Ένα μεσημέρι στην Άθωνος με Φάντο

Φάδο, που στα πορτογαλικά σημαίνει μοίρα ή πεπρωμένο, ονομάζεται ένα είδος μουσικής που εντοπίζεται τη δεκαετία του 1820 στην Πορτογαλία, σίγουρα όμως είχε παλαιότερες ρίζες. Η μουσική είναι μελαγχολική, το ίδιο κι οι στίχοι, που συχνά μιλούν για τη θάλασσα ή για τη ζωή των φτωχών. Η μουσική έχει σχέση με την πορτογαλική λέξη saudade, μια από τις δυσκολότερες λέξεις προς μετάφραση: είναι ένα είδος προσμονής, αλλά κι ένα μείγμα νοσταλγίας, λύπης, πόνου, ευτυχίας και αγάπης. Κάποιοι λάτρεις της μουσικής φάδο ισχυρίζονται ότι οι ρίζες της είναι ένα μείγμα της μουσικής των σκλάβων της Αφρικής με την παραδοσιακή μουσική των Πορτογάλων ναυτών και αραβικές επιρροές.

Αυτά τα παράξενα τραγούδια ήταν σήμερα το υλικό του ονείρου που πλημμύρισαν την αγορά Βατικιώτη, στην πλατεία Άθωνος. Ελλάδα – Πορτογαλία: μια συμμαχία με συμβολισμούς που ξεπερνούν την επικαιρότητα της οικονομικής- κοινωνικής κρίσης και φτάνουν ως τον Οδυσσέα, ο οποίος, σύμφωνα με τον θρύλο, πρωταγωνίστησε στην ίδρυση της Λισαβόνας. Ο Περίπλους είναι ένα μουσικό ταξίδι. Μια περιήγηση στην ιστορία και την κουλτούρα των μεσογειακών λαών. Από το ρεμπέτικο ως τα fados και από την κιθάρα «braguesa» ως το μπουζούκι, οι αποστάσεις είναι μόνο θέμα γεωγραφίας. Και όχι ψυχής. Η ψυχή ξέρει να γεφυρώνει τα χιλιόμετρα μέσα σε δευτερόλεπτα.

Η Πορτογαλέζα ιστορικός, εκπαιδευτικός, μουσικός και συνθέτρια των γνωστότερων σύγχρονων fados, Amélia Muge, συνάντησε τον Θεσσαλονικιό τραγουδιστή, συνθέτη και συγγραφέα μουσικών άρθρων, Μιχάλη Λουκοβίκα. Και τη σκεπαστή αγορά της πλατείας πλημμύρισε πλήθος κόσμου που απήλαυσε ένα διαφορετικό μεσημέρι, στο πλαίσιο των φετινών Δημητρίων που συνεχίζουν ακάθεκτα να εκπλήσουν και να γοητεύουν. Ο ήχος των Φάδο έφτανε μέχρι την Έρμου και την Εγνατία και οι περαστικοί ανυποψίαστοι άφηναν τη γλυκεία μουσική να τους οδηγήσει στη στην πλατεία. Μαγικό μεσημέρι.