Ο Χάρτης της πόλης: Το στολίδι της Δυτικής εισόδου

Είναι εκεί για να υποδέχεται όσους έρχονται στην πόλη μας από τα δυτικά ή για να ξεπροβοδίζει αντίστοιχα αυτούς που φεύγουν. Είναι εντυπωσιακό και μοναδικό. Είναι από τα κτίρια που τα βλέπεις μια φορά και σου αρκεί για να θυμάσαι κάποιες από τις λεπτομέρειές τους αλλά και το που βρίσκονται. Είναι το κτίριο που συνηθίζω να το λέω «ζαχαρωτό». Κι αν ακόμη δεν κατάλαβες σε ποιο αναφέρομαι, είμαι σίγουρη πως αν σου ζητήσω να βρεις ένα ροζ κτίριο στη Θεσσαλονίκη, θα μου πεις αυτό μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα.

Πρόκειται για την έπαυλη Πετρίδη, το νεοκλασικό κτίριο που βρίσκεται επί της οδού Αναγεννήσεως και για την ακρίβεια στον αριθμό 10. Χτίστηκε στα 1896 αλλά κατ΄άλλους στις αρχές του 20ου αιώνα και βρίσκεται στην περιοχή του Κήπου των Πριγκήπων (Μπες Τσινάρ) που ιδρύθηκε το 1867 με στόχο να γίνει μια περιοχή αναψυχής όπου θα συγκεντρώνεται κόσμος και διάφορες ορχήστρες θα τον ψυχαγωγούν.

Αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως βουλγαρικό προξενείο και μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, αγοράστηκε από την οικογένεια Πετρίδη στην οποία ανήκε ως το 1969. Πριν από περίπου 20 χρόνια κρίθηκε διατηρητέο και περιήλθε στην κυριότητα του δήμου Θεσσαλονίκης. Το 1984 με Υπουργική απόφαση χαρακτηρίστηκε ως έργο τέχνης που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία. Ο Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας “Θεσσαλονίκη ’97” το συμπεριέλαβε σε πρόγραμμα βελτίωσης, αλλά δεν έγινε η συντήρησή του. Από τότε που έπαψε να χρησιμοποιείται ως κατοικία, στέγασε ένα γραφείο μεταφορών, χρησίμευσε ως αποθήκη και έγινε κατάλυμα αστέγων. Τα τελευταία χρόνια δυστυχώς έχει αφεθεί στην τύχη του.

Το κτίριο αποτελεί ένα δείγμα της Art Nouveau αρχιτεκτονικής με πολλά καμπύλα στηθαία και πολλές, ανάγλυφες κυρίως διακοσμήσεις. Αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο, όροφο και σοφίτα. Από το 2006 ξεκίνησαν οι εργασίες συντήρησής του, αλλά σταμάτησαν απότομα το 2009 λόγω προβλημάτων στη ροή της χρηματοδότησης από το υπουργείο Πολιτισμού, αν και ήδη η αποκατάσταση και ανακαίνισή του είχε σχεδόν ολοκληρωθεί με συνολικό κόστος 1,3 εκατ. ευρώ. Έκτοτε, το κτίριο φθείρεται άδικα από το χρόνο, χωρίς να έχει αποφασιστεί η χρήση του, αν και η αρχική πρόθεση ήταν να γίνει Μουσείο Φωτογραφίας και Αφίσας, αλλά πλέον κανείς δεν ξέρει τι κατάληξη θα έχει και πως θα αξιοποιηθεί και κρύβεται πίσω από σύρματα και λαμαρίνες.

Ωστόσο, στις ευχάριστες ειδήσεις των ημερών ανήκει η έγκριση από το δημοτικό συμβούλιο εργολαβίας ύψους 14.000 ευρώ προκειμένου να ολοκληρωθούν οι εργασίες ανάδειξης του εκπληκτικού εσωτερικού διάκοσμου. «Το έργο είχε σκαλώσει για χρόνια σε διαδικασίες από τις οποίες ο δήμος ήταν δύσκολο να απεμπλακεί. Τελικώς και έπειτα από επίμονες προσπάθειες, κηρύξαμε έκπτωτο τον εργολάβο και προχωράμε να ολοκληρώσουμε τις εργασίες που είχαν απομείνει μισές, προκειμένου να παραδώσουμε το κτίριο προς χρήση», τονίζει στον Αγγελιοφόρο της Κυριακής ο αντιδήμαρχος Αστικού Σχεδιασμού, Πολεοδομίας και Δικτύων, Ανδρέας Κουράκης.

Θα κλείσω με έναν προβληματισμό. Άραγε είναι χειρότερη η ολοκληρωτική εγκατάλειψη της έπαυλης Χιρς στη Βασ. Όλγας για τη οποία μιλήσαμε την προηγούμενη εβδομάδα ή η αδιαφορία για την ολοκλήρωση της αποκατάστασης της έπαυλης Πετρίδη… Προσωπικά το θέαμα και των δύο με θλίβει. Απλά η ομορφιά της έπαυλης Πετρίδη με κάνει να ξεχνάω τη θλίψη μου…

*Οι φωτογραφίες είναι της Νένας Καζαντζίδου

Η έπαυλη πριν την αναστήλωσή της το 2003