Γ. Μπουτάρης: Εγώ δεν έγινα σταρ ως δήμαρχος, ήμουν σταρ

Εικόνα: Όλγα Δέικου

Ο πατριάρχης του ελληνικού κρασιού συμπληρώνει το καλοκαίρι 80 χρόνια ζωής. Πληθωρικός, ακομπλεξάριστος, ανοιχτόμυαλος, άνοιξε την πόλη προς ένα ένα πιο ευάερο μέλλον. Πρωτοστάτησε σε σπουδαίες ιστορίες, από την ίδρυση του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, τον Αρκτούρο, το Μουσείο Ολοκαυτώματος, αγωνίστηκε για τις αρχαιότητες της Βενιζέλου και είδε το βιβλίο ‘’Μια ζωή τρύγος’’ να κάνει πέντε εκδόσεις μέσα στην πανδημία.

–Καλύτερη στιγμή για το ελληνικό κρασί δεν υπάρχει. Στη δεκαετία του εξήντα είναι ζήτημα αν είχε 60-70 οινοποιία στην Ελλάδα. Η παραγωγή έφευγε στο εξωτερικό Γερμανίες, Γαλλία και Ιταλία. Και όχι επώνυμα. Προσμίξεις, γινόταν αποστάγματα. Σήμερα είναι πάνω από 1300 οινοποιία. Έλεγα πάντα στους πελάτες μας στη Νάουσα αντί να έρχεσαι σε μένα να το δίνεις το σταφύλι σου και παίρνεις πέντε δραχμές το κιλό το σταφύλι, κάντο κρασί, θα σε βοηθήσω εγώ, και θα πάρεις 30 δραχμές το κιλό. Σήμερα η Νάουσα έχει 30 μικρά οινοποιία που ζουν από τις επισκέψεις. Έχω κάνει μια προσπάθεια να αναγνωριστεί το επάγγελμα του αμπελουργού-οινοποιού. Ό,τι έχει σχέση με το αμπέλι ανήκει στο υπουργείο Γεωργίας, ό,τι έχει σχέση με την οινοποίηση στο υπουργείο βιομηχανίας. Παράνοια. Αν έχεις πέντε εργάτες που δουλεύουν στο αμπέλι και βρέχει θα μπουν μέσα. Θα έρθει το ΙΚΑ θα σου βάλει πρόστιμο…

–Είκοσι τουλάχιστον εταιρίες κάνουν σπουδαία δουλειά προώθησης στο εξωτερικό. Το 1960 υπήρχαν 3 οινολόγοι στη χώρα, σήμερα 103. Ο κόσμος έχει γνώσεις πια πολλές για το κρασί. Το χύμα έχει καταργηθεί. Βοήθησε και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο κόσμος πάει σε σεμινάρια, επισκέπτεται οινοποιία διαβάζει, δοκιμάζει, αγοράζει. Δεν είναι εύκολο να φτάσουμε στο σημείο των Γάλλων. Θέλει μια γενιά. Στη Γαλλία είχαμε ένα θείο της Αθηνάς παλιά. Ο θείος Κωστίκας. Αυτός λοιπόν πήγαινε μια εκδρομή στη Βουργουνδία, το Μπορντό, δοκίμαζε διάφορα κρασιά τα παρήγγελλε, του τα έστελναν στο σπίτι. Αυτό για τη Γαλλία είναι ισχυρή συνήθεια. Στο Στρασβούργο μια φορά τρώγαμε με το Μενέλαο Χατζηγεωργίου. Ανοίξαμε ένα κρασί, το δοκίμασε ο σομελιέ, δεν του άρεσε, είπε θα σας φέρω άλλο. Τέτοιο πράγμα στην Ελλάδα δεν έχουμε δει.

–Το επίφοβο είναι να μη γίνουμε δήθεν. Μέσα στην πανδημία το κρασί δεν είχε πτώση. Μπορεί να μη δούλευαν τα εστιατόρια, όμως ο κόσμος αγόραζε από κάβες και σούπερ μάρκετ και έπινε σπίτι. Είχαμε αυξήσεις στις εξαγωγές. Το βιβλίο έχει κάνει ήδη πέντε εκδόσεις μέσα στην πανδημία.

–Στεναχωριέμαι για την πόλη. Είχε αρχίσει κάτι με τον τουρισμό, το άνοιγμα στους Εβραίους και τους Τούρκους που αγοράζουν ακίνητα έγινε με προσπάθεια. Η Pfizer και η Delloite με τον ερχομό τους και τα υψηλά στελέχη που απασχολούν δημιουργούν μια αισιοδοξία. Όμως από την άλλη το να διαλύεις τη διεύθυνση Τουρισμού δεν το λες καλό. Υπάρχουν πρόσωπα σε φορείς και επιμελητήρια που την κρατάνε πίσω. Η Θεσσαλονίκη είναι ένα χωριό. Κάποτε είχα πει στη Βάσω Παπανδρέου. Η Θεσσαλονίκη δεν χρειάζεται μετρό. Κάντε 45 χιλιόμετρα τραμ που προτείνει ο Βούγιας. Θα βρείτε αρχαία μπροστά σας. Τα βρήκαμε μετά.

–Έχω αποδεχθεί την ήττα μας στο θέμα των αρχαιοτήτων. Δυστυχώς χάσαμε, έχασε η πόλη την αυθεντικότητα. Πρέπει να πάμε παρακάτω και να μας πουν οι αρχαιότητες που έχουν βγει από όλους τους σταθμούς που θα πάνε; Που θα εκτεθούν; Θα κάνουν κάτι στη Βενιζέλου; Θα αποκαταστήσουν το Αλκαζάρ; Θα μπορούμε να τα επισκεπτόμαστε τα αρχαία ή θα είναι πίσω από μια βιτρίνα στις ηλεκτρικές σκάλες; Κανείς δεν μας λέει πως θα τα επαναφέρει. Πιστεύω ότι εξετέθη ο Πρωθυπουργός σε αυτή την υπόθεση. Οι ανασκαφές έχουν τουλάχιστον ένα χρόνο μπροστά. Πριν το 2025 το μετρό δεν τελειώνει. Στο Μοναστηράκι πως εφαρμόστηκε η λύση in situ;

–Η Θεσσαλονίκη δεν έχει ισχυρά οικονομικά συμφέροντα, προσωπικότητες πια, ακόμα και το ΑΠΘ υπολείπεται σε προσωπικότητα δυστυχώς. Η πόλη άρχισε να φθίνει από την περίοδο του Κούβελα και μετά. Παραπονιούνται πάντα οι πολιτευτές ότι δεν μπαίνουν σε ανασχηματισμούς. Ακόμα και το γραφείο πρωθυπουργού θυμίζει την παλιά γενική διοίκηση που είχαν βάλει μετά την απελευθέρωση, το 1912. Το Ολοκαύτωμα δεν χάλασε μόνο την Εβραϊκή κοινότητα αλλά όλο το μέλλον της πόλης. Η μεσαία τάξη εξαφανίστηκε. Επίσης υπήρχαν υψηλού επιπέδου προξενικά σχήματα. Ο ερχομός των προσφύγων άλλαξε το χάρτη, οι περιουσίες των εβραίων που χάθηκαν πέρασαν στα χέρια τους και υπήρχε πάντα ένα θέμα με αυτό.

–Οι δήμαρχοι της πόλης δεν είχαν μια προσωπικότητα να επιβάλλεται. Απορώ καμιά φορά πως βγήκα δήμαρχος. Με κατηγορούν ότι εγώ έβαλα στη φυλακή τον Παπαγεωργόπουλο. Εγώ τον έβαλα ή οι κλεψιές του;

– Η Θεσσαλονίκη πάσχει από brain drain. Στην Αθήνα έγιναν έργα. Η Αττική οδός. Εδώ για πας από τη Θεσσαλονίκη στη Χαλκιδική, που σιγά που σαν τη Χαλκιδική δεν έχει, βλέπεις να έχει γίνει ένας δρόμος τόσο μίζερος και φρικιαστικός. Παρακαλούσα να κάνουν τη Θεσσαλονίκη Μητροπολιτική. Κάποτε έλεγα στο ΦΟΔΣΑ να γίνουν μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων σε δήμους της πόλης, όπως έχουν παντού στην Ευρώπη. Ο Φωτόπουλος ήταν τότε δήμαρχος ΔΕΛΤΑ. Με απειλούσε να καίει σκουπίδια στην Αριστοτέλους. Πήραμε με το Μιχάλη το Γεράνη τους χωριάτες και τους πήγαμε στην Βιέννη, το Παρίσι να δουν τι κάνουν αυτές οι πόλεις. Όταν γυρίσαμε, αφού μείνανε άφωνοι όλοι θέλαν τις μονάδες στο δήμο τους. Νομίζανε ότι θα πάρουν ανταποδοτικά οι ίδιοι…

– Σαν δήμαρχος απέτυχα στην καθημερινότητα. Στην καθαριότητα και το κυκλοφοριακό. Εκεί χρειάζεται κόσμος μορφωμένος. Η καθαριότητα είναι διαπλεκόμενη, δεν παλεύεται. Για τα σχολεία και τον ΟΑΣΘ δεν μπορέσαμε να κάνουμε τίποτε. Περιοριστήκαμε σε μικροέργα που έδωσαν μια εικόνα τι μπορεί να γίνει. Λίγες πεζοδρομήσεις, ο φωτισμός που άλλαξε. Όταν ανέλαβα είχε 33 διευθυντές. Με το νέο οργανόγραμμα έγιναν 22. Έπεσαν να με φάνε. Ο διευθυντής έχει έκτακτο επίδομα. Αλληλογραφούσαν μεταξύ τους μέσα στο δημαρχείο. Για να ήμαστε καλυμμένοι. Γιατί δεν συναντιέστε, να κρατάτε μνημόνιο τι είπατε; Δεν το προβλέπει ο νόμος μου έλεγαν. Ο νόμος βέβαια σου λέει τι πρέπει να κάνεις, όχι τι δεν πρέπει. Ευνουχίζει τους εργαζόμενους.

–Άκουγα πάντα την κριτική. Αναρωτιέμαι πάντα αν έχει δίκιο αυτός που μου την κάνει. Μήπως έκανα λάθος; Η κριτική είναι απαραίτητο πράγμα.

–Η επίθεση στο Λευκό Πύργο εναντίον μου μου άφησε μια πίκρα. Αυτή η διχαστική τακτική είναι διαρκώς μπροστά μας.

–Δεν μπόρεσα να συντονίσω τους φορείς της πόλης. Ήταν όλοι αντιπολιτευόμενοι. Με μποϊκοτάρανε. Δεν είμαι αισιόδοξος για το μέλλον, όποιος και αν έρθει. Όσο φεύγουν τα μυαλά τόσο θα φεύγουν περισσότερα. Γιατί να μείνει εδώ; Για πατριωτισμό;

–Δεν είναι μόνο ότι κουράστηκα και απογοητεύτηκα. Σιχάθηκα πιο πολύ. Τη βλακεία των ανθρώπων. Αρνούνται να ανοίξουν τα μάτια τους. Η οπτική σταματά μέχρι το Λαγκαδά. Ο Καλαφάτης έλεγε δεν θέλουμε σταρ δήμαρχο, θέλουμε δήμαρχο να κάνει δουλειά. Του λέω λοιπόν στο δημοτικό συμβούλιο εγώ δεν έγινα σταρ επειδή έγινα δήμαρχος, ήμουν σταρ. Με παίρνανε συνεντεύξεις από το Gaurdian, τους ΝΥ Times, ότι βγήκα καλύτερος δήμαρχος στον κόσμο κάποια στιγμή ήταν ώρα να γίνει.

–Το καλοκαίρι κλείνω τα 80. Τη διασκέδασα τη ζωή μου. Δεν είμαι δογματικός. Θα πάω και σε χαμαιτυπεία θα πάω και σε φράκα. Και το διασκεδάζω παντού. Είχα την ατυχία να χάσω τη γυναίκα μου, ο δεύτερος γάμος δεν κάθισε καλά. Σε αυτή την ηλικία η θηλυκή παρουσία, πέρα από το σεξ, που κλείνει ο κύκλος, όταν μένεις μόνος δεν είναι ωραία. Είμαι μοναχικός τύπος. Πολλούς φίλους δεν έχω. Γνωστούς πολλούς. Έχω μια αγωνία για το υπόλοιπο της ζωής μου πως θα είναι. Ευχαριστιέμαι με την πορεία των παιδιών μου, με τα εγγόνια μου. Μιλάω μαζί τους, προσπαθώ να τους μεταφέρω σκέψεις και εμπειρίες. Όχι συμβουλές. Η συμβουλή είναι κακό πράγμα.

–Μετάνιωσα για ένα πράγμα. Είχα αγοράσει ένα Morgan αυτοκίνητο με ξύλινο σασί από κερασιά. Κάναμε 3 μέρες να πάμε στην Αθήνα. Το πούλησα. Κατέληξε στα χέρια της Ζωϊτσας της Λάσκαρη. Δεν το ξαναείδα ποτέ, αν και το έψαξα.