Ο Χάρτης της πόλης: Αίγλη και ρομάντζο

Υπάρχει ένα κτίριο εξαιρετικής αρχιτεκτονικής στην πόλη μας και φέτος συμπληρώνει 100 χρόνια ζωής. Όσα χρόνια δηλαδή συμπληρώνει και η πόλη μας από την Απελευθέρωσή της. Πρόκειται για ένα αρχοντικό στην περιοχή των “Πύργων” (ή εξοχών), των επαύλεων που άρχισαν να κτίζονται από το Λευκό Πύργο και μέχρι τη βίλλα Αλλατίνι στα τέλη του 19ου αιώνα.

Είναι ένα κτίριο που ξεχωρίζει για την περίτεχνη επιλογή των μορφολογικών του στοιχείων, όπου κυριαρχεί το ρεύμα της Art-Nouveaux. Αναπτύσσεται σε δυο κύρια επίπεδα και διαθέτει χαρακτηριστική ασύμμετρη κάτοψη. Χαρακτηριστικά είναι τα στρογγυλά παράθυρα της πρόσοψης, αρχιτεκτονικό στοιχείο που συναντάμε αργότερα στα κτίρια του Gaudi στη Βαρκελώνη. Όπως κατάλαβες αναφέρομαι στην Casa Bianca.

Το οικόπεδο όπου κτίστηκε το υπέροχο αυτό κτίσμα της Ανατολικής περιοχής των Εξοχών αγοράστηκε το 1911 από τον πλούσιο επιχειρηματία Dino Fernandez – Diaz, ιταλό υπήκοο και μέλος της εβραϊκής κοινότητας της πόλης. Σ’αυτό το οικόπεδο κτίστηκε το 1912 η γνωστή εξοχική έπαυλη σε σχέδια του αρχιτέκτονα Piero Arrigoni στην οποία ο ιδιοκτήτης έδωσε το όνομα της αγαπημένης του συζύγου Bianca Meyer και την οποία –όπως λέγεται– της προσέφερε ως γαμήλιο δώρο. Με την Bianca ο Dino απέκτησε τρία παιδιά την Aline, τη Nina και τον Pierre και φαίνεται πως έζησαν πολύ όμορφες εποχές στο αρχοντικό. Διοργάνωναν λαμπρές εκδηλώσεις με καλεσμένους διακεκριμένους Θεσσαλονικείς όπου ανάμεσά τους ήταν συχνά και ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Ελευθέριος Βενιζέλος αλλά και ο βασιλιάς Γεωργίος Α΄.

Όμως αυτό που σημάδεψε το αρχοντικό και το συνέδεσε με την ιστορία της πόλης, ήταν η ρομαντική ιστορία της όμορφης Aline και του ανθυπολοχαγού του ελληνικού στρατού Σπύρου Αλιμπέρτη αμέσως μετά την Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Μια μέρα ο Αλιμπέρτης γνώρισε στο βαγόνι ενός τραμ την Aline κι έτσι ερωτεύτηκαν παρά το ότι οι ερωτικοί δεσμοί μεταξύ Χριστιανών και Εβραίων δεν γίνονταν αποδεκτοί από τους Εβραίους της πόλης. Πολλοί ήταν οι Εβραίοι που προσπάθησαν να μεταπείσουν την Aline αλλά αυτή ήταν αμετάπειστη. Οι πόρτες του αρχοντικού έκλεισαν για τον Αλιμπέρτη κι έτσι ο ίδιος αναγκάστηκε να κλέψει εκουσίως την αγαπημένη του μετά από ένα γράμμα που του έστειλε, γράφοντάς του πως μακριά του νιώθει θλίψη και πίκρα. Στη συνέχεια ο Αλιμπέρτης και η Aline παντρεύτηκαν σε Καθολική εκκλησία της Αθήνας και εγκαταστάθηκαν εκεί. Μετά από συγκατάθεση του Fernandez επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη όπου το βαρύ κλίμα τους ανάγκασε να φύγουν για το Παρίσι.

Στο μεταξύ το 1934 η Bianca πέθανε και το 1943 εκτελούνται από τους Γερμανούς μαζί με άλλους Εβραίους ο Fernandez και ο γιός του στη Βόρεια Ιταλία όπου είχαν καταφύγει για να σωθούν από τις διώξεις των Εβραίων της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί. Ακόμα η «Κάζα Μπιάνκα» επιτάχθηκε από τους κατακτητές και ο επάνω όροφος χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία του Ιταλού προξένου. Όταν μετά τον πόλεμο ο Αλιμπέρτης και η Aline επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη βρήκαν το κτίσμα σε άθλια κατάσταση και αναγκάστηκαν να μείνουν στο ισόγειο που είχε υποστεί τις λιγότερες ζημιές. Το ζευγάρι που με τον έρωτά του σημάδεψε μία ολόκληρη περίοδο της σύγχρονης Θεσσαλονίκης έφυγε από τη ζωή το 1960.

Σήμερα η Casa Bianca ανήκει στο Δήμο Θεσσαλονίκης και χρησιμοποιείται σας εκθεσιακός χώρος κι έτσι την επόμενη φορά που θα την επισκεφτείς ή θα περάσεις απ’ έξω θα ξέρεις πως πρόκειται για ένα κτίριο που εκτός από την αρχιτεκτονική του έγινε γνωστό και για την ιστορία αγάπης που «φιλοξένησε».

Υ.Γ: Τη μελέτη αποκατάστασης του αρχοντικού συνέταξε το 1993 ομάδα αρχιτεκτόνων και πολιτικών μηχανικών υπό τον καθηγητή κ. Μουτσόπουλο και το έργο εκτελέστηκε απο το Δήμο Θεσσαλονίκης μεταξύ 1994 και 1997.