Ο Χάρτης της πόλης: Πασά Χαμάμ
Το Πασά Χαμάμ ήταν περισσότερο γνωστό ως Λουτρά «Φοίνιξ» πέρασε στην ιδιοκτησία του δημοσίου το 1977 και είναι το τελευταίο που λειτουργούσε στη Θεσσαλονίκη μέχρι και το 1981
Λέξεις – Εικόνες: Παναγιώτα Μαμάτη
Ανάμεσα στις παλιές πολυκατοικίες της περιοχής των Αγιων Αποστολων ανακαλύπτεις το Πασά Χαμάμ (τουρκ.: Pasha Hamam). Πρόκειται για ένα παλαιό χαμάμ της Οθωμανικής περιόδου στη Θεσσαλονίκη. Βρίσκεται στη συμβολή των σημερινών οδών Πηνειού, Κάλβου και Π.Καρατζά, κοντά στο Ναό των Αγίων Αποστόλων.
Κτίστηκε στη δεκαετία 1520-1530 από τον Τζεζερί-ζαντέ Κοτζά Κασίμ πασά, έναν από τους βεζύρηδες των σουλτάνων Βαγιαζίτ Β΄ και Σελίμ Α΄, που διορίστηκε διοικητής της Θεσσαλονίκης όταν ανέβηκε στο θρόνο ο Σουλεϊμάν ο Α΄ ο Μεγαλοπρεπής. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, ο Κασίμ πασάς μετέτρεψε την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων σε τζαμί.
Αρχικά επρόκειτο για απλό λουτρό με την κλασική αρχιτεκτονική διάταξη, ενώ αργότερα λειτούργησε ως διπλό (μετά τις αναγκαίες προσθήκες). Το νέο τμήμα προοριζόταν για τους άνδρες, ενώ το αρχικό για τις γυναίκες.
Το Πασά Χαμάμ ήταν περισσότερο γνωστό ως Λουτρά «Φοίνιξ» πέρασε στην ιδιοκτησία του δημοσίου το 1977 και είναι το τελευταίο που λειτουργούσε στη Θεσσαλονίκη μέχρι και το 1981, αλλά έκλεισε λόγω των εκτεταμένων ζημιών από το σεισμό του 1978, αφού τελικά κρίθηκε επικίνδυνο.
Το χαμάμ έχει κηρυχτεί ιστορικό και διατηρητέο αλλά κινδύνευε σοβαρά με κατάρρευση μέχρι που η «Αττικό Μετρό ΑΕ» βοήθησε στη συντήρηση και αποκατάστασή του. Σήμερα χρησιμοποιείται ως χώρος για τη συντήρηση των ευρημάτων που έρχονται στο φως από τις ανασκαφές στο μετρό.
