Γυναίκες που γίνονται φορείς αλλαγής

Η θέση της γυναίκας συνεχίζει μέχρι σήμερα να είναι υποβαθμισμένη, ειδικότερα στις πιο κλειστές και περιθωριοποιημένες κοινωνίες, παρά τους αμέτρητους αγώνες και τις διεκδικήσεις. Στρέφοντας το βλέμμα στις τσιγγάνικες κοινότητες, τα έμφυλα στερεότυπα και οι κοινωνικές νόρμες συντηρούν μια άλλη εποχή επηρεάζοντας τις επιλογές και τον τρόπο ζωής αγοριών και κοριτσιών.

Εκτός από τα παραπάνω, ο ρατσισμός και τα στερεότυπα επηρεάζουν εξίσου τα μέλη μίας κοινότητας. Ωστόσο, φαίνεται πως είναι πολλές οι προσπάθειες που γίνονται τα τελευταία χρόνια για την καταπολέμηση του αντιτσιγγανισμού και των στερεοτύπων.

Πολλές είναι και οι ιστορίες των ανθρώπων από τις Ρομά κοινότητες που ορθώνονται και στέκονται απέναντι στις στερεοτυπικές αντιλήψεις για τους Ρομά προβάλλοντας μία σύγχρονη εικόνα ανδρών και γυναικών που μετέχουν στο κοινωνικό γίγνεσθαι ξεπερνώντας ατομικές αλλά και κοινωνικές δυσκολίες.

Κάποιες από αυτές έχουν παρουσιαστεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στην τηλεόραση κάποιες πάλι όχι. Οι περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις με ελάχιστες εξαιρέσεις αφορούν άντρες, αν και τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερα κορίτσια και γυναίκες να βρίσκονται στο προσκήνιο και να ξεχωρίζουν για την πορεία τους αποτελώντας έμπνευση για όλους.

Η Γεωργία Καλπαζίδου στην ομιλία της στο φετινό TEDx Ζακύνθου αναφέρει πως “οι αντιλήψεις για τον ρόλο της γυναίκας και τον αυτοσκοπό του γάμου παραμένουν διαδεδομένες. Ο γάμος σε πολλές τσιγγάνικες κοινότητες κατέχει κεντρικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων και αποτελεί προτεραιότητα. Οι γυναίκες επηρεάζονται περισσότερο από αυτήν τη συνθήκη, γιατί ο γάμος για την πλειοψηφία των γυναικών στις κοινότητες ξεκινά από την πρώτη στιγμή που θα ολοκληρώσουν μία σχέση φέρνοντας σημαντικές αλλαγές στη ζωή της.”

Συχνά, ακούμε για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Ρομά γυναίκες όχι μόνο λόγω του ρατσισμού σε βάρος των Ρομά αλλά και εξαιτίας των έμφυλων στερεοτύπων που υπάρχουν εντός κι εκτός της κοινότητάς τους

Παρ όλα αυτά, το παράδειγμα πολλών γυναικών, Ρομά και μη Ρομά, που μετέτρεψαν τις προκλήσεις σε ευκαιρίες και έφτιαξαν το δικό τους κράμα ευτυχίας αποτελεί αναμφισβήτητα πηγή έμπνευσης.

Ένα ανάλογο παράδειγμα γυναίκας ανάμεσα σε πολλά άλλα είναι και η περίπτωση της Γεωργίας. Γεννημένη στον Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης, μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον που ο ρόλος και ο τρόπος ζωής των γυναικών ήταν κάπως προκαθορισμένος. Η ίδια ακολούθησε τους εθιμοτυπικούς κανόνες της κοινότητάς της περί γάμου και στα 20 έγινε μητέρα, μολονότι βρισκόταν στο τρίτο έτος σπουδών του τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής σχολής του Α.Π.Θ.

Η Γεωργία έχοντας ένα υποστηρικτικό οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον και παρά τις “σιδερένιες προκλήσεις” που αντιμετωπίζουν πολλές γυναίκες στις μέρες μας, αφού “πρέπει” να ανταποκριθούν στους πολλαπλούς ρόλους και ειδικότερα στον ρόλο της μητέρας και της συζύγου, αποφοίτησε κρατώντας μαζί πτυχίο και παιδί. Σήμερα, η Γεωργία είναι Υποψήφια Διδακτόρισσα Γλωσσολογίας στο Δ.Π.Θ. με ειδίκευση στη μελέτη της τσιγγάνικης γλώσσας. Η Γεωργία χρησιμοποίησε τα βιώματα της όχι ως εμπόδιο, αλλά ως εμπειρίες που μετουσίωσε σε όλα αυτά που είχε ως στόχο να καταφέρει.

Ασχολείται με την άρση στερεοτύπων, την εκπαίδευση, την καταπολέμηση της μαθητικής διαρροής. Και σε αυτό δεν είναι μόνη της. Μοιράζεται όνειρα, αξίες και κοινούς στόχους με την ομάδα των γυναικών που μαζί το 2021, εν μέσω πανδημίας, δημιούργησαν τη REVMA, μία Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία που δραστηριοποιείται στον τομέα της εκπαίδευσης υλοποιώντας δράσεις που προωθούν την αξία της εκπαίδευσης, τη διαγλωσσικότητα και τη συνεργασία τόσο σε κοινοτικό όσο και σε σχολικό πλαίσιο.

“Σήμερα, στη REVMA είμαστε πολλές παραπάνω, γυναίκες Ρομά και μη Ρομά, με κοινούς προβληματισμούς, κοινές αξίες και κοινό όραμα κάνοντας τελικά την παραπάνω διάκριση να μην έχει κανένα νόημα”, μας λέει στην ομιλία της θέλοντας να μας παρασύρει σε ένα καινούργιο, σύγχρονο ρεύμα!

Προκλήσεις φτιαγμένες από σίδερο που εν τέλει μπορεί να οδηγήσουν στην αλλαγή, όταν οι διαχωρισμοί και οι διακρίσεις δεν βρίσκουν χώρο να απλωθούν και να ριζώσουν και όταν ανεμπόδιστα απολαμβάνει κανείς το δικαίωμά του στην εκπαίδευση. “Όλα ξεκινούν από το σχολείο. Εκεί βρίσκονται τα ανοιχτά παράθυρα στον κόσμο και την αλλαγή” μας λέει και συμφωνούμε.

Για μια τέτοια αλλαγή που συμβαίνει στην πεταλούδα Ειρήνη μιλά στο τέλος της ομιλίας της η Γεωργία κλείνοντας παραμυθικά. Η πεταλούδα Ειρήνη πρωταγωνιστεί στο ομότιτλο παραμύθι «Η πεταλούδα Ειρήνη και η μαγική συνταγή» που έχει γράψει η ίδια και χρησιμοποιείται ως εκπαιδευτικό εργαλείο της ΑΜΚΕ REVMA. Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από την προσπάθεια πολλών γυναικών που πετυχαίνουν τη μεταμόρφωση και τον μετασχηματισμό μέσα από την εκπαίδευση.

Η αλλαγή είναι εφικτή μέσω της εκπαίδευσης και αυτό θέλει να τονίσει και η Γεωργία μέσα από τη δική της συμμετοχή στο φετινό TEDx Ζακύνθου. Μια γυναίκα που χρησιμοποίησε τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα, την πολιτισμική της ταυτότητα, το ρόλο της ως μητέρα, γυναίκα και εκπαιδευτικός και τα έκανε ρίζες για να ανθίσει. Μια γυναίκα που διεκδίκησε να ζήσει τα όνειρά της και τα κατάφερε έχοντας μαζί της πάντα ανθρώπους να την υποστηρίζουν σε κάθε βήμα.