Για τον Ντίνο Χριστιανόπουλο

Τους ανθρώπους τους «διαβάζουμε» όπως και τα κείμενα. Γι αυτό και δεν συμφωνούμε πάντοτε μεταξύ μας και για τα δύο. 

Για τον αιρετικό, στριφνό και δύσκολο Χριστιανόπουλο γράφτηκαν πολλά μετά τον θάνατό του, σχεδόν όλα. Για την προσφορά του στην πόλη με τη γκαλερί Διαγώνιος και το ομώνυμο περιοδικό, για τις επιμελημένες μελέτες του, για την ποιήσή του.

«Ποιητής της Θεσσαλονίκης» δεν ήταν και, κατά την άποψή μου δεν ήταν μείζων ποιητής, αλλά ποια είμαι εγώ για να τον κρίνω; Το μέγεθός του, θαρρώ, προκύπτει από το σύνολο της προσφοράς και της στάσης του που ήταν ποιητική και ηθική.

Διαβάστε επίσης: O Ντίνος Χριστιανόπουλος που μίσησα. 

Λυπήθηκα πάρα πολύ που το τελευταίο κείμενο γι αυτόν ήταν μια συρραφή δηλώσεών του (ας το πιστέψουμε) σε μία αμφισβητούμενη συγγραφέα. Ο Χριστιανόπουλος ήταν πολύ πρόχειρος στις συνεντεύξεις του, κακός με τους δημοσιογράφους (βλ. Πόπη Τσαπανίδου) και αθυρόστομος και πρόχειρος (πολύ πρόχειρος) στις κοινωνικές του συναναστροφές. Προκαλούσε συνειδητά χωρίς πάντοτε να πιστεύει τις υπερβολές που εκστόμιζε. Θα θυμάμαι πάντοτε το απορημένο βλέμμα του εξάχρονου ανεψιού μου όταν τον άκουσε σε βιβλιοπωλείο αγαπημένου φίλου να λέει με στόμφο: «Είναι τώρα ποιητής και ο Ελύτης!». Βλέπετε, η θεία είχε κάνει γνωστή την αγάπη της για τον ποιητή και ο ανεψούλης ήθελε να δει ποιος έχει δίκιο, η θεία ή ο κ. Ντίνος.

Θέλω όμως να μιλήσω για δύο πράγματα: την ομοφυλοφιλία του και την ενασχόλησή του με τους Εβραίους της πόλης μας. Και τα δύο σε καιρούς μου κοιμόταν η πόλη τον ύπνο του δικαίου και η σιωπή ήταν κυρίαρχη.

Ο Χριστιανόπουλος μίλησε και έγραψε για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης από το 1990 χωρίς να περιμένει τον έπαινο της πολιτείας και των σοφιστών (Οι προγραμματισμένοι στο χαμό: ποιήματα Θεσσαλονικέων ποιητών για την καταστροφή των Εβραίων της Θεσσαλονίκης: επιλογή, Εκδ. Διαγωνίου, 1990). Μόνος όπως πάντα. Με παρρησία και βαθειά γνώση. Γι αυτό και το στεφάνι της Ισραηλιτικής Κοινότητας στην κηδεία του. Γι αυτό και ο σεβασμός μου.

Διαβάστε επίσης: Μια ζωή με τέχνη και με πάθος

Αυτό που θέλω να μνημονεύσω, επίσης,  είναι η τόλμη στην τέχνη και στη ζωή του σε σχέση με την ομοφυλοφιλία του. Δεν νομίζω η τέχνη του να κέρδισε πολλά από αυτό αλλά η στάση του στην προσωπική του ζωή ήταν ηθική με την έννοια του ζην ειλικρινώς, χωρίς φτιασιδώματα και δικαιολογίες.

Την εποχή που η ομοφυλοφιλία ήταν αρρώστια και όχι μόδα. Την εποχή που δεν υπήρχαν κινήματα ΛΟΑΤΚΙ, ούτε καν το περιοδικό αμφί. Δεν ξέρω πιο «αντρίκια» στάση από αυτήν του Χριστιανόπουλου γι αυτό το θέμα.

Αυτό που με λυπεί για τον ίδιο είναι πως θεωρούσε πάντοτε τη φύση του «ανωμαλία» και τους ομοφυλόφιλους «ανώμαλους». Το χριστιανικό παρελθόν, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα; Δεν διανοήθηκε ποτέ να εντάξει τη φύση του στον χώρο των δικαιωμάτων και της ελευθερίας. Αδίκως τυρρανίστηκε τόσο για την «αμαρτία» του, αδίκως.

Καλό ταξείδι, κ. Ντίνο.