Κάποτε σχολείο, τώρα μια «στοιχειωμένη» γωνιά στο κέντρο της πόλης
Ο χώρος που ρημάζει πίσω από την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου, στο Ιπποδρόμιο
Στη σκιά του επιβλητικού κτιρίου της Πολεοδομίας Θεσσαλονίκης, του ιστορικού «Ιωαννίδειου» 40ου Δημοτικού Σχολείου Θεσσαλονίκης και πίσω από την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου, στο Ιπποδρόμιο, στέκει παραδομένο στη φθορά του χρόνου το οικόπεδο που άλλοτε φιλοξενούσε το 38ο Δημοτικό Σχολείο και μετέπειτα το 1ο Εσπερινό Γυμνάσιο.
Μια «στοιχειωμένη» γωνιά στο κέντρο της πόλης, στη συμβολή των οδών Μανουσογιαννάκη, Εθνικής Αμύνης και Φιλικής Εταιρείας, που κάποτε είχε ζωή, με τις αναμνήσεις των περιοίκων να σβήνουν και αυτές όσο περνούν τα χρόνια.
«Θα έλεγα πως είναι… αιώνες εκεί το κτίριο. Είμαι 53 χρονών και πήγαινα εκεί δημοτικό» μου λέει ένας κάτοικος της γειτονιάς όταν με έβλεπε να βγάζω φωτογραφίες.
Από τη μια, νοσταλγικές αναμνήσεις από τα μαθητικά χρόνια, τα γέλια στην αυλή, τους δασκάλους, την εκπαίδευση εκείνα τα χρόνια και από την άλλη, μια πίκρα αποτυπωμένη στο βλέμμα για το πώς έχει καταλήξει ο χώρος τα τελευταία χρόνια.
Μια λύση ανάγκης μετά το σεισμό του 1978 για να στεγάσει σε λυόμενα τους μαθητές, με την Εκκλησία, όπου και ανήκει ο χώρος, να τον νοικιάζει στο κράτος.
Η έκταση, τα προηγούμενα χρόνια αποτέλεσε «μήλον της έριδος» μεταξύ Εκκλησίας και Δήμου Θεσσαλονίκης.
Μεταξύ 2004-2008 ο Δήμος Θεσσαλονίκης είχε προχωρήσει στην υπογραφή συνολικά είκοσι μίας προγραμματικών συμβάσεων με τον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων (πλέον μετεξελίχθηκε στην εταιρεία Κτιριακές Υποδομές Α.Ε.), ο οποίος και θα αναλάμβανε να καλύψει το κόστος των απαλλοτριώσεων.
Μία από αυτές ήταν και για το οικόπεδο μεταξύ των οδών Φιλικής Εταιρείας, Μαργαρίτη, Εθνικής Αμύνης και Μανουσογιαννάκη, το οποίο καλύπτει συνολική έκταση 787 τ.μ., είχε υπογραφεί προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου Θεσσαλονίκης και του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων, ώστε να μεταφερθούν εκεί τα 28ο και 29ο νηπιαγωγεία τα οποία συστεγάζονταν με πολλά προβλήματα με το 41ο δημοτικό σχολείο όπως και με το 2ο γυμνάσιο και το 2ο λύκειο στο σχολικό συγκρότημα της οδού Ικτίνου.
Στην πορεία των χρόνων η Κτιριακές Υποδομές Α.Ε άρχισε να καταγγέλλει τη μία σύμβαση μετά την άλλη με αποτέλεσμα πολλά οικόπεδα που προορίζονταν να γίνουν σχολεία, να χάνονται οριστικά.
Όσον αφορά το οικόπεδο αυτό, η Εκκλησία της Ελλάδος, η οποία έπειτα από δικαστικό αγώνα που ξεκίνησε, καθώς δεν είχε αποζημιωθεί, πέτυχε τον αποχαρακτηρισμό του επίμαχου οικοπέδου από χώρο σχολείου.
Η δαπάνη των περίπου 800.000 ευρώ που είχε εκτιμηθεί ότι απαιτούνταν για την απαλλοτρίωση του οικοπέδου επρόκειτο να καλυφθεί στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης με την Κτιριακές Υποδομές Α.Ε., η οποία ωστόσο καταγγέλθηκε μονομερώς.
Τότε, οι αρμόδιες δημοτικές υπηρεσίες του Δήμου Θεσσαλονίκης εξηγούσαν ότι δεν υπάρχει δυνατότητα για επαναχαρακτηρισμός του συγκεκριμένου οικοπέδου καθώς σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία αναγκαία προϋπόθεση για μία τέτοια εξέλιξη θα ήταν η δέσμευση συγκεκριμένης πίστωσης στο δημοτικό προϋπολογισμό για την αποζημίωση των ιδιοκτητών.
Στον «ιερό πόλεμο» μεταξύ των δύο πλευρών ο Δήμος Θεσσαλονίκης μείωσε τον συντελεστή δόμησης στο… μισό, από 4,8 σε 2,4, επικαλούμενος ανάμεσα στα άλλα ότι στο συγκεκριμένο οικόπεδο υπάρχουν σημαντικές αρχαιότητες.
Τον Απρίλιο του 2016 προκλήθηκε ένταση στο σημείο, όταν οι χώροι καταλήφθηκαν από ομάδα αλληλέγγυων που ζητούσαν το κτίριο να δοθεί για χρήση σε πρόσφυγες και μετανάστες.
Από την Εκκλησία της Ελλάδος δήλωναν τότε ότι το ακίνητο έχει μισθωθεί εδώ και έναν χρόνο και με έκπληξη μάθαιναν για την πρωτοβουλία της ομάδας αλληλέγγυων.
Από την πλευρά της η κατασκευαστική εταιρεία που είχε μισθώσει το ακίνητο έδειξε στους συγκεντρωμένους τα έγγραφα που αποδείκνυαν ότι δεν πρόκειται για ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο, καθώς υπάρχει ενεργό μίσθιο.
Εντέλει, η κατάληψη έληξε με τους αλληλέγγυους να κάνουν λόγο για ακαταλληλότητα του κτιρίου.
Σήμερα, περνώντας από το σημείο, θα δει κανείς και την ανακοίνωση του Πανδημοκρατικού Συλλόγου Γυναικών Θεσσαλονίκης που είναι τοιχοκολλημένη σε δύο σημεία και αναφέρει:
«Την τελευταία 20ετία έχουν αποχαρακτηριστεί πάνω από 20 χώροι που είχαν δεσμευτεί για την κατασκευή σχολείων και βρεφονηπιακών σταθμών “λόγω οικονομικής αδυναμίας απαλλοτρίωσής τους από τους αρμόδιους φορείς του Δημοσίου”!
Είναι ανεπίτρεπτο το Δημοτικό Συμβούλιο να προχωράει σε αποχαρακτηρισμούς ενώ:
- Η εφαρμογή της δίχρονης Προσχολικής Αγωγής απαιτεί 70 επιπλέον αίθουσες και τα νήπια στεγάζονται σε κοντέινερ, σε ημιυπόγεια ή σε αίθουσες εντός Δημοτικών Σχολείων.
- Στο Α΄ Διαμέρισμα λειτουργεί μόνο ένας βρεφονηπιακός σταθμός, ο οποίος βρίσκεται σε όροφο και, επειδή δεν πληροί τις προδιαγραφές του νέου κανονισμού, αναμένεται να κλείσει.
- Τα σχολικά κτίρια στο ιστορικό κέντρο έχουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία χτιστεί πριν το 1990 σύμφωνα με παλιούς αντισεισμικούς κανονισμούς του 1985 ή του 1959 με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια των παιδιών μας. Ορισμένα μάλιστα έχουν χτιστεί πριν την εφαρμογή οποιουδήποτε αντισεισμικού σχεδιασμού.
- Στο ιστορικό κέντρο υπάρχουν μόνο 3 παιδικές χαρές και ελάχιστοι ελεύθεροι χώροι.
Η κατάσταση δεν πάει άλλο! Διεκδικούμε την ποιότητα ζωής που μας αξίζει!
Απαιτούμε ο χώρος να αποδοθεί άμεσα για τις ανάγκες των κατοίκων!
Αγωνιζόμαστε για να ζούμε σε μία πόλη που να καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες μας και τις ανάγκες των παιδιών μας!».
Το τι μέλλει γενέσθαι μένει να φανεί. Θα συνεχίσει να ρημάζει ή θα υπάρξει η βούληση από πλευράς ιδιοκτησίας να αξιοποιηθεί προς όφελος των κατοίκων της περιοχής; Μένει να απαντηθεί…