Κτίρια Εντός: Χ.Α.Ν.Θ.

Το “Κτίρια Εντός” είναι ένα φωτογραφικό οδοιπορικό σε ιστορικά και σημαντικά κτίρια της Θεσσαλονίκης (παλαιά και νεότερα), το οποίο έχει σκοπό να δώσει την ευκαιρία σε όλους μας να θαυμάσουμε τις εσωτερικές αρχιτεκτονικές τους ιδιαιτερότητες.

Κτίρια τα οποία όλοι μας βλέπουμε καθημερινά απ’ έξω, όμως ελάχιστες φορές βρισκόμαστε μέσα σε αυτά. Ακόμη και να βρεθούμε εντός τους, θα είναι στα πλαίσια κάποιας εκδήλωσης ή έκθεσης μαζί με κόσμο.

Το “Κτίρια Εντός” μας δίνει την ευκαιρία να απολαύσουμε όλα αυτά τα αρχιτεκτονικά στολίδια της Θεσσαλονίκης, σα να είμαστε μόνοι μας μέσα σε αυτά. Σκοπό έχει να αναδείξει το αρχιτεκτονικό όραμα των ανθρώπων που τα σχεδίασαν, πέρα από την εκάστοτε σημερινή τους χρήση. Βασική αρχή του οδοιπορικού αυτού είναι να βρεθούν σε πρώτο (φωτογραφικό) πλάνο οι γραμμές, οι συμμετρίες και τα μοτίβα των κτιρίων αυτών και όχι η έμφαση σε διακοσμητικές λεπτομέρειες με φωτογραφίες πορτραίτου.

Κτίριο Χ.Α.Ν.Θ.

Η Χ.Α.Ν.Θ. στεγάζεται σε ένα από τα πιο ιστορικά κτήρια της Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται ανάμεσα από σημαντικά τοπόσημα του αστικού ιστού, επί της ομώνυμης πλατείας (Πλατεία Χ.Α.Ν.Θ.): τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, το Γ’ Σώμα Στρατού, το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, την Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Βασιλικό Θέατρο και το Νέο Δημαρχείο της πόλης.

Το Μέγαρο της Χ.Α.Ν.Θ. βασίζεται στη μελέτη και τα σχέδια του αρχιτέκτονα Μαρίνου Δελλαδέτσιμα, και το συνολικό εμβαδόν των χώρων του είναι περίπου 7.500τμ.Ο θεμέλιος λίθος σε οικόπεδο έκτασης 16.000τ.μ., που παραχωρήθηκε από την Ελληνική Κυβέρνηση, τοποθετήθηκε το 1924 και η διαδικασία ανέγερσης ολοκληρώθηκε δέκα χρόνια αργότερα, κατά την περίοδο 1933-1934.

Ο σχεδιασμός και η ανέγερση του κτιρίου της Χ.Α.Ν.Θ. εντάσσεται στην πρώτη περίοδο ανοικοδόμησης της Θεσσαλονίκης μετά την απελευθέρωσή της και την μεγάλη πυρκαγιά του1917 (1917-1929). Ο Αρχιτέκτων Μαρίνος Δελλαδέτσιμας ήταν απόφοιτος της ÉcoleSpéciale του Παρισιού και διευθυντής της αρχιτεκτονικής υπηρεσίας του Δήμου Θεσσαλονίκης.Στο κτίριο, συναντιούνται οι μορφολογικές επιρροές από τον Γάλλο αρχιτέκτονα ΕρνέστΕμπράρ, καθώς και η αναζήτηση νεοβυζαντινών επιρροών. Η πρόσοψη του κτιρίου, με μέτωπο στην Πλατεία ΧΑΝΘ, διαμορφώνεται από δύο βασικές τριώροφες πτέρυγες, οι οποίες ενώνονται σε έναν κεντρικό κύλινδρο με απόληξη σε τρούλο με τοξωτά ανοίγματα.

Με Υπουργική Απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού (ΦΕΚ 1166/Β/20-9-2000), το Μέγαρο της Χ.Α.Ν.Θ. χαρακτηρίστηκε «ιστορικό διατηρητέο μνημείο» που χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν 1469/50, «διότι αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του ιστορικού ιστού της πόλης, παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και είναι σημαντικό για τη μελέτη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής».

Εσωτερικά, το κτήριο περιλαμβάνει πολλούς χώρους που κατά καιρούς φιλοξένησαν πολλαπλές λειτουργίες άλλων φορέων.

Από το 1952 μέχρι το 2000 ο 3ος όροφος στέγαζε τη Δημοτική Βιβλιοθήκη και το Αναγνωστήριο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Για πολλά χρόνια στο κτήριο λειτούργησαν το 1ο Νυχτερινό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης και η Στέγη Σπουδαστή για άπορους φοιτητές από την επαρχία. Στην πλευρά του κτιρίου προς την οδό Τσιμισκή λειτουργεί το ιστορικό Θέατρο ΑΥΛΑΙΑ, που έχει φιλοξενήσει εξαιρετικές θεατρικές παραστάσεις, που έγιναν γνωστές σε όλη την Ελλάδα.

Στο εσωτερικό υπάρχει ναΐσκος αφιερωμένος στον Άγιο Στέφανο, το ιστορικό κλειστό γήπεδο μπάσκετ, το πρώτο κλειστό γήπεδο μπάσκετ στην Ελλάδα, αφιερωμένο στη μνήμη του Τάκη Ταλιαδώρου, διεθνή Έλληνα καλαθοσφαιριστή, αλλά και η μοναδική κλειστή θερμαινόμενη πισίνα του κέντρου της πόλης.

Στο ισόγειο του κτιρίου λειτουργεί το Νηπιαγωγείο και ο Παιδικός Σταθμός της Χ.Α.Ν.Θ., ενώ στον 1ο όροφο υπάρχει αίθουσα εκδηλώσεων 100 θέσεων (μικρό θέατρο ΑΥΛΑΙΑ), αίθουσες ΚΕΔΙΒΙΜ και αίθουσα σεμιναρίων. Στον 2ο και στον 3ο όροφο πραγματοποιούνται προγράμματα εκγύμνασης και χορού/μπαλέτου και ειδικά εκπαιδευτικά εργαστήρια (κεραμική, ζωγραφική κ.λπ.).

Οι εγκαταστάσεις της Χ.Α.Ν.Θ. σήμερα

Για τη Χ.Α.Ν.Θ., η είσοδος του 21ου αιώνα σηματοδότησε μια νέα εποχή.

Το νέο Αθλητικό Κέντρο, που αποτελεί τμήμα του έργου αξιοποίησης του οικοπέδου της, ολοκληρώθηκε με αυτοχρηματοδότηση. Περιλαμβάνει ένα καινούργιο γήπεδο τένις, ένα καινούργιο γήπεδο ποδοσφαίρου 8Χ8 και κλειστό γυμναστήριο. Φέρει το όνομα του Μίμη Τσικίνα, προπονητή της ομάδας μπάσκετ και για πολλά χρόνια Διευθυντή της Κατασκήνωσης Πηλίου και Γενικού Διευθυντή της ΧΑΝΘ.

Η κεντρική σάλα με κερκίδες για 1.300 θεατές φιλοξενεί τα ομαδικά αθλήματα μπάσκετ, χάντμπολ και βόλεϊ και πολλές αθλητικές ή πολιτιστικές διοργανώσεις, όπως πανελλήνια πρωταθλήματα επιτραπέζιας αντισφαίρισης και taekwondo, συναυλίες και επιδείξεις χορού.

Στο φουαγιέ λειτουργεί το Μουσείο Μπάσκετ, ενώ στο υπόγειο υπάρχει μεγάλη αίθουσα επιτραπέζιας αντισφαίρισης με 10 αγωνιστικά τραπέζια, αίθουσα judo και taekwondo, αίθουσα σκουός, προπονητήριο ξιφασκίας και τοξοβολίας και το γυμναστήριο Συμεών Μαυροσκούφης, που ονομάστηκε στη μνήμη του Υπεύθυνου του Τμήματος Φυσικής Αγωγής της ΧΑΝΘ. Ο Συμεών Μαυροσκούφης ήταν ένας από τους πρώτους Έλληνες διεθνείς διαιτητές μπάσκετ και υπέγραψε για την Ελλάδα την ιδρυτική πράξη της FIBA.

Επίσης υπάρχουν γραφεία, αίθουσα συνεδριάσεων και συνεντεύξεων τύπου και ξενώνες φιλοξενίας, δυναμικότητας 15 αθλητών.

* Πηγή πληροφοριών : ΧΑΝΘ 1921-1996, 75 ΧΡΟΝΙΑ ΑΓΑΠΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ, Λεύκωμα, Θεσσαλονίκη 1997 / Βασίλης Κολώνας, Θεσσαλονίκη 1912-2012, Η αρχιτεκτονική μιας εκατονταετίας, Θεσσαλονίκη 2012

* Η φωτογράφιση έγινε με την άδεια της Χ.Α.Ν.Θ.