειτουργήσει καλά. Για το μέλλον, μόνο αν έρθει ο δήμαρχος που μπορέσει και θέλει να κάνει αλλαγές θα γίνει κάτι.

Φρέντι Μπρουκς

Παλαίμαχος διεθνής πετοσφαιριστής με τον Ηρακλή, νυν προπονητής

Καταγωγή: Κούβα

Το γεγονός ότι ήρθα και έμεινα στην Θεσσαλονίκη, αρχικά ήταν τυχαίο. Είχα έρθει με την εθνική ομάδα της Κούβας για προετοιμασία, γνώρισα την σύζυγό μου και έτσι έμεινα στη Θεσσαλονίκη. Στη συνέχεια, ήταν μια συνειδητή επιλογή, για να ζήσω με την οικογένειά μου. Είναι μια πόλη που την αγαπώ και νιώθω και την αγάπη του κόσμου προς εμένα. Σαν πόλη είναι πολύ όμορφη και μου αρέσει που είναι παραθαλάσσια, αλλά αυτό που την κάνει ξεχωριστή είναι οι άνθρωποι. Όλα αυτά τα χρόνια, έχω διαπιστώσει το πόσο φιλόξενοι και φιλότιμοι είναι. Όσο για το τι δεν μου αρέσει, τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι ένα θέμα που χρειάζεται βελτίωση. Τα παιδιά μου χρησιμοποιούν το λεωφορείο και βλέπω τις δυσκολίες που υπάρχουν. Όσο για το μέλλον της, πιστεύω στην εξέλιξη και όχι στην στασιμότητα. Η Θεσσαλονίκη προχωράει μπροστά και αυτό θα συνεχίσει να κάνει.