Η άσχημη, χαοτική είσοδος της πόλης από τον Περιφερειακό

Υπάρχουν μερικοί δρόμοι στη Θεσσαλονίκη που “κουβαλούν” σημαντική ιστορία και κρύβουν αναμνήσεις πολλών δεκαετιών. Μπορεί τώρα να τους προσπερνάς και να μην το συνειδητοποιείς, όμως υπάρχουν σημάδια που ταξιδεύουν τους παλαιότερους σε ένδοξες εποχές.

Η Λεωφόρος Ανδρέα Παπανδρέου είναι ένας τέτοιος δρόμος, που γνώρισε λαμπρές μέρες. Από εκεί πέρασαν μεγάλα ονόματα του πενταγράμμου και λειτούργησαν ιστορικά μαγαζιά. Βέβαια η σημερινή εικόνα δεν αντιπροσωπεύει σε καμία περίπτωση το μεγάλο παρελθόν της οδούς.

Η Λεωφόρος Ανδρέα Παπανδρέου μαζί με την Μοναστηρίου, την Λαγκαδά και την Καραολή & Δημητρίου είναι τέσσερις σημαντικοί δρόμοι για την δυτική Θεσσαλονίκη.

Από αρχαιοτάτων χρόνων, η Λεωφόρος Ανδρέα Παπανδρέου ήταν ο δρόμος του νερού. Στα Ρωμαϊκά, στα Βυζαντινά, στα Οθωμανικά χρόνια, επειδή κατέβαιναν τα νερά από τις πηγές του Χορτιάτη και του Ρετζικίου, έπρεπε να υπάρχει ένας ανάλογος δρόμος για να προφυλάσσει το νερό. Έτσι γίνεται αντιληπτό ότι ο δρόμος ήταν στρατηγικής σημασίας. Στο σήμερα ο δρόμος παραμένει πολύ σημαντικός καθώς από εκεί περνάνε 6 γραμμές του ΟΑΣΘ (25, 28, 35, 57, 64, 18), γεγονός που αποδεικνύει το πόσο σοβαρό συγκοινωνιακό λόγο έχει η οδός.

Στις προηγούμενες δεκαετίες η Λεωφόρος Ανδρέα Παπανδρέου λειτουργούσε σαν μία τεράστια “βόλτα”. Οι παλιοί Νεαπολίτες, Πολιχνιώτες και Συκεώτες έκαναν τις βόλτες τους γιατί εκεί υπήρχαν και τα εξοχικά κέντρα, την εποχή του 50.

Ακόμα υπήρχε η ταβέρνα του Ισαάκ, ο «Μυτιληναίος», ο «Μαγνήτης», η ιστορική ταβέρνα «Ειλικρίνεια», η «Σπηλιά», τα ιστορικά «Δειλινά», ο «Βράχος», το «Μετέωρα», απ’ όπου πήρε το όνομα της η περιοχή. Ήταν ένας δρόμος που ο κόσμος περνούσε με το πασατέμπο και έκανε την βόλτα του. Ακόμα λόγω του ότι ήταν μία απομονωμένη περιοχή, βοηθούσε στο να γίνουν κέντρα διασκέδασης, όπως το «Καν-Καν», ο «Σκορπιός» για να μην υπάρχουν παράπονα για φασαρία.

Βέβαια η σημερινή εικόνα του δρόμου τα τελευταία χρόνια είναι απογοητευτική και υπάρχουν πολλά ζητήματα που πρέπει να λυθούν έτσι ο δρόμος να “αναστηθεί” για να αποκτήσει την εικόνα που του αρμόζει καθώς και να μπορέσει να ανασάνει ο εμπορικός κόσμος της περιοχής.

Το κομμάτι από στροφή Ρετζικίου μέχρι στροφή Μετεώρων

Η πρώτη εικόνα που θα δείτε ερχόμενοι από τον Περιφερειακό είναι οι αμέτρητες αφισοκολλήσεις κάτω από την αερογέφυρα, οι οποίες συμπληρώνονται από τα δεκάδες σκουπίδια που υπάρχουν ακριβώς από την απέναντι πλευρά. Ωραία υποδοχή; Μάλλον όχι.

1,5 χιλιόμετρο χωρίς καμία διάβαση

Από την στιγμή που στρίβεις στην έξοδο και αρχίζεις να κατηφορίζεις την Λεωφόρο Ανδρέα Παπανδρέου δεν υπάρχει ούτε ένα πεζοδρόμιο. Δεν υπάρχει χώρος για να περπατήσεις και αναγκάζεσαι να βαδίσεις είτε πάνω στα χόρτα είτε στην άκρη του δρόμου με τον κίνδυνο ένα ΙΧ που κινείται με γρήγορες ταχύτητες να μην σε δει και να γίνει κάποιο ατύχημα.

Επίσης όπως θα δείτε και στις φωτογραφίες, υπάρχει στάση ΟΑΣΘ. Φαντάζομαι ειδικά τις νυχτερινές ώρες δεν θα ήθελε κανείς να κατέβει στη συγκεκριμένη στάση (Αερογέφυρα) καθώς ένα παιχνίδι επιβίωσης για να φτάσει στο σπίτι του θα ξεκινήσει.

Το γεγονός επιβεβαιώνει και ο αντιπρόεδρος Ένωσης Πολιτών Μετεώρων-Πολίχνης, που έχει ασχοληθεί ενδελεχώς με τα προβλήματα του δρόμου τονίζοντας ότι:

«Εστιάζοντας από τον Κόκορα μέχρι την στροφή Ρετζικίου, που είναι περίπου 1,5 χιλιόμετρο, δεν υπάρχει πουθενά διάβαση. Μέσα σε τρία χρόνια υπήρξαν δύο θανατηφόρα ατυχήματα και δεκάδες τραυματισμοί. Είναι ένας δρόμος όπου υπάρχει δεξιά και αριστερά, σχολείο, λαϊκή αγορά, αθλητικός χώρος, σούπερ-μάρκετ, πολυκατοικίες και δεν υπάρχει πεζοδρόμιο, δεν έχουν διευθετηθεί τα όμβρια ύδατα, δεν υπάρχει φωτισμός»

Επίσης από ένα σημείο του δρόμου και έπειτα “χάνεται” και αυτός ο λίγος χώρος στην άκρη του δρόμου καθώς την θέση του παίρνουν παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Έτσι αν χρειαστεί να περπατήσεις στον συγκεκριμένο δρόμο, βρίσκεσαι ακόμα πιο εκτεθειμένος.

«Μα καλά ένας τυφλός άνθρωπος πως θα μπορέσει να περπατήσει εδώ; Θα τον πατήσουν τα αμάξια από το πρώτο λεπτό» αναρωτιέται ο φωτογράφος που κάνουμε την βόλτα μαζί. Κι έχει δίκιο! Η απάντηση είναι πολύ απλή και δυσάρεστη. Δεν θα μπορέσει. Το ίδιο θα ισχύσει και στην ηλικιωμένη κυρία που θα πάει στο σούπερ για τα ψώνια της ή στον φούρνο για το ψωμί, η οποία θα πρέπει να περπατήσει μες τον δρόμο για να γυρίσει σπίτι της.

Κόρνες, υψηλές ταχύτητες και τροχαία

Επίσης εκεί που συναντώνται τα ΙΧ που κινούνται στην Λεωφόρο Ανδρέα Παπανδρέου με τα ΙΧ που έρχονται από τον Περιφερειακό είναι ένα αρκετά επικίνδυνο κομμάτι. Αυτό γιατί πολλοί οδηγοί που βγαίνουν από την Περιφερειακή Οδό έχουν αναπτύξει μεγάλες ταχύτητες και δεν βλέπουν το φανάρι με αποτέλεσμα να προκαλούνται ατυχήματα.

Επιπλέον οδηγοί που περνούν καθημερινά από το σημείο αναφέρουν στη Parallaxi ότι αρκετοί είναι εκείνοι που δεν βλέπουν το φανάρι κάτω από την αερογέφυρα στο σημείο ή συχνά οδηγούν στην αντίθεση λωρίδα, με αποτέλεσμα να καθίσταται ο δρόμος ιδιαίτερα επικίνδυνος.

Μία τεράστια σύγχυση υπάρχει και στο τέρμα του 25. Εκεί δίπλα όπου υπάρχει ένα πάρκινγκ, το οποίο είναι πραγματικά σε πολύ κακή κατάσταση και μοιάζει λες και είναι αυτοσχέδιο. Χώματα, πέτρες και ένας κακομπαλωμένος δρόμος ολοκληρώνουν την εικόνα αυτού του μέρους που χρησιμοποιείται για στάθμευση από τους κατοίκους των γύρω σπιτιών.

Στο σήμερα κατηφορίζοντας στην Λεωφόρο Ανδρέα Παπανδρέου υπάρχουν δεκάδες καταστήματα, τα οποία πληρώνουν την αδιαφορία που υπάρχει για την Λεωφόρο Ανδρέα Παπανδρέου. Ιδιοκτήτες καταστημάτων με έπιπλα, βουλκανιζατέρ, μεσιτικών γραφείων, μαγαζιών με είδη θέρμανσης, σούπερ μάρκετ έρχονται αντιμέτωποι καθημερινά με τους μπαλωμένους δρόμους και με τα παρκαρισμένα ΙΧ μπροστά στα μαγαζιά τους.

Μάλιστα έχουν διαμαρτυρηθεί πολλές για την κατάσταση που επικρατεί, καθώς όπως τονίζουν «δεν είναι λογικό να ανοίγεις το κατάστημα σου και να έχεις μπροστά παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Δεν είναι λογικό να μην υπάρχει ίχνος πεζοδρομίου έτσι ώστε ο πελάτης να μπορεί να δει την βιτρίνα σου»

Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η εικόνα του δρόμου δεν έχει αλλάξει σχεδόν καθόλου από το 2014, όπως αποτυπώνεται και στο Google Maps. Οι μόνες διαφορές εντοπίζονται στο γεγονός ότι ελάχιστα καταστήματα έχουν κλείσει ή έχουν αλλάξει χρήση.

Τα ρέματα και οι πλημμύρες

Επίσης ένα σημαντικό πρόβλημα είναι τα ρέματα΄(Κρυονερίου, Λατομείου, κεντρικό ρέμα Συκεών) που καταλήγουν στην οδό και προκαλούν πλημμύρες. Ο κ. Παπαδόπουλος εξηγεί ότι:

«Σκέψου πως είσαι στον Περιφερειακό. Από το ύψος στο Φιλίππειο και όλη η περιοχή προς την Πολίχνη, ότι υπάρχει σ’ αυτό το κομμάτι από νερά, καταλήγουν από την Ανδρέα Παπανδρέου προς το σημείο μηδέν, τη στροφή Μετεώρων. Το μόνο σημείο που μπορεί να τα αντλήσει είναι το ρέμα Λατομείου, μέσω της οδού Ελπίδος, από όπου πηγαίνουν στη Τζένη Καρέζη, έπειτα στα Περιστέρια στην Πολίχνη και καταλήγουν στον Δενδροπόταμο. Εμάς ο φόβος μας είναι πως το καταστροφικό έντομο του φλοιοφάγου ή βλαστοφάγου (Tomicus piniperda) που είχε το δάσος και κόβανε τα δέντρα αναγκαστικά θα είχε σοβαρό αντίκτυπο γιατί είναι λογικό ότι το νερό δεν συγκρατείται από τα δάση με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο όγκος νερού που κατεβαίνει στην άσφαλτο. Γι’ αυτό χτυπήσαμε το κώδωνα του κινδύνου. Όσο το δάσος μειώνεται τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος»

Η εξαφάνιση του Ρέματος ακροπόλεως

Η Ένωση Πολιτών “Μετεωρα”, δείχνει σε ανάρτηση της το πώς “εξαφάνισαν” με την πάροδο του χρόνου το Ρέμα Ακροπόλεως. Ένα ρέμα που κατεβάζει ακόμα όλα τα νερά από το βουνό στο σημείο ΚΑΝ- ΚΑΝ. Στο παρελθόν (πριν το 2000) υπήρχε ένα γεφύρι κάθετο στην οδό Ανδρέα Παπανδρέου που υπογειοποίουσε τα νερά στο συγκεκριμένο σημείο και τα κατέληγε στο ρέμα κρυονερίου που είναι ακριβώς απέναντι στο δάσος. Από τότε που μπάζωσαν το γεφύρι όλα τα νερά κυλούν στην Λεωφόρο Ανδρέα Παπανδρέου , χωρίς να υπάρχει κανένα φρεάτιο ομβρίων υδάτων.

Σε αυτή την διαδρομή τα νερά μετατρέπουν την Λεωφόρο σέ ποτάμι και καταλήγουν στην διασταύρωση Μεγάλου Αλεξάνδρου (στροφή Μετεωρων) που είναι φυσική λακούβα.

Μπαλάκι ευθυνών

Η Ένωση Πολιτών Μετεώρων-Πολίχνης από την πλευρά της έχει κάνει τον δικό της αγώνα για να λυθούν βασικά ζητήματα της Λεωφόρου Ανδρέα Παπανδρέου.

«Πρέπει να δώσουμε σημασία σ’ αυτόν τον δρόμο. Εμείς αυτό που ρωτήσαμε πριν 10 χρόνια είναι «το ποιος ευθύνεται για να γίνει αυτός ο δρόμος», να γίνουν πεζοδρόμια, να μπει φωτισμός, η διευθέτηση των όμβριων υδάτων κλπ. Είχαμε πάει στον Δήμο Παύλου Μελά και στον Δήμο Νεάπολης-Συκέων. Από την μία δήμαρχος ο Δημήτρης Δεμουρτζίδης και από την άλλη ο Σίμος Δανιηλίδης. Μας παρέπεμψαν στους αντιδημάρχους που ήταν ο Δημήτρης Λαλές  (Παύλου Μελά) και ο Αντώνης Σαουλίδης (Νεάπολης-Συκεών). Και αυτοί μας είπαν πως δεν ευθύνονται και μας κατεύθυναν στον Περιφερειάρχη, τον κ. Τζιτζικώστα.

Απευθυνθήκαμε εκεί και η απάντηση που πήραμε ήταν 3 σελίδες έγγραφα, σύμφωνα με τα οποία η ευθύνη είναι των Δήμων. Πήγαμε ξανά στους δήμους, ετοιμάστηκε να γίνει κάτι, όμως μάλωναν για το ποιος δεν θα κάνει κάτι.

Μετά από καιρό άλλαξαν οι αντιδήμαρχοι, στον Δήμο Παύλου Μελά ήρθε η Σίσσυ Φραγκοπούλου και στον Δήμο Νέαπολης – Συκέων ο Στέλιος Γκατζές. Ως Ένωση Πολιτών Μετεώρων τους φέραμε σε επαφή και συζητήσαμε. Τελικά πάρθηκε η απόφαση να γίνει το έργο. Όμως ακόμα δεν έχουν βρει χρηματοδότηση, δεν έχει βγει το σχέδιο. Το πότε και πως είναι άγνωστα. Τώρα έγινε η δουλειά αλλά θέλει λίγο σπρώξιμο. Όμως πρέπει να γίνει σωστή δουλειά, όχι να κάνουν ημίμετρα. Να γίνουν όσα πρέπει, δεν ζητάμε κάτι παράλογο»

Εικόνα του παράλληλου δρόμου της Λεωφόρου, οδός Καρπενησίου το 1980 στο τέρμα ΟΑΣΘ της γραμμής 25.

Τα ιστορικά κέντρα διασκεδάσεως που δεν υπάρχουν πια…

Όπως είπαμε η Λεωφόρος Ανδρέα Παπανδρέου ήταν ένας δρόμος που λειτούργησαν ιστορικά κέντρα διασκέδασης της εποχής. Από εκεί πέρασαν στα πρώτα τους βήματα πολλοί καλλιτέχνες που στη συνέχεια έκαναν σπουδαία καριέρα στη μουσική.

Ένα από αυτά τα κέντρα, που δεν υπάρχει πλέον τα τελευταία χρόνια είναι το Καν-Καν. Υπήρξε ένα από τα εμβληματικά νυχτερινά κέντρα του παρελθόντος. Τον Μάρτιο του 2021, ο Δήμος Παύλου Μελά κατεδάφισε το πρώην κέντρο διασκεδάσεως, δίνοντας οριστική λύση σε ένα περιβαλλοντικό πρόβλημα που απασχολεί εδώ και χρόνια την τοπική κοινωνία.

O Γιαννίκος Καρυπίδης ήταν ο δημιουργός του κέντρου διασκέδασης ΚΑΝ ΚΑΝ. Υπήρξε μια από τις πιο θρυλικές μορφές της νύχτας της Θεσσαλονίκης. Δημιουργός του Καν-Καν και συν δημιουργός στα Δειλινά μαζί με τον Μωυσή Καλανταρίδη. Όπως λέει:

«Το “Καν – Καν” ξεκινά το 1969 ήταν και αυτό από τα προώρα μαγαζιά. Ενώ όλα τα άλλα μαγαζιά που υπήρχαν είχαν το παλιό ύφος, το “Καν – Καν” έκανε πέντε στροφές παραπάνω, γιατί είχα βάλει διακοσμητή τον Βιολάντη, βοηθό του Τσαρούχη. Έκανε κάτι ζωγραφιές και κάτι κολπάκια, άρεσε το μαγαζί. Τεραστία ονόματα από ηθοποιούς και τραγουδιστές θα περάσουν από τα μαγαζιά. Στράτος Διονυσίου, η Τζένη Καρέζη, η Έλλη Λαμπέτη, ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Νίκος Κούρκουλος, ο Κώστας Καζάκος, ο Πέτρος Φυσσούν, ο Γιάννης Βόγλης, όποιο θέατρο κι αν ερχόταν, όλοι οι ηθοποιοί περνούσαν από το κέντρο. Βίκυ Μοσχολιού, η Μαίρη Λίντα από το “Καν – Καν” πέρασε και ο Γ. Νταλάρας, από εκεί ξεκίνησε. Κάθε Κυριακή στο μαγαζί κάναμε συναυλίες οι οποίες γίνονταν για πρώτη φορά στην Θεσσαλονίκη, ο Σταύρος Κουγιουμζής, η Θάλεια, ο Κανακάρης. O Μανώλης Μητσιάς, ο Γιάννης Πουλόπουλος η Αλέκα Κανελλίδου με τον, Μικαέλο, τον Λάκη Αλεξάνδρου. Ο Γιάννης Πάριος παρ΄ όλο που είχε εκείνη την εποχή μισό τραγούδι, εντούτοις έκανε μεγάλο σουξέ. Τον έβαλα να τραγουδήσει για πρώτη φορά στο «Καν – Καν». Χαρούλα Αλεξίου, την οποία μου έφερε ο Γιάννης Πάριος τον επόμενο χρόνο.

Η Χαρούλα τότε είχε ένα τραγούδι “Όταν πίνει μια γυναίκα”, ένα πολύ μεγάλο τραγούδι, το οποίο ήταν για τα μπουζουκάδικα. Όταν λοιπόν το τραγουδούσε γινόταν χαμός. Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο Γιάννης Βογιατζής, και η Λίτσα Διαμάντη ,Νίκος Ξανθόπουλος και άλλοι πολλοί!»

Οι ένδοξες μέρες του Σκορπιού

Στον δρόμο όμως υπάρχει και ένα κέντρο διασκέδασης που γεννά πολλές αναμνήσεις στους παλαιότερους. Ο Σκορπιός πρόκειται για ένα ιστορικό κέντρο διασκέδασης που μεσουρανούσε τις δεκαετίες του ογδόντα και ενενήντα. Μάλιστα όσοι χρησιμοποιούν αστικό θα ξέρουν και την ομώνυμη στάση που υπάρχει. Για 35 χρόνια λειτουργούσε ένα από τα διασημότερα μπουζουκτσίδικα της Θεσσαλονίκης. Ο Νίκος Κυριαζίδης, γνωστός στην πιάτσα της νύχτας με το παρατσούκλι Γκούρλας, έφτασε για πρώτη φορά εκεί ψηλά, στα σύνορα Νεάπολης-Συκεών πριν πολλά χρόνια.

Η γνωριμία του με τον Κώστα Κυργιώτη, ένα διάολο όπως τον αποκαλεί από τη Θάσο, άνθρωπο της νύχτας με μαγαζιά με κονσομασιόν στην πλατεία Περιστεριών, τον κάνει να εμπλακεί με τη νύχτα. Μαζί βρίσκουν το κτίριο στη Νεάπολη και γεννιέται στο μυαλό του η ιδέα ενός μαγαζιού με μπουζούκια.

Ο πρώτος καιρός για τον Σκορπιό είναι δύσκολος. Το μαγαζί το χειμώνα θερμαίνεται με 4 σώματα καλοριφέρ όλο και όλο και τα γκαρσόνια σερβίρουν με παλτό. Θαμώνες είναι από τις γύρω περιοχές. Πολίχνη, Σταυρούπολη, Συκιές, Νεάπολη. Κλείνει αυστηρά στις 2 κάθε βράδυ, λόγω ωραρίου, αν και αλλού στην πόλη το πηγαίνουν μέχρι το πρωί με την ανοχή της αστυνομίας. Τα μεροκάματα των τραγουδιστών δεν ξεπερνούν τις 800, άντε βία τις 1000 δραχμές. Η ιδέα ήταν να γίνει φυτώριο νέων φωνών.

Εκεί πήγε να τραγουδήσει στο ξεκίνημα του ο Βασίλης Καράς, ο οποίος εκείνη την εποχή έβγαλε τον πρώτο του δίσκο. Γίνεται χαλασμός. Η συνεργασία δεν τελειώνει καλά. Το πρόγραμμα αλλάζει. Ο Κυριαζίδης αρχίζει να ασχολείται ολοκληρωτικά με τα πάντα. Παρακολουθεί το κοινό κάθε βράδυ και με ένα νεύμα των ματιών όταν το ενδιαφέρον πέφτει αλλάζει το πρόγραμμα. Η ορχήστρα εκπαιδεύεται να αντιλαμβάνεται αμέσως τις αλλαγές που επιβάλει και στο μαγαζί γίνεται όπως λέει ο ίδιος σήμερα ο ‘’της αλεπούς ο θάνατος’’. Προσλαμβάνει το χορευτή Μαργαρώνη από το ΚΘΒΕ για να διδάσκει κίνηση στους καλλιτέχνες. Φροντίζει τα πάντα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Η φήμη του Σκορπιού εξαπλώνεται. Αρχίζουν να έρχονται άνθρωποι από όλη την πόλη. Το γειτονικό Φιλίππειο στο ξενοδοχείο, που έχει μεγάλα αστέρια της πίστας επιλέγει τον επιλέγει για να τους πηγαίνει μετά το τέλος των προγραμμάτων του. Ο Μητροπάνος που εμφανίζεται τότε στο ξενοδοχείο του Σέιχ Σου συχνάζει μετά στο Σκορπιό. Ένα βράδυ έρχεται ένα περιπολικό να το κλείσει λόγω αυτόφωρου. Ο Μητροπάνος που έχει μια συγγένεια με τον υπουργό δικαιοσύνης τους λέει να φύγουν.

Από την σκηνή του Σκορπιού πέρασαν δεκάδες ονόματα του ελληνικού πενταγράμμου, όπως ο Κώστας Μακεδόνας, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Πανταζής, Ζαφείρης Μελάς, ο Αντώνης Ρέμος, η Νατάσσα Θεοδωρίδου. Στο μαγαζί ανέβηκαν οι πάντες το σύμπαν. Όποιος ερχόταν από την Αθήνα αλλά και όλη η Θεσσαλονίκη. Από το Μπουτάρη μέχρι τη Λιάνα Κανέλη. Ο Σκορπιός έκλεισε στα τέλη της δεκαετίας του 90 και εκεί έμεινε για χρόνια η ταμπέλα του θρυλικού μαγαζιού που προσκύνησε όλη η πόλη.

Στο σήμερα, ο Σκορπιός θα επιστρέψει τον Σεπτέμβριο του 2023.