Ο Μικρός Βορράς κάνει το παιδικό θέατρο που αγαπάς να βλέπεις στη Θεσσαλονίκη!

Συναντιέμαι, σε γνωστό καφέ της Θεσσαλονίκης, με τον Τάσο Ράτζο, σκηνοθέτη και δάσκαλο θεάτρου. Με μια πρώτη ματιά μπορείς να καταλάβεις πως πρόκειται για έναν γλυκύτατο και ευγενικό άνθρωπο. Θέλω να μάθω όσα περισσότερα μπορώ για το θέατρο. Η κουβέντα κυλά πολύ όμορφα και η ώρα περνά, από τη θέση της ακροάτριας, με ενθουσιασμό.

Όσο μιλάμε και μαθαίνω για την θεατρική του ομάδα ”Μικρός Βορράς”, καταλαβαίνω πως υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που αφιερώνουν τις δυνατότητες και τις γνώσεις τους για το κοινό καλό. Πώς προέκυψε όμως αυτή η φανταστική ιδέα για παιδικό θέατρο στη Θεσσαλονίκη;

«Ζούσα στην Αθήνα, ώσπου προέκυψε κάποια στιγμή η ευκαιρία της Θεσσαλονίκης, και του ΚΘΒΕ. Ήμουν 5 χρόνια διευθυντής στη δραματική σχολή του ΚΘΒΕ και αφοσιώθηκα μόνο σε αυτό. Κάποια στιγμή αυτός ο κύκλος έκλεισε. Θέλησα να γυρίσω πίσω, όμως αφορμή για να μείνω στάθηκε το παιδί μου: Η πόλη μου έκανε το δώρο να κληρωθεί η κόρη μου ανάμεσα σε πολλά παιδιά στο πειραματικό σχολείο της πόλης, οπότε εγκαταστάθηκα μόνιμα εδώ. Παράλληλα ξεσπάει η οικονομική κρίση εκείνη την εποχή. Κάνοντας ένα σεμινάριο σε εκπαιδευτικούς, ένας από αυτούς μου λέει ”εμείς με το σχολείο δεν θα καταφέρουμε να πάμε στο θέατρο”. Από την κρίση και μετά το 50% των σχολείων δεν έχει την ευκαιρία να πάει στο θέατρο σε πανελλήνια βάση (σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Παιδείας). Σοκαρίστηκα, πανικοβλήθηκα, δεν μπορούσα να διανοηθώ πως τα παιδιά μας δεν θα πηγαίνoυν στο θέατρο. Πριν πολλά χρόνια, σε ένα workshop στη Γερμανία για το παιδικό θέατρο, μας πήγαν σε ένα σχολείο για μια παράσταση που έπαιζε μέσα στην τάξη. Μου φάνηκε αστείο τότε, καθώς έλειπαν όλα τα τεχνικά στοιχεία που προσδίδουν μαγεία στο θέατρο (αυλαία, φώτα κλπ), δεν είχα δείξει κανένα ενδιαφέρον. Με την κρίση όμως συνδύασα την εμπειρία μου στη Γερμανία με το γεγονός πως πλέον τα παιδιά δεν μπορούν να πάνε στο θέατρο. Έτσι γεννήθηκε ο Μικρός Βορράς».

Η θεατρική ομάδα «Μικρός Βορράς» είναι αστική μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα εταιρεία, που λειτουργεί με τη μορφή κολεκτίβας και δραστηριοποιείται μέχρι σήμερα με επιτυχία σ’ ολόκληρη τη Β.Ελλάδα με θεατρικές παραγωγές και εργαστήρια κυρίως για παιδιά, εφήβους, αλλά και ενήλικες, τα οποία παρουσιάζονται σε σχολεία, θεατρικές σκηνές και πολυχώρους.

«Είμαστε μια ομάδα που δουλεύει με τη μορφή κολεκτίβας: βγάλαμε από την θεατρική οικογένεια το θέατρο ως χώρο που απαιτεί ενοίκιο και τον θεατρικό παραγωγό, έτσι πληρώνονται μόνο οι καλλιτέχνες που δουλεύουν για την παράσταση. Με αυτό τον τρόπο καταφέραμε να έχουμε το μικρότερο δυνατό εισιτήριο. Επίσης βρήκαμε τον τρόπο να αντικαταστήσουμε τη μαγεία του θεάτρου με τη διάδραση, δηλαδή από τη στιγμή που ξεκινάει η παράσταση, οι μαθητές που την παρακολουθούν παίρνουν αμέσως έναν ρόλο. Αυτό μπορεί να συμβαίνει μέσα στην ίδια την τάξη τους! Οπότε η προσοχή τους είναι 100% στο έργο, εξαιτίας της συμμετοχής τους σε αυτό».

Θέατρο με διαδραστικό χαρακτήρα, εκπαιδευτικό σχεδιασμό και την υπογραφή του αφοσιωμένου σκηνοθέτη Τάσου Ράτζου, ο «Μικρός Βορράς» έχει καταφέρει να γίνει συνώνυμο του ποιοτικού θεάτρου, χρήσιμο και ενισχυτικό εργαλείο για τους εκπαιδευτικούς, αλλά και αγαπημένη συντροφιά πιο συχνά ίσως για τους μικρούς φίλους και ενίοτε για τους λίγο μεγαλύτερους. Αφετηρία και προορισμός της δημιουργίας παραστάσεων παιδικού και εφηβικού θεάτρου είναι μια ολοκληρωμένη θεατρική εμπειρία, βασισμένη σε σκηνικά που χωράνε σε ένα πορτμπαγκάζ, τρεις ηθοποιούς και ένα σχολείο!

«Ξεκινήσαμε με παραστάσεις σε σχολεία, και ύστερα αρχίσαμε να προετοιμάζουμε τους εκπαιδευτικούς με δωρεάν σεμινάρια. Ο Μικρός Βορράς ξεκίνησε κάνοντας θέατρο για παιδιά νηπιαγωγείου και δημοτικού, και στην πορεία εντάχθηκε και θέατρο για εφήβους και νέους. Από τότε που ξεκινήσαμε έχουμε κάνει 10 έργα για παιδιά.

Από πέρυσι λειτουργεί εργαστήρι εκπαιδευτικών με υπεύθυνο τον Αλέξανδρο Νικολαΐδη. Στην Ελλάδα τα εργαστήρια για εκπαιδευτικούς είναι δύο: Το ένα είναι στον Μικρός Βορρά, στη Θεσσαλονίκη και το άλλο στο Εθνικό θέατρο της Αθήνας. Στόχος του εργαστηρίου είναι να διδάσκουμε τεχνικές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο μάθημα αλλά και σε όποια παράσταση θέλουν να ανεβάσουν οι εκπαιδευτικοί με τα παιδιά στο σχολείο τους. Είναι για όλους όσους ασχολούνται με τα παιδιά, είτε ως εκπαιδευτικοί, είτε και ως γονείς που ενδιαφέρονται να κάνουν δημιουργικά πράγματα με τα παιδιά τους».

Ένας άνθρωπος ξεκινά μια ομάδα, με μοναδικό στόχο το παιδικό χαμόγελο. Όσο τον ακούω να περιγράφει τις δράσεις της ομάδας Μικρός Βορράς, συγκινημένος, τόσο θυμώνω με την αδιαφορία των υπόλοιπων εκπαιδευτικών για την τέχνη. Ξαφνικά δεν μπορώ να φανταστώ τα σχολεία χωρίς την παρουσία του Τάσου Ράτζου και των ανθρώπων του. Αλέξανδρος Νικολαΐδης, Δήμητρα Σταματίου, Γιώργος Βραχνός, Εβίτα Αγαϊτση, Ιωάννα Παγιατάκη, Χρήστος Λοΐζος, Άννη Ντουμούζη, Κίκα Ζαχαριάδου, Μαρία Κατέχη, Μάρκος Τότσκας και Χρήστος Τσάβος, Λένα Μοσχά, Ζωή Βαλιώτη, Φούλη Σγούρου, Ταταιάνα Νικολαϊδου, Κωνσταντίνος Σουλτάνης, Αρσένης Σοφικίτης και Γιώργος Ψωμιάδης είναι τα ονόματα των συνεργατών, που συνθέτουν την θεατρική αυτή οικογένεια.

Του εκφράζω την αγανάκτησή μου για την κατάντια του εκπαιδευτικού συστήματος. Πόσο πολύ φοβάται το παιδί να αμφισβητήσει την υποτιθέμενη αυθεντία, πόσο δυσκολεύεται να εκφέρει γνώμη με τον φόβο του λάθος. Και φυσικά με καλύπτει, με άμεση ειλικρίνεια και άνεση…

«Θέατρο είναι πάνω από όλα παιδεία. Πρέπει να υπάρχει στη σχολική ύλη. Το εκπαιδευτικό δράμα δημιουργεί ένα εξαιρετικό άνοιγμα στον ψυχικό κόσμο του παιδιού. Δείχνει στο παιδί τον δρόμο της ενσυναίσθησης, να αντιλαμβάνεται τι αισθάνεται ο άλλος. Το παιδί μπορεί μέσω της παράστασής μας να πάρει τη θέση του ηθοποιού, να σκεφτεί και να αισθανθεί σαν αυτόν. Δεν υπάρχει λάθος και σωστό, η γνώμη είναι μοναδική, σαν το δακτυλικό αποτύπωμα. Αυτό προσπαθούμε να εμπνεύσουμε.»

Ενσυναίσθηση και σχολείο; Κι όμως. Όλα όσα μάθαμε, στραβά και πρόχειρα, μπορούν να γίνουν υπέροχα, σωστά και αξέχαστα. Ο Μικρός Βορράς ξεκίνησε ένα φεστιβάλ, όπου τα παιδιά μπορούν να μας παρουσιάσουν τα κλασικά έργα μεγάλων αρχαίων, με τη μορφή παράστασης.

«Το φεστιβάλ δεν θα πραγματοποιηθεί φέτος. Σταματά προσωρινά, για πρακτικούς λόγους. Η ιδέα που δημιούργησε το φεστιβάλ «Ελένη» είναι η εξής: Τα παιδιά διδάσκονται την Ελένη ως φιλολογικό μάθημα. Όμως μέσω του θεάτρου μπορούν να αντιληφθούν πως ο τρόπος με τον οποίο γράφτηκε δεν είναι για να διαβάζεται, παρά για να παίζεται. Εμείς βοηθάμε τους εκπαιδευτικούς να διδάσκουν την Ελένη πιο διαδραστικά και κατανοητά για τα παιδιά. Στο φεστιβάλ ο καθένας έχει τη δυνατότητα να δείξει τη δουλειά του. Όσα σχολεία συμμετείχαν, έπαιρναν ρόλο. Έπαιζαν 7 λεπτά από τη δική τους σκηνική εκδοχή της Ελένης, την οποία παρουσίαζαν σε όλα τα άλλα σχολεία. Στο επόμενο φεστιβάλ θα ενταχθεί και η Οδύσσεια, οπότε θα αλλάξει σε όνομα και δομή. Από τον επόμενο χρόνο παιδιά από όλη την Ελλάδα θα συμμετέχουν και θα παρουσιάζουν τη δουλειά τους. Είναι μια κίνηση που στοιχίζει και θα θέλαμε οι φορείς της πόλης να στηρίξουν το σκοπό μας. Η ομάδα είναι αυτοδιαχειριζόμενη, δεν έχει τους πόρους να στηρίζει το φεστιβάλ όπως το οραματιζόμαστε.»

Ο Μικρός Βορράς συμμετέχει με φιλανθρωπικό έργο, δωρεάν παραστάσεις σε φορείς που στηρίζουν παιδιά που βιώνουν μια απώλεια και στα νοσοκομεία. Επιπλέον τον επόμενο χρόνο σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Γκαίτε και άλλα Ινστιτούτα της πόλης, θα υλοποιήσει ένα πρόγραμμα παραστάσεων σε ευπαθείς ομάδες και σε χώρους απομακρυσμένους. «Θα ‘’χτίσουμε’’ μια παράσταση παρέα με ψυχολόγο, κινησιολόγο και ανθρώπους εξειδικευμένους στο θεατρικό δράμα. Θα φτάσουμε σε περιοχές που δεν ασχολείται κανείς, όπως οι Δυτικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης. Είναι ένα όνειρο που έχουμε χρόνια».

Τι σημαίνει θέατρο για την ομάδα του Μικρού Βορρά;

«Ο ηθοποιός παίζει για τον θεατή, έτσι ανοίγεται. Ο κόσμος ηθοποιού και του θεατή ενώνονται και αλληλεπιδρούν στη δημιουργία της θεατρικής μαγείας. Αν ο θεατής είναι ανοιχτός, ανοίγει και ο ηθοποιός. Η μαγεία του θεάτρου είναι ανταλλαγή ενέργειας και αυτό το κάνει μοναδικό. Αν έχω προοριστεί για κάτι νιώθω πως είναι η προσφορά. Έχω αφιερώσει τη ζωή και το έργο μου στο να προσφέρω μέσω της δουλειάς μου. Αυτό κάνω με τον Μικρό Βορρά»

Οι ηθοποιοί Αλέξανδρος Νικολαΐδης και Χρήστος Τσάβος μοιράζονται τις απόψεις τους σχετικά με τα μηνύματα που επιθυμούν να προωθούν μέσω του Μικρού Βορρά καθώς και τη συμβολή αλλαγής του θεατρικού σκηνικού της πόλης.

Χ.Τ – Με τον εκπαιδευτικό και διαδραστικό χαρακτήρα οι παραστάσεις του Μικρού Βορρά βάζουν τον θεατή μέσα σε ένα βιωματικό- απόλυτα ομαδικό- εκπαιδευτικό παιχνίδι. Στόχος, των έργων είναι να αφυπνίσει μνήμες, να δημιουργήσει εικόνες(σε απόσταση αναπνοής), να συνταξιδέψει με τα παιδιά, να εγείρει την φαντασία και την εφευρετικότητα τους και τέλος να τους δώσει τον λόγο για να συμβάλλουν άμεσα στην μαγεία του θεάτρου.

Α.Ν – Το θέατρο έχει ανάγκη από αλήθεια, από εμπνευσμένες δουλειές και από παραγωγές που γεννιούνται από ανάγκη. Είμαι υπέρ στα διαμάντια που προκύπτουν ανεπιτήδευτα και πηγαία. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να αγγίξεις έναν θεατή και να συμβάλλεις ουσιαστικά στη διαμόρφωση του θεατρικού σκηνικού. Με σύγχρονα έργα ή έργα κλασικά με φρέσκο αέρα από ομάδες που έχουν ανάγκη για έκφραση. Να μη φοβόμαστε να δημιουργούμε με απλά και λιτά μέσα όταν οι οικονομικές δυσκολίες στέκονται μερικές φορές εμπόδιο. Και πάνω απ’ όλα να μιλάμε αδιάκοπα για όσα καθημερινά σιωπούμε.

Η κουβέντα κάπου εδώ κλείνει. Οι δύο τελευταίες ώρες να βρήκαν να ρωτάω, να μαθαίνω και να συλλογίζομαι πόσο τυχερή είναι η νεότερη αυτή γενιά που μεγαλώνει στη Θεσσαλονίκη και έχει την δυνατότητα της επαφής με τον Μικρό Βορρά. Η ομάδα δεν έχει μόνιμη στέγη και δεν στηρίζεται από τοπικούς φορείς. Ας είναι το ακόλουθο έτος η αφορμή να συμβάλλει η Θεσσαλονίκη σε κάτι που θα μεγαλώσει ευτυχισμένα και ολοκληρωμένα παιδιά, στηρίζοντας αυτή την θεατρική πρωτοβουλία.

*Τις παραστάσεις του Μικρού Βορρά μπορείτε να τις βρείτε στην επίσημη ιστοσελίδα του με ένα κλικ ΕΔΩ

**Για να παρακολουθείτε τα νέα του Μικρού Βορρά στο Facebook, κάντε like στο επίσημο Facebook Page του

***Μην χάσετε την παράσταση «Ο Ραφτάκος των Λέξεων» στο Λαογραφικό & Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας – Θράκης (Κυριακή 21 Απριλίου), ώρες: 12.00 & 15.00, επικοινωνία: 6985 858 932, 6945 260 308