Μία απάντηση στον δημοτικό σύμβουλο κ. Αβαρλή

Λέξεις: Ελένη Χοντολίδου

H αντιπολίτευση έχει και τα όριά της. Μία μέρα μετά την Πορεία Μνήμης που ήταν μεγάλη, οι χαιρετισμοί των επισήμων μικροί, τα παιδιά υπέροχα, οι επιζώντες που τιμήσαμε μάς έδωσαν μεγάλη συγκίνηση, ο δημοτικός σύμβουλος κ. Αβαρλής για να χτυπήσει τον δήμαρχο και τις ξεκάθαρες θέσεις του σχετικά με τα ζητήματα εβραϊκού ενδιαφέροντος ρώτησε με απορία: «Μόνο εμείς φταίμε; Δεν φταίνε καθόλου αυτοί [οι Εβραίοι] και οι ραβίνοι τους;».

Η ημιμάθεια είναι χειρότερη από την αμάθεια και καλό θα είναι να σκεφτόμαστε πολύ πριν μιλήσουμε, σε ποιον απευθυνόμαστε και τι ακριβώς διακυβεύεται με αυτά που λέμε. Παίρνω ως δεδομένο ότι η ερώτηση του κ. Αβαρλή ήταν γνήσια, δηλαδή «γνωστική». Αν και πολύ φοβάμαι ότι η στάση του κ. Αβαρλή εντάσσεται στη μακρά αντισημιτική παράδοση της μπρουτάλ αριστεράς.

Εάν η ερώτηση δεν αφορά μόνο τη Θεσσαλονίκη, θα θυμίσω ότι το ζήτημα των κοινοτικών συμβουλίων των Εβραίων δεν επιδέχεται εύκολες ερμηνείες. Ας πω μόνο ότι αυτό που έπρεπε να απασχολεί εμάς είναι ότι οι κυβερνήσεις των κρατών στα οποία έμεναν Εβραίοι δεν αντιτάχθηκαν σθεναρά, δεν βοήθησαν και πολύ για να μην πούμε ότι ξεκίνησαν οι αγριότητες πολύ πριν τους Ναζί. Φασιστικές ομάδες όπως η EEE εδώ σε εμάς ή οι Ράτνικ της Βουλγαρίας (με σιγοντάρισμα από κυβερνήσεις).

Αυτός είναι και ο λόγος που εξολοθρεύθηκαν 6 εκατομμύρια αθώοι άνθρωποι. Οι Εβραίοι και οι Ρομά χάθηκαν γι’ αυτό που ήταν και σύμφωνα με τη ναζιστική φυλετική νομοθεσία ήταν ανάξιοι να ζουν.

Ειδικά για τη Θεσσαλονίκη, εδώ και πολύν καιρό γίνεται συστηματικά μια προσπάθεια αναψηλάφισης των βολικών σιωπών του παρελθόντων της, «κεντώντας τη μνήμη» της πόλης, από συγγραφείς, ιστορικούς, αρχιτέκτονες, φιλολόγους, πολιτικούς επιστήμονες και πολλούς άλλους, εβραίους και κυρίως μη εβραίους στη Θεσσαλονίκη και πέραν αυτής.

Η Κριστα Βολφ έχει ισχυριστεί ότι «κάθε πόλη είναι θεμελιωμένη σε ένα έγκλημα». Εν προκειμένω η σύγχρονη Θεσσαλονίκη είναι θεμελιωμένη στην ένοχη σιωπή. Η Θεσσαλονίκη έχει το δυσάρεστο προνόμιο να είναι πρώτη (στην Ελλάδα) σε ποσοστό εξολόθρευσης του εβραϊκού της πληθυσμού. Τα περί ραβίνου έχουν από καιρού ανασκευαστεί.

Δεν ισχυρίζομαι ότι είναι εύκολο να είσαι η Αντιγόνη σ’ αυτή τη ζωή. Οι περισσότεροι από μας υποδυόμαστε τον ρόλο της Ισμήνης. Αλλά η δικαιοσύνη δεν αποδόθηκε, το νεκροταφείο ξεπαστρεύτηκε με μεθοδικότητα και βιασύνη, όχι από τους Γερμανούς αλλά από τη δωσίλογη τοπική αρχή. Ούτε δόθηκε η ευκαιρία στους συγγενείς να πάρουν θραύσματα των τάφων, από τον Άγιο Δημήτρη, και άλλες πολλές εκκλησίες που χρησιμοποίησαν τις ταφόπλακες ως οικοδομικό υλικό, μέχρι αυλές σπιτιών. Κάποιοι τάφοι διασώθηκαν και μεταφέρθηκαν στο νέο νεκροταφείο.

Φοιτητές και μαθητές διαγράφτηκαν ως απόντες και εργαζόμενοι απολύθηκαν επειδή απουσίαζαν για πολύν καιρό! Αυτήν την αδικία έστω και πολύ αργά, θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει ο Δήμος.

Γι’ αυτό, κ. Αβαρλή, η πόλη είναι ένοχη. Γι’ αυτό είμαστε «ένοχοι», όχι γιατί συνειδητά συμβάλαμε στους εκτοπισμούς αλλά γιατί «βολευτήκαμε» κάποιοι λιγότερο άλλοι περισσότερο. Η ανοχή όσων κάθισαν στα ξένα σπίτια. Και ναι, θα ασχοληθούμε πάλι με τους Εβραίους, θα κρατήσουμε την Πορεία Μνήμης, τους εβραϊκούς περιπάτους, θα διοργανώσουμε σεμινάρια, θα φτιάξουμε το Μουσείο του Ολοκαυτώματος, θα διαβάζουμε την υπέροχη λογοτεχνία που έχει γραφτεί και θα στοχαζόμαστε πάνω στην κοινοτοπία του κακού και στην οχύρωση της δημοκρατίας, ώστε να γίνει πράξη το σύνθημα του πανό: ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ!