Η γειτονιά άνωθεν

του Γιώργου Τούλα

Αρχική εικόνα: Γιάννης Τζιμπρές

Στα παιδικά μου χρόνια πάρα πολλοί άνθρωποι αστικής καταγωγής που γνώριζα, φίλοι των γονιών μου, συγγενείς μας, οικογενειακός κύκλος, έμεναν στην περιοχή άνωθεν της Εγνατίας και μέχρι τις παρυφές της οδού Ολυμπιάδος. Άνθρωποι που είχαν τον τρόπο τους, νοικοκύρηδες, μορφωμένοι που αγαπούσαν ιδιαίτερα το κέντρο της πόλης ζούσαν σε πολυκατοικίες διατηρητέες, σε οικοδομές μεταγενέστερες του εξήντα, τα μπαλκόνια τους είχαν θέα σε θερινά σινεμά της γειτονιάς, ο περίπατος τους ήταν ανάμεσα σε μνημεία και μια ανάσα από τα μαγαζιά της αγοράς. Στα χρόνια της ευδαιμονίας πολλοί έφυγαν για ακριβά προάστια, η ανθρωπογεωγραφία της περιοχής άλλαξε, πολλά σπίτια άλλαξαν χέρια. Τα μικρότερα νοικιάστηκαν σε φοιτητές, ιδανικά καθώς γειτνιάζουν με το Πανεπιστήμιο, εσωτερικοί μετανάστες τη διάλεξαν γιατί είχαν πέσει εκεί οι τιμές των ακινήτων και οι πρώτοι ξένοι εγκαταστάθηκαν εκεί. Με τον ερχομό της κρίσης οι γειτονιές πάνω από την Εγνατία άρχισαν να αλλάζουν και πάλι. Πέριξ της Ρωμαϊκής αγοράς κοινότητες μεταναστών εγκαταστάθηκαν σε υπόγεια, στην Κασσάνδρου τα καλοκαίρια έβγαζαν τα τραπεζάκια τους στο πεζοδρόμιο ή κάθονταν κάτω, άνθρωποι που βρέθηκαν εδώ από πρώην Σοβιετίες απολαμβάνοντας το δημόσιο χώρο. Τα λιγοστά πάρκα γύρω από τα μνημεία φιλοξένησαν γλώσσες πολλές. Τα τελευταία χρόνια το πράγμα αλλάζει και πάλι. Έχω πάλι φίλους και γνωστούς που διάλεξαν αυτή τη γειτονιά συνειδητοποιημένα για τόπο κατοικίας τους. Την πιο όμορφη γειτονιά του κέντρου. Όπου διασώζονται κτίρια σπουδαία. Πιο πολλά από οπουδήποτε αλλού.

Η κατάσταση της εγκληματικότητας πίσω από το άγαλμα του Βενιζέλου παραμένει ένα τεράστιο πρόβλημα καθώς στη μοναδική παιδική χαρά μιας τεράστιας περιοχής του κόσμου συχνάζουν πέριξ της άνθρωποι που διακινούν από ναρκωτικά μέχρι τσιγάρα ενώ δεν λείπουν και οι αψιμαχίες.

Στον άξονα Φιλλίπου-Ιασωνίδου-Ολύμπου-Ίωνος Δραγούμη συναντά κανείς κτίρια που δικαιώνουν το παρελθόν της Θεσσαλονίκης. Πολλά από αυτά ρημάζουν λόγω έλλειψης ρευστού. Μια σειρά γκαλερί, αρχιτεκτονικά γραφεία, πολυχώρους, καταστήματα σχεδιασμού αντικειμένων, στιλάτα καφέ, εστιατόρια εκπληκτικής κουζίνας, μπαρ που η μουσική και η διακόσμηση τους δεν συναντιέται πουθενά στο κέντρο χάραξαν σε μια μυστική συμφωνία το νέο πρόσωπο της γειτονιάς. Που διαθέτει ποιότητα, ευκολία πρόσβασης στο γίγνεσθαι του κέντρου, αισθητική και μια μίξη πληθυσμών που θυμίζει τον παλιό εαυτό της πόλης. Συνύπαρξη. Μια γειτονιά που έχει και προβλήματα. Έχει μια μεγάλη και ατυχή κατά τη γνώμη μου ανάπλαση, της περιοχής του άξονα της Αριστοτέλους πίσω από το άγαλμα του Βενιζέλου που συγκεντρώνει μια νέα μικροεγκληματικότητα, λόγω της απόγνωσης, έχει έλλειψη πρασίνου και πάρκων, έχει έλλειψη σχεδιασμού του μέλλοντός της. Η άνωθεν της Εγνατίας Θεσσαλονίκη αναπτύσσεται και επιστρέφει χάρη στις προσπάθειες των νέων κατοίκων της που επιλέγουν την επιστροφή στο κέντρο αφήνοντας πίσω τα προάστια και ζωντανεύοντας τον οικιστικό ομφαλό της πόλης με νέο αίμα. Τώρα απομένει η ανάδειξή του…

Εικόνα: Γιάννης Κούρτογλου