Κάτι σπουδαίο συνέβη στην Πρυτανεία του ΑΠΘ που έγραψε μεγάλη ιστορία

Toυ Γιώργου Αγγελόπουλου

Στις 25 Οκτωβρίου 1935, βάσει του υπ. αριθμ. Πρωτ. 785 (587) εγγράφου της η Φιλοσοφική Σχολή δηλώνει προς την Πρυτανεία του Α.Π.Θ. ότι η «Έδρα της Ιστορίας και Φιλολογίας των Εβραίων και των Άλλων Σημιτικών Λαών» συμπεριλαμβάνεται στις καταργούμενες Έδρες. Είχε προηγηθεί, τον Αύγουστο του 1935, η συνταξιοδότηση του Λάζαρου Βελέλη ως επίκ. καθηγητή της εν λόγω Έδρας. Χρειάστηκαν 84 χρόνια για να διοριστεί ο δεύτερος επίκ. καθηγητής που θα διδάξει την ιστορία των Ελλήνων Εβραίων στο Α.Π.Θ. Η πριν από λίγες μέρες ορκωμοσία του νέου μέλους Δ.Ε.Π. του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. με γνωστικό αντικείμενο «Ιστορία των Εβραίων του ελλαδικού χώρου στη Νεότερη και Σύγχρονη Εποχή» υπήρξε προϊόν μακράς και γόνιμης συζήτησης στην ακαδημαϊκή κοινότητα  του ΑΠΘ και στην πόλη, αποτέλεσμα εντατικών προσπαθειών πολλών πανεπιστημιακών – ανάμεσα στους οποίους και ο αείμνηστος τ. αντιπρύτανης του Α.Π.Θ. Γ. Παντής.

Η ολιγόλεπτη τελετή ορκωμοσίας που έγινε στην Πρυτανεία του Α.Π.Θ. έβαλε ένα ακόμα ληθαράκι στην αναγνώριση του χρέους που έχουμε να θυμόμαστε και να διδάσκουμε περί γενοκτονιών. Εντέλει, το ζήτημα δεν είναι η θρησκευτική ταυτότητα ή η καταγωγή των συμπολιτών μας που δολοφονήθηκαν στο Άουσβιτς. Το ζήτημα είναι απλά ότι δολοφονήθηκαν για αυτό που ήταν. Δολοφονήθηκαν μαζικά, συστηματικά και απάνθρωπα. Η γνώση που παράγουμε και μεταδίδουμε για την πιο μαζική γενοκτονία στην Ευρώπη του 20ου αιώνα δεν συνιστά ένα «μνημόσυνο» ή μια «δικαίωση». Συνιστά πρωτίστως έναν μηχανισμό άμυνας των κοινωνιών μας έναντι του φασισμού, του ρατσισμού, της μισαλλοδοξίας και του φανατισμού. Αποτελεί ένα εργαλείο προστασίας της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων όλων μας. Συγκροτεί ένα πεδίο όπου η γνώση, όσο τραυματική και αν είναι, λειτουργεί προς όφελος όλων μας, νεκρών και ζωντανών…