Μια παρέα από τη Θεσσαλονίκη ταξιδεύει στη Χιλή για την ολική έκλειψη Ηλίου!
Τους θαυμάζουμε και τους ζηλεύουμε (με καλό τρόπο).
*Πρώτη δημοσίευση 1 Ιουνίου 2019
Όταν ανακαλύψεις το πάθος σου στη ζωή και το ακολουθήσεις πιστά, μόνο τότε έχεις βρει το νόημα του να ξυπνάς κάθε μέρα και να πέφτεις για ύπνο κάθε βράδυ.
Τα μέλη του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας της Θεσσαλονίκης μαγεύονται σταθερά εδώ και χρόνια από το μεγαλείο του ουρανού με τ’ άστρα και σύντομα θα κάνουν ένα μαγευτικό ταξίδι ζωής: θα βρεθούν στη Χιλή για να παρατηρήσουν την ολική έκλειψη Ηλίου την Τρίτη 2 Ιουλίου.
Ο Δημόκριτος Τσουκάπας, μέλος του ΟΦΑ, περιγράφει στην Parallaxi πώς μια παρέα 15 ατόμων, έντεκα γυναικών και τεσσάρων ανδρών, μαζί τους και ένα μωρό μόλις 10 μηνών (!), θα κάνουν αυτή την υπερατλαντική διαδρομή για να ζήσουν από κοντά μια εμπειρία που θα τους μείνει αξέχαστη.
«Η έκλειψη στις 2 Ιουλίου θα γίνει 200 χιλιόμετρα έξω από το Σαντιάγο της Χιλής. Εμείς ως ομάδα θα ξεκινήσουμε από τη Θεσσαλονίκη, και θα συναντηθούμε και με κόσμο από την Αθήνα που θα ταξιδέψει, και θα το συνδυάσουμε μαζί με μια περιηγητική εκδρομή στο Περού. Θα επισκεφθούμε τη λίμνη Τιτικάκα, το Μάτσου Πίτσου, το Νησί του Πάσχα. Θέλει μεράκι και κόπο για να μπεις σε αυτή τη διαδικασία να κάνεις αυτό το ταξίδι», σημειώνει.
Για τον ίδιο, η εμπειρία της θέασης μιας ολικής έκλειψης Ηλίου είναι ό, τι καλύτερο μπορεί να συλλάβει το ανθρώπινο μάτι.
«Ξαφνικά, μέρα μεσημέρι, σκοτεινιάζουν τα πάντα για 3-4 λεπτά και βγαίνουν τα άστρα. Είναι κάτι έξω από την ανθρώπινη θεώρηση. Παρά το γεγονός ότι η Επιστήμη γνωρίζει γιατί συμβαίνει, πότε και πού θα συμβεί, το δέος που νιώθει κανείς είναι μοναδικό. Η φύση λες και το καταλαβαίνει, τα ζώα, τα πουλιά, όλα ησυχάζουν. Στην τελευταία ολική έκλειψη Ηλίου που έζησα, στην Αμερική, παρακολουθούσα μια μυρμηγκοφωλιά. Δύο λεπτά πριν συμβεί το φαινόμενο, οι τερμίτες έφυγαν, εξαφανίστηκαν. Κάθε τι πάνω στη γη χάνει την αίσθηση του χώρου και του χρόνου. Πέφτει απότομα η θερμοκρασία, μέχρι και 10 βαθμούς, κι έχεις την αίσθηση ότι φυσά ένας ψυχρός αέρας».
Όπως λέει, οι ερασιτέχνες που θέλουν να αιχμαλωτίσουν το γεγονός χρειάζονται τηλεσκόπια και φωτογραφικές μηχανές. Για τους «κυνηγούς» των εκλείψεων, όπως χαρακτηρίζονται χαριτωμένα τα μέλη του Ομίλου από τον Τύπο, αρκούν τα μάτια και ένα ζευγάρι γυαλιών έκλειψης.
Το ταξίδι τους γίνεται ακόμα πιο ξεχωριστό, αν αναλογιστεί κανείς ότι μαζί τους θα υπάρχει και ένα μικρό μωρό μόλις δέκα μηνών. Πρόκειται για τον εγγονό του κ. Τσουκάπα, που σαφώς δεν θα θυμάται στο μέλλον αυτό το ιδιαίτερο συμβάν, αλλά η παρουσία του έχει μια σημαντική σημειολογική αναφορά.
«Θα είναι μαζί μας ως πιο μικρός παρατηρητής και θα δει την πρώτη του ολική έκλειψη. Η επόμενη ορατή από την Ελλάδα ολική έκλειψη θα γίνει στις 21 Απριλίου του 2088, τότε θα είναι στην ηλικία που βρίσκομαι εγώ τώρα, για αυτό ήθελα να βρεθούμε μαζί σε αυτή τη συγκυρία», εξομολογείται.
Η τελευταία φορά που έγινε ορατή μια ολική έκλειψη Ηλίου από σημείο της Ελλάδας ήταν στις 29 Μαρτίου του 2006. Τυχεροί τότε ήταν όσοι βρέθηκαν στο Καστελόριζο, μιας και αυτός ήταν ο τόπος από τον οποίο μπορούσε κανείς να απολαύσει το φαινόμενο.
*Για να μάθετε περισσότερα για τον Όμιλο Φίλων Αστρονομίας Θεσσαλονίκης βρείτε όλα τα αφιερώματα της Parallaxi ΕΔΩ
Διαβάστε επίσης ένα κείμενο του Δημόκριτου Τσουκάπα από τα ταξίδι για την ολική έκλειψη Ηλίου το 2017 στις ΗΠΑ:
ΟΛΙΚΗ ΕΚΛΕΙΨΗ ΗΛΙΟΥ SHOSHONI- WYOMING Η.Π.Α 21 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2017
Να’ μαστε και πάλι εδώ. Πιστοί στο ραντεβού μας. Στου Ήλιου και στου Φεγγαριού το συναπάντημα. Όπως άλλωστε και τόσες άλλες φορές. Βουλγαρία-Καστελόριζο-Σιβηρία-
Τούτη τη φορά το μονοπάτι της σκιάς μας οδήγησε στην Βορ. Αμερική. 2500 περίπου χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Λος Άντζελες. Ατέλειωτο κι άγριο ταξίδι. Και συνάμα ταξίδι ζωής…
Καλιφόρνια-Νεβάδα-Αριζόνα-
Πολιτείες, φράγματα, βουνά, φαράγγια, εθνικά πάρκα, παρθένα δάση κι έρημοι.
Hoover Dum-Meteor Crater-Grand Canyon-Arches N.P.-Yellowstone.
Και τώρα εδώ. Στην Πολιτεία Γουαϊόμινκ. Περιοχή Σοσόνι. Ένα απ’ τα τόσες χιλιάδες σημεία που η σκιά της Σελήνης θα σαρώσει την επιφάνεια των ΗΠΑ! Απ’τον Ειρηνικό μέχρι και τον Ατλαντικό.
21 Αυγούστου 2017.
Μια ακόμα ημερομηνία “σταθμός” που την περιμέναμε χρόνια. Όπως κι όλες τις προηγούμενες. Όπως και τις επόμενες, αν είμαστε καλά. Για να βιώσουμε ξανά ό,τι συγκλονιστικότερο μπορεί να βιώσει ο άνθρωπος στη διάρκεια της ζωής του.
Ώρα 10 και 20’ τοπική ώρα. Η μαύρη επιφάνεια της Σελήνης αγγίζει απαλά τον δίσκο του Ήλιου. “Η Πρώτη Επαφή” όπως συνηθίζουν να την αποκαλούν οι απανταχού τρελαμένοι, κυνηγοί των εκλείψεων.
Πάλι εκείνο το σκίρτημα στο στήθος… πάλι εκείνη η κρυφή λαχτάρα σ’ολόκληρο το κορμί. Θα ξαναδούμε λοιπόν το “θαύμα”; Ο καιρός σύμμαχος απ’το πρωί. Τα τηλεσκόπια παίρνουν φωτιά. Μέσα απ΄τα ειδικά φίλτρα βλέπουμε το πρώτο άγγιγμα, την πρώτη δαγκωματιά πάνω στην ολόλευκη σάρκα του Ήλιου. Αργά, δισταχτικά η Σελήνη αρχίζει και γλείφει την επιφάνεια του βασιλιά φωτοδότη. Τίποτα δεν προδίδει τι θα επακολουθήσει. Τα πάντα τριγύρω γελούν λουσμένα στο φως. Μια καθ’όλα συνηθισμένη Αυγουστιάτικη μέρα. Μια μέρα που όμως δεν μοιάζει διόλου με τις άλλες. Καθώς τούτη τη μέρα θα νυχτώσει δυο φορές!
Η ομάδα σε συναγερμό. Τηλεσκόπια, φίλτρα, κάμερες, φωτογραφικές μηχανές… Οι τελευταίες διορθώσεις, οι τελευταίοι υπολογισμοί. Οι φίλοι που δεν ασχολούνται με κάτι ανάλογο κοιτούν εκστασιασμένα τον Ήλιο. Ειδικά όσοι έρχονται για πρώτη φορά σ’επαφή με το μεγάλο γεγονός. Μέσα από τα ειδικά γυαλιά παρακολουθούμε ώρα με την ώρα τον δίσκο της Σελήνης να κατατρώει τον δίσκο του Ήλιου.
Έχουν περάσει δέκα λεπτά. Τα πρώτα δέκα βασανιστικά λεπτά. Ολοφάνερη πια η μαύρη απειλή που σαρώνει το πρόσωπο του Φοίβου.
Δίπλα μου πετά μια πεταλούδα. Πώς θα’θελα κείνη την ώρα να’ βγαζα φτερά να την ακολουθήσω. Να δω την αντίδρασή της σαν έρχονταν η μεγάλη στιγμή. Καθόσον ενώ εκείνη ψάχνει αμέριμνη συλλέγοντας το νέκταρ των λουλουδιών της, εγώ τυχαίνει να “γνωρίζω”. Και που γνωρίζω τι… Η καρδιά μου δεν παύει να τρέμει σαν την πεταλούδα.
Ώρα 10 και 45’. Ένα απειλητικό δρεπάνι έχει εισχωρήσει για τα καλά στην σάρκα του Ήλιου. Κοιτούμε τον μεγάλο φωτοδότη κι ύστερα κατεβάζουμε τα μάτια στη γη. Τίποτα δεν έχει αλλάξει ακόμα. Τα πάντα ακολουθούν τον ρυθμό της μέρας. Μιας συνηθισμένης μέρας… Τίποτε δεν προδικάζει το τι θα συμβεί σε λίγα λεπτά της ώρας. Και μόνο με την σκέψη οι καρδιές μας αρχίζουν κι ανεβάζουν παλμούς.
Ώρα 11 ακριβώς. Λες και σκάλωσε ο χρόνος. Πάνω στον ουρανό συμβαίνουν πράματα και τα ζωντανά κυνηγιούνται ακόμα αμέριμνα στη γη. Πόσο δυνατά λάμπει ο Ήλιος! Κι ας έχει τόσο λιγοστέψει το φως του.
Ώρα 11 και 10’. Το μισό πρόσωπο του Φοίβου έχει χαθεί. Ακάθεκτο το δρεπάνι του Φεγγαριού καλύπτει όλο και γρηγορότερα το άστρο της μέρας. Ένα σμάρι πουλιά σηκώνεται σκιαγμένο! Λες να κατάλαβαν τα φτερωτά και δίνουν το σύνθημα;
Ώρα 11 και 20’. Μήτε σύννεφο μπορείς να το πεις, μήτε θάμπος του δειλινού. Μια απροσδιόριστη καταχνιά κατακάθεται σιγά σιγά πάνω στη γης. Κοιταζόμαστε αμήχανα. Έρχεται. Ναι, έρχεται ακάθεκτο αυτό που χρόνια περιμέναμε. Πλησιάζουμε ο ένας κοντύτερα στον άλλον. Λες κι ένας φόβος ξεπηδά άξαφνα απ’τα σώψυχά μας! Αν είναι δυνατόν. Γελάμε χωρίς αιτία. Λέμε κουβέντες δίχως νόημα. Απλά να δηλώσουμε την παρουσία μας. Πως είμαστε κει. Συγκεντρωμένοι απ’την άλλη πλευρά του πλανήτη. Και βλέπουμε. Και νιώθουμε. Κι ανατριχιάζουμε. Κι εκείνο έρχεται ακάθεκτο…
Ώρα 11 και 30’. Τι γίνεται τριγύρω; Πού πήγαν τα ζούδια που πετούσαν γύρω μας; Που χάθηκαν τα πουλιά; Ριτίδιασαν παρά δίπλα και τα νερά της μικρής λίμνης. Μια γκρίζα μεταλλική σκιά σαρώνει τα πάντα. Τα χρώματα αρχίζουν και χάνουν την λάμψη τους. Οι σκιές που ρίχνουν τα κορμιά μας λες κι αποκτούν απόκοσμες διαστάσεις. Κάποιος φωνάζει. Μας καλεί να δούμε τους χιλιάδες μινίσκους, πιστή αποτύπωση του καλυμμένου ηλιακού δίσκου πάνω στο έδαφος. Όπως ακριβώς τον βλέπουμε μέσα απ’τα τηλεσκόπιά μας. Με καλυμμένο το πρόσωπό του κατά 90% απ’τον κατάμαυρο δίσκο του Φεγγαριού!
Το φως πέφτει ραγδαία. Το ίδιο υποχωρεί απότομα κι η ζέστη. Ένας ψυχρός αέρας κάνει το δέρμα μας κι ανατριχιάζει πάνω ακόμη κι απ’αυτήν την ανατριχίλα.
Ώρα 11 και 38’. Μια φοβερή σκιά κατρακυλά πέρα απ’τα βουνά του Grand Teton και σαρώνει τα πάντα. Θέλουμε να ουρλιάξουμε, μα δεν βγαίνει η φωνή μας. Πλησιάζουμε όλο και περισσότερο ο ένας κοντά στον άλλον. Μην κι απομείνουμε μόνοι. Τα φλας αρχίζουν κι αστράφτουν. Μαζί κι η υπέρλαμπρη Αφροδίτη ψηλά στον ουρανό! Ο νους σαλεύει. Μέρα μεσημέρι και βλέπουμε την Αφροδίτη.
Να κι ο Ερμής. Ο ακριβοθώρητος Ερμής! Κάποιος δίνει το σύνθημα. Αρχίζουμε και μετρούμε αντίστροφα. Δέκα, εννέα, οκτώ… παραλογισμός… πώς να κρατήσεις τα δάκρυα να μην σου θαμπώσουν το όνειρο, τη στιγμή που όλες οι αισθήσεις γίνονται “μάτια”, όσο να δεις, να ρουφήξεις, να αρμέξεις το μοναδικό, το συγκλονιστικό, το ανεπανάληπτο… …επτά, έξι… Το φως χάνεται, τ’αστέρια λάμπουν, η τάξη του κόσμου διασαλεύεται κι η ψυχή του ανθρώπου σπαρταρά ανίσχυρη μπρος στο μεγαλειώδες…. πέντε, τέσσερα, τρία, δύο… Θεέ μου, να το πάλι. Το μοναδικό, το υπέρλαμπρο, το ανεκτίμητο κόσμημα, το “διαμαντένιο δαχτυλίδι”, το στερνό ψυχορράγημα του Ήλιου πίσω απ’ τον δίσκο της Σελήνης.
Τετέλεσται! Το φως νικιέται. Τα πάντα συγκλονίζονται κι όλη η σωρευμένη λαχτάρα ξεπηδά και γίνεται ουρλιαχτό που ξεχύνεται απ’τα πλανταγμένα στήθια μας.
Ο ‘Ήλιος σπαρταρά.
Μ’ ανείπωτα χρώματα τοξεύει τις στερνές ματιές του ανάμεσα απ’τις χαράδρες και τα βουνά της Σελήνης. Οι χάντρες του Μπέιλι, θέαμα μοναδικό κι απόκοσμο, λαχτάρα των ματιών και της ψυχής.
Κι ύστερα το στέμμα. Ο βασιλιάς Ήλιος αν και χαμένος πίσω απ’ τη Σελήνη, αποκαλύπτει μ’ όλη του την μεγαλοπρέπεια την αναμφισβήτητη κυριαρχία του. Τα μεταξένια μαλλιά του ξεχύνονται ολόλευκα γύρω απ’το σκοτεινό δίσκο του Φεγγαριού.
Ένα υπερθέαμα που καμιά κάμερα, καμιά φωτογραφία δεν μπορεί ν’αποτυπώσει. Πώς να περιγράψεις το απερίγραπτο, με τι λόγια να ζωγραφίσεις το ανεπανάληπτο. Με τι λέξεις να στολίσεις αυτό που μόνο η ψυχή του ανθρώπου μπορεί να χαρεί και ν’αποδώσει. Για 2 λεπτά και 22 δευτερόλεπτα γινόμαστε μάρτυρες του συγκλονιστικότερου γεγονότος που προσφέρει η φύση στ’ ανθρώπινα μάτια. Κι αλίμονο αν σταθείς τυχερός και τ’απαντήσεις για μια φορά στη ζωή σου. Είσαι καταδικασμένος να το ψάχνεις ξανά και ξανά. Όπου κι αν συμβεί. Ακόμη και στα πέρατα του κόσμου. “Αγιάτρευτο αφιόνι” είναι μια Ολική Έκλειψη Ηλίου!
Για 2 λεπτά και 22 δευτερόλεπτα βιώνουμε ξανά το θαύμα. Πιασμένοι χέρι-χέρι ρουφάμε μ’ορθάνοιχτα μάτια την τιτάνια μάχη ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι. Το απόλυτο άσπρο γύρω από το απόλυτο μαύρο! Κάμερες και φωτογραφικές μηχανές απαθανατίζουν στιγμή τη στιγμή το απόκοσμο φαινόμενο. Μήπως κι αργότερα μπορέσουμε να μοιραστούμε έστω κι ένα κομμάτι απ’το δέος που νιώθουμε με φίλους αγαπημένους.
Τα δευτερόλεπτα κυλούν αδυσώπητα. Ο Ήλιος σπαρταράει και κονταροχτυπιέται να ξεφύγει απ’την κατάμαυρη παγίδα. Ειν’ αδύνατο στο Φεγγάρι να τιθασεύσει για πολύ ακόμη το φως του Φοίβου. Κι άξαφνα, απ’την αντίθετη πλευρά του δίσκου, στραφτοκοπά ξανά η πρώτη ακτίνα του μεγάλου φωτοδότη. Το μονάκριβο διαμαντένιο δαχτυλίδι κάνει και πάλι την εμφάνισή του. Μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου τα πάντα λούζονται με φως. Η τάξη του κόσμου επανέρχεται. Ένα “αχ” (λύτρωσης ή απογοήτευσης;) ξεπηδά απ’τα στήθια ολονών. Τόσο λίγο κρατάει ένα θαύμα;
Πέφτουμε ο ένας στην αγκαλιά του άλλου. Πού κρύβονταν όλα τούτα τα κλαμένα μάτια; Τι ευτυχία είν’ αυτή που ζωγραφίζεται άξαφνα κι αστράφτει πάνω στα χαμογελαστά πρόσωπα; Λόγια, φωνές, γέλια, κραυγές. Πώς να εκφράσεις αυτό που βίωσες; Πώς να το στολίσεις με λέξεις; Απλά, δεν περιγράφεται… Το νιώθεις μόνο σαν δεις τα γιομάτα έκσταση και δέος πρόσωπα των φίλων. Που μέσα στην έξαψή τους ρωτούν και ξαναρωτούν: Πού και πότε η επόμενη Έκλειψη;
Κοιτάμε ξανά και ξανά τον Ήλιο που δραπετεύει ακάθεκτος απ’το δόκανο του Φεγγαριού. Τέλειωσε κι αυτό το θαύμα. Το ζήσαμε κι αυτό…
Άντε και στην επόμενη Ολική Έκλειψη.
2 Ιουλίου 2019 Νότιος Ειρηνικός – Χιλή – Αργεντινή 4 λεπτά και 33 δευτερόλεπτα….
Ας είμαστε καλά.
