Μια μέρα στα ΚΑΠΗ της ανατολικής Θεσσαλονίκης

Λέξεις: Δήμητρα Ζαφειρίου / Εικόνες: Αστέρης Καρατζάς

Οι Έλληνες, μεταξύ άλλων, χαρακτηριζόμαστε και από το χιούμορ μας. Πρέπει όμως να παραδεχτούμε ότι τις περισσότερες φορές ξεπερνάει τα όρια φτάνοντας ως την σκληροκαρδία…

Έτσι λοιπόν, και σε μία εποχή που η Εικόνα και η “νειατολαγνεία” έχουν επιβάλλει τα αόρατα δεσμά τους, εκφράσεις όπως: θα με πας στα ΚΑΠΗ ή είσαι για τα ΚΑΠΗ, δημιουργούν στρεβλή και ίσως απωθητική εικόνα για τους μεγαλύτερους σε ηλικία συνανθρώπους, αυτούς που αξιώθηκαν μέσα από την δική τους πορεία, τους αγώνες, και τις δυσκολίες τους να φτάσουν σε αυτό το στάδιο της ζωής.

Ας το ξανασκεφτούμε…

Γνωρίζουμε για παράδειγμα ότι το όριο εγγραφής μέλους ήταν τα 58 έτη και από πέρυσι είναι τα 55;

Γνωρίζουμε αρκετά καλά για το πολυποίκιλο έργο που επιτελείται μέσα σε αυτόν το θεσμό που φέτος κλείνει 40 συναπτά έτη, συσπειρώνοντας ανθρώπους όλων των ηλικιών από τους εργαζόμενους και τους συμμετέχοντες μέχρι και τους πολύτιμους πολυάριθμους εθελοντές όλων των ειδικοτήτων, συμβάλλοντας με το πιο ενεργό τρόπο σε μία ανθρώπινη αλυσίδα αλληλεγγύης και αλληλοϋποστήριξης;

Με τον Αστέρη επισκεφτήκαμε ενδεικτικά τρεις δομές ΚΑΠΗ της πόλης μας, χωρίς να έχουμε κάποιον γνωστό ή κάποιο δεσμό με αυτές.

Η τυχαία επιλογή απέδειξε για άλλη μία φορά πως το “τυχαίο” είναι ένα από τα πολλά ονόματα του Θεού, μιας και που στο συμπερασματικό τους σύνολο είναι τόσο διαφορετικές και απαρτίζουν την ευρεία γκάμα του κοινωνικού συνόλου, όπως με μεγάλη έκπληξη διαπιστώσαμε.

Το ραντεβού μας ήταν στις 10:00 στο 4ο παράρτημα Κ.Α.Π.Η, στην Γρηγορίου Λαμπράκη.

Στην ώρα μας και οι δύο.

-Είναι το δεύτερο ΚΑΠΗ που δημιουργήθηκε στην Θεσσαλονίκη. Το πρώτο ήταν της οδού Αλεξανδρείας το 1984. Αυτό έγινε το 1985.

Το ΚΑΠΗ Θεσσαλονίκης έχει 13 παραρτήματα, μας ενημερώνει η διευθύντρια του η κυρία Τατιανή. Κοινωνική Λειτουργός.

Μία γλυκύτατη γυναίκα που εκπέμπει αγάπη. Αυτή η αίσθηση αποδείχτηκε και στην συνέχεια. Έχει υπηρετήσει συνολικά 38 χρόνια, σχεδόν από την αρχή του θεσμού.

Πρωτοδιορίστηκε στο παράρτημα του Λαγκαδά. Αναγνωρίζει ότι το επώνυμο του Αστέρη είναι από την περιοχή και η συζήτηση γίνεται πιο “ζεστή”.

Το πρώτο στην Ελλάδα λειτούργησε στο Περιστέρι, στην Αθήνα, ως “στέγη φιλίας”.

Η εξέλιξή του είναι τα ΚΑΠΗ.

Στην αρχή οι άνθρωποι ήταν επιφυλακτικοί όπως συνηθίζεται σε καινούργιους θεσμούς, αλλά πολύ γρήγορα το αγκάλιασαν. Πολλοί μάλιστα στην πορεία της ζωής και χάνοντας τους συντρόφους τους, βρήκαν μία διέξοδο από την θλίψη. Υποστήριξη, ασχολίες και μία καινούργια οικογένεια.

Στο συγκεκριμένο υπάρχουν πολλά προγράμματα για να παρακολουθήσουν οι ενδιαφερόμενοι, χορός, χορωδία, γυμναστική, και άλλα.

Γίνονται ομιλίες ενημέρωσης για ποικίλα θέματα.

Σήμερα, μας λέει, έχουμε ομιλία για το κάπνισμα. Όσο μπορούμε εξαντλούνται τα ιατρικά θέματα για ενημέρωση.

– Φαντάζομαι ότι την περίοδο του κορονοϊού οι άνθρωποι βοηθήθηκαν αλλά και ίσως φοβήθηκαν την επαναφορά τους αργότερα.

– Σε συνεργασία με το “Βοήθεια στο σπίτι” κινητοποιηθήκαμε όλοι μαζί με εθελοντές, και έγινε πραγματικά το καλύτερο που μπορούσε να γίνει.

Ιατρική βοήθεια, εμβολιασμοί. Παρείχαμε και φαγητό στο σπίτι.

Σ’αυτό το παράρτημα δίνεται καθημερινά φαγητό, μέσω της κοινωνικής πολιτικής, και την Παρασκευή δίνουμε και για το Σαββατοκύριακο, σε όσους πληρούν τις προϋποθέσεις.

Είμαστε μία κοινότητα. Οι άνθρωποι που έρχονται μας λένε : αν δεν υπήρχε το ΚΑΠΗ, τί θα κάναμε…

Σε εποχές και σε ηλικίες που η μοναξιά αλλά και η οικονομική δυσχέρεια ρίχνουν την ψυχολογία και τις αντοχές με επιπτώσεις και στην σωματική υγεία, οι συνάνθρωποι που έρχονται παίρνουν πραγματικά ανάσες ζωής.

Στην αρχή δυσκολευτήκαμε.

Κάθε αρχή και δύσκολη αλλά στην πορεία παντρέψαμε και κόσμο εδώ !

-Αλήθεια; (Γέλια χαράς και ενθουσιασμού απ’όλους)

Έχει πολλά χρόνια να γίνει πια, αλλά ναι, ζήσαμε και αυτές τις όμορφες καταστάσεις!

Όσοι έχουν ταιριάξει ως παρέες συναντώνται και εκτός για τις ταβερνούλες, το θέατρο και ό, τι άλλο επιθυμούν.

-Μία υγιής βάση εξωστρέφειας και κοινωνικοποίησης σε δύσκολους καιρούς που ο γενικευμένος οικονομικός “πόλεμος” αλλά και ο ηλικιακός ρατσισμός συναινούν στον αποκλεισμό και στην έξαρση της κατάθλιψης καθώς και της άνοιας.

– Ακριβώς, και σε συνεργασία με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο έχουμε ένα πολύ ωραίο πρόγραμμα για το Alzheimer.

Συμμετέχουν όλα τα μέλη ανά την Ελλάδα και μέσω αυτού φροντίζουμε για τον εντοπισμό των στοιχείων που ίσως δείχνουν ένα πρώιμο ή άλλο στάδιο για να βοηθηθούν οι άνθρωποι με ενημέρωση των δικών τους και παραπομπή σε νευρολόγο.

Ως θεσμός είμαστε ιδιαίτερα ευαισθητοπιημένοι στα θέματα της υγείας των μελών μας.

Υπάρχουν πολλοί άξιοι εθελοντές σχετικοί με αυτόν τον τομέα, που προσφέρουν από καρδιάς τις υπηρεσίες τους.

– Υπάρχουν και δυσκολίες όσον αφορά τον ελλιπή αριθμό υπαλλήλων όπως έχουμε ενημερωθεί.

– Ναι, δυστυχώς αληθεύει.

Εδώ και χρόνια, για κάθε τρεις δημοσίους υπαλλήλους που σταματούν ή συνταξιοδοτούνται, προσλαμβάνεται μόνο ένας. Αυτό όπως αντιλαμβάνεστε δημιουργεί δυσκινησία, κωλύματα σε πολλά θέματα και κυρίως στην εξυπηρέτηση των συνανθρώπων μας.

Η κυρία Τατιανή μας οδηγεί σε μια αίθουσα όπου εκτίθενται πανέμορφα ζωγραφικά έργα των μελών και άλλα χειροτεχνήματα.

Μία αίθουσα μέσα στα χρώματα!

-Παρουσιάζαμε τα έργα μας στην Έκθεση Θεσσαλονίκης μέχρι πριν κάποια χρόνια.

Από όλα τα παραρτήματα.

Μας μάθαινε κόσμος και από εκεί.

Άμεση επαφή με όλο τον κόσμο.

Σταμάτησε και αυτό…

Δεξιά ή μεγάλη αίθουσα χορού

Ακούγεται ο Ζορμπάς!

Οι άνθρωποι σε κύκλο χορεύουν.

Παρακολουθούμε.

Μόλις σταματούν πλησιάζω την κυρία Στέλλα.

Έρχεται μαζί με τον άντρα της τον κύριο Στέργιο.

Είναι ο χοροδιδάσκαλος.

Πηγαίναμε στην ΧΑΝΘ χορό.

Όταν ο Στέργιος πήρε την σύνταξή του, γράφτηκαν σ’αυτό το παράρτημα.

Κάθε Δευτέρα και Τετάρτη διδάσκει χορό εδώ.

Σε λίγο έρχεται η κυρία Τατιανή.

Θα έρθουν να μας μιλήσουν για το κάπνισμα.

– Α, δεν το κόβω ! πετάγεται μία κυρία και όλοι ξεσπούν σε γέλια.

Όλοι σαν μελίσσι γύρω από την κυρία Τατιανή. Την αγαπούν. Και εκείνη. Ολοφάνερο…

Πρέπει να συνεχίσουμε.

Τους χαιρετούμε και κατευθυνόμαστε με τα πόδια στο 9ο παράρτημα στην Ευζώνων.

Μπαίνουμε και μας περιμένει ο κύριος Σπύρος, ο υπεύθυνος του παραρτήματος.

Ένας ευγενέστατος άνθρωπος .

Η εικόνα εκεί εντελώς διαφορετική.

Μαζί του μας υποδέχεται η κυρία Βασιλική, μέλος. Σε λίγο έρχεται και η κυρία Αφροδίτη.

Η μία ήρεμη δύναμη, εσωστρεφής. Η άλλη εξωστρεφής επικοινωνιακή και γυναίκα έξυπνη που πατάει στα πόδια της.

Φίλες.

Γνωρίστηκαν εκεί.

-Η δική μου γνωριμία με τον θεσμό ξεκίνησε με μία εκδρομή που οργανώθηκε από εδώ στην Κεφαλλονιά !

Μας λέει η κυρία Βασιλική.

Συζητάμε και με τις δύο για το πόσο καλό τους κάνει η ενεργοποίηση και η κοινωνικοποίηση που ζούνε μέσα από τις παροχές.

Τις ελλείψεις, τα προβλήματα…

Σε λίγο δύο ακόμα κυρίες οι οποίες μας λένε το παράπονό τους σχετικά με τις ελλείψεις.

– Πείτε να κάνουν κάποια περισσότερα πράγματα.

Το θέλουμε. Το χρειαζόμαστε.

Ο κύριος Σπύρος είναι ο μόνος υπάλληλος σε αυτό το παράρτημα. Πολύ ευγενικά μας μιλάει για τις δυσκολίες.

Η αλήθεια είναι ότι στο συγκεκριμένο χώρο η εικόνα είναι κάπως αποκαρδιωτική.

Υπάρχει μόνο χορωδία και γυμναστική και το τμήμα λειτουργεί μόνο δύο φορές την εβδομάδα.

Ο χώρος που υπάρχει για καφέ και σνακ, δεν λειτουργεί.

– Θα πρέπει να έχουμε ταμειακή και υπάρχει κώλυμα στην έκδοση της άδειας της εδώ και καιρό.

Κάποιο καιρό πριν, ο χώρος λειτουργούσε εθελοντικά και τα αναλώσιμα: καφές, ζάχαρη κτλ ήταν των μελών και των εθελοντών.

Δεν μπόρεσε όμως να λειτουργήσει αυτό μακροπρόθεσμα και σταμάτησε.

Αντιλαμβάνομαι πόσο απαραίτητος είναι και αυτός ο χώρος με τις μεγάλες ελλείψεις του έστω.

Οι άνθρωποι που γνωρίσαμε μας μιλούσαν διεκδικώντας καλύτερες παροχές… Ή να το θέσω όπως το βλέπω, τις παροχές που τους αξίζουν.

Εύχομαι ολόκαρδα να ακουστούν και να γίνει γρήγορα αυτό που αρμόζει.

Τους χαιρετούμε κάπως συννεφιασμένοι και συνεχίζουμε.

Επόμενος και τελευταίος προορισμός το 12ο παράρτημα, στην Καπετάν Βαγγέλη.

Δίπλα στο Βαφοπούλειο.

Εκεί μας περίμενε κάτι…διαφορετικό… Φτάνοντας βρίσκουμε ευτυχώς εύκολα πάρκινγκ, ακριβώς δίπλα. Όταν οι συντονισμοί συνωμοτούν και για τα πιο απλά πράγματα…

Μας περιμένει ο επικεφαλής, ο κύριος Αδαμάντιος.

Αυστηρός εκ πρώτης όψης και κάπως εκνευρισμένος, γιατί από λάθος συνεννόηση με τα κεντρικά μας περίμεναν μαζί με τα μέλη του δημιουργικού, μισή ώρα νωρίτερα.

Αυτός ο άνθρωπος όπως φανερώθηκε στην συνέχεια, με την μόρφωση, την καλλιέργεια της ψυχής του και την δοτικότητά του, έχει τολμήσει κάτι πραγματικά διαφορετικό.

Αφού γίνονται οι απαραίτητες επεξηγήσεις το κλίμα αρχίζει να χαλαρώνει και μπαίνουμε στην αίθουσα και καθόμαστε στο μεγάλο τραπέζι όπου μας περίμεναν για να ξεκινήσει η μύησή μας στην ιδιαιτερότητα αυτού του παραρτήματος.

– Εμείς είμαστε μέλη μιας ομάδας εδώ, εκτός των άλλων, η οποία κάνει μαθήματα Δημιουργικής Γραφής, Μουσικής και Θεατρικής αφήγησης.

Η ομάδα λειτουργεί εδώ και 10 χρόνια χάρη σ’έναν εθελοντή δάσκαλο τον Μιλτιάδη Μ. ο οποίος κατάφερε να μας κάνει να ξεδιπλώσουμε τα εσώψυχά μας με αυτόν τον τρόπο κάποιοι οι οποίοι είναι ίσως πιο προχωρημένοι στην σκέψη και σίγουρα στην διάθεση έχουν φτάσει στο σημείο να βγάζουν βιβλία (!!!)

Πολλές φορές γράφουμε αυτά που δημοσιεύουμε, αυτά που παίζουμε καθώς και αυτά που τραγουδάμε.

Επικοινωνούμε μάλιστα τα όσα χτίζουμε και δημιουργούμε εδώ με τον κόσμο της Θεσσαλονίκης μέσα από εκδηλώσεις πολιτισμού, όπως αυτή που έγινε στις 9 Οκτωβρίου στη Βίλλα Μορντώχ.

– Θα θέλατε να ρωτήσετε κάτι;

– Μας καθοδηγείτε με τον καλύτερο τρόπο, συνεχίστε παρακαλώ.

-Έχουμε τμήματα, ζωγραφικής, παραδοσιακούς χορούς, γυμναστική, έχουμε την βιβλιοθήκη μας και διοργανώνουμε εκθέσεις, όπως αυτή που έγινε σε συνέργεια με το Βυζαντινό Μουσείο.

Μετά από επίσκεψή μας, τους καλέσαμε εδώ κάνοντας μία έκθεση με αντικείμενα των προγόνων μας από τα σπίτια μας. Μόλις ολοκληρώσουμε εδώ θα σας δείξω την μεγάλη μεταξοτυπία με αυτά τα αντικείμενα, που εντοιχίσαμε στην αίθουσα υποδοχής.

– Με την λάμπα που είχα φέρει στην έκθεση, έμαθα να διαβάζω!

Το ρεύμα ήρθε αργότερα στο χωριό μου στο Διδυμότειχο. Μας λέει η κυρία Ξανθή χαμογελώντας.

Πόσα θεωρούμε δεδομένα πια, σκέφτομαι.

-Επίσης ξεκινάει μία καινούργια συνέργεια με το MOMus στο Μουσείο Φωτογραφίας.

-Αλήθεια; το καταφέρατε και αυτό;

Δεν είναι άνθρωπος που του αρέσει να ακούει καλά λόγια για όσα κάνει. Το θεωρεί καθήκον και αυτονόητο και συνεχίζει.

-Αυτό που δεν έχουμε, και έγινε από επιλογή, είναι καφενείο.

Κυνηγάμε τις δράσεις του μυαλού, της ψυχής.

Κάποιοι ίσως θεώρησαν ότι η διαφορετική προσέγγισή μας απωθεί ή μάλλον απευθύνεται σε συγκεκριμένους ανθρώπους και αποκλείει αρκετούς.

-Κάθε τι που διαφοροποιείται δημιουργεί αντιδράσεις.

Δίνετε επιλογή για δημιουργικότητα με διαφορετικά μέσα.

Κύριε Αδαμάντιε, από πότε βρίσκεστε στο παράρτημα ;

– Διετέλεσα μέλος του διοικητικού από το 2016 μέχρι 31-12-23 όταν έπαψε να είναι νομικό πρόσωπο και υπαχθεί στον δήμο, εξ ου και έχουμε Αντιδήμαρχο τρίτης ηλικίας. Έναν δοτικό και ανοιχτό άνθρωπο που τον δυσκολεύουν τα μέσα που διαθέτει λόγω του προϋπολογισμού του δήμου.

Υπάρχουν σκέψεις με τον προϋπολογισμό του 2025 να ενισχυθούν τα μαθήματα νέας τεχνολογίας.

Επίσης σε λίγο καιρό θα έχουμε το Δημοτικό ιατρείο που θα μας απαλλάξει από το να τρέχουμε έξω και να πληρώνουμε, μέσα σε δύσκολους οικονομικά καιρούς, επιπλέον ιατρούς.

(Ακούω πάλι καλά λόγια για τον Αντιδήμαρχο τον κύριο Λ. Ζαχαριάδη, από τον οποίο πήραμε τις άδειες και ήταν ανοιχτός στο να μας βοηθήσει, άμεσα. Και η αλήθεια είναι ότι εισπράξαμε καλά λόγια για το πρόσωπό του και στα τρία παραρτήματα που πήγαμε. Προσωπικά κρατάω πάντα απόσταση από πολιτικά πρόσωπα, λόγω κομμάτων, αντικειμενικότητας, πραγμάτων που μέσα στα χρόνια δεν μου αρέσουν από όλες τις πλευρές, αλλά εδώ διαφαίνεται ότι αυτός ο άνθρωπος όντως ασχολείται όπως πρέπει)

– Θα ήθελα να σας μιλήσω λίγο περισσότερο για τα όμορφα που κάνουμε εδώ. Τρεις φορές τον χρόνο πηγαίνουμε με την χορωδία και τραγουδάμε στα παιδάκια με σύνδρομο Down και προμηθεύουμε με όσα και όποια υλικά μπορούμε το σχολείο τους, λόγω των γενικότερων δυσκολιών που υπάρχουν.

Και την ημέρα της Γυναίκας που την τιμούμε κάθε χρόνο για να τιμήσουμε και τις συντρόφους μας, καλούμε τις δασκάλες του σχολείου ως φόρο τιμής για την άξια εργασία που κάνουν.

Μιλήσαμε όλοι μαζί για πολλά ακόμα.

Για το πώς μία εκ των κυριών ονειρευόταν πάντα να ασχοληθεί με την δημιουργική γραφή και εντελώς “τυχαία ” (;!) ήρθε στο κατάλληλο μέρος και κατάφερε με την καθοδήγηση, την αγάπη και την υποστήριξη που βρήκε να γράψει έως τώρα 20 ιστορίες !

Για το πώς μία άλλη κυρία πήγε σε κάποιοι παράρτημα και τελικά ήρθε σ’αυτό που ταίριαζε με την καλλιέργεια των δικών της ενδιαφερόντων.

Για το πώς ο κύριος Νίκος κάνοντας δύο εργασίες και φτάνοντας στην σύνταξη, ένιωσε πώς δεν κάνει τίποτα πια, και ερχόμενος στο συγκεκριμένο παράρτημα στο οποίο τον ακολούθησε αργότερα και η γυναίκα του, έγραψε και εξέδωσε ένα ηθογραφικό βιβλίο γεμάτο συναίσθημα και αρώματα με τις αναμνήσεις και τις αφηγήσεις της μητέρας του για την Καστανιά Πιερίας, τον τόπο του χρησιμοποιώντας και το τοπικό ιδίωμα.

Είχε την ευγένεια να μου χαρίσει ένα αντίτυπο…

Για το ότι εξέδωσαν το 2018 ως ομάδα το πρώτο τους βιβλίο με 10 ιστορίες.

Και άλλα βιβλία.

Ο κύριος Αδαμάντιος, μιλάει και για την ενεργό συμμετοχή της αγαπημένης του γυναίκας , της κυρίας Μαίρης στις εκδόσεις όλων των βιβλίων αλλά και άλλων δρώμενων.

Για το ότι εξέδωσαν βιβλίο για την καταστροφή στο Μάτι, το οποίο μοίρασαν με δικά τους έξοδα στο πρώτο μνημόσυνο, στους 300 επιζήσαντες του τραγικού-εγκληματικού συμβάντος.

Για το ότι όποτε έρχεται ένα καινούργιο μέλος , οργανώνεται Γιορτή για να το υποδεχτούν.

Να νιώσει ότι είναι Πρόσωπο με υπόσταση. Όχι ένας ακόμα εγγεγραμμένος…

Για το πώς η Κυρία Ελ. με καταγωγή από το εξωτερικό, χάνοντας τον άνθρωπό της ήρθε εδώ όπου την αγκάλιασαν με περισσή Αγάπη και έτσι όχι μόνο βγήκε από την θλίψη και την μοναξιά της, αλλά είναι πλέον ένα από τα πιο ενεργά μέλη.

Και για πολλά ακόμα.

-Είσαστε σαν οικογένεια

-Ναι, αλλά ακόμα και στις οικογένειες κάποιες φορές δημιουργούνται ζιζάνιο.

Έχω ένα μπουκαλάκι με ζιζανιοκτόνο και άμα χρειαστεί το χρησιμοποιώ και όλα πάνε καλά. (γέλια απ’όλους)

Αφότου νιώσαμε ότι είχε ολοκληρωθεί ο κύκλος των συζητήσεων μας, ευγενικά τα μέλη μας χαιρέτισαν αφήνοντάς μας με τον υπέροχο κύριο Αδαμάντιο.

Ταιριαστό όνομα…

Μας πήγε στην μεγάλη αίθουσα και μας έδειξε την μεγάλη μετσξοτυπία από την έκθεση των προγονικών αντικειμένων.

Παρατηρώ το όνομά του κάτω από ένα και την Μικρασιατική του καταγωγή.

Νικομήδεια…

-Είσαστε Μικρασιάτης.

– Μάλιστα.

-Τελικά τί είναι αυτό που σας δίνει το κίνητρο για όλα αυτά που οργανώνετε εδώ;

Μία μικρή αλλά γεμάτη παύση…

– Η ζωή που παίρνω μέσω των όσων πραγματοποιούνται για τον συνάνθρωπο. …και ότι τιμώ την μνήμη των γονέων μου. Compris ? *

Στα μάτια του βλέπω για πρώτη φορά συγκίνηση…

-Compris (* κατανοητό στα Γαλλικά)

Τον χαιρετούμε γεμάτοι όμορφα συναισθήματα.

Στην διαδρομή για το σπίτι σκέφτομαι την κυρία Μαρία στην οικοδομή μας. Πριν 6 μήνες έχασε τον άντρα της.

Από την διαύγεια μέσα σε αυτό το διάστημα, πέρασε σε ένα δύσκολο επίπονο επίπεδο.

Σκέφτομαι τις επιπτώσεις της μοναξιάς.

Το έργο που πραγματικά συντελείται μέσω του θεσμού των κέντρο απασχόλησης Ηλικιωμένων.

Στο μυαλό μου επίσης έρχεται η κυρία Ελένη ετών 70 και επικεφαλής στον σύλλογο γυναικών στο Γέρμα, στην Καστοριά.

Μία ενεργητική, δραστήρια γυναίκα την οποία δεν αφήνουν να φύγει από αυτή την θέση, ολοφάνερα λόγω του έργου που διετελλεί.

Επίσης τα 2 μέλη της Χορωδίας την οποία υπηρέτησα για αρκετά χρόνια.

Μία χορωδία απαιτήσεων με έργα κλασσικού ρεπερτορίου και μεγάλες παραστάσεις. Ετών 80 και οι δύο. Τότε σταμάτησαν από επιλογή. Η λεγόμενη 3η ηλικία πέρα από τις αντικειμενικές δυσκολίες του σώματος και της διαύγειας που είναι λιγότερο έως πολύ λιγότερο εύρωστα σε εξατομικευμένο βαθμό κατά και κατά περίπτωση, δεν πρέπει να είναι όρος κατάταξης και περιορισμού.

Ίσως μόνο στατιστικής.

Οι καιροί έχουν αλλάξει.

Όλα είναι ανοιχτά για όποιον θέλει να αξιοποιήσει την ζωή με αξίες και όρια πάντα, στο έπακρο.

Εκτός από σοβαρές καταστάσεις υγείας που αποτρέπουν κάποιες ασχολίες τολμώ να πω πώς η ζωή και το πώς την αξιοποιούμε σε κάθε ηλικία, είναι θέμα οπτικής, mentalité- διανόησης, συνειδητοποίησης, κινήτρων και Αγάπης.

Αυτό που βίωσα είναι η μεγάλη ανθρώπινη αλυσίδα γύρω από έναν ολοζώντανο θεσμό, που βγάζει από την μοναξιά και την απελπισία.

Που κοινωνικοποιεί.

Που δημιουργεί.

Που προσφέρει.

Άνθρωποι που υπηρετούν τον θεσμό, μέλη, εθελοντές, οι οικογένειες όλων, όλα μέρος του κύκλου της ζωής στον οποίο ανήκουμε.

Ας τον τιμήσουμε με περισσότερη υποστήριξη, κυρίως, αλλά όχι μόνο, από το Κράτος με την ενίσχυσή τους.

Άνθρωποι δημιουργικοί, ενεργητικοί, που δίνουν και έχουν να δώσουν πολλά ακόμα, μεταλαμπαδεύοντας την εμπειρία, την σοφία, τις γνώσεις τους και την Αγάπη για όλους.

Την Αγάπη για την ζωή.