Μια ώρα από τη Θεσσαλονίκη: Τα Βρασνά θα σε καταπλήξουν με την ομορφιά και την ιστορία τους

Μπορεί να μένουν στη «σκιά» του παραθαλάσσιου χωριού, αλλά ο παλιός οικισμός των Βρασνών σε περιμένει για να σε καταπλήξει με την ομορφιά και την ιστορία του.

Σε απόσταση μία ώρα από τη Θεσσαλονίκη τα Βρασνά είναι ένας προορισμός με πανέμορφά λιθόκτιστα σπίτια, μια γραφική πλατεία όπου θα απολαύσεις τον καφέ και το φαγητό σου κάτω από μεγάλα πλατάνια, αλλά και ένα Λαογραφικό Μουσείο που σε «ταξιδεύει» στο χτες.

Ανήκει στην Τοπική Κοινότητα Βρασνών του Δήμου Βόλβης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 το χωριό έχει 378 κατοίκους.

Είναι χτισμένο, στους πρόποδες του δάσους των Κερδυλλίων με παραδοσιακή αρχιτεκτονική και μαγευτική θέα στο Στρυμονικό κόλπο.

Στα Βρασνά τοποθετείται πιθανώς η αρχαία θρακική πόλη της Βισαλτίας Βρέα που αναφέρει ο Θουκυδίδης (Ι,64,4).Το 446/5 π.Χ. ο Περικλής είχε ιδρύσει σε αυτήν αθηναϊκή κληρουχία, που το ιδρυτικό της ψήφισμα είχε βρεθεί παλιότερα στο χωριό αυτό. Η Βρέα, που το όνομά της έχει σχέση με τη θρακική λέξη βρία (= πόλη) (πρβ. π.χ. την πόλη Μεσημ-βρία), υπήρχε ως την εποχή του Φιλίππου Β’, ενώ αργότερα – κατά τη ρωμαϊκή εποχή – φαίνεται πως ο πληθυσμός της ίσως απορροφήθηκε από την Αμφίπολη ή κάποια άλλη γειτονική πόλη.

Το αρχαίο τοπωνύμιο “Βρέα” διασώθηκε πιθανώς παραφθαρμένο στη νεότερη ονομασία (Βραστά > Βρασνά) του χωριού.

Κατά την Παλαιολόγεια περίοδο – αρχές του 15ου αιώνα – στο κέντρο του οικισμού των Βραστών (μετονομάσθηκε σε “Βρασνά” το 1918), κτίσθηκε πύργος χρησίμευε για την οχύρωση του οικισμού και ίσως για την ενίσχυση της φρούρησης του δρόμου από τη Βόλβη προς την πεδιάδα του Στρυμόνα.. Τα Βραστά μνημονεύονται στους αθωνικούς καταλόγους. Στα 1300 ανήκουν στο Κατεπανίκιο Στεφανινών, ενώ αργότερα στο Κατεπανίκιο της Ρεντίνας.

Από τα Βρασνά κατάγονταν οι Μακεδονομάχοι Δημήτριος Κρουστάλης και Αναστάσιος Φυλακτός. Προσέφεραν σημαντικές υπηρεσίες στον Μακεδονικό Αγώνα γνωρίζοντας μυστικά περάσματα της περιοχής και συνεργαζόμενοι με αντάρτικα σώματα που δρούσαν στα Βρασνά αλλά και ευρύτερα στη Θεσσαλονίκη, τις Σέρρες και την Χαλκιδική.

Τι να δεις

• Λαογραφικό Μουσείο Βρασνών

Στο παραδοσιακό χωριό των Βρασνών βρίσκεται το Λαογραφικό Μουσείο Βρασνών το οποίο στεγάζεται στον κατάλληλα ανακατασκευασμένο χώρο του παλιού δημοτικού σχολείου, εμβαδού 330 τ.μ. το οποίο κατασκευάστηκε το 1934.

Το μουσείο λειτουργεί ως χώρος συγκέντρωσης και προβολής τοπικών λαογραφικών στοιχείων όπως παραδοσιακές στολές, αγροτικά εργαλεία, αντικείμενα καθημερινής, λαϊκά μουσικά όργανα, οικιακά σκεύη κλπ.

Η Έκθεση Πετρωμάτων, Ορυκτών και Κρυστάλλων φιλοξενείται στο Λαογραφικό Μουσείο Βρασνών. Το υλικό της έκθεσης είναι δωρεά του Μιχάλη Βλάχου και της συζύγου του Ute Gerhard.

Η έρευνα και η συλλογή των πετρωμάτων πραγματοποιήθηκε από τον Μιχάλη Βλάχο και την Ute Gerhard και προέρχεται από πολλές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας όπως: Ξάνθη, Θάσος, Μαρώνεια, Σάππες, Δράμα, Χρυσοπηγη (Γράμμος), Κστοριά, Κίσσαβος, Στρατώνι κλπ. Την οργάνωση, επιμέλεια και παρουσίαση της έκθεσης έχει η Ute Gerhard.

Περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ

• Ο Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου και Αγίου Γεωργίου με το ιστορικό καμπαναριό κτισμένο το 1846, στην τοιχοποιία του ενσωματώθηκαν ρωμαϊκά ταφικά ανάγλυφα.
• Το σπήλαιο των Βρασνών “Δρακότρυπα”: είναι ένα μικρό σε μέγεθος σπήλαιο, που αποτελείται από τρεις θαλάμους, οι οποίοι επικοινωνούν μεταξύ τους. Πλήθος εντόμων εγκαταβιούν στο σπήλαιο, μεταξύ των οποίων και το ενδημικό είδος Acanthopetalum chalkidicense, ενώ εντοπίζονται και αποικίες τριών ειδών νυχτερίδων, που απειλούνται με εξαφάνιση. Η περιοχή προστατεύεται από διεθνείς συμβάσεις για το περιβάλλον.
• Κομμάτι του Βυζαντινού Πύργου Βρασνών, ο οποίος χρονολογείται από τις αρχές του 15ου αιώνα
• Ο Αρχαιολογικoς χώρος περιοχής “Τρυπημένη Πέτρα”: φρουριακό οικοδόμημα πεντάπλευρου σχήματος, με αμυντικούς πύργους, αποθηκευτικούς χώρους και ελαιοτριβείο.Στην εσωτερική ΒΑ γωνία του φρουριακού συγκροτήματος των Βρασνών, ανασκάφτηκε ένα ελαιοτριβείο. Ο χώρος προσδιορίστηκε αμέσως από τον εξοπλισμό του, με ένα μεγάλο λίθινο τραπητή (trapetum) επάνω από έναν αγωγό, τον κεντρικό αγωγό του κτηρίου για την απαγωγή των αποβλήτων από την επεξεργασία των καρπών της ελιάς έξω από το συγκρότημα, καθώς και από μια μεγάλη ποσότητα θραυσμένων ελαιοπυρήνων στον αμέσως προς τα νότια χώρο.
• Απόλαυσε το δροσερό νερό από τις κρήνες (βρύσες) του χωριού

*πηγή εικόνας: volviguide.gr

**πηγή βίντεο: Καθημερινές Αποδράσεις / YouTube Channel