Για την ανάδειξη της βυζαντινής ταυτότητας της Θεσσαλονίκης!

Εικόνες: Άγγελος Ζυμάρας, Γιάννης Σημιτόπουλος

H αναζήτηση brand για τη Θεσσαλονίκη δεν είναι μια καινούργια ιστορία. Χαμένες ευκαιρίες για την πόλη υπήρξαν πολλές και η προώθηση της πόλης ως τουριστικού προορισμού είναι μια ιστορία που αντιμετωπίζεται εδώ και χρόνια αποσπασματικά. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης έχει μεν κάνει βήματα προς ένα τουριστικό άνοιγμα και έχει πετύχει μια άνοδο μέσα σε ένα πλαίσιο εξωστρέφειας αλλά τα προβλήματα παραμένουν. Και ένα μεγάλο κομμάτι βέβαια που μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης  είναι η βυζαντινή της ταυτότητα της Θεσσαλονίκης στην οποία εντάσσονται τα 15 Μνημεία της UNESCO αλλά και η καινούργια μεγάλη ανασκαφή που έφερε στο φως το έργο του Μετρό.

Πριν 3 χρόνια γεννήθηκε σαν ιδέα αυτή η πρωτοβουλία με το Εμπορικό Επιμελητήριο να δίνει την πρώτη ώθηση για την υλοποίησή της. Η χθεσινή συνέντευξη Τύπου για την “Βυζαντινή Θεσσαλονίκη”, ήταν μια πρώτη γνωριμία με ένα σχέδιο που φιλοδοξεί να γεμίσει την πόλη με δράσεις με οδηγό μια προμελέτη που προκύρηξε και υλοποίησε η Περιφέρεια Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχοντας κατά νου να θεσμοθετήσει μια βυζαντινή Biennale. H προμελέτη αυτή θα γίνει η πρώτη μαγιά που έχει και σαν στόχο την χρηματοδότηση αυτού του έργου της ανάδειξης της Βυζαντινής ταυτότητας της Θεσσαλονίκης από τα νέα ΕΣΠΑ 2014-2020 και άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα.

Οι φορείς που βάζουν σε κίνηση αυτήν την πρωτοβουλία είναι εκτός από τον Εμπορικό Σύλλογο, το Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών του ΑΠΘ και η Ιερά Μητρόπολη. Η αρχή των δράσεων που θα περιλαμβάνουν επιστημονικές ημερίδες, εκδηλώσεις βυζαντινής μουσικής, αλλά και βυζαντινές διαδρομές, ημέρες βυζαντινής γαστρονομίας, θεματικά σεμινάρια,  αναπαράσταση της βυζαντινής αγοράς και εκπαιδευτικές δράσεις για μεγάλους και παιδιά, θα γίνει με ένα τριήμερο εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 4 και 6 Νοεμβρίου.

Στόχος είναι να αναδειχθεί η βυζαντινή ταυτότητα της Θεσσαλονίκης ως η μοναδική πόλη στον κόσμο όπου αποτυπώνεται σαφώς το Βυζάντιο. “Η Θεσσαλονίκη είναι ένα ανοικτό μουσείο, απολύτως επισκέψιμο και επιβάλλεται να προβάλλει την ταυτότητα της βυζαντινής πόλης ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει μία άλλη τουριστική ανάπτυξη”, επισήμανε η κ. Χαρά Παπαδοπούλου- Μάρδα δ/ντρια του Κ.Α.ΕΛ.Ε. και συντονίστρια του σχεδίου.

Ένα ανοιχτό Μουσείο θα μπορούσε να είναι, βέβαια, αυτή η πόλη αλλά η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι ο δρόμος προς σ αυτήν την κατεύθυνση κλείνεται ερμητικά από εμπόδια που μια νοοτροπία χρόνων θέτει χωρίς καμιά δικαιολογία. Απολύτως επισκέψιμο δεν μπορεί με τίποτα να χαρακτηριστεί τη στιγμή που μνημεία υποδειγματικά ανακαινισμένα με μουσειακές καινοτομίες παραμένουν ερμητικά κλειστά. Ο Πύργος του Τριγωνίου, το Μουσείο της Αρχαίας Αγοράς είναι ελάχιστα από αυτά. Τα 15 μνημεία της UNESCO (εκ των οποίων τα 12 είναι βυζαντινές εκκλησίες, επισκέψιμες σε ως επί το πλείστον σε ακαθόριστα ωράρια, αριστουργηματικής αρχιτεκτονικής και τεράστιας αρχαιολογικής αξίας τοιχογραφιών) που κουβαλά αυτή η πόλη αλλά και άλλα πολλά που έχουν βγει στο φως μαζί με την τεράστιας αξίας ανασκαφή στο Σταθμό Βενιζέλου είναι πρωταρχική ανάγκη να συνδεθούν, να ανοίξουν στον κόσμο με κινήσεις τολμηρές και δημιουργικές. Ακόμη και τα νούμερα που δίνουν στην πόλη ένα 4% από την “πίτα” του θρησκευτικού τουρισμού στην Ελλάδα είναι τουλάχιστον αστεία.

Το Βυζάντιο βέβαια δεν είναι μόνο θρησκεία, είναι και ιστορία, είναι και τέχνη, είναι ακόμη και γαστρονομία και γι΄αυτό η Πρωτοβουλία της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης, θέλει τη συνεργασία με τους Δήμους, τον Οργανισμό Τουριστικής Ανάπτυξης Θεσσαλονίκης, τα Επιμελητήρια, τους κλαδικούς φορείς και τον φυσικά τους πολίτες της Θεσσαλονίκης.

Πολύ σωστά επισήμανε ο Ηγούμενος της ηγούμενος της Ι.Μ. Αγίας Θεοδώρας, πατέρας Βαρνάβας που ήταν εκεί ως εκπρόσωπος της εκκλησίας ότι το  “παλιό πρέπει να το κάνουμε καινούργιο με τρόπο δημιουργικό. Αυτή η πρωτοβουλία πρωταρχικά πρέπει να εμπνεύσει και να αφυπνίσει τον κόσμο ώστε να λειτουργήσει δημιουργικά στο παρόν σε μια διαχρονική προσέγγιση του πολιτισμού. Δεν νοείται να μένουμε εγκλωβισμένοι σε μία μουσειακή προσέγγιση του παρελθόντος”.

Ο κ. Παντελής Φιλιππίδης, πρόεδρος του ΕΣΒ έδωσε το πλαίσιο του τριημέρου που θα “ανοίξει” αυτόν τον κύκλο δράσεων που φιλοδοξεί να είναι ο επόμενος σημαντικός θεσμός της πόλης συμπαρασύροντας σε συνέργειες όλους τους φορείς της πόλης: “Την πρώτη ημέρα, Παρασκευή 4/11, μια συναυλία για τις “Μουσικές στα Ίχνη του Βυζαντίου” θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Μουσικής, ενώ στη διάρκεια της κεντρικής ημέρας του Σαββάτου διοργανώνεται μια επιστημονική ημερίδα  στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης με θέμα “Ο Βυζαντινός Πολιτισμός ως εργαλείο οικονομικής ανάπτυξης: Η περίπτωση της Θεσσαλονίκης”. Την Κυριακή 6/11 το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με μια πολυαρχιερατική θεία λειτουργία στον Ι.Ν. του Αγίου Δημητρίου.

Τον τελευταίο λόγο είχε ο αναπλ. καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας, κ. Θανάσης Σέμογλου, τόνισε ότι “αυτή η πρωτοβουλία μπορεί να αποτελέσει έμπνευση σε επίπεδο έρευνας και να ενισχύσει την πρωτογενή έρευνα στις βυζαντινές σπουδές”.

Η ανάδειξη της Βυζαντινής φυσιογνωμίας της Θεσσαλονίκης ως στοιχείου πολιτισμού, παράδοσης και ιστορίας και φυσικά η αξιοποίησή της στην αειφόρο τουριστική ανάπτυξη είναι το ζητούμενο για την πόλη κι αυτή η πρωτοβουλία μπορεί να γίνει ο μοχλός μεθόδευσης προς αυτήν την κατεύθυνση με καινοτόμες δράσεις που θα αποκτήσουν μια συνέχεια στο μέλλον.

Συνδιοργανωτές του τριημέρου είναι το υπουργείο Εξωτερικών, το υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής ανασυγκρότησης (πρώην Μακεδονίας Θράκης), το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, ο ΟΜΜΘ, το ΚΘΒΕ, ενώ έχει τεθεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του Οργανισμού Τουρισμού Θεσσαλονίκης και του Δήμου Θεσσαλονίκης. Κύριοι χορηγοί είναι τα Ελληνικά Πετρέλαια και η Εθνική Τράπεζα.

Αναλυτικά το πρόγραμμα για το 3ήμερο των δράσεων στις 4-5-6 Νοεμβρίου 2016

Συναυλία Βυζαντινής Μουσικής την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

Επιστημονική ημερίδα το Σάββατο 5 Νοεμβρίου, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

Πατριαρχική-Πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία την Κυριακή 6 Νοεμβρίου, στον Ιερό Ναό του Αγ. Δημητρίου

Συναυλία Βυζαντινής Μουσικής.

Η συναυλία Βυζαντινης μουσικής με τίτλο «Μουσικές στα Ίχνη του Βυζαντίου» θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου, στις 21:00, στο μέγαρο μουσικής Θεσσαλονίκης.

Ορχήστρα «POLIS Ensemble» | Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Χρήστος Τσιαμούλης | Τραγούδι: Κατερίνα Παπαδοπούλου & Χρήστος Τσιαμούλης

Η πλησιέστερη μουσική παράδοση που πατάει στα ίχνη του Βυζαντίου και επιβιώνει σήμερα είναι η μουσική της Μικράς Ασίας. Την Συναντούμε είτε ως παραδοσιακή μουσική (ανώνυμη), είτε ως λόγια, αστική μουσική. Το πρόγραμμα της συναυλίας διαρκεί δύο ώρες. Περιλαμβάνει παραδοσιακά τραγούδια και σκοπούς από περιοχές της Μικράς Ασίας (Καππαδοκία, Πόντος, Ιωνικά παράλια, Κωσταντινούπολης, Σμύρνης και Θράκης) καθώς και λόγιες, έντεχνες συνθέσεις συνθέσεις των συνθετών της Σμύρνης και της Πόλης από τον 17 έως τον 20 αιώνα.

• Τιμές εισιτηρίων: 20 €, 15 €, 10 €, 8 € (μαθηματικό, φοιτητικό, κάρτα ανεργίας)
• Προπώληση: Εκδοτήρια ΜΜΘ και Πλατεία Αριστοτέλους

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ

«Ο ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ: Η Περίπτωση της Θεσσαλονίκης»

ΟΜΜΘ ΑΙΘΟΥΣΑ

9.00-9.30 Προσέλευση-Εγγραφές

9.30-11.00 ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ: Ο Πολιτισμός ως Εργαλείο Διεθνούς Συνεργασίας και Οικονομικής Ανάπτυξης, κ. Αριστείδης Μπαλτάς, Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού

ΕΝΑΡΞΗ ΗΜΕΡΙΔΑΣ: Παναγιώτατος Μητροπολίτης, κ.κ. Άνθιμος

Χαιρετισμοί: Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, κ.κ. Χρυσόστομος / Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, κ.κ. Αναστάσιος / Υφυπουργός Εξωτερικών, κ. Γ. Αμανατίδης / Υφυπουργός Εσωτερικών – Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης, κα. Μ. Κόλλια-Τσαρουχά / Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, κ. Α. Τζιτζικώστας / Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, κ. Γ. Μπουτάρης / Αντιδήμαρχος Τουρισμού και Smart-city της Ραβέννα, Giacomo Costantini / Πρύτανης ΑΠΘ, κ. Π. Μήτκας / Κοσμήτορας Φιλοσοφικής, κ. Δ.Μαυροσκούφης / Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής-Πρόεδρος Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, κ. Π. Φιλιππίδης

Η Δυναμική των Δράσεων του Πολιτισμού: Υφυπουργός Εξωτερικών, κ. Δ. Μάρδας

11.00-11.15 Διάλειμμα

1Η ΣΥΝΕΔΡΙΑ Ο Βυζαντινός πολιτισμός και η πόλη της Θεσσαλονίκης

Προεδρεύοντες: Πολύμνια Κατσώνη (Πρόεδρος Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών Α.Π.Θ., Καθ. Τμ. Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ)., Θεόδωρος Γιάγκου (Καθ. Τμ. Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Α.Π.Θ.)

Ομιλητές:

11.15-11.30 «Ιστορική μνήμη και πολιτικό όραμα στην Ελλάδα του 19ου-20ου αιώνα. Το παράδειγμα του Βυζαντίου», Paolo Odorico, Καθ., Δ/ντής του Κέντρου Βυζαντινών και Νεοελληνικών σπουδών της Ecole desHautes Etudes en Sciences Sociales του Παρισιού

11.30-11.45 «Θεσσαλονίκη, η δεύτερη πόλη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας: Πολιτική, Οικονομική και Πνευματική Διαδρομή», Αλκμήνη Σταυρίδου-Ζαφράκα, Ομ. Καθ. Α.Π.Θ.

11.45-12.00 «Βυζαντινή πολιτιστική κληρονομιά και τουριστική ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης», Στέλλα Κωστοπούλου, Αναπλ. Καθ. Τμ. Οικονομικών Επιστημών Α.Π.Θ.

12.00-12.15 «Αθωνικός Μοναχισμός και Οικονομική Ανάπτυξη: Η περίπτωση των αγιορειτικών μετοχίων», Κρίτων Χρυσοχοΐδης, Ομ. Δ/ντής Ερευνών ΕΙΕ

12.15-12.30 «Βυζαντινά μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ζητήματα κατανόησης, διαχείρισης και προβολής», Πέτρος Κουφόπουλος, Αναπλ. Καθ. Τμ. Αρχιτεκτόνων Πανεπιστημίου Πατρών

12.30-12.45 Συζήτηση

12.45-13.45 Διάλειμμα – ελαφρύ γεύμα

2Η ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Η πολιτιστική κληρονομιά ενός τόπου ως επιχειρησιακό μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης

Χαιρετισμός: Μιχάλης Θεοδωρακόπουλος, CEO Hellas Gold

Προεδρεύοντες: Νίκος Βαρσακέλης (Αναπλ. Πρύτανη Οικονομικών και Καθ. Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών Α.Π.Θ.), Ιορδάνης Ελευθεριάδης (Αναπλ. Πρύτανη Οικονομικών και Αναπλ.Καθ. Τμ. Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων ΠΑ.ΜΑΚ.)

Στρογγυλή Τράπεζα:

13.45-14.00 «Ο πολιτισμός ως εργαλείο για την προσέλκυση επενδύσεων και την ενίσχυση των διεθνών σχέσεων συνεργασίας», Λούκα Κατσέλη, Πρόεδρος ΔΣ Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος

14.00-14.15 «Η απομυθοποίηση του θρύλου του Βυζαντίου, προϋπόθεση για την αξιοποίηση του Βυζαντινού Πολιτισμού ως εργαλείου διεθνούς οικονομικής συνεργασίας και αρμονικής συνύπαρξης», Παντελής Λάκης Βίγκας, τέως Εκπρόσωπος των Μειονοτικών Ευαγών Ιδρυμάτων (Βακουφίων ) στην Τουρκία – Επιχειρηματίας

14.15-14.30 «Η αντανάκλαση του Ελληνικού πολιτισμού σε μια σύγχρονη αντίληψη του επιχειρείν», Νίκος Κουτσιανάς, Διευθύνων Σύμβουλος Apivita

14.30-14.45 Jacky Hu, Chairman of Board, KaiXinRong Group Co. Ltd.

14.45-15.00 Peter Economides, Global Brand and Communications Consultant, Πρόεδρος Felix BNI

15.00-15.15 «Ο Πολιτισμός ως εργαλείο ανάπτυξης και η δυνατότητα στήριξης του από το νέο Αναπτυξιακό Νόμο και το ΕΣΠΑ», Λόης Λαμπριανίδης, Γεν. Γραμματέας Επενδύσεων Υπ. Ανάπτυξης

15.15-15.30 Συζήτηση

15.30-16.00 Διάλειμμα – καφές

3Η ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Η πολιτιστική κληρονομιά ως ευκαιρία οικονομικής ανάπτυξης και δικτύωσης των σύγχρονων πόλεων

Προεδρεύοντες: Αριστοτέλης Μέντζος (Καθ. Τμ. Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ.), Πάνος Τζώνος (Ομ. Καθ. Α.Π.Θ.)

Ομιλητές:

16.00-16.15 «Πολιτισμός και Τοπική Ανάπτυξη», Ματούλα Σκαλτσά, Καθ. Τμ. Αρχιτεκτόνων Α.Π.Θ. και Δ/ντρια του Διαπανεπιστημιακού Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Μουσειολογία-Διαχείριση Πολιτισμού» του Α.Π.Θ. και του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας

16.15-16.30 «Δίκτυο Πόλεων Βυζαντινής Κληρονομιάς και ο Ρόλος της Θεσσαλονίκης σε αυτό», Αναστασία Τούρτα, Επίτιμη Δ/ντρια Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, Δ/ντρια Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων

16.30-16-45 «“Φωτίζοντας” το παρελθόν, Δημιουργούμε νέα πολιτιστική και οικονομική κληρονομιά για το μέλλον», Δρ. Γεώργιος Καραγιάννης, – Επιστημονικός και Τεχνικός Δ/ ντής Διαγνωστικού Κέντρου Ιδρύματος ΟΡΜΥΛΙΑ

16.45-17.00 «Το Βυζάντιο μέσα από τις σύγχρονες πολιτιστικές εκδηλώσεις», Παναγιώτης Δούρος, Πρ.. Διευθυντής Γραφείου Υπουργού Πολιτισμού, Υποψήφιος Δρ Τμ. Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Δημοκρίτειο Παν. Θράκης

17.00-17.15 Αναστάσιος Ντούρος, Δ/ντής Αγιορειτικής Εστίας

17.15-17.30: Συζήτηση

17.30-18.00: Κλείσιμο ημερίδας – Συμπεράσματα Συμεών Πασχαλίδης (Καθ. Τμ. Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Α.Π.Θ.), Κρίτων Χρυσοΐδης (Ομ. Δ/ντής Ερευνών Ε.Ι.Ε.)

Επίσημο δείπνο προς τιμή των υψηλών προσκεκλημένων

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΗΜΕΡΙΔΑΣ

Συμεών Πασχαλίδης, Καθ. Τμ. Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Α.Π.Θ./ Αρχιμ. Βαρνάβας Γιάγκου, Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης / π. Δημήτριος Χάνδακας, Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης / Μανόλης Δασκαλάκης, Οικονομολόγος / Αγγελική Δεληκάρη, Επικ. Καθ. Τμ. Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ. / Συντονισμός Έργου: Ζαχαρώ Παπαδοπούλου-Μάρδα, Δ/ντρια Παραρτήματος Θεσσαλονίκης Κ.Α.ΕΛ.Ε. της Ε.Σ.Ε.Ε.