Μήπως μας τελείωσαν οι ιδέες;

 Tου Γιάννη Αγγελίδη 

Αυτό υποτίθεται ότι θα ήταν ένα άρθρο για τους πεζόδρομους της Θεσσαλονίκης. Έτσι έλεγε η «παραγγελιά». Όμως τι να λέμε τώρα. Τα γνωστά; Για αυτοκίνητα στα πεζοδρόμια και τραπεζοκαρέκλες παντού; Για χαλασμένα και βρώμικα δάπεδα; Για παντελή έλλειψη φύλαξης;  Και διηγώντας τα να κλαίς.

Ας κάνουμε αναστροφή να το πιάσουμε το θέμα από αλλού. Η Θεσσαλονίκη ήταν (είναι ακόμη;) γνωστή για το τεράστιο καλλιτεχνικό δυναμικό της : συγγραφείς, τραγουδιστές, ηθοποιοί, ποιητές, εικαστικοί καλλιτέχνες κάθε είδους γεννιόταν και ανδρώνονταν εδώ και μετά οι περισσότεροι έφευγαν για αλλού μια και ο τόπος δεν μπορούσε να τους θρέψει. Άραγε αυτό συνεχίζεται; Ή μήπως μας τελείωσαν οι ιδέες;  Καιρός να το διαπιστώσουμε.

Σε όλες σχεδόν τις χώρες η τέχνη έχει πάει στον δημόσιο χώρο. Άπειρα τα έργα τέχνης στις μεγάλες σύγχρονες πόλεις. Και δεν μιλώ για μνημειακά συμπλέγματα, των αρχαίων ημών πρόγονων, των πολεμιστών, των ηρώων και των μαρτύρων μας. Ούτε για τους μπούστους των επιφανών πολιτικών μας. Μιλώ για έργα με χιούμορ με σύγχρονες αναφορές και αισθητική που προκαλούν το χαμόγελο του διαβάτη και του φτιάχνουν την διάθεση. Που τον εκπλήσσουν ευχάριστα. Έχουμε μεγάλη ανάγκη αυτή την ευχάριστη έκπληξη στους ισοπεδωμένους (και βρώμικους) δημόσιους χώρους της πόλης. Ίσως είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να κάνει τους πολίτες να ενδιαφερθούν γι’ αυτούς και να μην τους καταπατήσουν. Δύσκολο αλλά όχι αδύνατο.

Τι μπορεί να γίνει για τους δημόσιους χώρους και τους πεζόδρομους της Θεσσαλονίκης; Να μερικές ιδέες:

• Οι Δήμοι να κάνουν μικρούς διαγωνισμούς για ιδέες που υλοποιούμενες θα δώσουν ενδιαφέρον στους δημόσιους χώρους και στους πεζοδρόμους. Παρεμβάσεις στα δάπεδα, στις διαβάσεις, στις στάσεις των λεωφορείων , στους στύλους πληροφόρησης. Και όπου αλλού. Αν σας λείπουν ιδέες ρίξτε μια ματιά παραπάνω!
• Ένα ετήσιο Φεστιβάλ στην πόλη για τους γκραφιτάδες. Γκραφιτάδες της Θεσσαλονίκης να η ευκαιρία σας. Σε ένα συγκεκριμένο χώρο μέσα στην πόλη να μπορούν να διαγωνιστούν για ένα ας πούμε τριήμερο δημιουργώντας έργα εφήμερα (φεστιβάλ  με εφήμερα έργα σε πάγο ή στην άμμο γίνονται σε όλο τον κόσμο). Μπορεί να είναι και θεματικό: Αθλητικό γκράφιτι (ομαδάρα μου και τα λοιπά), ή καλλίτερης υπογραφής, ή καλλίτερης ατάκας.
• Και παρεμπιπτόντως μήπως πρέπει να διοργανώσουμε (δωρεάν) μαθήματα για γκραφιτάδες; Η πόλη έχει μια τεράστια ιστορική παρακαταθήκη σε εικόνες και σύμβολα πρώτης γραμμής παγκοσμίως. Από την Γοργόνα την αδελφή του Μεγαλέξανδρου μέχρι τα ψηφιδωτά της Ροτόντας και βάλε. Γιατί δεν βλέπουμε γκράφιτι εμπνευσμένα από αυτά; Κάπου κάποιες γραμμές πληροφορίας δεν δουλεύουν.
• Στο «παιχνίδι» θα μπορούσαν να μπουν και δημόσιοι (και ιδιωτικοί) οργανισμοί. ΔΕΗ (κολώνες), ΟΤΕ (ΚΑΦΑΟ), Φυσικό Αέριο, ΟΑΣΘ και ένα σωρό άλλοι που ελέγχουν και εγκαθιστούν τον εξοπλισμό στους δημόσιους χώρους. Επιτέλους να δούμε και κανένα εκκλησάκι κομψοτέχνημα (Εκκλησία μας ακούς;). Όχι μόνο αυτά που πουλάνε στις μάντρες υλικών.
• Γιατί όχι και διαγωνισμός για το πιο «ντιζαϊνάτο» περίπτερο ή την καλλίτερη διακόσμηση καταστήματος; Όσοι πάρουν μέρος μόνο οφέλη θα έχουν. Οι οργανώσεις των πεζών αντί να κυνηγούν τους κακούς επαγγελματίες θα μπορούσαν να βραβεύσουν το πιο «φιλικό» αλλά και «σικάτο» σετ τραπεζοκαθισμάτων στην πόλη. Γιατί όχι και το πιο ιστορικό καφέ; Ή ένα ιστορικό βιβλιοπωλείο; Πεζοί και (σωστοί) μαγαζάτορες ενωμένοι, ποτέ νικημένοι!
• Κάθε χρόνο ΟΤΑ και οργανώσεις –κατόπιν συμφωνίας- θα μπορούν να «υιοθετούν» έναν πεζόδρομο. Θα είναι ο «πεζόδρομος της καρδιάς μας» για το συγκεκριμένο έτος. Όλοι, ΟΤΑ και οργανώσεις και καταστηματάρχες θα αναλαμβάνουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις γι’ αυτόν τον πεζόδρομο,  πχ ο ΟΤΑ θα αναβαθμίζει τα δάπεδα, οι καταστηματάρχες τις εγκαταστάσεις τους, τα ΜΜΕ θα προβάλουν τον πεζόδρομο. Θα οργανώνονται όλη την χρονιά εκδηλώσεις από διάφορους περφόρμερ και καλλιτέχνες στον πεζόδρομο. Το κέρδος θα είναι πολλαπλό και για την πόλη και για τους καταστηματάρχες.
• Κατά καιρούς πολύ κουβέντα γίνεται για νέα «τοπόσημα» μέσα στην πόλη που θα ενισχύσουν το «ίματζ» της. Κάποιοι ονειρεύονται μεγάλα αρχιτεκτονήματα ή και νέα εμπορικά και επιχειρηματικά κέντρα. Προσγειωθείτε! Βρισκόμαστε στην Ελλάδα της κρίσης. Η Κοπεγχάγη έχει για τοπόσημο ένα τόσο δα αγαλματάκι (μια γοργόνα). Μερικά καλαίσθητα και ευρηματικά γλυπτά μπορούν να αναβαθμίσουν μια χαρά την πόλη αντί για γέφυρες του Καλατράβα.
• 

Γραφίστες και γκραφιτάδες, αρχιτέκτονες, ντιζάινερς, ζωγράφοι, γλύπτες και φωτογράφοι της Θεσσαλονίκης, εκπλήξτε μας ευχάριστα! Στους δημόσιους χώρους! Στους πεζοδρόμους!

Δήμαρχοι, δημοτικοί άρχοντες και δημοτικοί υπάλληλοι βάλτε τα μικρά φαιά σας κύτταρα (βλέπε Ηρακλής Πουαρώ) να δουλέψουν!

Οικολόγοι, πεζοί και λοιπές συμμαχικές δυνάμεις μην γκρινιάζετε μόνο. Φανείτε πονηροί! Επιβραβεύστε και ενσωματώστε!

Τελικά αυτό ίσως να είναι όντως  ένα άρθρο για τους πεζόδρομους της Θεσσαλονίκης.

– Αρχιτέκτονας -πολεοδόμος / Αντιπρόεδρος της Ένωσης για τα δικαιώματα των πεζών