Η μάχη για τους στάβλους της Τούμπας

Το παραμύθι αξιοποίησης των Παλιών Στάβλων του Δήμου Θεσσαλονίκης.

Το παλάτι

Το ιστορικό κτιριακό συγκρότημα (1500 τ.μ.) των Στάβλων, καταλαμβάνει ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο, έκτασης περίπου 4.000 τ.μ. κοντά στο Παπάφειο.

Το συγκρότημα ανήκει στην μεταοθωμανική περίοδο της πόλης και χρησιμοποιήθηκε ως χώρος στάθμευσης και συντήρησης των ιππήλατων αμαξιδίων (κάρα), τα οποία χρησιμοποιούνταν για την μεταφορά των σκουπιδιών της πόλης.

Με τον εκσυγχρονισμό των μέσων καθαριότητας και την επέκταση της πόλης, τα κτίρια έχασαν την αρχική χρηστική λειτουργία τους και τα τελευταία χρόνια λειτουργούν ως Αποθήκες Ηλεκτρολογικού Υλικού, Τμήμα Σήμανσης σε υπαίθρια αποθήκη δίπλα σε πάρκο που παίζουν παιδιά, Τμήμα Σαρώματος και Καθαρισμού, καθώς και παλαιότερα σαν Μηχανουργείο Απορριμματοφόρων και Τμήμα Ιματισμού.

Επίσης, υπάρχει μια πολύ μικρή παιδική χαρά έκτασης περίπου 400 τ.μ. και χώρος πρασίνου 200 τ.μ. στις οδούς Σιδηροκάστρου και Μυκόνου, που μαζί με τον πεζόδρομο της οδού Άνδρου, αποτελεί το κέντρο συνεύρεσης της γειτονιάς με δεκάδες παιδιά και ενήλικες καθημερινά.

Το παραμύθι

Πριν λίγους μήνες η δημοτική αρχή αποφάσισε επιτέλους τη μετακίνησή των δημοτικών υπηρεσιών σε άλλους χώρους. Μια ιστορία 70 και πλέον χρόνων έδειχνε να λαμβάνει τέλος. Με υψηλές οχλήσεις των οχημάτων του δήμου καθώς και τις βαφές από την σήμανση των δρόμων στο παρακείμενο πάρκο.

Οι προτάσεις αξιοποίησης του χώρου είναι πολλές:

Επέκταση της παιδική χαράς και δημιουργία χώρου πρασίνου. Δημιουργία Παιδικού Σταθμού δίπλα στην παιδική χαρά, ο οποίος θα εξοικονομούσε και πολλά χρήματα στον Δήμο, αφού οι παρακείμενοι Δημοτικοί Παιδικοί στη Διογένους και στη Θ. Χαρίση, σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στοιχίζουν 30.000 Ευρώ ετησίως, ενώ δεν έχουν παιδική χαρά και αυλή.

Επίσης δημιουργία Δημοτικού Αθλητικού Χώρου και χώρου εκδηλώσεων. Το δημοτικό γυμναστήριο στις κερκίδες του γηπέδου μπάσκετ, στο ρέμα Υφανέτ έχει κλείσει πολλά χρόνια τώρα, λόγω ακαταλληλότητας του κτιρίου.

Δημιουργία υπαίθριου μουσείου στο λιθόστρωτο εσωτερικό αίθριο με αντικείμενα και φωτογραφίες από τους Παλιούς Στάβλους με παγκάκια, δέντρα, και ένα δημοτικό κυλικείο.

Μέχρι και να δοθεί ο χώρος σε εταιρίες Κοινωνικής Οικονομίας συζητήθηκε στη γειτονιά.

Έρχεται λοιπόν ο Δήμος και ανακοινώνει την εγκατάσταση ενός Φιλοξενείου Προσφύγων αιτούντων πολιτικό άσυλο. Έχουν βρεθεί 602.000 Ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων, σε συνεργασία με την ΜΚΟ ΑΡΣΙΣ. 7 μονογονεϊκές οικογένειες, 30-35 άτομα συνολικά θα φιλοξενηθούν σε κοιτώνες που θα διαμορφωθούν σε μέρος του κτιριακού συγκροτήματος.

Κατ’ αρχήν τα χρήματα αφορούν 150.000 Ευρώ για διαμόρφωση μέρος του κτιρίου. Τα υπόλοιπα 450.000 Ευρώ θα αφορούν αποκλειστικά στη διαχείριση του έργου (κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, διερμηνείς, σίτιση κλπ).

Η δομή βρήκε χρηματοδότηση μόνο για 2 χρόνια. Τη διαχείριση του έργου, από ό,τι μάθαμε στο τελευταίο ΔΣ (28-7), θα την έχει η ΑΡΣΙΣ.

Τα ερωτήματα των υπηκόων

Κάποιοι θα πουν, ότι μια χαρά ακούγεται. Επιτέλους, η πόλη να δείξει το κοινωνικό της πρόσωπο. Τα ερωτήματα όμως που προκύπτουν είναι πολλά και η δημοτική αρχή πρέπει να απαντήσει.

1. Η συνολική διαμόρφωση των κτιρίων για την συνολική ανάπλαση, κυμαίνεται από εκτιμήσεις της δημοτικής αρχής στα 2 εκ. Ευρώ. Όταν εξασφαλίζεις 150 χιλ., δηλαδή λιγότερο από το 10% του έργου, γιατί κάποιος να πανηγυρίζει; Τα υπόλοιπα χρήματα θα βρεθούν και πότε;

2. Γιατί επιλέχθηκε το συγκεκριμένο κτίριο για το Φιλοξενείο; Λένε ότι είναι το μόνο ιδιόκτητο στον Δήμο. Οι πρώην φοιτητικές εστίες του ΤΕΙ στο κέντρο (πρώην κατάληψη Δέλτα), ή το ερημωμένο ξενοδοχείο στη Θέρμη στα λουτρά, που είναι ιδιοκτησίας του Δήμου δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν; Ποιες είναι οι προδιαγραφές ενός Φιλοξενείου; Πώς ένα ακατάλληλο κτίριο για τους εργαζόμενους του Δήμου, γίνεται κατάλληλο να στεγάσουμε 35 ταλαιπωρημένους ανθρώπους;

3. Πώς θα συνδυαστεί το Φιλοξενείο με τις άλλες δομές που θα γίνουν στα υπόλοιπα κτίρια; Τα κτίρια έχουν έναν κοινό εσωτερικό προαύλιο χώρο. Για παράδειγμα πώς θα προαυλίζονται οι πρόσφυγες, ενώ την ίδια ώρα θα λειτουργεί ένας παιδικός σταθμός ή μία άλλη δομή για τους πολίτες; Κοινή παραδοχή είναι ότι το Φιλοξενείο είναι μια ιδιαίτερη χρήση, που καθορίζει και το σύνολο των κτιρίων. Ταλαιπωρημένοι άνθρωποι θα κοιμούνται και θα τρώνε εκεί μέσα. Πώς θα συνυπάρξουν με ανέμελα παιδάκια, με δημότες που θα θέλουν να αθληθούν ή με Συλλόγους που θα κάνουν εκδηλώσεις και θα επισκέπτονται τον χώρο;

4. Τι θα συμβεί στο Φιλοξενείο μετά τα πρώτα 2 χρόνια; Ποιος και πώς θα επιβαρυνθεί τα έξοδα διαχείρισης; Για 2 χρόνια το κόστος κυμαίνεται στα 450 χιλ. Ευρώ. Μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός υπάρχει για ένα τόσο σημαντικό έργο;

5. Γιατί οι τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου δεν μπορούν να δώσουν μια προμελέτη για τον χώρο συνολικά; Για το Φιλοξενείο, τις αυτοψίες διενήργησαν στελέχη της ΑΡΣΙΣ. Συνεργάστηκαν με τον Δήμο;

6. Γιατί δεν έγινε διαβούλευση με τους κατοίκους; Το τελευταίο μήνα σε συναντήσεις που έγιναν, στα δημοτικά συμβούλια και σε συμβούλιο της 4ης Κοινότητας, ουσιαστικά μας ανακοινώθηκε το έργο. Καμία διαβούλευση.

7. Η 4η Κοινότητα δεν πρέπει να αποφασίσει ή να γνωμοδοτήσει για το θέμα; Η μήπως οι αποφάσεις παίρνονται κεντρικά εδώ και καιρό στον Δήμο; Η σπουδή που δείχνουν κάποιοι μηχανισμοί, ώστε να γίνει οπωσδήποτε η δομή, πέρα από κάθε δημοκρατική διαδικασία προκαλεί ερωτήματα. Ακόμη και μέλη της Πρωτοβουλίας, κάποιοι είναι Τουμπιώτες, δεν γνωρίζουν καθόλου το θέμα και εξαναγκάζονται σε θετική ψήφο, για να μην χαθούν τα χρήματα! Αν δείτε τα ΔΣ (7/7 και 28/7) θα καταλάβετε πως αποφασίζονται τα θέματα. Ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου φροντίζει γι’ αυτό.

8. Ποιες είναι οι προτεραιότητες της δημοτικής αρχής για τη γειτονιά και την πόλη; Σε μια πόλη που είναι στις τελευταίες θέσεις πανευρωπαϊκώς σε πράσινο και οι δημόσιοι χώροι ελάχιστοι, ποιο είναι το πρόγραμμα του Δημάρχου και της παράταξής του;

Οι απαντήσεις του Βασιλιά και των αξιωματούχων

Η κύρια ομάδα που φαίνεται να τρέχει το έργο είναι ο Δήμαρχος μαζί με τους Αντιδημάρχους Χασδάι Καπόν και Καλυψώ Γούλα. Μαζί τους είναι και οι σύμβουλοι του Δημάρχου.

Τα κύρια επιχειρήματα τους είναι ότι το Φιλοξενείο θα συμβάλει στη γενικότερη αναβάθμιση της περιοχής. Συγκεκριμένα:

1. Το έργο θα πάρει 100% χρηματοδότηση από το Ταμείο Προσφύγων. (Σημ. Το Φιλοξενείο θα καλύψει λιγότερο από το 10% της συνολικής επένδυσης του συγκροτήματος).

2. Το Φιλοξενείο θα συμπαρασύρει τη γενικότερη χρήση του χώρου, προς την μεριά των κοινωνικών υπηρεσιών και όχι των τεχνικών και της εγκατάλειψης. (Σημ. Θεωρείται δηλαδή δεδομένο ότι μόνο το Φιλοξενείο θα συμπαρασύρει τη δημιουργία πχ Παιδικού Σταθμού ή ενός Γυμναστηρίου, ενώ δεν τίθεται θέμα πιθανών προβλημάτων συνύπαρξης. Σχετικά με την εγκατάλειψη του κτιρίου, θεωρείται δεδομένο ότι το κτίριο θα αφεθεί, αν δεν γίνει Φιλοξενείο;).

3. Το Φιλοξενείο είναι δομή μηδενικής όχλησης, σε σχέση με τις υφιστάμενες τεχνικές υπηρεσίες (Σημ. Οποιαδήποτε δομή και να γίνει θα είναι μηδενικής ή μικρότερης όχλησης, σε σχέση με τις τεχνικές υπηρεσίες. Αυτό δεν αποτελεί μονοπώλιο του Φιλοξενείου).

4. Θα αναμορφωθούν οι χώροι πρασίνου και η παιδική χαρά της γειτονιάς (Σημ. Η κοινή λογική αδυνατεί να συνδέσει την ανάπλαση της παιδικής χαράς και την αναμόρφωση του χώρου πρασίνου με το Φιλοξενείο.).

Την ίδια ώρα, η δημοτική αρχή, έχει επιδείξει μια αξιοθαύμαστη προχειρότητα στο να χειριστεί ένα ευαίσθητο θέμα εγκατάστασης προσφύγων στον αστικό ιστό της πόλης και ουσιαστικά παίζει με την ξενοφοβία που έχει ο μέσος κάτοικος της περιοχής. Αυτό αφορά, όχι μόνο την Τούμπα, αλλά όλους τους δημότες της πόλης.

Σε μια περιοχή όπου το Νοσοκομείο Ειδικών Παθήσεων – Λοιμωδών έκλεισε και το πρώη εργοστάσιο ΥΦΑΝΕΤ αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό κατάληψη, ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού είχε εξαγγείλει τη δημιουργία μουσείου για την Συλλογή Κωστάκη (!). Το Πολιτιστικό κέντρο της Τούμπας, που είναι λίγο πιο μακριά, αποτελεί ένα έργο με πολύ μπετόν, που οι κάτοικοι αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων και χάρη στις προσπάθειες κάποιων στην 4η Κοινότητα.

Παράλληλα, κάνει εντύπωση η σπουδή και η μεθοδικότητα ώστε να περάσει εσπευσμένα το Φιλοξενείο, που εκ των πραγμάτων για μια τέτοια δομή η γειτονιά πρέπει να είναι τουλάχιστον ουδέτερη.

Τα τρία συγνώμη που είπε ο Δήμαρχος στο ΔΣ της 7/7 (για τη μη διαβούλευση με τους κατοίκους, την απόκρυψη πριν τις εκλογές και τον παραγκωνισμό της 4ης Κοινότητας), ουσιαστικά δεν απέτρεψαν την αναβολή ψήφισης του έργου, ώστε να γίνει η διαβούλευση.

Mea Culpa στον αέρα δηλαδή.

Μόνο μια δέσμευση ότι στο νέο ΔΣ θα προκηρυχτεί μελέτη για την αναβάθμιση του χώρου, αφού όμως εγκατασταθεί το Φιλοξενείο.

Κανονικά αυτή η συνολική μελέτη δεν θα έπρεπε να γίνει πριν από κάθε προτεινόμενη χρήση;

Οι ψεύτες ράφτες

Κανένας στον κύκλο του Μπουτάρη, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων, δεν τολμάει να μιλήσει δημόσια, υπεύθυνα και εμπεριστατωμένα για το θέμα.

Κανένας από τους αντιδημάρχους δεν απαντάει στα λογικά ερωτήματα των κατοίκων. Απαντάνε μόνο σε ξενοφοβικά συνθήματα και ακραίες πρακτικές κάποιων κατοίκων, που έχουν όμως προκληθεί από την προχειρότητα και την ελλειπή ενημέρωση της αρχής.

Λογικό θα μου πείτε, αφού τον Σεπτέμβριο έχουμε νέο δημαρχιακό συμβούλιο και θα δοθούν οι νέες αντιδημαρχίες.

Κανένας δημοτικός σύμβουλος, ακόμη κι αν είναι Τουμπιώτης, δεν τολμάει να προβάλει δημόσια τις αντιρρήσεις του.

Ενδεικτικά, αντιγράφω από τις θέσεις της Πρωτοβουλίας 2014-2019 για την Κοινωνία Tων Πολιτών:

“Ο δημότης γίνεται συμμέτοχος στις δράσεις που συμβάλλουν στην αισθητική και περιβαλλοντική αναβάθμιση του δημόσιου χώρου με σύνθημα «αγαπώ την πόλη μου, υιοθετώ τη γειτονιά μου».

Αναβάθμιση του ρόλου των διαμερισματικών/κοινοτικών συμβουλίων και ενεργοποίηση του θεσμού των λαϊκών συνελεύσεων.

Ανάδειξη της γειτονιάς ως νέου ορόσημου για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.”

Τα διαβάζω και γελάω πικρά. Απ’ ό,τι ξέρω προβλέπονται και στον Καλλικράτη!

Μόνο κάποιοι διαμερισματικοί σύμβουλοι θα μπορούσαν να κάνουν κάτι, αλλά αυτούς ποιος τους ακούει; Η Κοινότητα κανονικά σαν θεσμός θα έπρεπε να μεταφέρει τη βούληση των κατοίκων. Όμως, εδώ και χρόνια υπάρχει μόνο για κάτι ανώδυνα θέματα, όπως οι αδειοδοτήσεις καταστημάτων.

Πέρασε μόλις ένας μήνας μετά τις εκλογές και 3,5 χρόνια στο Δήμο Θεσσαλονίκης, για να καταλάβω ότι ο «Μπουτάρης είναι γυμνός», όπως ο βασιλιάς στο παραμύθι του Άντερσεν.

Και όλοι οι γείτονές μου «ρατσιστές»…

Σαν παιδί, που μεγάλωσε στα ρέματα και στις γειτονιές της Τούμπας, φωνάζω όσο πιο δυνατά μπορώ:

«Ο Μπουτάρης είναι γυμνός!»

και από μέσα μου,

«Δεν είμαι ρατσιστής, ένας μικρός Τουμπιώτης είμαι…»

Επίλογος

1. Τις εξαγγελίες πριν και μετά τις εκλογές, από όλες τις παρατάξεις, για να διαχειριστούν τη Χρυσή Αυγή στο νέο ΔΣ τις ακούσαμε με ενδιαφέρον. Τι θα κάνει αλήθεια το νέο ΔΣ, όταν κάποιοι από τη γειτονιά στραφούν σε αυτούς, αφού νιώθουν εκτός από θιγμένοι και απίστευτα φοβισμένοι από την προχειρότητα και τη βιασύνη που επέδειξαν οι αρχές;

Ελπίζω να μην τους πετάξουν στη θάλασσα, όπως τους 10.000 Θεσσαλονικείς ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής…

2. Στο συμβούλιο της 4ης Κοινότητας που ήταν παρών και ο Δήμαρχος, αναρωτήθηκε γιατί δεν κάνουμε ένα πάρτυ υποδοχής για τους πρόσφυγες!

– Αγαπητέ Δήμαρχε, αν θέλεις λύσε πρώτα το θέμα συνολικά για όλα τα κτίρια των Παλιών Στάβλων και για τα πάρτυ μην ανησυχείς. Και ρούχα πηγαίνουμε στην ΑΡΣΙΣ και τρόφιμα και από όλα. Η κοινωνική δράση Συλλόγων και ιδιωτών της περιοχής γίνεται χωρίς τυμπανοκρουσίες και συνεντεύξεις τύπου. Οι Τουμπιώτες και ιστορική μνήμη έχουν και πρόσφυγες είναι οι περισσότεροι (πολιτικοί, οικονομικοί και όχι μόνο). Και πάντα καταφέρνουν να νικήσουν την ξενοφοβία και τους άλλους φόβους τους. Σε παρακαλώ, μην τους προσβάλλεις και μην τους υποτιμάς.

3. Για να μην ξεχνιόμαστε, οι «ρατσιστές» της Τούμπας ψήφισαν Πρωτοβουλία με ποσοστά πάνω από 60%. Δεν παρέλειψε ο κυρ-Γιάννης στο τελευταίο Δημοτικό Συμβούλιο να μας παροτρύνει να μην τον ξαναψηφίσουμε. Θα έλεγε άραγε το ίδιο πριν τις εκλογές; Αλλά τι λέω; το 2019 φαντάζει τόσο μακρινό…

4. Η γειτονιά βίωσε έναν ιδιότυπο ρατσισμό δεκαετίες τώρα, με την επιλογή βεβαρημένων χρήσεων στους παλιούς στάβλους, οι οποίες με τίποτα δεν συνέβαλαν στην αναβάθμισή της. Μάλλον ήρθε η ώρα να επιβραβευτούν!

Επιμύθιο

Πώς ο πολίτης πρέπει να σέβεται τους θεσμούς, όταν οι θεσμοί δεν τον σέβονται;

*Ο Μελέτης Κεχαΐδης είναι κάτοικος της περιοχής.