Μετρό Θεσσαλονίκης: Σε φιάσκο οδηγείται το ενιαίο εισιτήριο με τον ΟΑΣΘ

Κάτι παραπάνω από ορατό είναι πλέον το ενδεχόμενο να μην υπάρχει ενιαίο εισιτήριο για μετεπιβίβαση από το μετρό στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ κατά την 30η Νοεμβρίου, όταν και το πολύπαθο έργο θα μπει στη ζωή των Θεσσαλονικέων. Αυτό αποδεικνύει ρεπορτάζ της Μαριάννας Τζάνε στον ιστότοπο Newmoney.gr.

Το γεγονός προκαλεί πονοκέφαλο στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, με το χρονικό διάστημα να είναι πλέον ελάχιστο και να μην αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας.

Αυτό οφείλεται στην περίφημη διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων του μετρό και του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ), που θα έδινε τη δυνατότητα στους επιβάτες να χρησιμοποιούν και τα δύο μέσα χωρίς να επικυρώνουν δύο διαφορετικά εισιτήρια.

«Είναι μια πολύ δύσκολη άσκηση κακοφορμισμένη εδώ και χρόνια γιατί το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει από τη μια πλευρά την Κοινωνία της Πληροφορίας, η οποία προκήρυξε τον σχετικό διαγωνισμό για λογαριασμό του ΟΣΕΘ με ανάδοχο την κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – Amco – Indigital, και από την άλλη την κοινοπραξία του μετρό της Θεσσαλονίκης – Aκτωρ – Conduent, με διακριτό έργο ο ένας από τον άλλον. Πουθενά δεν προβλέπεται στη σύμβαση διαλειτουργικότητα. Η κοινοπραξία του μετρό έχει την ευθύνη να εγκαταστήσει τα ακυρωτικά μηχανήματα και να έχει εισιτήρια, μέχρι εκεί. Εχουμε επομένως δύο λογισμικά που πρέπει να κουμπώσουν: το λογισμικό των λεωφορείων και το λογισμικό του μετρό, όπως αποφάσισαν αυτοί οι οποίοι σχεδίασαν τους σχετικούς διαγωνισμούς», αναφέρει κυβερνητικός αξιωματούχος με γνώση του παρασκηνίου και των όσων έχει να αντιμετωπίσει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

Τις δυσκολίες που ανακύπτουν επιβεβαιώνει και ο Οργανισμός Συγκοινωνιακού Εργου Θεσσαλονίκης (ΟΣΕΘ) σε πρόσφατο έγγραφό του με ημερομηνία 2 Οκτωβρίου, με το οποίο αναθέτει στην KPMG υπηρεσίες συμβούλου και συγκεκριμένα «συμβουλευτική υποστήριξη για τη διοίκηση και τον συντονισμό των δράσεων που απαιτείται να υλοποιηθούν προκειμένου να επιτευχθεί η ενιαία εφαρμογή του εισιτηρίου στις συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης». Αυτό απαιτεί τον συντονισμό και τη στενή συνεργασία διαφορετικών φορέων (ΟΣΕΘ, ΟΑΣΘ, Ελληνικό Μετρό), που δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη, αλλά και των αναδόχων των δύο διαφορετικών συμβάσεων.

Οι φορείς αυτοί υπό την εποπτεία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών καλούνται να συνεργαστούν στενά και να βρουν λύση με δεδομένο ότι το διάστημα που απομένει για την ολοκλήρωση του έργου είναι περιορισμένο.

«Το πλήθος των δράσεων που θα πρέπει να ολοκληρωθούν και το ορόσημο της λειτουργίας του μετρό καθιστούν αναγκαία την εφαρμογή αποτελεσματικού πλαισίου διοίκησης και παρακολούθησης από έμπειρο σύμβουλο για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη παράδοση του συνολικού έργου», αναφέρει στην απόφασή του ο ΟΣΕΘ για να τεκμηριώσει την πρόσληψη συμβόλου.

Το αγκάθι με τις αναθέσεις

Πού εντοπίζεται όμως το πρόβλημα και γιατί είναι δύσκολη η επίλυσή του; Το βασικό πρόβλημα έχει προκύψει από το γεγονός ότι για τη Θεσσαλονίκη έχουν δημοπρατηθεί δύο ξεχωριστά συστήματα συλλογής κομίστρου, τα οποία έχουν ανατεθεί σε διαφορετικούς χρόνους και με διαφορετικές εργολαβίες σε δύο αναδόχους.

Πριν από τρία χρόνια υπογράφτηκε η πρώτη σύμβαση που αφορούσε το ηλεκτρονικό εισιτήριο του Οργανισμού Συγκοινωνιακού Εργου Θεσσαλονίκης με διαγωνισμό που προκήρυξε η Κοινωνία της Πληροφορίας του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Την ώρα όμως που υπογραφόταν η σύμβαση για το σύστημα του ΟΣΕΘ, η Ελληνικό Μετρό (πρώην Αττικό Μετρό) ανέθετε μια δεύτερη σύμβαση σε διαφορετική κοινοπραξία εταιρειών (Ακτωρ – Conduent Budiness Solutions France) με τεχνογνωσία στην ανάπτυξη συστημάτων έκδοσης ηλεκτρονικών εισιτηρίων με μία όμως ειδοποιό διαφορά: ότι στη σύμβαση αυτή δεν προβλέφθηκε η διαλειτουργικότητα.

Αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι η Ελληνικό Μετρό δεν ευθυγραμμίστηκε με τις απαιτήσεις e-ticketing του συστήματος του ΟΑΣΘ που εφαρμόζονται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με αποτέλεσμα σήμερα τα δύο συστήματα να μην μπορούν να κουμπώσουν. Στην Ακτωρ, πάντως, κατακυρώθηκε τις τελευταίες μέρες από την Ελληνικό Μετρό και μια δεύτερη αντίστοιχη σύμβαση για τη λειτουργία του αυτόματου συστήματος συλλογής κομίστρου και για την επέκταση του μετρό προς Καλαμαριά έναντι συνολικού τιμήματος 7,9 εκατ. ευρώ.

Το θέμα του ηλεκτρονικού εισιτηρίου την ώρα που πλησιάζει η παράδοση του μετρό της Θεσσαλονίκης αναδεικνύεται σε μείζον κυβερνητικό ζήτημα, γεγονός που ενισχύουν οι πληροφορίες ότι το χειρίζεται απευθείας ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας τις τελευταίες μέρες, ενώ έχουν υπάρξει επαφές και με τους δύο αναδόχους (ΤΕΡΝΑ, Ακτωρ) προκειμένου να εξεταστούν εναλλακτικά σενάρια και να βρεθεί λύση κοινά αποδεκτή που να απομακρύνει το πιθανό αλαλούμ που μπορεί να συμβεί στις μετακινήσεις των επιβατών από την 1η Δεκεμβρίου.

Το φιάσκο με τα εισιτήρια

Στο έλλειμμα της διαλειτουργικότητας που προκαλεί έντονο πονοκέφαλο στους εμπλεκόμενους έρχεται να προστεθεί το ζήτημα με την προμήθεια 2 εκατομμυρίων επαναφορτιζόμενων εισιτηρίων και 200.000 έξυπνων καρτών απεριόριστων διαδρομών. Ακόμη και εδώ παρατηρήθηκε άλλη μια ασυμβατότητα μεταξύ των συστημάτων, αφού το σύστημα συλλογής κομίστρου του μετρό προέβλεπε εισιτήρια χωρητικότητας 8k ενώ το αντίστοιχο του ΟΣΕΘ 4k. Προκειμένου λοιπόν να προσπεραστεί το εμπόδιο που κανείς δεν είχε μέχρι τότε προβλέψει, επιχειρήθηκε η τροποποίηση της αρχικής σύμβασης του ΟΣΕΘ, κίνηση την οποία μπλόκαρε το Ελεγκτικό Συνέδριο!

Πάντως, ακόμη και στην περίπτωση που υπερνικηθούν τα εμπόδια και υλοποιηθεί η προμήθεια των εισιτηρίων, εκφράζονται σοβαρές αμφιβολίες αν τα εισιτήρια θα έρθουν πριν από την εμπορική λειτουργία του μετρό.