«Η στέγη είναι δικαίωμα»: Ανοιχτή συνάντηση της Ένωσης Ενοικιαστ(ρι)ών Θεσσαλονίκης για τη στεγαστική κρίση

Το πρώτο της ανοιχτό κάλεσμα απηύθυνε χθες το απόγευμα η Ένωση Ενοικιαστ(ρι)ών Θεσσσαλονίκης, με αποδέκτες «τα εγγεγραμμένα μέλη της, αλλά και κάθε έναν/μία που ζει στην πόλη και επηρεάζεται από τη στεγαστική κρίση, να συμμετάσχει στην 1η ανοιχτή συνάντηση που διοργανώνουμε ως αναγνωρισμένο σωματείο».

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης ο Θοδωρής Καρυώτης, μέλος της Ένωσης, μίλησε για τις απαρχές της πρωτοβουλίας και έκανε μία προσπάθεια να συνοψίσει τα αίτια της στεγαστικής κρίσης, με βάση τις καταγραφές και τις μελέτες τους. Έκαναν λόγο για ένα φαινόμενο που ξεκίνησε από το 2011 αλλά εντάθηκε από το 2015 και εξής, με τις προσπάθειες αναθέρμανσης της κτηματαγοράς, κάνοντας την κατοικία εμπορικό και επενδυτικό προϊόν. Στην πορεία, η έκρηξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων και οι καταχρηστικές πρακτικές ενέτειναν την προβληματική κατάσταση, η οποία μία «συμμαχία συμφερόντων» από επενδυτές, κατασκευαστές, ιδιοκτήτες κτλ., σύμφωνα με τον κ. Καρυώτη, θέλουν να διατηρηθεί.

Επίσης, ο κ. Καρυώτης τόνισε ότι στην Ελλάδα δεν υπήρξε ποτέ πολιτική κοινωνικής κατοικίας, σε αντίθεση με το τι ισχύει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Στη χώρα μας, αντίθετα, κυριάρχησε το μοντέλο της ιδιοκατοίκησης, ένα μοντέλο που πλέον αποτελεί όνειρο θερινό νυκτός για πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, λόγω μικρής αγοραστικής δύναμης αλλά και πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό.

«Πλέον δίνουμε όλο και περισσότερα χρήματα για όλο και πιο ακατάλληλα ακίνητα, να περιφερόμαστε στις γειτονιές σαν νομάδες και αλλάζοντας συνεχώς σπίτια», τόνισε.

Η στάση του κράτους, υποστήριξε, δεν λειτουργεί υπέρ των ενοικιαστών, αφού ακόμα και προγράμματα όπως το Σπίτι Μου εντέλει ωφελεί την αναθέρμανση της αγοράς και την αύξηση των τιμών.

«Όταν νοικιάζεις, είσαι μόνιμα στο άγχος»

Στη συνέχεια, το λόγο πήραν παρευρισκόμενοι, εκφράζοντας προσωπικές εμπειρίες και προβληματισμούς για τη στεγαστική κρίση. Πολλοί από αυτούς τόνισαν το πόσο αγχωτικό και επισφαλές έχει γίνει το να ζει κανείς σαν ενοικιαστής/-ρια στην Ελλάδα σήμερα, ενώ άλλοι αναφέρθηκαν σε παραδείγματα ιδιοκτητών που αδιαφορούσαν πλήρως για την κατάσταση των ακινήτων που νοικιάζουν.

Παράλληλα, τονίστηκε και η οδυνηρή διαδικασία του να αναζητά κανείς σπίτι, ιδίως εφόσον εργάζεται.

Ένα πρωτοπόρο σωματείο βάσης

Ο Νίκος Βράντσης, μέλος της πρωτοβουλίας, εξηγεί στην Parallaxi ότι «η Ένωση έχει συσταθεί πλέον ως σωματείο εδώ και δύο μήνες, έπειτα από μία παρουσία δύο ετών με ανοιχτές συζητήσεις και προσκλήσεις προς τον κόσμο. Η στόχευσή μας είναι ουσιαστικά να βάλουμε τη φωνή των ενοικιαστών και τον ενοικιαστρίων, που αυτήν τη στιγμή απουσιάζει, στο δημόσιο διάλογο, σε αντίθεση με τη φωνή των εκμισθωτών, που εκπροσωπούνται από φορείς όπως η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων και η Ένωση Ιδιοκτητών Ακινητών Θεσσαλονίκης συγκεκριμένα στην πόλη μας».

Παράλληλα, η Ένωση φιλοδοξεί να πάρει ενεργά θέση και σε ένα από τα μείζονα κοινωνικά θέματα των ημερών μας, αυτό της στεγαστικής κρίσης, μίας κρίσης «που πλήττει την κοινωνική πλειοψηφία», αναφέρει ο κ. Βράντσης. «Θεωρούμε ότι οι στεγαστική κρίση δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους που βρίσκονται τώρα στο ενοίκιο αλλά και τους ανθρώπους που δυνητικά θα ήθελαν να νοικιάσουν και δεν μπορούν, είτε πρόκειται για νέους ανθρώπους που δεν μπορούν να φύγουν από τη γονεϊκή κατοικία ή να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, είτε π.χ. γυναίκες σε κακοποιητικά περιβάλλοντα που δεν έχουν την οικονομική δύναμη να ανεξαρτητοποιηθούν», προσθέτει ο κ. Δάντσης. «Και φυσικά, αφορά και όλους αυτούς τους ανθρώπους που εξαναγκάζονται σε φυγή από την ίδια την πόλη,  με κίνδυνο αυτή στο τέλος να απευθύνεται μονάχα σε τουρίστες και σε ψηφιακούς νομάδες».

Ο κ. Βράντσης τονίζει ότι η Ένωση είναι ένα σωματείο βάσης, που ήδη μετρά τριψήφιο αριθμό μελών. «Δεν θέλουμε να γίνουμε ένα σωματείο μόνο με θεσμικό ρόλο. Θέλουμε αφενός να έχουμε μία παρουσία, μία διαπραγματευτική θέση στον δημόσιο διάλογο, εκφράζοντας, για παράδειγμα, τις απόψεις μας στα υπό ψήφιση νομοσχέδια, αφετέρου θέλουμε να έχουμε και μία καθημερινή, πιο κινηματική παρουσία, ώστε να δίνουμε λύσεις σε καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουνε τα μέλη μας στις σχέσεις τους με τους εκμισθωτές.

Ήδη η Ένωση έχει αρχίσει πιο έντονα την παρουσία της στη δημόσια σφαίρα, καθώς πρόσφατα ο κ. Καρυώτης μετέφερε τις θέσεις της πρωτοβουλίας στον Κώστα Χαϊδούτη, πρόεδρο της ΕΝΙΑΘ, στο πλαίσιο τηλεοπτικής εκπομπής.

Με αφορμή την τηλεοπτική εμφάνιση, ο κ. Βράντσης δηλώνει: «Εμείς πιστεύουμε ότι η ΕΝΙΑΘ είναι στην πράξη ένωση εκμισθωτών, όχι ιδιοκτητών εν γένει. Εμείς κάνουμε τη συγκεκριμένη διάκριση. Οι ιδιοκάτοικοι είναι άνθρωποι που τους ανήκουν τα σπίτια στα οποία μένουνε, ενώ οι εκμισθωτές είναι άνθρωποι οι οποίοι νοικιάζουνε επιπλέον ιδιοκτησίες που έχουνε. Τόσο οι ιδιοκάτοικοι όσο και οι  ενοικιαστές πληττόμαστε εξίσου από τις αυξήσεις των τιμών που φέρνει εμπορευματοποίηση. Για αυτό καλούμε και τους ιδιωκάτοικους να αναγνωρίσουνε τα δικά μας αιτήματα ως δίκαια. Εμείς είμαστε οι φυσικοί σύμμαχοί τους και όχι η ΕΝΙΑΘ ή η ΠΟΜΙΔΑ, που εκπροσωπεί στην πράξη μόνο όσους ανθρώπους εκμεταλλεύονται τα ακίνητά τους χωρίς να μένουν σε αυτά».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ένωση αποτελεί το πρώτο σωματείο ενοικιαστών από τη βάση στη χώρα μας. Μέχρι στιγμής, οι ενοικιαστές εκπροσωπούνταν κυρίως από τον ΠΑ.ΣΥ.ΠΕ., τον Πανελλήνιο Σύλλογο Προστασίας Ενοικιαστών. «Η ΠΑ.ΣΥ.ΠΕ. ουσιαστικά λειτουργεί ως νομική συμβουλευτική για ανθρώπους των ενδεχομένως να αντιμετωπίζουν κάποια προβλήματα. Εμείς δεν είμαστε αυτό το πράγμα. Θέλουμε να είμαστε ένα σωματείο ενεργών μελών, και αυτό στην Ελλάδα δεν έχει ξανασυμβεί».

Όσο για το ποια είναι τα βασικά αιτήματα της πρωτοβουλίας, η Ένωση Ενοκιαστ(ρι)ών διεκδικεί μεταξύ άλλων το να μην επιβαρύνονται οι ενοικιαστές με τις μεσιτικές αμοιβές να αυξηθεί ο ελάχιστος νόμιμος χρόνος παραμονής των ενοκιαστών στα μισθωτήρια (αυτήν τη στιγμή ορίζεται στα τρία έτη), ο έλεγχος των τιμών στα ενοίκια παίρνοντας ως παράδειγμα αντίστοιχα μοντέλα στην Ευρώπη κ.α.

Τέλος, η Ένωση έχει εκδώσει και ένα φυλλάδιο που καταγράφει συνοπτικά τα δικαιώματα των ενοικιαστών στην Ελλάδα.

Το επόμενο δίμηνο θα ακολουθήσει η πρώτη τακτική συνέλευση του σωματείου, βάσει καταστατικού, με την προσέλκυση νέων μελών να αποτελεί πάντα πρώτη προτεραιότητα.