Νεάπολη: Όσα (δεν) θα δεις σε μία σύντομη βόλτα

Αν μένεις δυτικά, περνάς συχνά από εκεί για να πας στη δουλειά σου ή για να πας βόλτα στο κέντρο. Μπορεί να έχεις σταματήσεις σπάνια αλλά γνωρίζεις καλά την περιοχή. Η Νεάπολη είναι η δυτική συνοικία που όλοι μας λίγο-πολύ έχουμε προσπεράσει με το αυτοκίνητο ή με το λεωφορείο αλλά ποτέ δεν έχουμε κάτσει για να ανακαλύψουμε. 

Αν και περιτριγυρίζεται από τον Εύοσμο και την Πολίχνη, που αποτελούν δύο περιοχές που μαζεύουν πολύ κόσμο από διαφορές περιοχές, η Νεάπολη ποτέ στα τόσα χρόνια που την ξέρω δεν είχε πολλές επιλογές για ψυχαγωγία. Μετρημένες φορές τόσο εγώ όσο και γνωστοί μου είπαμε “πάμε Νεάπολη για ποτό ή για φαγητό”. Όχι πως δεν υπάρχουν cafe-bar και μεζεδοπωλεία αλλά αυτά είναι μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού.

Ιστορία

Η δημιουργία του πρώτου οικισμού ξεκινά μετά την Μικρασιατική καταστροφή όταν πρόσφυγες από τη Νέβσεχιρ της Καππαδοκίας (ελληνική ονομασία Νεάπολη) εγκαταστάθηκαν στην δυτική περιοχή της Θεσσαλονίκης, στους λόφους λίγο έξω από τα όρια των βυζαντινών τειχών, και έδωσαν στη νέα τους πατρίδα το όνομα της παλαιάς: Νεάπολη. Οι πρόσφυγες έκτισαν στο κέντρο του οικισμού τους τον Ναό του Αγίου Γεωργίου σε ανάμνηση του ομώνυμου ναού στη Νεάπολη της Καππαδοκίας και σήμερα αποτελεί τον Μητροπολιτικό Ναό της Νεάπολης. Η συνεχής ροή πληθυσμού που ξεκίνησε κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, μετέτρεψε σταδιακά τη Νεάπολη από οικισμό προσφυγικών παραπηγμάτων σε Κοινότητα και μετά, το 1946 σε Δήμο. Για την ιστορία εδώ γεννήθηκε το 1929 ο Χρήστος Σαρτζετάκης, ανακριτής στην υπόθεση Λαμπράκη τη δεκαετία του ’60 και αργότερα Πρόεδρος της Δημοκρατίας και το 1959 ο Γιάννης Αγγελάκας. Το 2011 η Νεάπολη συνενώθηκε στο νέο μεγάλο Δήμο Νεάπολης Συκεών.

Αν έρχεσαι από το κέντρο και κινείσαι στη Λαγκαδά κάποια στιγμή στο δεξί σου χέρι λίγο πριν φτάσεις στα Συμμαχικά Νεκροταφεία στο ύψος της Αγίων Πάντων θα δεις την οδό “Ελ. Βενιζέλου”. Από εκεί ουσιαστικά ξεκινάει η συνοικία της Νεάπολης. 

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. 

Ανεβαίνοντας την ανηφόρα της Βενιζέλου έχεις παρατηρήσει ποτέ τα μαγαζιά που είναι ανοιχτά στην περιοχή; Έχεις σταματήσει ποτέ για να περπατήσεις τη Νεάπολη για να δεις τι έχει και που υστερεί; Αν το έχεις κάνει θα έχεις εντοπίσει πως υπάρχουν αρκετά εμπορικά, αλλά και αρκετά κλειστά μαγαζιά. 

Το μόνο σίγουρο άρχουν ελάχιστα cafe-bar. Ίσως περισσότεροι να είναι οι φούρνοι, που κάνουν συμπληρωματικά καφέ. Φτάνοντας στη διασταύρωση Βενιζέλου-Ανδρέα Παπανδρέου εκεί θα συνειδητοποιήσεις πως στην πραγματικότητα υπάρχουν αρκετά μαγαζιά για ρούχα, παπούτσια, ξηροκαρπάδικα, κομμωτήρια και πολλά άλλα. Επομένως σε γενικές γραμμές μπορούμε πως οι κάτοικοι μπορούν εύκολα να βρουν τα πράγματα που επιθυμούν εντός της περιοχής τους και δεν χρειάζεται να ψάξουν στο κέντρο ή στις γύρω συνοικίες.

Αρκετά είναι και τα παραδοσιακά καταστήματα της περιοχής που έχει μπει λουκέτο εδώ και πολλά χρόνια. Μαγαζιά με τυροκομικά, χαρτικά και απορρυπαντικά και βιβλιοχαρτοπωλεία αποτελούν παρελθόν και το μόνο που βλέπεις είναι σκονισμένες βιτρίνες και σκουριασμένα λουκέτα. 

Πιο συγκεκριμένα, στην οδό Παναγή Τσαλδάρη, απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, βρισκόταν το «Αγνό». Το κεντρικότερο μαγαζί που πουλούσε γάλα και τυροκομικά προϊόντα γύρω στο 1970 φτιάχτηκε από τον Θανάση Νικολαΐδη και τη γυναίκα του, την Αγνή. Για όποιον δεν μπορούσε να περάσει μια βόλτα για τα ψώνια του, ο κύριος Θανάσης μοίραζε το γάλα στα σπίτια με το ποδήλατό του. 

Επίσης ένα ιστορικό σινεμά, το σινέ «Μαριλένα» έκλεισε μία για πάντα εδώ και χρόνια και τη θέση του έχει πάρει ένα σουπερμάρκετ.

Ένα από τα μαγαζιά που υπάρχει και φέρνει μνήμες μιας άλλης εποχής είναι το «Σπίτι του DVD», ένα video club, ενδεχομένως από τα ελάχιστα που κρατούνται μέχρι σήμερα.

Εκεί που υστερεί η Νεάπολη είναι το κομμάτι της διασκέδασης. Πέρα από μερικά καταστήματα καφέ γνωστών αλυσίδων που υπάρχουν πια σχεδόν σε κάθε συνοικία, είναι ελάχιστα τα μαγαζιά που είναι ευρύτερα γνωστά στον κόσμο εκτός περιοχής. Υπάρχουν 3-4 γνωστά cafe bar και άλλα τόσα μεζεδοπωλεία και ταβέρνες που ο κόσμος ξέρει. Μ’ αυτό τον τρόπο δεν έρχονται άνθρωποι από τις γύρω περιοχές και η περιοχή δεν “ακούγεται” παραέξω. 

Όμως η κατάσταση δεν ήταν πάντα η ίδια. Η Νεάπολη γνώρισε ένδοξες εποχές. Άνθρωποι από διάφορα μέρη της πόλης επισκέπτονταν την περιοχή μόνο και μόνο για τα μπουζουξίδικα της. Αν και τα όρια μεταξύ Νεάπολης, Μετεώρων και Νεάπολης, πολλά είναι τα καφέ που έγραψαν ιστορία. 

«Palermo, Προφίλ, Μπουκονέρο , West X , Camelot , Μικρό καφέ , Αλέξανδρος , Πριγκίπισσα, η Αρένα, Scoprios, Kan Kan» είναι μερικά από τα ιστορικά μαγαζιά που θυμούνται συχνά χρήστες της ομάδας στο Facebook, «Κάποτε στη Νεάπολη».

Ένα μεγάλο ζήτημα επίσης της Νεάπολης είναι η δυσκολία εύρεσης πάρκινγκ. Αν θες να σταματήσεις για να κάνεις κάποια δουλειά, πρέπει να είσαι πολύ τυχερός για να βρεις ελεύθερη θέση είτε μιλάμε για κάποιο κεντρικό δρόμο είτε για τα στενάκια της περιοχής.

Ακόμα ελάχιστα είναι και τα πάρκα που υπάρχουν σε μία περιοχή με τον πληθυσμό της Νεάπολης. Τα μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού πάρκα σίγουρα δεν εξυπηρετούν όλους τους κατοίκους, ενώ για κάποιους που μένουν αρκετά μακριά είναι δύσκολη η πρόσβαση.

Μία θετική εξέλιξη έρχεται από το πάρκο των Ρουμανικών, μεταξύ των οδών Βενιζέλου, Καραμανλή και Παπανδρέου, το οποίο είναι ένας από τους μεγαλύτερους ανοιχτούς χώρους με βλάστηση και πολλά ψηλά δέντρα στη Νεάπολη, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και τον δεύτερο μεγαλύτερο πνεύμονα αστικού πρασίνου στην περιοχή μετά το αθλητικό συγκρότημα Στρεμπενιώτη. Η ανάπλαση που βρίσκεται σε εξέλιξη θα το μετατρέψει σε ένα θεματικό πάρκο πολλαπλών χρήσεων, που πρόκειται να ανανεώσει τη συνολική του εικόνα.

Σε κάθε περίπτωση, η Νεάπολη είναι μια περιοχή με πολλές προοπτικές. Ακόμη μέχρι σήμερα διατηρεί τον ρομαντισμό της με τα παλαιά μαγαζιά της αλλά την ίδια ώρα παραμένει σύγχρονη με τα εμπορικά καταστήματα της. Ισορροπεί ανάμεσα στο χθες και στο σήμερα, με τα βήματα που γίνονται (μάλλον) να την οδηγούν περισσότερο σε κάτι πιο φρέσκο και σύγχρονο.