Ένας χώρος για τη μνήμη της Θεσσαλονίκης ζητά τη βοήθειά σου

Το Ιστορικό Αρχείο βρίσκεται κρυμμένο σε έναν πεζόδρομο.

Parallaxi
ένας-χώρος-για-τη-μνήμη-της-θεσσαλονίκ-313867
Parallaxi
Εικόνες: Σοφία Λαμπρινοπούλου

Το γνώριζες ότι υπάρχει ένας χώρος στην πόλη αφιερωμένος στην διατήρηση της ιστορικής μνήμης, με έμφαση στην ιστορία της Θεσσαλονίκης; Κρυμμένο στον πεζόδρομο της Γκαρπολά, το “Ιστορικό Συλλεκτικό Αρχείο Θεσσαλονίκης Μάνου Μαλαμίδη” είναι ένα σημείο όπου η ιστορία τιμάται δεόντως και έχει σαν σκοπό τη διάχυσή της.

Το Αρχείο ίδρυσε φυσικά ο Μάνος Μαλαμίδης, ο οποίος, με αφορμή την απόσυρση του χαρτονομίσματος της δραχμής το 2001, ξεκίνησε να ασχολείται συστηματικά με την ιστορία. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία του Ιστορικού Αρχείου, καθώς και στην σύσταση της ομάδας του facebook “Μνήμες Θεσσαλονίκης – Σύνδεση με το παρόν”, που σήμερα μετράει σχεδόν 15.000 μέλη.

Και τα δύο εγχειρήματα έχουν σαν στόχο την διατήρηση της ιστορικής γνώσης, την έρευνα και την συλλογήν αναμνήσεων, εγγράφων, φωτογραφιών και άλλων αντικειμένων, όπως αναφέρεται στην σελίδα, “για όσους καί όσες αγαπούν την Θεσσαλονίκη όπως ήταν, όπως είναι καί όπως θα θέλαμε να γίνει. Κεντρικό σύνθημα: ΜΗΝ ΠΕΤΑΤΕ ΤΙΠΟΤΑ ΠΑΛΙΟ, ΦΕΡΤΕ ΤΟ ΣΕ ΜΑΣ – Γιατί ό,τι είναι παλιό στό χθες, σώζει τη μνήμη στο σήμερα. Και επειδή «Η Ιστορία δεν είναι χρήσιμη γιατί διαβάζει κανείς εκεί το παρελθόν, αλλά επειδή βλέπει μέσα της πεντακάθαρα το μέλλον».”

Το Ιστορικό Αρχείο έχει συγκεντρώσει εντός του λοιπόν μια αξιόλογη συλλογή με βάση κυρίως την ιστορία της Θεσσαλονίκης, με μεγάλο κομμάτι της να αφορά την περίοδο της κατοχής της πόλης.

Από τοίχο σε τοίχο, το Αρχείο είναι γεμάτο με παντός είδους ιστορικά αντικείμενα. Για την κατοχή της Θεσσαλονίκης υπάρχουν δεκάδες ντοσιέ με αρχειακό υλικό από φωτογραφίες και έγγραφα, καθώς και αποδελτιωμένες εφημερίδες. Αρχείο υπάρχει και για την εποχή του εμφυλίου, την αντίσταση, τις δυο δικτατορίες της 4ης Αυγούστου και της 21ης Απριλίου, για την εξέγερση του Πολυτεχνείου, τους βαλκανικούς πολέμους, το έπος του ’40, αλλά και για τα κινήματα του μεσοπολέμου.

Υπάρχει ακόμη σημαντικά μεγάλο υλικό που σχετίζεται με την καθημερινότητα της Θεσσαλονίκης από το 1890 και μετά, με θεματικές όπως το εμπόριο, η πολιτική, η παιδεία και η κοινωνία στην πόλη, καθώς και μια μεγάλη σειρά από λιθογραφίες και διαφημίσεις. Τα αντικείμενα που βρίσκει κανείς στο Αρχείο δίνουν μια ιδιαίτερα παραστατική εικόνα της εποχής.

Το Ιστορικό Συλλεκτικό Αρχείο είναι ανοιχτό για το κοινό στον πεζόδρομο Γκαρπολά 7, στην περιοχή του Μπιτ Παζάρ, και ο κ. Μαλαμίδης βρίσκεται εκεί καθημερινά από το πρωί μέχρι το μεσημέρι, έτοιμος και πρόθυμος να υποδεχτεί οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να μάθει για την ιστορία της πόλης. Στόχος του άλλωστε είναι η διάχυση της ιστορίας σε όσο το δυνατόν περισσότερους Θεσσαλονικείς, καθώς πεποίθησή του είναι ότι οι πόλεις γίνονται καλύτερες όταν τις γνωρίζουμε.

Στο Ιστορικό Αρχείο επιπλέον τρέχουν σταθερά πολιτιστικές εκδηλώσεις, είτε πρότειται για ομιλίες και παρουσιάσεις ή εκθέσεις, πάντα αφιερωμένες στν ιστορία. Στα τελευταία όμως εγχειρήματα του Αρχείου είναι ένας έρανος για την απόκτηση και διαφύλαξη μιας πρόσφατης ανακάλυψης ιστορικής σημασίας.

Στην περιοχή που βρίσκεται το ίδιο το Αρχείο, σε ένα παλαιοπωλείο στο Μπιτ Παζάρ, βρέθηκαν πριν λίγο καιρό έξι πινακίδες της ΕΠΟΝ – Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων, της γνωστής οργάνωσης νέων που ιδρύθηκε και δραστηριοποιούνταν κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Οι πινακίδες αυτές, αγνώστου καλλιτέχνη, χρονολογούνται την περίοδο λίγο μετά την απελευθέρωση από την κατοχή και χρησιμοποιήθηκαν στα γραφεία της ΕΠΟΝ, από ότι φαίνεται σε θεατρικές παραστάσεις και πολιτιστικές δράσεις.

Πρόκειται, σύμφωνα με τον κ. Μαλαμίδη, για πολύτιμες και ιστορικές μεγαλόσχημες ζωγραφισμένες πινακίδες της ΕΠΟΝ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, διαστάσεων 1,75 Χ 1,35, που απεικονίζουν το περίφημο σήμα της ΕΠΟΝ, μία διαδήλωση με έναν χτυπημένο φοιτητή και το σπουδαιότερο όλων, μία πλήρη κατάσταση με τα ονόματα όλων των εκτελεσμένων φοιτητών και φοιτητριών ανά σχολή.

Το Ιστορικό Αρχείο συνεπώς ζητά την βοήθεια των Θεσσαλονικέων για να μαζέψει το ποσό που απαιτείται για την αγορά των πινακίδων, ώστε να μη χαθούν τα σημαντικά αυτά ντοκουμέντα. Ήδη το Αρχείο έχει καταφέρει να αγοράσει μία από τις πινακίδες, ενώ σκοπός είναι να αποκτηθούν όλες, να μπουν στο αρχείο και να εκτίθενται σε όλες του τις εκδηλώσεις.

Η όποια προσφορά κάθε ενδιαφερόμενου μπορεί να γίνει επικοινωνώντας με τον κ. Μάνο Μαλαμίδη στο 6975662947.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ Μια αναδρομή στα παλιά σπίτια της Θεσσαλονίκης του 1970

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα