Η κατάρα της καρέκλας

του Αντώνη Καράγιωργα

Στην σύγχρονη Θεσσαλονίκη, ο σεβασμός ορισμένων για τον δημόσιο χώρο, μοιάζει με τον σεβασμό τζιχαντιστών στο πρόσωπο του Ιησού… Μαζί με τα τετράτροχα, τα δίτροχα που χρόνια τώρα στρογγυλοκάθονται ξεδιάντροπα σε πεζοδρόμια, πάρκα και διαβάσεις, κάτι άλλα τετράποδα βάλθηκαν να κάνουν κι αυτά δύσκολο το διάβα του πεζού.

Τον τελευταίο χρόνο η διοίκηση του Δήμου προσπάθησε να εντείνει τους ελέγχους και ξεκίνησε να θεσμοθετεί κανονιστικές διατάξεις με τις οποίες θα ρυθμίζονταν θέματα χρήσης κοινόχρηστων χώρων.

Η κατάσταση εξερράγη τον περσινό Οκτώβρη με τις απειλές του αντερογραβάτα καφετζή, κατά των ελεγκτών του Δήμου. Ο κυρ Γιάννης τα πήρε, και είπε μέχρι εδώ. Κόβω τις άδειες χορήγησης κοινόχρηστου χώρου σε όλους, μέχρι να φτιαχτεί ένα φιρμάνι, που θα νοικοκυρεύει την αρρώστια των πεζοδρομίων. Ζητήθηκε λοιπόν από τις Δημοτικές Κοινότητες να δώσουν τις προτάσεις τους. Η Α’ Δημοτική κοινότητα ανταποκρίθηκε άμεσα στήνοντας μια πολυμελή επιτροπή από αξιόλογους και πεπειραμένους ανθρώπους, η οποία παρέδωσε τεκμηριωμένες προτάσεις. Στην επιτροπή αυτή, συμμετείχε με πολλές προτάσεις της και η Ένωση για τα δικαιώματα των Πεζών. Ακολούθησε διαβούλευση με τους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς, και στη συνέχεια η Διεύθυνση Εξυπηρέτησης Επιχειρηματία, δια του Αντιδημάρχου της Χασδάϊ Καπόν, έστειλε στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής τις τελικές ρυθμίσεις. Εκεί δηλώσαμε πάλι παρόντες, και αφού επικροτήσαμε τις πολλές θετικές διατάξεις που εισάγονται, ζητήσαμε να ενσωματωθούν και οι υπόλοιπες προτάσεις, που δεν είχαν συμπεριληφθεί, καθώς και να απαλειφθούν πολλές ασάφειες. Τελικά ψηφίστηκαν κατά πλειοψηφία, χωρίς να συμπεριληφθούν οι βελτιώσεις που ζητήσαμε, τόσο εμείς, όσο και η Α’ Δημοτική Κοινότητα.

Αλλά δεν το βάλαμε κάτω και ….ξανακτυπήσαμε με την παρέμβασή μας στην τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου όπου ήρθαν τελικά προς ψήφιση.

Προτείναμε και πάλι, αυτή τη φορά στους δημοτικούς συμβούλους, μια σειρά από προτάσεις, στις κατά τα άλλα θετικές ρυθμίσεις των κανονιστικών, προτάσεις που προτείνονταν κι από τις δικές τους δημοτικές κοινότητες. Ζητήσαμε π.χ. να γραφεί με σαφήνεια ότι παντού όπου ζητείται παραχώρηση κοινόχρηστου χώρου, θα αφήνεται ελεύθερη δίοδος για τους πεζούς, ελάχιστου πλάτους δύο μέτρων. Μας απάντησαν: «υπάρχει σε άλλη κανονιστική»… Ζητήσαμε επίσης, η παραχώρηση κοινόχρηστου χώρου, να γίνεται σε πεζοδρόμια με πλάτος πάνω από 3 μέτρα, και όχι 2,5 που ορίζονται στην κανονιστική των γενικών ρυθμίσεων, γιατί η απλή αριθμητική μας λέει ότι, αν αφαιρέσουμε από τα 2,5 μέτρα τα 2 που πρέπει να αφήνονται για τους πεζούς, μένει μισό μέτρο, το οποίο δεν αρκεί για ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων, επομένως θα παραβιάζεται.

Ζητήσαμε εκτός από την σωστά εισηγούμενη υποχρέωση ανάρτησης των σχεδιαγραμμάτων και αδειών χρήσης στις προθήκες των καταστημάτων, να αναρτώνται και στο διαδίκτυο, στο Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών (GIS) του Δήμου, ώστε να υπάρχει πλήρης διαφάνεια.

Διαφωνήσαμε στο γεγονός, ότι οι κανονιστικές ρυθμίσεις έρχονται για έγκριση σαλαμοποιημένες, και τους είπαμε, όταν θέλεις να γιατρέψεις μια για πάντα, μια πληγή που χρόνια αιμορραγεί, το κάνεις μ’ ένα ολοκληρωμένο τρόπο, δημιουργώντας ένα πλήρες και κωδικοποιημένο κανονιστικό πλαίσιο. Η απάντηση που δόθηκε ήταν πως το κάνουν έτσι, επειδή οι διατάξεις αυτές, θα πρέπει στην συνέχεια να εγκριθούν από την αποκεντρωμένη διοίκηση, κι αν είναι να κοπούν- εκπέσουν εκεί, το κακό να μην γίνει για ολόκληρο το γλυκό…

Αρκετοί δημοτικοί σύμβουλοι εξέφρασαν την άποψη ότι: Αφού έγινε μια καλή αρχή, εδώ είμαστε για να το βελτιώσουμε και να τα μαζέψουμε κωδικοποιημένα όλα μαζί αργότερα. Εμείς απαντάμε ότι η κατάσταση στην πόλη είναι τέτοια, που δεν μπορεί να περιμένει ούτε μέρα.

Όσον αφορά την κανονιστική με την οποία περιορίζεται η χορήγηση αδειών χρήσης κοινόχρηστων χώρων, στους δρόμους του κέντρου, σε ποσοστό 20% των καταστημάτων της πλευράς του οικοδομικού τετραγώνου, πράγμα πολύ θετικό, παράλληλα «ανοίγει» δρόμους, στους οποίους υπήρχε πλήρης απαγόρευση στο παρελθόν. Μην παραξενευτείτε λοιπόν αν δείτε απλωμένα τραπεζάκια στα πεζοδρόμια της Αγγελάκη, της Βασ. Ηρακλείου και της Βενιζέλου και Ίωνος Δραγούμη, από την Ερμού μέχρι την Εγνατία.

Γιατί δεν συμπεριελήφθησαν διατάξεις ρύθμισης για τους πεζόδρομους και τις πλατείες; Εχετε προσέξει τι γίνεται στον υπό ανάπλαση πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας πως έχουν απλωθεί προτού καν παραδοθεί;

Διαφωνούμε στη λογική ότι ο Δημόσιος Χώρος με ρυθμιστή την Δημοτική Αρχή πρέπει να μοιράζεται προς χρήση «δίκαια» στους επιχειρηματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων και στους …πολίτες πεζούς! Δηλαδή ανάμεσα στους 200-300 δημότες που τον εκμεταλλεύονται επιχειρηματικά και στους περίπου 1 εκατομμύριο πολίτες που ζητούν απλά να μπορούν να περπατούν ανεμπόδιστα.. Και φυσικά είμαστε υπέρ της επιχειρηματικότητας και της ζωντάνιας των δημόσιων χώρων διασκέδασης και συνεύρεσης των πολιτών. Αλλά υπάρχουν απαραβίαστες προτεραιότητες. Αλήθεια δεν είναι σχήμα οξύμωρο θέματα που αφορούν στη βιώσιμη κινητικότητα να τα χειρίζεται η Διεύθυνση Εξυπηρέτησης Επιχειρηματία και όχι η Διεύθυνση Αστικού Σχεδιασμού του Δήμου;

Χάθηκε λοιπόν, με την υπερψήφιση χωρίς προσθήκες και στο δημοτικό συμβούλιο, μια ακόμα ευκαιρία να αποκτήσει η πόλη τώρα, για τα θέματα χρήσης των κοινόχρηστων χώρων, ένα κανονιστικό πλαίσιο, βασισμένο πλήρως στις αρχές της βιώσιμης κινητικότητας και του σεβασμού στο δημόσιο χώρο, που να εμπεριέχει όλες τις κανονιστικές παλιές και νέες, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα και σαν εργαλείο ελέγχου. Μας έμεινε η …δημιουργική ασάφεια. Αλλά που θα πάει;

Ελπίζουμε, ότι από το 2016 που θα ισχύσουν οι νέες κανονιστικές, να βρει η δημοτική αρχή και τον τρόπο να ελέγχει αυστηρά την εφαρμογή τους, και να τιμωρούνται αυτοί που για χρόνια βυσσοδομούν στον δημόσιο χώρο σε βάρος των κύριων χρηστών του, των πεζών.

Αντώνης Καράγιωργας

Πρόεδρος της Ένωσης για τα δικαιώματα των Πεζών

*Η σελίδα της Ένωσης στο Facebook