Κλειστά μέχρι νεοτέρας

Είναι μερικά χρόνια, σχεδόν μαζί με την κρίση, που τα μουσεία άνοιξαν με δράσεις και προγράμματα για να στραφούν στην οικοδόμηση μια άλλης σχέσης με τους επισκέπτες τους. Σχέση εξωστρέφειας. Τα Μουσεία συνάντησαν το ένα το άλλο, έγιναν συνέργειες αξιοθαύμαστες, με κοινό τόπο την επαφή με το ανθρώπινο στοιχείο μέσω του πολιτισμού, όπως η Κίνηση των 5 Μουσείων στην πόλη. Το πείραμα πέτυχε. Η τάση αυτή βοήθησε κάπως στο να ανταπεξέλθουν και στην κρίση, με εργαστήρια, sleepover, events.

Δυστυχώς αυτή η εξαιρετική καινούργια σχέση μουσείου κοινού δεν σταμάτησε λεπτό να τίθεται σε κίνδυνο. Τα ωράρια των μουσείων συρρικνώθηκαν και αρχαιολογικοί χώροι έκλεισαν τις πύλες τους όταν οι περισσότεροι από αυτούς έμειναν χωρίς φύλαξη. Στη Θεσσαλονίκη το πρόβλημα με την ανεπάρκεια των φυλάκων εντείνεται, καθώς ανοίγουν καινούργιοι μουσειακοί χώροι, χωρίς να υπάρχει υποστήριξη από το Υπουργείο Πολιτισμού, ως προς το θέμα της φύλαξης. Με λίγα λόγια νέες προσλήψεις νέων φυλάκων δεν γίνονται. Αντίθετα μερικοί συνταξιοδοτούνται, χωρίς αντικατάσταση. Όταν ανοίγει ένας νέος αναστηλωμένος χώρος κινδυνεύει να παραμείνει κλειστός ή χωρίς κανονικότητα ωραρίου, όπως συμβαίνει με το Βυζαντινό Λουτρό, όπως συμβαίνει με τον Πύργο Τριγωνίου που παραμένει κλειστός εδώ και σχεδόν 3 χρόνια, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή με το Μουσείο της Ρωμαϊκής Αγοράς. Το Μουσείο έκλεισε λόγω τεχνικών προβλημάτων και φθορών από τις νεροποντές του προηγούμενου Σεπτέμβρη και δεν ξανάνοιξε. Όχι γιατί δεν είχε δυνατότητα αποκατάστασης των φθορών, που ευτυχώς δεν ήταν σοβαρές, όπως μας πληροφόρησε η Εφορεία Αρχαιοτήτων, αλλά γιατί δεν υπάρχουν φύλακες. Και περιμένει μήπως το Υπουργείο Πολιτισμού ανταποκριθεί στο αίτημα πριν ξεκινήσει η εφαρμογή του θερινού ωραρίου την 1η Απριλίου. Για τον ίδιο λόγο ο χώρος της Αρχαίας Αγοράς ανοίγει πια Τετάρτη με Κυριακή θυσιάζοντας την Τρίτη μήπως καλυφθούν οι ανάγκες καποιου άλλου χώρου, όπως αυτός του Πληροφοριακού Κέντρου του Γαλεριανού Συγκροτήματος, στον αρχαιολογικό χώρο της Αψιδωτής αίθουσας του ανακτόρου. Που έκλεισε κι αυτό πριν μέρες όταν έπεσε θύμα βανδαλισμών (είναι κι αυτοί οι κάφροι που επιβάλλουν αύξηση των προσλήψεων σε θέσεις φυλάκων όχι εξοντωτική μείωση)

Το πρόβλημα έχει χρονίσει. Οι αρχαιολογικοί χώροι στην Ελλάδα έχουν σοβαρό πρόβλημα φύλαξης. Το μεγάλο κεφάλαιο που έχει η Ελλάδα, η αμύθητη περιουσία της, κινδυνεύει να περάσει στο περιθώριο. Και είναι κρίμα γιατί οι εξαιρετικές ιδέες που έσβησαν τον στερεοτυπικά ακαδημαϊκό χαρακτήρα των Μουσείων και των Μνημειακών χώρων και άνοιξαν μια νέα πολιτισμική πραγματικότητα στην Ελλάδα και στην πόλη μας, έχουν βρει ανταπόκριση. Κι αυτό δεν πρέπει να χαθεί, αλλά να υποστηριχθεί πάση θυσία.