Ο James Baldwin μένει στη Σβώλου

Απόγευμα Σαββάτου περπατάω στον -ίσως- ομορφότερο δρόμο, στη -με σιγουριά- πιο ζωντανή γειτονιά της Θεσσαλονίκης, τη Σβώλου και κατευθύνομαι στις Ακυβέρνητες Πολιτείες. Τα λευκά μαλλιά του Τέλλου Φίλη φαίνονται από μακριά και τον βλέπει να έχει ήδη ξεκινήσει κουβέντα με την πρώτη παρέα που ήρθε στη Λέσχη Ανάγνωσης στο πλαίσιο της ημέρας μικρών βιβλιοπωλείων.

Ο Τέλλος διάλεξε να διαβάσουμε και να συζητήσουμε κυρίως για το βιβλίο «Δεν είμαι ο Νέγρος σου», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πόλις. Ένα βιβλίου που ουσιαστικά δομείται από τις προσωπικές σημειώσεις του James Baldwin, που θα χρησιμοποιούσε για να συνθέσει ένα μυθιστόρημα, το οποίο τελικά, δυστυχώς δεν έγραψε. Το κείμενο, ουσιαστικά αποτελεί και το σενάριο του ομώνυμου ντοκιμαντέρ του Raul Peck για το μαύρο, ομοφυλόφιλο και ακτιβιστή συγγραφέα.

Μαζεύτηκε πολύς κόσμος, υπήρχαν και αρκετοί όρθιοι, τηρώντας μέτρα και φορώντας μάσκα. Κόσμος που μας γέμισε ελπίδα, γιατί δεν πέρασε ή ήρθε τυχαία, είχε γνώση της βαθιάς πολιτικής σκέψης και γραφής του Baldwin. Πολλές ήταν οι κυρίες που είχαν από πριν διαλέξει να διαβάσουν αποσπάσματα και να μιλήσουν γι’ αυτά είτε από μόνες είτε κατόπιν γλυκών προτροπών του Τέλλου.

Ο Τέλλος δεν θέλει να μιλάει μόνος του, παρουσιάζοντας απλά ένα βιβλίο. Αυτό το ξέρω. Από την αρχή το χειρίστηκε μαεστρικά, ξεκαθαρίζοντας ότι ήρθαμε να φτιάξουμε μια κοινωνία και να μοιράσουμε τα πράγματα που πρέπει να ειπωθούν. Να βγουν από πολλά και διαφορετικά στόματα, να διαφωνήσουμε και να στρίψει ο καθένας την κουβέντα προς τα εκεί που του γεννιούνται προβληματισμοί. Ο Λευτέρης από τις Ακυβέρνητες, καλωσορίζοντάς μας, έκανε την αρχή με τον ολόσωστο και χρήσιμο -για την κουβέντα που θα ακολουθούσε- συσχετισμό των καταστάσεων που περιγράφει ο Baldwin με τα αίσχη που συνέβησαν στα Καμμένα Βούρλα σε βάρος προσφυγόπουλων, γενικότερα τις αντιλήψεις μεγάλης μερίδας του ελληνικού πληθυσμού ενόψει του προσφυγικού και φυσικά το φουντωμένο ρατσισμό σε βάρος των μαύρων στην Αμερική, που είναι και οπλισμένος και επικίνδυνος. Σημειωτέον, ο Τέλλος φορούσε μπλούζα ‘’Black Lives Matter’’.

Ακούστηκαν πολλά, έγιναν αναφορές στη ζωή του συγγραφέα και σε άλλα του γνωστά και μεγαλειώδη βιβλία, βιβλία άλλων και πρόσφατα εκδοθέντα που μπορούσαν να διαβαστούν συνδυαστικά, αλλά το ενθαρρυντικό είναι ότι όσο ξεδιπλώνονταν ιδέες καταλάβαινα ότι υπάρχει ένας κοινός τόπος με τους παρισταμένους. Για πολλά που δυστυχώς μας ταλαιπωρούν ή ταλαιπωρούν άλλους συνανθρώπους μας.

Όμως, τελικά πετύχαμε αυτό που είπε ο Τέλλος κλείνοντας και είναι σημαντικό. Να πλάσουμε εξαρχής το σπίτι, τον όροφο, τη γειτονιά μας, να πάμε λίγο πιο μπροστά σταδιακά από τους λίγους στους πολλούς, από το άτομο προς τους περισσότερους. Αυτό φάνηκε να γίνεται, να προκλήθηκε μια ρωγμή πάνω στο σώμα της ασχήμιας, του ρατσισμού, των όσων βιώνουμε, κάτι που αποτελεί και διάθεση για να γίνονται πιο συχνά αυτές οι πρωτοβουλίες.