Γιατί η βιβλιοθήκη του ΑΠΘ είναι το αγαπημένο μέρος των φοιτητών του

Τα δύο πρώτα χρόνια της φοιτητικής μου ζωής, σε κάθε εξεταστική ξημεροβραδιαζόμουν στο αναγνωστήριο της βιβλιοθήκης του ΑΠΘ.

Σαν νέα φοιτήτρια και ενώ στην αρχή ήμουν αρνητική στην ιδέα να πάω να διαβάσω στο αναγνωστήριο, όταν πια είδα ότι στο σπίτι αντί να κοιτάζω τις διαφάνειες των διαλέξεων, κοιτούσα τον τοίχο, πήρα την απόφαση να προσπαθήσω να γίνω εκεί παραγωγική.

Έτσι, ένα ανοιξιάτικο μεσημέρι του εαρινού εξαμήνου, πήγα για πρώτη φορά με μία φίλη μου από την σχολή για να διαβάσουμε μαζί για το μάθημα που δίναμε τις επόμενες εβδομάδες.

Από εκείνο το μεσημέρι, το αναγνωστήριο της βιβλιοθήκης έγινε μια όμορφη συνήθεια για τα φοιτητικά μου χρόνια. Πήγαινα να διαβάσω εκεί όποτε ήθελα να ξεσκάσω από την κλεισούρα του σπιτιού μου και να δω αγνώστους να κάνουν το ίδιο πράγμα με εμένα. Σε περιόδους εξεταστικής, η βιβλιοθήκη γινόταν κυριολεκτικά δεύτερο σπίτι μου. Περνούσα σε αυτόν τον χώρο τις ημέρες μου από τις 8 το πρωί, μερικές φορές μέχρι και τις 11 το βράδυ. Συνήθως με την ίδια ή και με διαφορετική παρέα – οι φίλοι μου ευτυχώς ήταν και αυτοί λάτρεις της βιβλιοθήκης, και έτσι η ώρα περνούσε πιο ευχάριστα.

Δεν είναι περίεργο που οι φοιτητές γεμίζουν το αναγνωστήριο και το προτιμάνε για τη μελέτη τους, καθώς ο χώρος προσφέρει πολλές υπηρεσίες στα νέα άτομα.

Το αναγνωστήριο της βιβλιοθήκης του ΑΠΘ είναι ευρύχωρο, με μεγάλα τραπέζια που τα περιτριγυρίζουν πολλές καρέκλες και μεγάλα παράθυρα. Έχει δική του νησίδα υπολογιστών, στην οποία μπορεί να πάει οποιοσδήποτε φοιτητής επιθυμεί και να κάνει ελεύθερα την εργασία του. Παρέχει δωρεάν σύνδεση στο διαδίκτυο, στο οποίο μπορούν να μπουν οι φοιτητές συνδέοντας τον ιδρυματικό λογαριασμό τους. Εκτός αυτού του δικτύου, αν κάποιος δεν έχει ιδρυματικό λογαριασμό στο ΑΠΘ, έχει και άλλα δίκτυα Wi-Fi που είναι εντελώς ελεύθερα.

Η Ελευθερία Κοσέογλου, βιβλιοθηκονόμος της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ, μας ξεναγεί: 

“Η Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ έχει 45 παραρτήματα. Υπάρχουν οι υπηρεσίες δανεισμού, που εδρεύουν κάτω από το φοιτητικό αναγνωστήριο και όλες οι κεντρικές υπηρεσίες, όπως το ιδρυματικό αποθετήριο, στο οποίο κατατίθενται όλα τα μεταπτυχιακά, διδακτορικά και οι εργασίες των καθηγητών. Παρέχουμε ηλεκτρονικά τα μαθήματα, όλη τη διαχείριση καταλόγου στο site, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την καταλογογράφηση των βιβλίων.

Προσφέρεται ακόμα η υπηρεσία του δανεισμού, όπου με την φοιτητική ταυτότητα (πάσο) μπορεί ο κάθε φοιτητής να δανειστεί ό,τι βιβλίο παρέχεται. Υπάρχει και η διαδικασία του διαδανεισμού, με την οποία μπορείς να πάρεις το βιβλίο που χρειάζεσαι είτε από συνεργαζόμενες βιβλιοθήκες στην Ελλάδα, είτε από βιβλιοθήκες του εξωτερικού με πολύ χαμηλό κόστος. Φυσικά έχουμε και την υπηρεσία του Ευδόξου, από όπου παίρνουν τα βιβλία τους οι φοιτητές και βιβλιοθήκη λειτουργεί και σαν σημείο διανομής.”

Η Κεντρική Βιβλιοθήκη λειτουργεί από τις 8 το πρωί μέχρι τις 8 το απόγευμα. Το φοιτητικό αναγνωστήριο συνήθως λειτουργεί από τις 8 το πρωί μέχρι τις 2 το βράδυ, αλλά τις περιόδους της εξεταστικής που δεν υπάρχει άδεια καρέκλα και τραπέζι ούτε για δείγμα, το ωράριο προσαρμόζεται σε εικοσιτετράωρη λειτουργία.

Στην κάτω πλευρά της εισόδου του αναγνωστηρίου, συναντάς μία καφετέρια, η οποία παρέχει καφέ, φαγητό και ότι άλλο μπορεί να χρειαστεί ένας φοιτητής που θα περάσει εκεί την ημέρα του. Η καφετέρια έχει έναν εξωτερικό χώρο με καρέκλες και τραπεζάκια που είναι ιδανικά για τα διαλείμματα από το διάβασμα, όταν ο καιρός είναι καλός και ηλιόλουστος. Ακριβώς από δίπλα βρίσκεται το φωτοτυπικό κέντρο, από το οποίο μπορούν οι φοιτητές να εκτυπώσουν, φωτοτυπήσουν ή και να ψηφιοποιήσουν συγκεκριμένες σελίδες από τα βιβλία και τις σημειώσεις τους.

Πριν λίγες μέρες βρέθηκα για ακόμα μία φορά στην Βιβλιοθήκη και είχα την ευκαιρία να μιλήσω με κάποιους φοιτητές για τις εμπειρίες τους.

Η Δώρα, φοιτήτρια Αρχιτεκτονικής, λέει: 

«Έρχομαι στο αναγνωστήριο εδώ και 7 χρόνια. Η πιο συχνή περίοδος είναι σίγουρα κοντά στην εξεταστική αλλά έρχομαι γενικά πολύ γιατί έχει ησυχία. Μπορεί να έρθω 3-4 φορές την εβδομάδα και θα κάτσω για αρκετές ώρες. Νομίζω είναι το πιο παραγωγικό περιβάλλον για να συγκεντρωθείς. Τώρα στο δημιουργικό κομμάτι που έχουμε εμείς δεν νομίζω ότι ανταποκρίνεται πάρα πολύ. Αλλά όταν θέλω να διαβάσω κάτι, σίγουρα θα επιλέξω τη Βιβλιοθήκη. Επιλέγω κιόλας να έρχομαι μόνη μου για να μην μου αποσπάται η προσοχή και έτσι πάντα τα περνάω τα μαθήματα.

Δεν έχω κάνει κάποια ουσιαστική γνωριμία εδώ. Νομίζω είμαστε όλοι πολύ συγκεντρωμένοι σε αυτό που κάνουμε και δεν ασχολούμαστε με το ποιος είναι δίπλα μας. Αυτό έχω καταλάβει στα 7 χρόνια που έρχομαι. Οι συζητήσεις που γίνονται είναι περισσότερο για όταν θες κάτι, για να μετακινήσω μια πρίζα ή να ρωτήσω για μια θέση».

Όταν την ρώτησα για τον χώρο, είπε: «Γενικά είναι πάντα καθαρά. Το θέμα νομίζω είναι με τις πρίζες. Επειδή υπάρχουν σε πολύ συγκεκριμένα σημεία και είμαστε πάρα πολλοί φοιτητές που ερχόμαστε με λάπτοπ, έχουμε πρόβλημα. Ειδικά στις περιόδους εξεταστικής γίνεται πανικός, πρέπει να έρθεις από νωρίς το πρωί για να προλάβεις θέση με πρίζα».

Δύο φοιτητές Ιατρικής που πέτυχα στο εξωτερικό της Βιβλιοθήκης όσο έκαναν το διάλειμμά τους, ο Μωχάμετ και ο Μαχμούτ, είπαν: 

«Ερχόμαστε στη βιβλιοθήκη εδώ και 7 χρόνια. Γενικά προτιμούμε να διαβάζουμε εδώ. Αρχικά γιατί βλέπεις τους άλλους να διαβάζουν και θέλεις να διαβάζεις και εσύ. Και επίσης γιατί το κλίμα είναι πολύ ήσυχο και συγκεντρώνεσαι καλύτερα. Αν θέλεις όντως να διαβάσεις, έρχεσαι, ασχολείσαι με το διάβασμά σου, δεν κάνεις ούτε διαλείμματα ούτε τίποτα και περνάς τα μαθήματα πανεύκολα. Έχουμε γνωρίσει και πολλά άτομα εδώ πέρα, έχουμε κάνει πολλές γνωριμίες. Οι περισσότεροι είναι φοιτητές Ιατρικής που βοηθάμε ο ένας τον άλλον με σημειώσεις. Και μετά το ένα φέρνει το άλλο, από τον έναν γνωρίζεις μια παρέα και πιάνετε την κουβέντα και έτσι περνάει πιο εύκολα η ώρα».

Τα παιδιά είπαν ότι ο χώρος είναι καθαρός, ωστόσο θα μπορούσαν τα πράγματα να είναι λίγο καλύτερα στις τουαλέτες ορισμένες φορές όταν υπάρχει πολλή κίνηση. Το παράπονό τους είναι ότι το καλοκαίρι έχει συνήθως πολύ ζέστη στο εσωτερικό του αναγνωστηρίου.

Η Σωτηρία, που είναι στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ όταν την ρώτησα γιατί της αρέσει να έρχεται, είπε: 

«Ξεκίνησα να έρχομαι μετά το δεύτερο έτος και τώρα που είμαι πέμπτο έτος έρχομαι κανονικά από την αρχή του εξαμήνου. Έρχομαι γιατί πολλές φορές το χρησιμοποιώ σαν έξοδο, σαν αφορμή να ντυθώ και να κάνω και κάτι παραγωγικό παράλληλα. Και φυσικά βολεύει και το ότι έχει σταθερό Ίντερνετ. Για παράδειγμα αν πάω σε μια καφετέρια να διαβάσω συνήθως έχεις την αστάθεια του Ιντερνετ και την φασαρία, κάτι που εδώ δεν συμβαίνει».

Το μόνο της παράπονο για τον χώρο είναι το εξής: «Γενικά σαν χώρος είναι καθαρός και το εκτιμώ αυτό. Βέβαια θα μπορούσε να έχει περισσότερες πρίζες και θα μπορούσαν να είναι λίγο περισσότερο ανοιχτά τα παράθυρα για να αερίζεται ο χώρος, δεν τα ανοίγουν ποτέ».

Η κυρία Κοσέογλου, μιλάει για την μετά-Covid περίοδο και την επαναφορά της Βιβλιοθήκης και του αναγνωστηρίου:

“Τα δύο χρόνια που ήταν κλειστά, προσπαθήσαμε πολύ γρήγορα κάνουμε τα πάντα ηλεκτρονικά. Αυτό δεν το έχουμε σταματήσει, υπάρχει η δυνατότητα να κάνεις την αίτηση για δανεισμό ηλεκτρονικά. Μετά τον κορονοϊό, υπήρχε αρχικά ένα “μούδιασμα”. Οι ρυθμοί και στην βιβλιοθήκη και στο αναγνωστήριο ήταν πιο αργοί, αλλά έτσι είναι συνήθως η κατάσταση της επαναφοράς. Ειδικά στο αναγνωστήριο, ήταν λογικό να υπάρχει ένας φόβος να πας στον χώρο. Το τελευταίο εξάμηνο, έχουμε επανέλθει πλήρως νομίζω. Στο φοιτητικό αναγνωστήριο επέστρεψαν τα παιδιά και διαβάζουν και έχει πλέον την κανονική του κίνηση. Και οι δανεισμοί έχουν επιστρέψει σε ικανοποιητικά επίπεδα. Αλλά νομίζω οτι μάθανε πλέον οι φοιτητές και επιλέγουν περισσότερο το ηλεκτρονικό, δηλαδή ακόμα και για την απλή διαδικασία της αίτησης δανεισμού”.

Στην συνέχεια, λέει για τον αλληλοσεβασμό που υπάρχει μεταξύ φοιτητών και των εργαζόμενων:

“Δεν έχουν υπάρξει προβληματικά περιστατικά ούτε στον δανεισμό, ούτε στο κτίριο. Υπάρχει σεβασμός από τους φοιτητές, τους είναι οικείος ο χώρος και εμείς προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο για αυτούς. Στο αναγνωστήριο υπάρχει μόνιμα προσωπικό φύλαξης μέχρι το βράδυ και προσωπικό καθαριότητας. Επικοινωνούν με τα παιδιά πολύ όμορφα για οτιδήποτε προκύψει. Στα 25 χρόνια που είμαι εδώ πέρα δεν έχει παρουσιαστεί ακραίο περιστατικό και ελπίζω να μην παρουσιαστεί, γιατί από ότι φαίνεται υπάρχει αλληλοσεβασμός στον χώρο”.

Τέλος, η κυρία Κοσέογλου μας ενημερώνει για τις τελευταίες εκδηλώσεις και δραστηριότητες της βιβλιοθήκης: 

“Γίνονται πολλές συνεργασίες και εκθέσεις, όπως η έκθεση χαρτών που πραγματοποιείται αυτή την στιγμή. Ακόμη, θα γίνει έκθεση για τον ποιητή Ντίνο Χριστιανόπουλο στο Βαφοπούλειο, ο οποίος δώρισε τη συλλογή και το αρχείο του στη Βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου. Όλες οι εκθέσεις που πραγματοποιούνται υπάρχουν και στο site της βιβλιοθήκης.

Ένα πρόσφατο χάπενινγκ που κάναμε μάλιστα, ήταν στον στολισμό του δέντρου μέσα στο αναγνωστήριο, στο οποίο αντί για στολίδια, βάλαμε κάρτες που υπέγραψαν οι φοιτητές με δικές τους αφιερώσεις. Υπήρχε πολύ ωραία διάθεση. Τα παιδιά έγραψαν πολύ ωραία πράγματα, έβγαλαν και τα δικά τους θέματα που τους απασχολούνε, για παράδειγμα να περάσουν τα μαθήματα και διάφορα τέτοια. Τον χώρο αυτόν οι φοιτητές τον βλέπουν και λίγο σαν σπίτι τους και μάλιστα μερικοί έγραψαν οτι είναι μόνιμοι κάτοικοι του αναγνωστηρίου”.