Μια Τράπεζα για όλους

Στο πνεύμα της αλληλεγγύης και της συνεργασίας την περίοδο της κρίσης που διανύουμε, μία ενδιαφέρουσα δομή κερδίζει έδαφος το τελευταίο διάστημα στην πόλη, η επονομαζόμενη Τράπεζα Χρόνου. Η Τράπεζα Χρόνου αποτελεί ένα δίκτυο ανταλλαγής υπηρεσιών και προϊόντων με μόνο συνάλλαγμα τον χρόνο και απευθύνεται σε όλους τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης. Οργανώνεται από την Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων ΑΡΣΙΣ, που προωθεί αυτή την αλλιώτικη μορφή συνεργασίας, εξαλείφοντας την χρηματική μονάδα από την εξίσωση.

Η Τράπεζα Χρόνου ανήκει στο δίκτυο κοινωνικών δομών για την υποστήριξη κατοίκων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, το οποίο προέκυψε από την συνεργασία του Δήμου Θεσσαλονίκης, της ΑΡΣΙΣ και της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης PRAKSIS, στο πλαίσιο του Προγράμματος «Κοινωνικές Δομές Αντιμετώπισης της Φτώχειας στο Δήμο Θεσσαλονίκης». Το δίκτυο, εκτός από την Τράπεζα, περιλαμβάνει το Κοινωνικό Παντοπωλείο, το Κοινωνικό Φαρμακείο, τη Δομή Παροχής Συσσιτίου, το Δημοτικό Λαχανόκηπο, το Υπνωτήριο Αστέγων, το Κέντρο Ημερήσιας Υποδοχής Αστέγων και το Γραφείο Διαμεσολάβησης.

Η Τράπεζα Χρόνου, μία πιο πρόσφατη προσθήκη στις δομές του είδους, έχει σαν αρχή της να φέρει τους κατοίκους της πόλης σε επαφή μέσω του δικτύου, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να ανταλλάζουν υπηρεσίες και προϊόντα, ανάλογα με την ανάγκη του καθενός, με μόνη μονάδα μέτρησης τον χρόνο που θα καταναλώσουν. Σύμφωνα με τους όρους, ο καθένας μπορεί να εγγραφεί στο δίκτυο της Τράπεζας Χρόνου και να προσφέρει προϊόντα, όπως ρούχα, παπούτσια ή τρόφιμα, ή υπηρεσίες σύμφωνα με τις δεξιότητες που κατέχει, οι οποίες μπορούν να κυμαίνονται από παροχή καθαριότητας, μαγείρεμα, ή χειρωνακτικές εργασίες, έως και μαθήματα ξένων γλωσσών και ιατρική περίθαλψη. Και η κάθε μία ώρα από τις υπηρεσίες που προσφέρει ο καθένας ανταλλάσσεται με αντίστοιχα μία ώρα από τις υπηρεσίες που μπορεί να λάβει από κάποιον άλλον, ανάλογα με το τι ακριβώς έχει ανάγκη. Μπορεί έτσι κανείς, χαρακτηριστικά, να βάψει ένα σπίτι και σε αντάλλαγμα να λάβει μαθήματα ξένης γλώσσας, ή να προσφέρει καθαριότητα σπιτιού και να λάβει μια σόμπα.

Ο τρόπος λειτουργίας της Τράπεζας είναι απλός. Όταν κάποιος εγγράφεται στο δίκτυο της Τράπεζας, του δίνονται αρχικά, σαν μονάδες, 10 ώρες υπηρεσιών που μπορεί να λάβει σε βοήθεια, και μόλις χρησιμοποιήσει τις ώρες αυτές πρέπει στην συνέχεια να παρέχει τον ίδιο αριθμό ωρών για να ανανεωθεί ο αριθμός που μπορεί να λάβει. Ταυτόχρονα, κάποιος μπορεί να παρέχει μέχρι 20 ώρες υπηρεσιών και μόλις συμπληρωθούν αυτές πρέπει να αρχίσει να λαμβάνει κι ο ίδιος υπηρεσίες για να μπορεί να ξαναπροσφέρει τις δικές του, καθώς έτσι διασφαλίζεται η δίκαιη και ομαλή λειτουργία της Τράπεζας, ώστε να ωφελούνται όλοι οι συμμετέχοντες. Στην σελίδα της Τράπεζες στο facebook (https://www.facebook.com/xronosthess) αναρτούνται κάποιες ενδεικτικές αγγελίες προσφοράς και ζήτησης από τους συμμετέχοντες, ενώ αν κανείς εγγραφεί στον διαδικτυακό τόπο της Τράπεζας (http://xronos.diktyodomwnthess.gr) μπορεί να τις δει όλες και να αρχίσει τις συναλλαγές του.

Η ΑΡΣΙΣ αυτή τη στιγμή έχει στο δίκτυο της Τράπεζας Χρόνου της 50 άτομα που προσφέρουν και λαμβάνουν υπηρεσίες ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες, οι οποίες κυμαίνονται από μαθήματα χορού, μουσικής, ξένων γλωσσών έως και φυσιοθεραπείας και οδοντιατρικής εξέτασης. Αυτή τη στιγμή, στην συγκεκριμένη Τράπεζα υπάρχει ζήτηση για καθηγητές Αγγλικών καθώς και για γιατρούς, ενώ άλλες Τράπεζες Χρόνου, που λειτουργούν μεγαλύτερο διάστημα, έχουν πληθώρα ειδικοτήτων, καθώς αυτή του Δήμου Παύλου Μελά διαθέτει αρκετούς γιατρούς αλλά και βελονιστή.

Για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα της δομής λοιπόν, η Τράπεζα Χρόνου της ΑΡΣΙΣ έχει δρομολογηθεί να έρθει σε συνεργασία με άλλες Τράπεζες της πόλης, αυτήν του Δήμου Παύλου Μελά, που περιλαμβάνει 300 άτομα στο δίκτυο της, αυτήν του Δήμου Συκεών, αλλά και την Τράπεζα Χρόνου «60 Λεπτά» του Δήμου Θεσσαλονίκης, που περιλαμβάνουν η καθεμία από 120 άτομα στα δίκτυά τους. Έτσι, για όποιες ειδικότητες δεν υφίστανται στην μία Τράπεζα, οι κάτοικοι που έχουν ανάγκη συγκεκριμένων υπηρεσιών θα παραπέμπονται σε μία από τις άλλες Τράπεζες που διαθέτουν την υπηρεσία που αναζητούν, για την καλύτερη δυνατή ικανοποίηση των αναγκών τους.

Η Τράπεζα Χρόνου λοιπόν, στηριζόμενη στις αρχές της αλληλέγγυας οικονομίας, έχει σαν στόχο την κάλυψη διαφορετικών αναγκών, βασιζόμενη στην αξία χρήσης των παρεχόμενων υπηρεσιών και προϊόντων και όχι στο κέρδος.  Η δομή, επιπλέον, δεν απευθύνεται μόνο σε ειδικές κατηγορίες ατόμων, αλλά σε όλους τους πολίτες, καθώς υπάρχει ανάγκη για επαγγέλματα που λόγω της φύσης τους δεν εμπίπτουν αναγκαστικά στην κατηγορία ατόμων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, όπως γιατροί ή δικηγοροι. Έτσι, η δράση αυτή ζητά την συμμετοχή όλων των κατοίκων της πόλης, καθώς έχει την δυνατότητα να οφελήσει τον καθένα, ενώ συμβάλει στην συνεργασία και βοήθεια ατόμων που δεν έχουν άλλον τρόπο να λάβουν αυτά που χρειάζονται, παρέχοντας ένα αναγκαίο έργο στην πόλη.