Ερωφίλη, ένα αριστούργημα στον καιρό των μετριοτήτων

Παρακολουθώ το Σίμο Κακάλα από το ξεκίνημα του στη Θεσσαλονίκη πριν από αρκετά χρόνια. Τον τρόπο που ωριμάζει, που σκέπτεται, που προσηλωμένος δρα και αφοσιώνεται σε ένα θέατρο που ούτε ευκολίες έχει, ούτε προσπαθεί με φαντεζίστικες πρακτικές να κερδίσει δόξα και αναγνώριση. Θεωρώ μετά και την χθεσινή παράσταση της Ερωφίλης που παρακολούθησα πως είναι με διαφορά ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της γενιάς του, ένα λαμπερό μυαλό που εξελίσσεται μοναδικά στο χρόνο. Από τον καιρό που είδαμε τη Γκόλφω στο υπερώο του ΚΘΒΕ πριν χρόνια πολλά μέχρι σήμερα, η υπέροχη εμμονή του σε παραγνωρισμένα αριστουργήματα του ελληνικού λόγου μιας άλλης εποχής, έγινε επιστήμη.

Επιμένοντας με αφοσίωση και ταλέντο στη διερεύνηση παραδοσιακών μορφών του νεοελληνικού θεάτρου και στην παράλληλη εμβάθυνση στα μυστικά του υποκριτικού κώδικα, ο νεανικός θίασος του Σίμου Κακάλα αναμετράται με την Ερωφίλη του «λογιωτάτου και ευγενεστάτου κυρίου Γεωργίου Χορτάτση του Κρητικού». Παράσταση εν εξελίξει, η κορυφαία αναγεννησιακή τραγωδία με τον τυραννικό βασιλιά που «όχι μόνον την κεφαλήν αλλά και την καρδίαν και τα χέρια τού {Πανάρετου} έδωκε της θυγατρός του διά κανίσκι», περνάει, σ’ αυτή την εκδοχή, από την αφήγηση σ’ ένα παιχνίδι με τους χαρακτήρες και τη χρήση μάσκας, έγραφε το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών το καλοκαίρι.

Βγαίνοντας μετά από δυο ώρες από το Αυλαία χθες βράδυ, είχα την αίσθηση πως είδα πολύ περισσότερα από αυτή την περιγραφή. Είδα Θέατρο, με το Θήτα κεφαλαίο, με απίστευτη λιτότητα και οικονομία μέσων, με λόγο συναρπαστικό και δύσκολο, έμμετρο δεκαπεντασύλλαβο, να αναδεικνύεται, τρεις γυναίκες ηθοποιούς να θριαμβεύουν με τις μεταμορφώσεις τους, μονάχα με μια μάσκα-εργαλείο, τη σαγήνη του Καραβάτζιο να ζωντανεύει μπροστά μας με κινήσεις και φωτισμούς εικαστικούς, μέχρι και την κοφτερή ματιά του γιαπωνέζικου  θεάτρου Καμπούκι αισθάνθηκα. Είδα πρώτη φορά τόσο μοναδικά ηθοποιό να παίζει με την πλάτη, χάθηκα στην υποβλητική μουσική του Βελιώτη, μαγεύτηκα από τον τρόπο της κορύφωσης και στο τέλος ξέσπασα μαζί με ένα κατάμεστο θέατρο όταν άκουσα το σοφό φινάλε με τη φωνή του ίδιου του Κακάλα να λέει πως κανονικά  στο σημείο αυτό ο χορός της Ερωφίλης εκδικείται το βασιλιά λυντσάροντας τον, όμως επειδή εμείς έχουμε καταργήσει την έννοια της τιμωρίας και του χορού η παράσταση τελειώνει με την ατιμωρησία…To αχόρταγο, αιμοσταγές πρόσωπο της εξουσίας.

Βγαίνοντας από το θέατρο Αυλαία, ήταν μια από τις σπάνιες φορές πια που είχα την αίσθηση πως μόλις είχα κοινωνήσει στα βαθιά νερά ενός αριστουργήματος, πως μια σπουδαία παράσταση συνόλου, αψεγάδιαστη στο σύνολο της δικαίωνε τις ελπίδες που είχε γεννήσει πριν κάμποσα χρόνια αυτός ο ταλαντούχος νέος δημιουργός, που στα 37 του σήμερα θριαμβεύει.

Να πάτε οπωσδήποτε, πήρε παράταση άλλη μια βδομάδα.

*Ταυτότητα παράστασης: σκηνοθεσία- σκηνικό: Σίμος Κακάλας, επεξεργασία κειμένου- διασκευή: Έλενα Μαυρίδου, μουσική: Νίκος Βελιώτης, μάσκες: Μάρθα Φωκά, σχεδιασμός φωτισμού: Περικλής Μαθιέλλης, σχεδιασμός ήχου: Γιώργος Μαυρίδης, βοηθός σκηνοθέτη: Δημήτρης Καλακίδης, voice training: Αθηνά Τρέβλια, σύμβουλος- φιλόλογος: Ναταλία Δεληγιαννάκη, διεύθυνση παραγωγής: Στέλα Τενεκετζή. Παίζουν: Δήμητρα Κούζα, Δήμητρα Λαρεντζάκη, Έλενα Μαυρίδου.