Νέα Παραλία Θεσσαλονίκης και «φθαρμένη κανονικότητα»
Η ανακαινισμένη Νέα Παραλία λίγα χρόνια μετά την αρχική περίοδο που τόσο έντονα χειροκροτήθηκε, μετατράπηκε σ' έναν γραμμικό καμβά που ενσωματώνει σε σειρά διαχρονικές εγχώριες παθογένειες.
Λέξεις και Εικόνες: Αθανάσιος Μαλίτσας
Το γεωγραφικό σημείο ενός τόπου καθορίζει εν πολλοίς την εξέλιξή του. Η Νέα Παραλία της Θεσσαλονίκης με ορίζοντα τον Όλυμπο και ‘’πλάτη’’ την πόλη αποτελεί το ‘’άνοιγμα’’ και το ‘’παράθυρο’’ των Θεσσαλονικιών για περισσότερο από μισό αιώνα. Ύστερα από σχεδόν σαράντα χρόνια από την αρχική κατασκευή της, στα τέλη της πρώτης και στις αρχές της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα η συμπρωτεύουσα απόκτησε την αναπλασμένη Νέα Παραλία και ο κόσμος άρχισε σιγά σιγά να αντιλαμβάνεται την έννοια και την αξία του δημόσιου χώρου. Παράλληλα, το νέο αυτό έργο φιγουράρισε ως ναυαρχίδα στις τότε διεθνείς διαφημιστικές εκστρατείες προκειμένου η πόλη να γίνει γνωστή στο παγκόσμιο στερέωμα και ν’ αποκτήσει μία θέση στον χάρτη.
Το εγχείρημα πέτυχε. Για πόσο όμως; Η ανακαινισμένη Νέα Παραλία λίγα χρόνια μετά την αρχική περίοδο που τόσο έντονα χειροκροτήθηκε, μετατράπηκε σ’ έναν γραμμικό καμβά που ενσωματώνει σε σειρά διαχρονικές εγχώριες παθογένειες. Από τότε που ολοκληρώθηκε το έργο, η εκάστοτε δημοτική Αρχή σχεδόν με ‘’αυτοκτονική’’ διάθεση αγνόησε την ανάγκη της συστηματικής και ολοκληρωμένης συντήρησης των υποδομών της Νέας Παραλίας. Οι επισημάνσεις, τα δελτία Τύπου και οι αναφορές ήταν δεκάδες όλα αυτά τα χρόνια με το αποτέλεσμα δυστυχώς να μην είναι άλλο από αυτό που αποτυπώνεται παρακάτω φωτογραφικά. Με άλλα λόγια, αποφασίστηκε και κατασκευάστηκε ένα έργο μεσαίας κλίμακας που στοίχησε κάποιες δεκάδες εκατομμύρια, με σύντομη όμως ‘’ημερομηνία λήξης’’. Ο Κήπος του Νερού καταστράφηκε για να ανακαινιστεί, παρέμεινε ως εργοτάξιο για αδικαιολόγητα μεγάλο χρονικό διάστημα και τελικά μεταμορφώθηκε σε κάτι εντελώς διαφορετικό και αλλοιωμένο από την αρχική δημιουργία, οι βρύσες πόσιμου νερού δεν μοιάζουν πλέον με βρύσες, το αντλιοστάσιο της Ε.Υ.Α.Θ. στέκει σκοτεινό και βανδαλισμένο, οι μαρμάρινες διακοσμητικές δεξαμενές νερού υπάρχουν μόνιμα χωρίς νερό και φωτισμό, ενώ τα σιντριβάνια του Αλέξανδρου λειτούργησαν τις πρώτες μόνο εβδομάδες μετά την παρέμβαση, μέχρι να κοπούν οι κορδέλες. Όλα αυτά ανάμεσα σε δεκάδες ξεραμένα δέντρα και ανύπαρκτα φυτά που κάποτε υπήρχαν και περίπου 1000 πλέον φωτιστικούς λαμπτήρες καμένους.
Εφόσον τόσα χρόνια δεν βρέθηκε μία λύση για τη σωστή διαχείριση και την ολοκληρωμένη συντήρηση της μοντερνιστικής αυτής νησίδας των 3,5 χλμ. που ανήκει στα διοικητικά όρια ενός δήμου, πώς θα βρεθεί όταν και αν προχωρήσει το πολυσυζητημένο ενιαίο θαλάσσιο μέτωπο των 50 χλμ. που θα ανήκει στα όρια ευθύνης επτά δήμων;
Για τα επόμενα έργα που θα εκτελεστούν στη Θεσσαλονίκη, προϋπολογίζεται ο τρόπος και το κόστος συντήρησής τους; Κάθε έργο που πρόκειται να κατασκευαστεί συνοδεύεται από μία τεχνική ανάλυση με όλους τους μελλοντικούς απαιτούμενους ανθρώπινους, τεχνικούς και οικονομικούς πόρους που θα πρέπει εκ των προτέρων να δεσμευτούν έτσι ώστε να διασφαλιστεί η διαρκής συντήρηση του έργου; Διαφορετικά, η τύχη του κάθε νέου έργου δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να είναι διαφορετική από αυτήν των Ολυμπιακών υποδομών της Αθήνας.
Είναι αδιαμφισβήτητη αλήθεια ότι ο τρόπος που λειτουργεί η τοπική αυτοδιοίκηση (και όχι μόνο) σε εθνικό επίπεδο είναι τόσο σύνθετος, συνεπικουρούμενος με άλυτα δομικά προβλήματα πολλών δεκαετιών, παράμετρος εξαιρετικά κρίσιμη που θα πρέπει να λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη από οποιονδήποτε θεωρεί ότι μπορεί να βρει εύκολες και γρήγορες λύσεις σε χρόνια άλυτα οργανωτικά αδιέξοδα. Κάτι τέτοιο βέβαια δεν αναφέρεται ως άλλοθι για όλα αυτά που δεν έγιναν στη Νέα Παραλία διότι το χρονικό περιθώριο των 10+ ετών είναι από μόνο του προκλητικά μεγάλο. Ακόμη κι αν απαιτούταν κάποια κατασκευαστική διορθωτική ενέργεια (όπως συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις), χρόνος, “εργαλεία” και προγράμματα υπήρχαν.
Το χειρότερο αναφορικά με την κατάσταση της Νέας Παραλίας είναι ότι τα πρώτα χρόνια οι πολίτες ρωτούσαν και δυσανασχετούσαν αντικρύζοντας τις φθορές. Σήμερα, έχουν σχεδόν αποδεχθεί την υφιστάμενη κατάσταση ως κάτι αναπόφευκτο και κανονικό. Η επιχειρηματολογία δε, των νεότερων ανθρώπων που αναφέρεται στη μη σωστή λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης και των Θεσμών, επιβεβαιώνεται άμεσα και οπτικά χωρίς περιττές αναλύσεις..
