ΕΙΚΟΝΕΣ: Μεταμορφώθηκε η Στοά Αγίου Μηνά για «Το Κόκκινο Ποτάμι»

Σε αγορά του 1919 μετατράπηκε η Στοά Αγίου Μηνά προκειμένου να φιλοξενήσει μέρος των γυρισμάτων της τηλεοπτικής σειράς «Το Κόκκινο Ποτάμι» που επιστρέφει στις οθόνες μας με τον δεύτερο κύκλο.

Από νωρίς το πρωί της Τρίτης η Στοά απέκτησε την παλιά της αίγλη, αφού το χώρο κοσμούν καφενεία, πάγκοι με λαχανικά, εμπορεύματα της εποχής, χαλιά, κ.α.

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο σκηνοθέτης της σειράς, Μανούσος Μανουσάκης, χρησιμοποιεί τη Στοά Αγίου Μηνά σε δουλειά του, αφού κάτι ανάλογο είχε πράξει και στο «Ουζερί Τσιτσάνης».

Τα γυρίσματα της σειράς ξεκίνησαν από τη Δευτέρα στη Θεσσαλονίκη και συγκεκριμένα στο Παπάφειο, ενώ τις επόμενες ημέρες θα φιλοξενηθούν και στο λιμάνι της πόλης.

Μάλιστα, ζητήθηκαν επίσημα από την Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος, τα ποντιακά σωματεία της Θεσσαλονίκης και τα μέλη τους, περίπου 150 εθελοντές, 18 έως 65 ετών, οι οποίοι θα συμμετάσχουν σε βοηθητικούς ρόλους.

10 πράγματα που κάθε Θεσσαλονικιός πρέπει να ξέρει για την Αγίου Μηνά

Πόσοι από τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης γνωρίζουν ότι η οδός που καταλήγει στην Πλατεία Εμπορίου, είναι το μοναδικό κατάλοιπο της παλιάς οδού Τσιμισκή; Ή ότι ήταν ο δρόμος που ένωνε την Πύλη του Γιαλού (σημερινή Πλατεία εμπορίου) με την πύλη του Ντεφτερντάρ στον Λευκό Πύργο;

#1 Μετά την πυρκαγιά του 1890, ο δρόμος διανοίχθηκε και διαπλατύνθηκε. Το 1906 καταγράφονται στην οδό 32 εργαστήρια, 7 μαγαζιά, 3 ποτοπωλεία, ένα εργοστάσιο ποτοποιίας και ένα χάνι. 

 #2 Η μορφολογία των κτιρίων δεν είναι γνωστή, αφού τα περισσότερα ή κάηκαν στην μεγάλη πυρκαγιά ή κατεδαφίζονται μετά για να ακολουθήσουν το αρχιτεκτονικό σχέδιο του Εμπράρ. Μετά το ’17 ο δρόμος ευθυγραμμίζεται εκ νέου και η παλιά οδός καταργείται. 

#3 Το διατηρημένο τμήμα της Στοάς, σήμερα έχει επιφάνεια περίπου 4.000 τετραγωνικά μέτρα από τα 8.000τ.μ. που αρχικά κάλυπτε η μοναστηριακή έκταση. Πρόκειται για το τμήμα της παλιάς στοάς Αγίου Μηνά, που κτίστηκε στο 1906, με αρχικό ιδιοκτήτη την Ελληνική Κοινότητα Θεσσαλονίκης.

#4 Έως την πυρκαγιά του 1917, στο κτίριο στεγαζόταν η Τράπεζα της Ανατολής και η Αγγλοελληνική εμπορική εταιρεία. Με την πυρκαγιά του 1917, κάηκε το τμήμα της στοάς που στέγαζε την Τράπεζα Ανατολής και ό,τι απέμεινε από αυτό, ρυμοτομήθηκε με τη διάνοιξη της Ίωνος Δραγούμη.

#5 Γύρω στα 1937, στη θέση του οικοπέδου που έμεινε ελεύθερο, κτίστηκαν τα ισόγεια καταστήματα που περιβάλλουν σήμερα το ναό του Αγίου Μηνά.

#6 Αποτελείται από πολλά καταστήματα μικρού εμβαδού στο ισόγειο και στον όροφο (23 συνολικά) και μαζί με άλλα δύο ακίνητα ιδιοκτησίας τρίτων, περικλείουν στην καρδιά του οικοδομικού τετραγώνου τον Ιερό Ναό του Αγίου Μηνά, από τον οποίο έλαβε την ονομασία η στοά.

#7 Στο χώρο του σημερινού ναού, προϋπήρχε τον 8ο αιώνα άλλος ναός, ο οποίος καταστράφηκε ολοσχερώς από τις πυρκαγιές που έπληξαν κατά καιρούς τη Θεσσαλονίκη. Περιηγητές και ιστοριογράφοι αναφέρουν πέντε τουλάχιστον πυρκαγιές που κατέστρεψαν το ναό του Αγίου Μηνά.

#8 Οι καταστροφές ήταν τόσο συχνές, ώστε οι Τούρκοι ονόμασαν την περιοχή του Αγίου Μηνά “Γιανήκ μοναστήρ μαχαλέ”, δηλαδή γειτονιά του καμένου μοναστηριού.

#9 Η μεγάλη πυρκαγιά του 1890, κατέστρεψε τελείως το ναό του Αγίου Μηνά για να ανοικοδομηθεί λίγο αργότερα πάνω σε τελείως διαφορετικό σχέδιο. Από τον παλιό αρχαίο ναό σώζονται δύο κίονες και μερικά κομμάτια από τον παλιό μαρμάρινο γλυπτικό διάκοσμο, που όμως εντοιχίστηκαν στο νέο κτίριο.

#10 Πάνω από τη δυτική είσοδο του ναού, υπάρχει μαρμάρινη επιγραφή που αναφέρει μικρό ιστορικό για την ανέγερση του ναού μετά την πυρκαγιά του 1839. Στο ναό του Αγίου Μηνά, έγινε η πρώτη λαμπρή δοξολογία, όταν απελευθερώθηκε η Θεσσαλονίκη το 1912.

Όταν η parallaxi ζωντάνεψε τη Στοά

Τα τελευταία χρόνια η Στοά Αγίου Μηνά, που κάποτε αποτελούσε την «καρδιά» του εμπορικού κέντρου της πόλης, ρημάζει και έχει αφεθεί στη μοίρα της.

Οι εικόνες από το εσωτερικό της ήταν απογοητευτικές και δε θύμιζαν σε καμία περίπτωση τις ένδοξες στιγμές του παρελθόντος, όταν έσφυζε από ζωή και ήταν από τα πιο φημισμένα στέκια της πόλης.

Η parallaxi μέσα από τη δράση της «Η Θεσσαλονίκη Αλλιώς» παρουσίασε στη Θεσσαλονίκη μια ιδιαίτερη εγκατάσταση αφιερωμένη στο έργο του μεγάλου Έλληνα ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη. Πρόκειται για μια δράση που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ωνάση-Αρχείο Καβάφη και είχε σκοπό να φέρει σε επαφή το κοινό της Θεσσαλονίκης με το έργο του σπουδαίου δημιουργού μέσα από μια διαφορετική εγκατάσταση στη στοά της οδού Αγίου Μηνά 11, στο ιστορικό κτίριο που ανήκει στις Κτιριακές Υποδομές ΑΕ (Πρώην ΟΣΚ), που ευγενικά παραχώρησε το χώρο.

Το κτήριο αποτελεί αρχιτεκτονικό μνημείο για την ιστορία της νεότερης Θεσσαλονίκης. Χτίστηκε το 1906, για να στεγάσει την “Τράπεζα της Ανατολής” και έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο, ενώ τα υπόλοιπα κτίρια του τετραγώνου έχουν χαρακτηριστεί μη κατεδαφιστέα. Ο αρχιτέκτονας ο οποίος ανέλαβε να χτίσει τη στοά, ήταν ο ονομαστός στις αρχές του 20ού αιώνα Ξενοφών Παιονίδης.

Το έργο του πιο διάσημου από τους Έλληνες ποιητές στα πέρατα του κόσμου και ενός από τους τρεις πιο πολυμεταφρασμένους και πολυδιαβασμένους ποιητές στον κόσμο, του Κωνσταντίνου Καβάφη, που γεννήθηκε και πέθανε στις 29 Απριλίου παρουσιάζεται στην Αγίου Μηνά. Στην είσοδο της στοάς, επί της οδού Αγίου Μηνά 11, ένα δάσος από φωτεινές κολώνες που εκτείνεται σε όλο το ύψος της στοάς προσκαλεί τους περαστικούς σε μια χωρική εμπειρία ποίησης εμπνευσμένη από το έργο του Αλεξανδρινού ποιητή. 

Πίσω από την καγκελόπορτα της στοάς ο επισκέπτης ανακαλύπτει τα λόγια του μεγάλου Έλληνα ποιητή κάτω από αλλεπάλληλες στρώσεις χαρτιού που δημιουργούν ένα παιχνίδι φωτός και σκιάς. Την πορεία μέσα στον φωτεινό κήπο της ποίησης συνοδεύουν ηχητικά ντοκουμέντα, αναγνώσεις και απαγγελίες των ποιημάτων του ενώ στο βάθος της διαδρομής ο επισκέπτης μεταφέρεται νοερά στο χώρο εργασίας του Κωνσταντίνου Καβάφη όπου και έχει την ευκαιρία ο επισκέπτης να αναπαράγει ο ίδιος αντίγραφα των ποιημάτων του.

Την εγκατάσταση σχεδίασαν και επιμελήθηκαν οι Not A Number Architects. Οι Not A Number Architects είναι ένα νέο αρχιτεκτονικό γραφείο με διεθνή παρουσία και διακρίσεις (Architizer Awards 2012, Core77 Design Awards) με έδρα την Θεσσαλονίκη. Ιδρύθηκε το 2009 από τους Ερμή Αδαμαντίδη και Δομινίκη Δαδάτση θέτοντας ως αρχή τον συγκερασμό αρχιτεκτονικής πρακτικής και έρευνας. www.nan-a.eu. 

Την προηγούμενη εβδομάδα γυρίσματα έγιναν στο Μεταξοχώρι της Αγιάς του νομού Λαρίσης. Ο Μανούσος Μανουσάκης μίλησε στην parallaxi . H συνέντευξη του θα δημοσιευτεί τις επόμενες μέρες.