80 στιγμιότυπα από την ιστορία της ΔΕΘ
Ένα συνοπτικό ημερολόγιο με γεγονότα που σημάδεψαν την πορεία της ΔΕΘ-HELEXPO
Ένα συνοπτικό ημερολόγιο με γεγονότα που σημάδεψαν την πορεία της ΔΕΘ-HELEXPO που μετρά 80 χρόνια διοργανώσεων από το 1926, με μια δεκαετία παύσης να μεσολαβεί λόγω του Β΄Παγκοσμίου πολέμου. Εδώ και τρία χρόνια η νέα διοίκηση της ενοποιημένης Helexpo-ΔΕΘ ξεκίνησε έναν αγώνα δρόμου για να επαναφέρει την Έκθεση στο προσκήνιο. Φέτος που σβήνει τα 80 της κεράκια είναι μια ευκαιρία για έναν απολογισμό καθώς προσπαθεί να χαράξει καινούργια πορεία για το μέλλον, εν μέσω μιας κρίσης που δε λέει να εκτονωθεί.
Εικόνα: 1η ΔΕΘ, 1926 του Γιώργου Λυκίδη (Συλλογή Γ. Μέγα, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης)
Στιγμές ΔΕΘ
Από την υλοποίηση του οράματος του Νικόλαου Γερμανού, το 1926 και τους Σεπτέμβρηδες που όλοι περίμεναν για να συμμετάσχουν στη μεγάλη γιορτή και κάθε ελληνική οικογένεια κατέφθανε από κάθε γωνιά της χώρας για να επισκεφθεί την Έκθεση, έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι.
1926: Ο Νικόλαος Γερμανός ανοίγει τις πόρτες της πρώτης Εκθεσης, στο πεδίο του Αρεως, στην περιοχή Στρατηγείο. Οι αριθμοί μιλούν μόνοι τους: 7.000 τ.μ., 600 εκθέτες και 100.000 επισκέπτες. Στο περίπτερο του ΦΙΞ η μπίρα κόστιζε 1 δραχμή το ποτήρι. 1927: Το απόγευμα της 27ης Σεπτεμβρίου, διακόπηκε η ηλεκτροδότηση και η έκθεση βυθίστηκε στο σκοτάδι. Στη διάρκειά της λειτουργίας της, συλλαμβάνονται Βούλγαροι τρομοκράτες που είχαν σαν στόχο την Έκθεση, το Κυβερνείο, το Στρατηγείο και αποθήκες πυρομαχικών. 1928: Είναι η πρώτη χρονιά που Ελληνας πρωθυπουργός επισκέφθηκε τη ΔΕΘ. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κάνει μια στάση στη Θεσσαλονίκη, ερχόμενος από το Βελιγράδι και στο περίπτερο της ταπητουργίας του δωρίζουν ένα χαλί. Το Ράδιο Τσιγγιρίδη εγκαθίσταται στην ΔΕΘ. Η έκθεση αλλάζει ημερομηνίες (30/9-16/10) λόγω επιδημίας δάγκειου πυρετού. 1929: Η εταιρεία Life Savers μοιράζει δωρεάν καραμέλες και με την κρίση που καλύπτει τα πάντα, στο περίπτερο επικρατεί πανζουρλισμός στη διεκδίκηση της λιχουδιάς. 1930: Οι εκθέτες διπλασιάζουν τον αριθμό τους και φτάνουν σχεδόν τους 2.436. Η απόπειρα «τορπιλισμού» της ΔΕΘ από τους βιομηχάνους της Παλαιάς Ελλάδας, όταν ο πρόεδρος των Βιομηχάνων Αθηνών – Πειραιώς, Α. Χατζηκυριάκος εξέδωσε εμπιστευτική εγκύκλιο, προτρέποντας τα μέλη να απόσχουν από τη ΔΕΘ, λόγω ανάγκης «ανταγωνισμού δια παντός μέσου», αποτυγχάνει. Θεσσαλονίκη-Αθήνα: 1-0.
Εικόνα: 5η ΔΕΘ, 1930, Αρχείο ΔΕΘ
1931: Η Ελληνική Εταιρία Εναερίων Συγκοινωνιών ΑΕ επ’ ευκαιρία της ΔΕΘ προγραμμάτισε αεροπορική σύνδεση δύο φορές την ημέρα από Αθήνα προς Θεσσαλονίκη. Δύο διακοσμητές ήρθαν στα χέρια όταν ο ένας εξ αυτών ζήτησε από το αγροτικό περίπτερο εργασία και εξεδιώχθη από τον άλλο [ου εργαζόταν εκεί. Ο ένας κατέληξε στο νοσοκομείο και ο άλλος στο αστυνομικό τμήμα. Την ίδια στιγμή, ο κόσμος μένει άφωνος με τον Γύρο του Θανάτου που φιλοξενείται στο εντυπωσιακό για τα δεδομένα της εποχής Λούνα Παρκ που έχει στηθεί μέσα στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ. 1932: Η ΔΕΘ, με τη διεθνή κρίση να θερίζει, θεσπίζει τη λαϊκή ημέρα με εισιτήριο 5 δρχ, ενώ «πατεντάρει» λαχείο στα πρότυπα του σημερινού ξυστού! Μεσούσης της έκθεσης (28/9) ισχυροί σεισμοί προκαλούν τεράστιες ζημιές στη Χαλκιδική, ενώ ο απολογισμός μετρά εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες. Οι Θεσσαλονικείς διανυκτερεύουν στην ύπαιθρο φοβούμενοι νέο σεισμό και οι εισπράξεις της 1ης Οκτωβρίου διατίθενται υπέρ σεισμοπλήκτων. 1933: Ναυλώνεται έκτακτη αμαξοστοιχία από το Μοναστήρι, με Βαλκάνιους εμπορικούς αντιπροσώπους και επισκέπτες. 1934: Η ΔΕΘ ξεκινά τα road shows για την προβολή της ελληνικής οικονομίας και σε συνεργασία με το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Θεσσαλονίκης διοργανώνει μεταφερόμενη έκθεση στην Γιουγκοσλαβία. Στο περίπτερο του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού πραγματοποιήθηκε εγχείρηση σκοληκοειδήτιδας. 1935: Ο ιδρυτής της ΔΕΘ, Ν. Γερμανός απεβίωσε τον Ιανουάριο της ίδιας χρονιάς. Τέσσερις ώρες πριν τον θάνατό του από καρδιακή προσβολή, είχε εξασφαλίσει από την κυβέρνηση νέους χώρους για την επέκταση της ΔΕΘ. Σε τηλεγράφημά του έγραφε «Ζήτημα ετελείωσε σήμερον. Αύριον παραλαμβάνω έγγραφα χείρας μου, αναχωρώ Κυριακήν. Γερμανός». Η ακροβατική ατραξιόν “Η μοτοσικλέτα του θανάτου” κάνει θραύση. 1936: Για πρώτη φορά την έκθεση εγκαινιάζει ο διάδοχος Παύλος, με τη συνοδεία του από μηνός ανακηρυχθέντα δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά. Ο διάδοχος περιηγείται στην έκθεση και δοκιμάζει κρασί στο περίπτερο Μπουτάρη. 1937: Εντυπωσιακό το ναυτικό περίπτερο που στην οροφή του τοποθετείται φάρος πάνω σε βράχους και στην είσοδό του ένα επανδρωμένο μικρό ιστιοφόρο. Η ατραξιόν της έκθεσης είναι το “φλεγόμενο αερόστατο”. 1938: Στην Έκθεση ανάμεσα στις σημαίες στην πύλη της κυματίζει και εκείνη με τη σβάστικα. Το υπερθέαμα της διοργάνωσης ακούει στο όνομα ο “άνθρωπος κανόνι”. 1939: Η τελευταία ΔΕΘ που πραγματοποιείται στο πεδίον του Άρεως. Παράλληλα οι εργασίες για την κατασκευή των νέων εγκαταστάσεων προχωρούν κανονικά. Η Γερμανία συμμετέχει στην έκθεση τη στιγμή που έχει ήδη εισβάλει στην Πολωνία, ενώ τα στρατεύματα του Μουσολίνι αποβιβάστηκαν στην Αλβανία το Πάσχα. Ο πόλεμος προ των Πυλών. 1940: Τελευταία έκθεση πριν τον Πόλεμο και πρώτη στις νέες εγκατσστάσεις. Κρατά ένα μήνα (22/9-22/10) και με την κήρυξη του πολέμου λίγες μέρες μετά, τα εκθέματα δεν προλαβαίνουν να μεταφερθούν, μένουν αφύλακτα και λεηλατούνται από τους Θεσσαλονικείς. 1941-1950: Την περίοδο της Κατοχής οι Γερμανοί χρησιμοποιούν τα περίπτερα σαν αποθήκες, ενώ πριν αποχωρήσουν από τη Θεσσαλονίκη ανατινάζουν τα κτίρια της ΔΕΘ. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, οι καταστροφές που προξένησαν οι Γερμανοί κατά την αποχώρησή τους από την πόλη και ο εμφύλιος που ακολούθησε διακόπτουν τη λειτουργία της Έκθεσης για 10 ολόκληρα χρόνια, από το 1941 μέχρι το 1950. 1951: Ο πρωθυπουργός Νικόλαος Πλαστήρας ανακοίνωσε την επαναλειτουργία της ΔΕΘ και για την διοργάνωσή της διατέθηκαν 5 δις δρχ από τις Αμερικανικές Πιστώσεις και άλλο 1 δις για την διαφήμισή της. Κοσμοσυρροή απίστευτη στα εγκαίνια αφήνει εκτός έκθεσης 5000 περίπου επισκέπτες ενώ εισέρχονται μετά από ατελείωτες ουρές στα ταμεία 20.000. 1952: Το μεγαλύτερο περίπτερο είναι αυτό του ομίλου Μποδοσάκη. Διοργανώνεται κινητή έκθεση του ΝΑΤΟ σε έκταση 1200 τ.μ. Το ενδιαφέρον για την Έκθεση ήταν τόσο μεγάλο ώστε λίγο πριν τα εγκαίνια εγκαθίστανται 3 μεγάλα τολ για να χωρέσουν τους εκθέτες που δηλώνουν συμμετοχή. 1953: Ασφαλτοστρώνονται οι εγκαταστάσεις, κατασκευάζονται νέες πύλες και τοποθετείται Λούνα Παρκ στη δυτική πλευρά. Οι ουρές στις πύλες είναι απίστευτες. Οι εισπράξεις της πρώτης μέρας διατέθηκαν υπέρ των σεισμόπληκτων σε Ζάκυνθο και Κεφαλλονιά. 1954: Ο ιπτάμενος Ολλανδός κόβει την ανάσα και το Αμερικανικό περίπτερο παρουσιάζει το πρώτο κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης, αφήνοντας άφωνους τους επισκέπτες που βλέπουν για πρώτη φορά τον εαυτό τους στο γυαλί. Το μαγαλύτερο περίπτερο είναι αυτό της ΕΣΣΔ (3.000 τ.μ) που συμμετέχει πρώτη φορά μεταπολεμικά και τοποθετεί στην είσοδο του περιπτέρου τεράστια επίχρυσα σφυροδρέπανα. Οι επισκέπτες φτάνουν το 1.245.578 και καταμετρούνται για πρώτη φορά με μηχάνημα. 1955: Η ΔΕΘ αλλά και ολόκληρη η Ελλάδα, σημαδεύεται από τον διωγμό των Ελλήνων από την Κωνσταντινούπολη. Το περίπτερο της Τουρκίας στη ΔΕΘ κλείνει πριν ολοκληρωθεί η έκθεση. 1956: Κατεδαφίζεται η κυκλική είσοδος για την επέκταση της ΔΕΘ και ανεγείρεται νέα για καλύτερη προσβασιμότητα. Παρόλη την επέκταση ο χώρος αποδεικνύεται και πάλι ανεπαρκής λόγω του τεράστιου όγκου συμμετεχόντων. Τοποθετείται σιδηροδρομικός συρμός χωρητικότητας 40 ατόμων που κάνει τον γύρο της έκθεσης. 1957: Ο Δημήτρης Βακόνδιος, υπάλληλος της εταιρείας καφέ “Δρίτσα”, δημιούργησε τον πρώτο καφέ φραπέ. 1958: Την Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου, λόγω της κοσμοπλημμύρας, 60 παιδιά “αναζητούν τους γονείς τους” από τα μεγάφωνα 1959: Η ΔΕΘ προσθέτει στις εκτάσεις τον προσφυγικό συνοικισμό της Αγίας Φωτεινής. 120 οικογένειες ετοιμάζονται για μετεγκατάσταση και 86 σπίτια πρόκειται να κατεδαφιστούν. Στις 3/10 στο ξενοδοχείο “King George” των Αθηνών γεννιέται το Ελληνικό Φεστιβάλ τραγουδιού. Στην πύλη της ΧΑΝΘ δεσπόζει η νέα Πύλη του Τόξου. 1960: Ξεκινάει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ιδέα του Λίνου Πολίτη και του Παύλου Ζάννα που υιοθετήθηκε αμέσως από την ΔΕΘ. Η 25η ΔΕΘ δεν έχει πια τα περίπτερα Α’, Β’ και Εθνικής Παραγωγής, που έχουν γκρεμιστεί για να χτιστεί στη θέση τους το «Αλεξάνδρειο Μέλαθρον». Εκείνες τις μέρες στην Έκθεση μπορούσε κανείς να συναντήσει «ιερά τέρατα» της ελληνικής τέχνης, όπως ο Στρατής Μυριβήλης, η Κατίνα Παξινού, η Τζένη Καρέζη, ο Δημήτρης Χορν και η Αλική Βουγιουκλάκη. 1961: Η κατασκευή του Παλαί Ντε Σπορ δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη. Η ΔΕΘ χρηματοδοτεί εξ ολοκλήρου το Φεστιβάλ Κινηματογράφου που πραγματοποιείται στο Ολύμπιον. 1962: Το Φεστιβάλ Τραγουδιού μετακομίζει στη Θεσσαλονίκη και μετονομάζεται σε Φεστιβάλ Ελαφρού Ελληνικού Τραγουδιού. Η πρώτη διοργάνωση πραγματοποιείται στο γήπεδο της ΧΑΝΘ. Την έκθεση επισκέπτεται ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Λίντον Τζόνσον. 1963: Φωτιά στο περίπτερο της Πειραϊκής Πατραϊκής, λόγω βραχυκυκλώματος σε ηλεκτρικά καλώδια. Μεγάλη ατραξιόν οι Λευκοί Δαίμονες, ακροβάτες με ποδήλατα. 1964: Η Μις Κόσμος Κορίνα Τσοπέη, μαζί με τη Μις ΗΠΑ, Μπόμπι Τζόνσον, «καίνε» καρδιές στους χώρους της ΔΕΘ ενώ η Ελένη Ανουσάκη εμφανίζεται με τόσο προκλητικό ντεκολτέ, ώστε αστυνομικοί προσπαθούν να την εμποδίσουν να εισέλθει στο κτίριο διοίκησης για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου. 1965: Χρονιά ορόσημο στην παρουσία του αυτοκινήτου στη ΔΕΘ, αφού διοργανώνεται για πρώτη φορά το Ράλλυ ΔΕΘ, στο οποίο νικητής είναι ένα Mini Cooper S. Φωτιά ξεσπά και πάλι ευτυχώς όταν η Έκθεση είναι κλειστή. 1966: Νέος θεσμός στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου ΔΕΘ, που πραγματοιποιείται στην ΕΜΣ, η Μις Φεστιβάλ. Πρώτη νικήτρια η Βέρα Κρούσκα. Συλλαμβάνεται, για προσβολή της δημοσίας αιδούς. άντρας με γυναικεία περιβολή που περιφέρεται στην έκθεση,
Εικόνα: 31η ΔΕΘ, 1966 του Σωκράτη Ιορδανίδη, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης
Εικόνα: 31η ΔΕΘ, 1966, Αρχείο ΔΕΘ
1967: Δικτατορία Παπαδόπουλου από τον Απρίλη. Για πρώτη φορά υπάρχει συμμετοχή, με περίπτερο, των Ενόπλων Δυνάμεων. 1968: Μεγάλη ατραξιόν, ο Γολιάθ, μια φάλαινα μήκους 22 μέτων και βάρους 69 τόνων που παρουσιάζεται στο Λούνα Παρκ. Συναυλία των Τζόνι Χαλιντέι και Σιλβί Βαρτάν. Στο Παλαί ντε Σπορ γίνεται η εκλογή της Μις Πλαζ Ελλάδος 1968. 1969: Στη διάρκεια των εγκαινίων γίνεται ρίψη πυροτεχνημάτων από την εξέδρα του Λευκού Πύργου, η οποία και καθιερώνεται.. Σε εξέλιξη βρίσκεται η κατασκευή του Πύργου του ΟΤΕ.Λειτουργούν οι χώροι στην επέκταση της ΔΕΘ με την ένταξη της γης του συνοικισμού Αγία Φωτεινή. Το Λούνα Παρκ τοποθετείται εκεί. 1970: Για πρώτη φορά οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν τον Πύργο του ΟΤΕ ολοκληρωμένο, ενώ πολλά μεγάλα ονόματα της εγχώριας και διεθνούς μουσικής σκηνής συναρπάζουν τους επισκέπτες με τις συναυλίες τους: Ολύμπιανς, Αλ Μπάνο, Ρομίνα Πάουερ, Άιντολς… Στο αμερικανικό περίπτερο υπάρχει εκτίθεται σεληνιακό πέτρωμα που συνέλεξε το Απόλλων 11.
Εικόνα: 35η δεθ, 1970, Αρχείο ΔΕΘ
1971: Την ημέρα των εγκαινίων της 36ης ΔΕΘ, στην θάλασσα της Αδριατικής κάηκε το μεγαλύτερο Ελληνικό φέριμποτ, το ΕΛΕΑΝΑ με δεκάδες νεκρούς. Στη διάρκεια της έκθεσης φτάνει η είδηση του θανάτου του σοβιετικού προέδρου Χρουστσόφ. 1972: Μεσίστιες οι σημαίες του Ισραήλ και της Γερμανίας μετά την τρομοκρατική ενέργεια κατά των 11 ομήρων στους Ολυμπιακούς αγώνες στο Μόναχο. Διοργανώνεται διαβαλκανικός αγώνας βάδην ταχυδρομικών διανομέων από τα ΕΛΤΑ, στις παράλληλες εκδηλώσεις. 1973: Η ΔΕΘ στρέφεται στη διοργάνωση κλαδικών εκθέσεων ξεκινώντας από τη 1η Έκθεση Γούνας τον Μάρτιο του 73. Μεγάλος αριθμός κουρέων και κομμωτών στυμμετέχει στο Φεστιβάλ Κομμώσεων που διοργανώνεται στο Παλέ Ντε Σπορ. 1974: Το περίπτερο της Κύπρου αποτέλεί χώρο προσκυνήματος για τους επισκέπτες, λόγω της εισβολής, ενώ διοργανώνεται καλλιτεχνική εκδήλωση στο Παλέ υπέρ των θυμάτων. Κατά τη διάρκειά της Έκθεσης τοποθετείται το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Παραλία. Δυο μέρες μετά τα εγκαίνια της ΔΕΘ ιδρύεται το ΠΑΣΟΚ. 1975: Η διάρκεια της Έκθεσης που κλείνει 50 χρόνια ιστορίας (40 διοργανώσεις) περιορίζεται σε δυο από τρεις εβδομάδες (31/8-14/9). 39 πολεμικά πλοία δένουν στο λιμάνι. 1976: Πεθαίνει ο Μάο Τσε Τουνγκ κατά την διάρκεια της έκθεσης και ακυρώνονται οι πολυαναμενόμενες παραστάσεις των κινέζικων μπαλέτων στο Παλέ.Το σχόλιο του Κωνσταντίνου Καραμανλή που εγκαινιάζει για 10η χρονιά την έκθεση στο βιβλίο εντυπώσεων είναι: «Καλή, μπορεί να γίνει και καλύτερη». 1977: Στην τελική βραδιά του Φεστιβάλ Τραγουδιού ανακοινώνεται ο θάνατος της Μαρίας Κάλλας και τηρείται ενός λεπτού σιγή. 1978: Η Έκθεση καταφέρνει να ανοίξει κανονικά επισκευάζονατας σε χρόνο ρεκόρ τις ζημιές από τον πρόσφατο μεγάλο σεισμό. Το φεστιβάλ τραγουδιού λόγω των ζημιών που έχει προκαλέσει ο σεισμός στο Παλέ, φιλοξενείται στο Ράδιο Σίτυ. Με επιθυμία του Κων. Καραμανλή δεν πραγματοποιείται λαϊκή υποδοχή κατά την άφιξη του. 1979: Για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ τραγουδιού εφαρμόστηκαν φωτιστικά εφέ στο σκηνικό του Παλέ. 1980: Στη διάρκεια της ΔΕΘ, στην Τουρκία γίνεται πραξικόπημα και μετά τη σύλληψη των Ντεμιρέλ και Ετσεβίτ αναλαμβάνει αρχηγός της Χούντας ο στρατηγός Κενάν Εβρέν. Το γεγονός της έκθεσης είναι η συναυλία του Ίαν Γκίλαν των Deep Purple στο Παλέ. 1981: Μεγάλη απεργία στο Λιμάνι δημιουργεί προβλήματα στην εισαγωγή των εκθεμάτων. Το 20ο Φεστιβάλ Τραγουδιού διεξάγεται στο κτίριο της ΕΜΣ. 1982: Το φεστιβάλ τραγουδιού επιστρέφει στο Παλέ αλλά δεν έχει νικητή αφού η επιτροπή κρίνει άξια να διαγωνιστούν μόνο 7 από τα 243 τραγούδια που υποβλήθηκαν και κανένα άξιο βραβείου. 1983: Δυο χώρες που συμμετέχουν στην ΔΕΘ βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση. Η Περσία (Ιράν) και το Ιράκ. 1984: Κατασκευάζεται παγοδρόμιο εντός της ΔΕΘ. Ο Ανδρέας Παπανδρέου στη συνέντευξη τύπου χαρακτηρίζει τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη που αναλαμβάνει την ημέρα των εγκαινίων της ΔΕΘ την αρχηγία της Νέας Δημοκρατίας, «Εφιάλτη». 1985: 50 χρόνια διοργανώσεις και 2300 από την ίδρυση της πόλης. Διοργανώνεται φεστιβάλ παιδικού τραγουσιού, το Παιδοβίζιον. 1986: Ο πρωθυπουργός εγκαινιάζει φωτογραφική έκθεση με θέμα την Ειρήνη και δεκάδες λευκά περιστέρια αφήνονται ελεύθερα κατά την αποχώρησή του. 1987: Στα εγκαίνια ειδικοί προβολείς μεγάλης ισχύος σχηματίζουν πάνω από το εκθεσιακό κέντρο φωτεινό θόλο 5.000 τ.μ.
Εικόνα: 52η ΔΕΘ, Αρχείο ΔΕΘ
1988: Η διάρκεια της Έκθεσης μειώνεται σε 10 μέρες. Με τη μείωση φτάνει στα χρονικά όρια των μεγάλων ευρωπαϊκών εκθέσεων με ενίσχυση του εμπορικού και εξαγωγικού χαρακτήρα της. 1989: Τσακώνονται ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Παντελεήμων και ο εκπρόσωπος του Πατριάρχη Μητροπολίτη Βαρθολομαίου για το ποιος θα διαβάσει μήυνμα στα εγκάνια έξω απ΄το Παλέ Ντε Σπορ. Χρειάζεται η παρέμβαση των Υπουργών για να μην αγριέψουν τα πράγματα και τελικά ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης αποχωρεί οργισμένος για να μην παραστεί ούτε στο επίσημο δείπνο των Εγκανίων. 1990: Γίνεται προσπάθεια αναβάθμισης του Φεστιβάλ Τραγουδιού με την επανένταξή του χρονικά στη διάρκεια της εκθεσης, την επάνοδο του Άλκη Στέα και την θέσπιση χρηματικού βραβείου ύψους 1.200.000. 1991: Ελαφριά σεισμική δόνηση αναστατώνει την πρώτη βραδιά του Φεστιβάλ τραγουδιού στο Παλέ, αλλά η συμπαρουσιάστρια του Άλκη Στέα, Ζωή Λάσκαρη, αποτρέπει τον πανικό με χιούμορ.Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ανακοινώνει από το βήμα της ΔΕΘ χρόνια λιτότητας. 1992: Γίνεται επίσημη τελετή θεμελίωσης του Συνεδριακού Κέντρου Ι. Βελλίδης από τον Κ. Μητσοτάκη. Ματαιώνεται μεγάλο εργατικό συλλαλητήριο και τα 57 λεωφορεία που έρχονται από Αθήνα για να συμμετέχουν συναντούν μπλόκο στο 478χλμ και επιστρέφουν στην πρωτεύουσα. Λειτουργούν στην Θεσσαλονίκη τα 50 πρώτα καρτοτηλέφωνα στο Πανελληνι, τα 30 εξ αυτών στην ΔΕΘ. 1993: Η Helexpo-ΔΕΘ με το Ν.2084 της 7ης Οκτωβρίου καθιερώνεται ως ο Επίσημος Εθνικός Εκθεσιακός Φορέας της χώρας. 1994: Η 59η ΔΕΘ γίνεται τόπος υπογραφής μίας πολύ σημαντικής συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, με την οποία οι δύο χώρες εκδήλωσαν την πρόθεση τους για την κατασκευή του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη. Τα εγκαίνια γίνονται στο νέο Βελλίδειο από τον Ανδρέα Παπανδρέου που δηλώνει ότι αισθάνεται Θεσσαλονικιός. 1995: Ο λόγος του Ανδρέα Παπανδρέου γίνεται αιτία της παραίτησης του Υπουργού Βιομηχανίας και Εμπορίου Κ. Σημίτη την επομένη των εγκανίων. Διαδηλώσεις από απολυμένους των Πλαστικών Καβάλας, αλλά και αδιόριστους εκπαιδευτικούς έξω από την ΔΕΘ. 1996: Χρονιά θανάτου του Ανδρέα. Ο Σημίτης εγκανιάζει την ΔΕΘ ως ο νέος πρωθυπουργός. Έξω διαμαρτύρονται οι απολυμένοι της GOODYEAR. 1997: H Θεσσαλονίκη είναι Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και η Helexpo-ΔΕΘ, σε συνεργασία με τον αρμόδιο Οργανισμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, οργανώνουν την έκθεση των “Θησαυρών του Αγίου Όρους”. Ολοκληρώνεται η εγκατάσταση του Μακεδονικού Μουσείου εντός της ΔΕΘ. 1998: Εισάγεται ο θεσμός της τιμώμενης χώρας με πρώτη την Κίνα. Ευαισθητοποιημένη η διοίκηση από το δράμα που ζούσαν 220 εκ. πλημμυροπαθείς, προσφέρει 500.000 δρχ. για συμβολική βοήθεια. 1999: Διασπάται η εταιρεία, “Helexpo-ΔΕΘ”, που είχε ιδρυθεί το 1977, σε δύο νέα εταιρικά σχήματα, τη “ΔΕΘ ΑΕ” και την “Ελληνικές Εκθέσεις-HELEXPO ΑΕ”, μία πρωτοβουλία, η οποία εκ του αποτελέσματος αποδείχθηκε πως δημιούργησε πολλά και μεγάλα προβλήματα για τον εθνικό εκθεσιακό φορέα. 2000: Τιμώμενη χώρα οι ΗΠΑ και διοργανώνεται έκθεση Άντι Γουόρχολ, επίδειξη σοφτμπολ και μπέιζμπολ στην είσοδο της ΧΑΝΘ και πολλές συναυλίες σε εξέδρα μπροστά στο Παλέ. 2001: Η τρομοκρατική επίθεση στις ΗΠΑ “παγώνει” το επιχειρηματικό κλίμα στην έκθεση και το Αμερικανικό περίπτερο κλείνει και ξανανοίγει μετά από τρεις ημέρες με αυξημένα μέτρα ασφαλείας. 30 επισκέπτες της ΔΕΘ νοσηλεύονται με δηλητηρίαση από πιτόγυρο από το κυλικείο της Έκθεσης. 2002: Μια μέρα πριν τα εγκαίνια εξαρθρώνεται η 17 Νοέμβρη . Μικρής έκτασης επεισόδια στην Πλατεία ΧΑΝΘ από διαδηλωτές αγρότες και οπαδούς του ΠΑΟΚ. 2003: Ανακατασκευή του περιπτέρου των Εθνών εν όψει της; Φιλοξενίας της Συνόδου Κορυφής. Χριστόδουλος και Σημίτης ανταλλάσσουν θερμή χειραψία παρά την άγρια διαμάχη τους για τις νέες ταυτότητες. 2004: «Η γη γυρίζει γύρω από την ΔΕΘ». Σήμα κατατεθέν μεγάλες πολύχρωμες σβούρες τοποθετείτούνται στην Πλατεία Αριστοτέλους και μπροστά στην ΔΕΘ. Το επίσημο δείπνο των εγκανίων δεν σερβιρίζεται εις ένδειξη πένθους για την πτώση του Σινούκ και τον θάνατο του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Πέτρου στις Καρυές. 2005: Ο διάσημος Ισπανός αρχιτέκτονας και πολεοδόμος Σαντιάγκο Καλατράβα παρουσιάζει το όραμά του για την αναμόρφωση του εκθεσιακού κέντρου της Θεσσαλονίκης και της γύρω περιοχής, αλλά η υλοποίηση του σχεδίου αυτού τελικά δεν προχώρησε. 2006: Συλλαλητήρια και θερμά επεισόδια με οπαδούς του ΠΑΟΚ. Επανακινείται ο περιστρεφόμενος 4ος όροφος του Πύργου του ΟΤΕ, σταματημένος από δεκαετίας..Ο νομάρχης Παναγιώτης Ψωμιάδης υποδέχεται τον Πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή στο περίπτερο της Νομαρχίας χορεύοντας τον ποντιακό χορό «τικ». 2007: Η διενέργεια εθνικών εκλογών συμπίπτει για πρώτη φορά στην ιστορία της ΔΕΘ με την δεύτερη Κυριακή της έκθεσης, με αποτέλεσμα να πληγεί η επισκεψιμότητα. Στο περίπτερο του ΕΟΤ εκτίθενται τρία αγάλματα του μουσείου της Μαντάμ Τισό (Ελευθέριος Βενιζέλος,, Κ. Καραμανλής, Α. Παπανδρέου). Το επίσημο δείπνο ματαιώνεται λόγω πένθους για τους νεκρούς των πυρκαγιών σε Εύβοια και Πελοπόννησο. 2008: Οι ΗΠΑ απουσιάζουν από την 73η ΔΕΘ κρίνοντας ότι υπάρχει μειωμένο εμπορικό ενδιαφέρον πια και δεν διοργανώνουν ξανά εθνικό περίπτερο μέχρι και σήμερα. Τιμώμενη χώρα η Ιταλία και παρελαύνουν στην Τσιμισκή οι Spandieratori, οι μεσαιωνικοί σημαιοφόροι της Τοσκάνης, ενώ βενετσιάνικες γόνδολες πλέουν στον Θερμαϊκό. 2009: Τιμώμενη χώρα η Ινδία και οι γνωστοί ελέφαντες εμφανίζονται στην Πύλη της ΔΕΘ. Το ράλι ΔΕΘ ματαιώνεται λόγω κρίσης. Ο Κώστας Καραμανλής, γνωστός οπαδός του Παναθηναϊκού, σηκώνει τη σημαία του ΠΑΟΚ στο περίπτερό του που επισκέπτεται. 2010:Στο τέλος της περιοδείας του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου στην Έκθεση, ο ιατρός Στέργιος Πραπαβέσης εκσφενδονίζει ένα παπούτσι στον ΓΑΠ διαμαρτυρόμενος για το μνημόνιο. Αστοχεί. 2011:Το εργατοϋπαλληλικό κέντρο Αθήνας μισθώνει τρένο εξπρές για ναμεταφέρει δωρεάν διαδηλωτές, δυο αλογάκια Σκύρου βόσκουν έξω απ΄το περίπτερο 1, απομακρύνονται όλοι οι κάδοι εν αναμονή θερμών επεισοδίων. «Δεν είναι ανάγκη να ανεβαίνει ο Πρωθυπουργός ούτε σχεδόν ολόκληρη η κυβέρνηση στα εγκαίνια. Εγώ προιτείνω αυτό να σταματήσει», δηλώνει ο Γιάννης Μπουτάρης αγανακτισμένος με τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας που νεκρώνουν την πόλη. 2012: Λιτή τελετή εγκαινιών από τον Αντώνη Σαμαρά και λόγω περιστολής δαπανών δεν πραγματοποιήθηκαν ούτε δείπνα ούτε δεξιώσεις ούτε επισκέψεις υπουργών ούτε καν η καθιερωμένη συνέντευξη τύπου. 2013: Πραγματοποιήθηκε η επανένωση των Δ.Ε.Θ. Α.Ε και Helexpo A.E. σε μια νέα ανώνυμη εταιρεία με τον διακριτικό τίτλο «Δ.Ε.Θ.-HELEXPO A.E». Έτσι, διευθετήθηκαν οριστικά οι οικονομικές διαφορές μεταξύ της Δ.Ε.Θ. και της HELEXPO 2014: Το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης γίνεται η βάση για την προεκλογική εκστρατεία του Αλέξη Τσίπρα. Ένα σχεδόν χρόνο μετά έχει ενταχθεί στη λίστα των φαραωνικών εξαγγελιών που παραπέμφθηκαν στις καλένδες.
Διαβάστε ακόμη Τα φώτα άναψαν 80 χρόνια πριν
Εικόνα: 79η ΔΕΘ, Ορχάν Τσολάκ
Πηγή: 75 χρόνια X 15 ημέρες του Κυριάκου Ποζρικίδη, εκδόσεις ΔΕΘ ΑΕ