Ο πολιτισμός το επίκεντρο για την επόμενη μέρα της Θεσσαλονίκης
Φολκλόρ, συρτάκι στο λιμάνι και μονόπλευρη παρουσίαση του ιστορικού πλούτου της πόλης, ίσως έχουν κάποια αξία, είναι όμως οι εύκολες λύσεις.
Λέξεις: Μιχάλης Μήττας / Εικόνα: Αχιλλέας Βερτουδάκης
Στην Θεσσαλονίκη επιβιώνουμε και έχουμε συνηθίσει χρόνια σε αυτό. Η καθημερινότητα, συχνά ασφυκτική, δεν αφήνει χώρο για βαθύτερες αναλύσεις. Με απλά λόγια, “εδώ οι δρόμοι είναι γεμάτοι σκουπίδια, για τα μουσεία και τα φεστιβάλ θα λέμε”;
Πράγματι, η απαξίωση του πολιτισμού κρατάει χρόνια. Θεσμοί και οργανισμοί, που ιδρύθηκαν πολλές δεκαετίες πριν, με εξαίρεση το 1997, απαξιώνονται σταθερά. Ως σπουδαστής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, θυμάμαι, χρόνια πριν την οικονομική κρίση, τα μόνιμα προβλήματα να είναι το κτιριακό, η έλλειψη χρηματοδότησης, η αδυναμία πρόσληψης προσωπικού με σταθερές συμβάσεις απασχόλησης. Η ίδια εικόνα περίπου σε όλους τους αντίστοιχους οργανισμούς. Η πολιτιστική υποδομή της πόλης μας λοιπόν, ασφυκτιά σε ένα περιβάλλον όπου, λίγο πολύ, όλα λειτουργούν στον αυτόματο, επαφιόμενα στην θέληση λίγων ανθρώπων με μεράκι.
Το ίδιο διάστημα βέβαια, τεράστια ποσά δαπανούνται σε αμφίβολης αισθητικής και οικονομικής προοπτικής projects. Φολκλόρ, συρτάκι (δεν νομίζω να υπάρχει μουσικό είδος με λιγότερη σχέση με αυτή τη πόλη) στο λιμάνι και μονόπλευρη παρουσίαση του ιστορικού πλούτου της πόλης, ίσως έχουν κάποια αξία, είναι όμως οι εύκολες λύσεις. Και δεν είναι πάντως αυτές που προσφέρουν.
Η Θεσσαλονίκη έχει επιλέξει τον τουρισμό ως στρατηγικό άξονα οικονομικής ανάπτυξης. Αν θέλουμε όμως να είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας, με την εξαίρεση όσων αρχαίων και μεσαιωνικών μνημείων επιβίωσαν και λίγων μικρών δρόμων, η πόλη μας είναι μια κτιριακά άσχημη μεγαλούπολη. Δεν μπορεί λοιπόν να γίνει Ρώμη, ούτε βέβαια και Μύκονος.
Μπορεί όμως να γίνει ενός city break εναλλακτικός προορισμός. Αυτό ωστόσο προϋποθέτει μια συλλογική επένδυση στο πολιτιστικό αποτύπωμα της πόλης, ώστε να αποκτήσει υπερεθνικό βεληνεκές.
Ένας συντονισμός των πολιτιστικών γεγονότων και η δικτύωση των θεσμών που ήδη υπάρχουν, σε ενιαίο λειτουργικό πλαίσιο, ώστε πάντα “να συμβαίνει κάτι” και να εγκαθιδρυθεί μια διαρκής αλληλοτροφοδότηση είναι η βάση ενός τέτοιου πλάνου.
Όπως βέβαια και η συμπερίληψη του πληθυσμού στα γεγονότα και τους θεσμούς αυτούς, δια της επέκτασής τους σε όλες τις γειτονιές και της συμμετοχής ιδιωτικών (κερδοσκοπικών και μη) φορέων. Έτσι η πόλη μπορεί τόσο να ενισχύσει, σε σοβαρή βάση, την τουριστική (άρα και οικονομική) της ανάπτυξη, όσο και να ανακτήσει την δική της πολιτιστική παραγωγή “από τα κάτω”, η οποία τελικά θα αλλάξει την φυσιογνωμία και ημών των ιδίων.
Ο πολιτισμός δεν πρέπει λοιπόν να είναι το περιθώριο, αλλά το επίκεντρο για την επόμενη μέρα της Θεσσαλονίκης. Το επίκεντρο ενός είδους ανάπτυξης που δεν θα αρκείται να εισπράττει ένα εικοσάευρω από κάθε επισκέπτη κρουαζιέρας, μαζί με τα λίτρα θαλάσσιων ρύπων του. Το επίκεντρο της επιστροφής της πόλης μας στο προσκήνιο και της αλλαγής σελίδας που χρειαζόμαστε σε κάθε επίπεδο. Ο πολιτισμός λοιπόν είναι, στην πραγματικότητα, πρώτη προτεραιότητα.
*Ο Μιχάλης Μήττας είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, ΥπΔΝ, Μέλος ΔΣ Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης
