Μια νύχτα στις στοές που χορεύουν χορευτές της Θεσσαλονίκης!
Κάτι συμβαίνει τις νύχτες στην πόλη. Με χορευτές της Θεσσαλονίκης. Που αγνοούν το κρύο του χειμώνα, ματώνοντας, κυριολεκτικά, σε μάρμαρα και έρημες στοές. Κι ελπίζουν.
Λέξεις: Μυρτώ Τούλα || Εικόνες: Ελπίδα Νικολαΐδου
Περπατήσαμε αργά το βράδυ στα πιο σκοτεινά στενά της Θεσσαλονίκης. Γυρίσαμε το κεφάλι διστακτικά, σε κάθε είδος μουσικής που έβγαινε από σημεία απόκρυφα. Κι ακολουθήσαμε τον έντονο ρυθμό. Στην αρχή δειλά, δειλά. Και έπειτα δυναμικά. Για να χορέψουμε. Κάτι συμβαίνει τις νύχτες στην πόλη.
Με χορευτές της Θεσσαλονίκης. Που αγνοούν το κρύο του χειμώνα, ματώνοντας, κυριολεκτικά, σε μάρμαρα και έρημες στοές. Κι ελπίζουν. Πως κάποια στιγμή ο Δήμος θα τους παρέχει έναν χώρο φιλοξενίας, για να δημιουργήσουν και να αναπτύξουν μια κοινότητα που οι περισσότεροι σήμερα αγνοούμε.
Συναντήσαμε αρκετούς. Είτε ομάδες χορού, είτε χορευτές που κινούνται μόνοι τους. Οι περισσότεροι χορεύουν περίπου μια δεκαετία ή και περισσότερο, και θεωρούνται πλέον επαγγελματίες. Χωρίς να γνωρίζουμε και πολλά, καταλάβαμε ότι αυτό που βλέπουμε είναι σίγουρα ένας μοναδικός συνδυασμός. Σώματος και ψυχής. Τι πιο αληθινό!
Η αρχή για τους περισσότερους χορευτές, όπως μας είπαν, ήταν το μπαλέτο, το σύγχρονο, το breaking και το hip-hop. Μέχρι, φυσικά, να βρει ο καθένας το είδος και την μουσική που τον εκφράζει καλύτερα. Και μέχρι να μεγαλώσει τόσο, ώστε να συνειδητοποιήσει πως η τόση ελεύθερη έκφραση μέσω του χορού, ίσως και να μην είναι στην κουλτούρα του Έλληνα.
Οι Femsation Waack είναι μία καθαρά γυναικεία υπόθεση. Μια ομάδα με τρεις κοπέλες. Η θηλυκότητα και ο δυναμισμός χαρακτηρίζουν άψογα τα κορίτσια, αλλά και το είδος χορού που επέλεξαν. Το waacking. Η αφορμή για να το ξεκινήσουν (οι δυο από τις τρεις) ήταν η καθηγήτρια τους, Μαντώ, η οποία ήταν η πρώτη που έφερε αυτό το είδος χορού στην Ελλάδα. Το waacking πια για τα τρία κορίτσια είναι τρόπος ζωής. Το καλύτερο μέσο για να εκφράσουν και τα συναισθήματά τους. Το οξυγόνο τους.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
«Γενικά είμαστε πολύ πίσω στην εξέλιξη του χορού και ειδικότερα στα street style. Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα θεωρούμε πως είναι η έλλειψη ομαδικότητας. Δεν χορεύουμε όλοι μαζί. Γίνονται βήματα για να υπάρχουν session («συγκεντρώσεις» χορευτών), ωστόσο δεν λειτουργεί πολύ καλά αυτό, γιατί όλοι χορεύουν πολύ ανταγωνιστικά», συμφωνούν οι Femsation Waack.
«Στην Ελλάδα υπερισχύει ο όρος “ο καλύτερος” και για αυτό τον λόγο όλοι επικεντρωνόμαστε στο αγωνιστικό κομμάτι και όχι στον χορό, σαν τέχνη»
Στην χώρα μας, λένε τα κορίτσια, δεν υπάρχουν τόσες ευκαιρίες. Αντιθέτως, υπάρχει έντονα η αρνητική ενέργεια και η κριτική. Ο χορός δεν αντιμετωπίζεται ως τέχνη και φυσικά κανείς μάλλον δεν μπορεί να επενδύσει σε αυτόν. «Είναι κάτι το οποίο αναγκαστικά βλέπουμε ως χόμπι και σε καμία περίπτωση ως μελλοντικό επάγγελμα από το οποίο θα μπορούσαμε να ζήσουμε. Για αυτό και πρέπει να δημιουργηθούν ακόμα περισσότερα events. Για να μάθει ο κόσμος τι κάνουμε, τι σημαίνει χορός, τι εκπροσωπεί το κάθε είδος. Είναι ένας τρόπος να προσκαλέσουμε την κοινωνία στο να προσπαθήσει να μας κατανοήσει, δίνοντας δύναμη στην έκφραση μας».
Οι Femsation Waack θα ήθελαν ιδανικά ο χορός να είναι το επάγγελμά τους. Θα ήθελαν να μην σταματήσουν να προσπαθούν για αυτό τους το όνειρο και να υπάρξουν περισσότερες ευκαιρίες χωρίς να πατάνε πάνω τους άλλοι, χωρίς να μένουν στην μοναδική επιτρεπόμενη ταυτότητα που μπορεί να τους δοθεί, «δάσκαλος χορού».
«Στο εξωτερικό τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα. Εδώ δεν υπάρχει μία έστω κοινότητα που να ασχολείται με όποιο είδος χορού και στην οποία μπορείς να βασιστείς για να επενδύσεις. Δεν υπάρχει επίσης ο ανάλογος σεβασμός. Λιγότερες ευκαιρίες, και όχι μόνον χρηματικές, αλλά και ανάπτυξης της τέχνης. Εδώ δεν υπάρχουν χοροθέατρα, κτίρια για προπόνηση».
Στο εξωτερικό η ανάπτυξη είναι διαφορετική, λόγω κουλτούρας. Και στην χώρα μας γίνονται βήματα, κυρίως από τον πυρήνα των χορευτών. Σύμφωνα, όμως, με τα κορίτσια δεν είναι αρκετά και δεν γίνονται και γνωστά. «Στο Παρίσι υπάρχει ένα δημόσιο κτίριο που είναι πολιτιστικό κέντρο hip-hop. Μέσα δουλεύουν το πρωί κανονικά οι υπάλληλοι, ενώ υπάρχουν διάφοροι χώροι και αίθουσες για όλους τους καλλιτέχνες και χορευτές της πόλης, ώστε να προπονούνται και να εκφράζονται καθημερινά».
Στην Θεσσαλονίκη, χορευτές δεν μπορούν να κάνουν προπόνηση αν δεν πληρώσουν μία κάποια αίθουσα, παρά μόνον στο δρόμο που οι συνθήκες το χειμώνα είναι αρκετά δύσκολες. «Ο δήμος και γενικά το κράτος δεν μας παρέχει και κάτι… Χρειάζεται να έχεις καλές γνωριμίες και να είσαι αναγνωρισμένος για να μπορέσουν να σε βοηθήσουν».
«Είναι ωραίο να χορεύουμε μπροστά σε κόσμο, υπάρχει έντονη αδρεναλίνη. Εκφραζόμαστε και είναι και ευκαιρία για εμάς να δείξουμε αυτό που αγαπάμε. Ωστόσο, υπάρχει αρνητικότητα κι ακούμε συχνά υποτιμητικά σχόλια, λόγω του είδους του χορού (waacking) που έχουμε επιλέξει».
«Είναι ωραίο να χορεύουμε μπροστά σε κόσμο, υπάρχει έντονη αδρεναλίνη. Εκφραζόμαστε και είναι και ευκαιρία για εμάς να δείξουμε αυτό που αγαπάμε. Ωστόσο, υπάρχει αρνητικότητα κι ακούμε συχνά υποτιμητικά σχόλια, λόγω του είδους του χορού (waacking) που έχουμε επιλέξει».
Οι Femsation Waack συμφωνούν πως οι δουλειές είναι ελάχιστες, με μηδενική σχεδόν πληρωμή. Συνήθως μάλιστα αντί για χρήματα, τις προτείνουν μια κάποια προβολή και έμμεση διαφήμιση, την ευκαιρία να «δειχτούν», με τα μπουζούκια και βραβεία MAD να αποτελούν τα «καλύτερα» επαγγελματικά περιβάλλοντα.
Η Μαργαρίτα και η Johanna χορεύουν μπαλέτο και σύγχρονο από την ηλικία των έξι. Προπονούνται κυρίως σε ιδιωτικές σχολές χορού και όχι τόσο στον δρόμο. Δειλά, ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, και όσο ο χορός κάνει βήματα, τόσο πιο εύκολο γίνεται να εκφραστείς και στον δρόμο. Ο χορός για τα κορίτσια σημαίνει ελευθερία, έκφραση και αγάπη. Είναι μία κατάσταση. Ένα συναίσθημα που δεν έχει αρχή, μέση και τέλος. Που δεν εγκλωβίζεται σε όρια σωστού και λάθους. Όπως μας είπαν, στην Θεσσαλονίκη, δεν υπάρχει χώρος που να μπορούν να χορέψουν και να εκφραστούν, αν δεν πληρώσουν.
«Ίσως η αυλή του αρχαιολογικού μουσείου είναι ωραίο μέρος, αν και τον χειμώνα οι συνθήκες είναι αρκετά δύσκολες. Εμείς ματώνουμε για τον χορό, και δεν υπάρχει ένας χώρος να μας φιλοξενήσει. Δεν ακολουθούμε πρότυπα εξωτερικού και είναι πολύ κρίμα για εμάς».
Στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν ευκαιρίες. Τα κορίτσια τόνισαν πως αν θέλεις να δεις τον χορό επαγγελματικά πρέπει να φύγεις και από την Θεσσαλονίκη, αλλά και από την Ελλάδα. Το πτυχίο μίας σχολής χορού ή θεάτρου δεν μετρά σαν ένα πτυχίο πανεπιστημίου «και αυτό είναι πολύ κρίμα γιατί αγωνιστήκαμε και προσπαθήσαμε για αυτό που αγαπάμε. Τώρα προσπαθούμε να μαζέψουμε υπογραφές για να αναγνωριστεί έστω και λίγο γιατί πέραν των υποδομών που είναι πραγματικά σε άθλια κατάσταση κανείς δεν σε λογαριάζει. Στην Ελλάδα είσαι καλλιτέχνης, λένε, και σιγά τι κάνεις».
Στο εξωτερικό υπάρχουν πάρα πολλές ομάδες που δημιουργούν ολόκληρα χοροθέατρα και κάνουν περιοδείες. «Στην χώρα μας αυτό δεν υφίσταται κι αν υπάρχει πρέπει εσύ ως χορευτής να πληρώσεις και να στηρίξεις αυτό που οραματίστηκες. Τα υποτιμητικά σχόλια είναι πολλά με το καλύτερο όλων το “αλλάξτε επάγγελμα”. Εμείς, ωστόσο, επιλέγουμε να μην τα ακούμε και να σκεφτόμαστε πως αν δεν μπορεί κάποιος να νιώσει την ευχαρίστηση που ο χορός προσφέρει, το μυαλό του μάλλον είναι πολύ μικρό για να κατανοήσει οποιαδήποτε άλλη δουλειά και ανάγκη».
«Επιλέγουμε τον δρόμο για να μπορέσουμε να εκφραστούμε και να δείξουμε ότι ναι, υπάρχουμε κι εμείς ως κοινότητα. Στην Ελλάδα πρέπει να κατανοήσουμε πάνω από όλα τι είναι και τέχνη, γιατί δεν έχουμε καταλάβει το νόημα της. Ίσως μόνον έτσι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τον χορό και ως πραγματικό επάγγελμα».
Οι Omikron Crew, είναι δύο αγόρια που χορεύουν hip-hop τα τελευταία 10 χρόνια. Ο ένας επηρέαζε τον άλλον κι έτσι μάθαιναν μαζί κινήσεις. Ο χορός για αυτούς είναι πολλά, εκτός από μια τυπική ρουτίνα και καθημερινότητα, είναι ένα βασικό στοιχείο του εαυτού τους. Είναι ελευθερία και αληθινή εκπροσώπηση των πιστεύω τους. Ένας μοναδικός τρόπος επικοινωνίας! «Είναι δώρο από εμάς προς εμάς, και μία τρομερή επαφή με την μουσική γιατί όταν χορεύεις την ακούς καλύτερα και πιο βαθιά».
«Στην κοινότητά μας υπάρχουν διάφορα προβλήματα. Ένα από αυτά είναι η δυσκολία ενός οποιουδήποτε χορευτή να δημιουργήσει κάτι δικό του από την αρχή και αυτό να γίνει αποδεκτό στον χώρο. Υπάρχουν πολλές προϋποθέσεις για να είσαι μέλος της κοινότητας, τις οποίες και πρέπει να τηρείς»
Η κοινότητα των χορευτών θα έπρεπε να είναι ορθάνοιχτη σε όλους και χωρίς υποκρισίες, φιλίες και κόντρες. «Στην Ελλάδα θα έπρεπε να υπάρχει μία εκ βάθους επικοινωνία με τις ρίζες του κάθε street style, ένας τρόπος δηλαδή να μαθαίνουμε την ιστορία του χορού και τι έχει αλλάξει. Σίγουρα θα έπρεπε να διοργανώνονται περισσότερα events, χορευτές από όλο τον κόσμο να είναι εδώ σε battles («μάχες» μεταξύ χορευτών) και δάσκαλοι να έρχονται για σεμινάρια. Κι εμείς, φυσικά, να έχουμε την ευκαιρία να αναπτυσσόμαστε και να μαθαίνουμε».
Οι Omikron Crew συμφωνούν και αυτοί πως στην Ελλάδα τα πράγματα είναι διαφορετικά σε σχέση με το εξωτερικό. «Βλέπεις τους χορευτές που νικούν εδώ, στην Ελλάδα, σε αγώνες να βγαίνουν στο εξωτερικό και να συνειδητοποιούν ότι το «τέλειο» που έχουμε εδώ, δεν έχει τέλος εκεί και ότι ο χορός έχει αναπτυχθεί πολύ περισσότερο. Στην Ελλάδα τείνουμε να κοιτάζουμε το εύκολο, το προφανές. Είμαστε, μάλλον, ακόμα στην αρχή της δημιουργίας της κοινότητας…».
Με την ελπίδα πως ο σεβασμός και η ανάπτυξη που υπάρχει σε χορευτικές κοινότητες του εξωτερικού, θα φτάσει και στην χώρα μας, στην πόλη μας. Γιατί να. «Όταν χορεύουμε μπροστά σε άτομα που δεν μας εκτιμούν χορευτικά αισθανόμαστε κενό. Όταν, όμως, χορεύουμε μπροστά σε χορευτές που σεβόμαστε υπάρχει τρομερό άγχος. Μια τεράστια έκθεση του εαυτού μας, καθώς εκείνη την στιγμή φαίνονται τα πιο ευάλωτα σημεία μας. Η βαθύτερη πηγή γνώσης και ορίων του εαυτού μας».
