Η Οδύσσεια του 12ου Δημοτικού Σχολείου

Στη χθεσινή συνεδρίαση του δήμου Θεσσαλονίκης το θέμα ήρθε ξανά στο τραπέζι και συζητήθηκε εκτενώς. Ο καθείς είχε κάτι να πει, αλλά την ουσία του προβλήματος κατά τη γνώμη μου δεν την παρουσίασε ολοκληρωμένα κανείς. Το θέμα έκλεισε χωρίς να δοθεί λύση αλλάμε την υπόσχεση να επανεξεταστεί.

Ο κ. Μπουτάρης ήταν κάθετος και το έδειξε ξεκάθαρα ενοχλημένος από την μικρή διαδήλωση των μαθητών στο Δημαρχείο προ λίγων ημερών που τον έφτασε να πει το περίφημο «Εδώ δεν είναι μπουρδέλο». Το θέμα είναι ότι  μάλλον ως θαμώνες τέτοιοι αντιμετωπίζονται οι μαθητές εδώ και13 (μην πω παραπάνω) χρόνια: «Η απόφαση του δήμου να καταργηθεί το 12ο ως κτίριο εκεί είναι τελική. Δεν χωράει συζήτηση. Έχουν αρνητική θέση οι υπηρεσίες. Ισχύ έχει μόνο η υπογραφή των Τεχνικών Υπηρεσιών του δήμου. Δεν παίρνω την ευθύνη αλλιώς. Έχουμε εξαντλήσει την συζήτηση», είπε ο δήμαρχος. Απαράδεκτο αφού όσον αφορά τους δημότες και τα παιδιά τους, οι συζητήσεις όταν αφορά  δεν νοείται να εξαντλούνται χωρίς εύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης, ιδίως στη διοίκηση Μπουτάρη και το προφίλ που διεκδικεί.

H Οδύσσεια του  12ου Δημοτικού Σχολείου ξεκινά μετά την μεταπολίτευση. Η αρχική έδρα του κτιρίου (1945-1974)  ήταν στο διατηρητέο και νυν αρχοντικό φάντασμα γνωστό ως Συναγωγή της Ιτάλια Γιασάν, στην οδό Βελισαρίου 48 (ανήκει σε ιδιώτη). Μετακινήθηκε στο κτίριο επί της Βασ. Γεωργίου 25, για να στεγαστεί εκεί η Δραματική Σχολή ΚΘΒΕ (μέχρι το 1983, οπότε το κτίριο χαρακτηρίστηκε επικίνδυνο και παραμένει έκτοτε σφραγισμένο σε απόλυτη εγκατάλειψη. Το 1978 το διατηρητέο ιδιοκτησίας της εκκλησίας υπέστη ζημιές, εκκκενώθηκε για ένα διάστημα αλλά το σχολείο επέστρεψε κανονικά εκεί μετά από μικρές επισκευές.

Έκτοτε στο κτίριο γινόντουσαν αποσπασματικές επισκευές αλλά λειτουργούσε κανονικά. Το 2004 ένας σεισμός προκάλεσε μια μεγάλη ρωγμή στον δεύτερο όροφο και ο έλεγχος που ακολούθησε είχε σαν πόρισμα να χαρακτηριστεί το κτίριο επικίνδυνο με προβλήματα στατικότητας. Τότε η πρόταση και πάλι ήταν να διαλυθεί το σχολείο και να διοχετευθούν οι μαθητές, (που τότε ήταν πάνω από 200) στα γύρω σχολεία, πράγμα που φυσικά δεν δέχθηκε ουδείς μια και τα σχολεία ήταν ήδη υπεράριθμα και φυσικά η γειτονιά δεν ήθελε να χάσει το σχολείο της. Γνωρίζω από πρώτο χέρι το ζήτημα καθώς παρακολουθούσα από κοντά την υπόθεση ως μέλος του Συλλόγου, αφού και τα δυο παιδιά μου φοίτησαν στο συγκεκριμένο δημοτικό. Ως μέλος του Συλλόγου είχα παρευρεθεί σε συναντήσεις και με τον υπεύθυνο σχολικών κτιρίων τότε τον κ. Τουλίκα και με τον Άνθιμο.

Τότε ο Δήμος χρωστούσε ήδη ενοίκια πάνω από 2 χρόνια στην ιδιοκτήτρια εκκλησία που διαμαρτύρονταν για διαφυγόντα κέρδη αλλά δεν έβαζε και το χέρι στην τσέπη να αναλάβει την πλήρη αποκατάσταση του σχολείου παρά μετακινούσε το πρόβλημα της επικινδυνότητας μόνον ως αφορά τη χρήση του σε σχολικό κτίριο (με ιδιαίτερη επιβάρυνση από 200 μαθητές). Ο απώτερος σκοπός ήταν να φύγει από κει το σχολείο ώστε να μπορέσει να το ενοικιάσει ως ΚΥΕ, όπως έκανε χρόνια για το διπλανό διατηρητέο, επίσης ιδιοκτησία της.

Όσοι είναι της γειτονιάς θυμούνται ακόμη τα πανό στα κάγκελα του σχολείου αλλά και τις κινητοποιήσεις γονιών και μαθητών στα κανάλια που παρακολουθούσαν τα τεκεταινόμενα. Τελικά έγιναν και πάλι μικρές επισκευές που περιλάμβαναν την αντικατάσταση της ξύλινης σκάλας και η τότε διοίκηση Παπαγεωργόπουλου είχε προσπαθήσει να έρθει σε συνεννόηση με την εκκλησία για παραχώρηση του κτιρίου, μια και δεν μπορούσε να διαθέσει το ποσό που απαιτούνταν για την αποκατάσταση των στατικών κτιρίου με ενίσχυση του φέροντα οργανισμού (για τις οποίες είχαν γίνει και πρόχειρες μελέτες). Μάλιστα η εκκλησία ζητούσε τότε να γίνει η παραχώρηση μόνο με ανταλλαγή με συγκεκριμένο οικόπεδο, αυτό που είναι δίπλα στη ΧΑΝΘ, το οποίο της ανήκει κατά ένα μέρος, αλλά τότε στα σχέδια της ήταν να χτίσει εκεί ξενοδοχείο και της χρειαζόταν και το οικόπεδο (για να αποκτήσει όλο το φιλέτο στο κέντρο της πόλης) όπου στεγάζεται το διαπολιτισμικό σχολείο και ανήκε στο δήμο. Ο δήμος δεν θεώρησε συμφέρουσα τότε την ανταλλαγή (απολύτως κατανοητό αφού το συγκεκριμένο οικόπεδο αποτελεί φιλέτο πολύ μεγαλύτερης αξίας) και συμφωνία δεν επιτεύχθη.

Οι υπηρεσίες δεν έβαζαν σφραγίδα καταλληλότητας ώστε να μπουν τα παιδιά μέσα στο κτίριο και μάλιστα τέθηκε ως πρόταση να υπογράψουν οι γονείς για να συνεχίσει τη λειτουργία το σχολείο. Πράγμα αδιανότητο βέβαια αφού οι γονείς φυσικά το μόνο που ζητούσαν ήταν ένα ασφαλές σχολείο με νόμιμες προδιαγραφές στη γειτονιά.

Τελικά βρέθηκε αυτή η ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ λύση, ο δήμος δέχθηκε να μετακινεί δωρεάν τα παιδιά της γειτονιάς για όσο χρειαστεί (κλείσαμε αισίως 13 χρόνια) και η συνέχεια είναι γνωστή.

Φυσικά το λυόμενο επί της Μαρίας Κάλλας ήταν απαράδεκτο ως οίκημα, όπως όλα τα λυόμενα και υπόσχεση κάθε κυβέρνησης ήταν να τα εξαφανίσει από προσώπου γης, αλλά το συγκεκριμένο παρέμεινε και γιατί χρησίμευε και ως προσωρινή στέγη και στο Πέμπτο γυμνάσιο. Κάθε χρόνο στο σχολείο γίνονταν οι απαραίτητες επισκευές και η λειτουργία συνεχιζόταν όχι χωρίς ιδιαίτερη γκρίνια, παρόλο που αρχικά το οικόπεδο διεκδικούσε και το Μέγαρο Μουσικής με σκοπό να το μετατρέψει σε πάρκινγκ ή σε χώρο πρασίνου κια σχεδόν κάθε χρόνο έμπαινε στο τραπέζι η απομάκρυνσή του.

Οι πάντες βέβαια ήλπιζαν πως σιγά σιγά το σχολείο θα άδειαζε από μαθητές και όταν ο αριθμός τους έπεφτε κάτω από 100 θα διαλύονταν. Οι γονείς όμως αποδείχθηκαν πιο επίμονοι από ό,τι ήλπιζαν οι εμπλεκόμενοι και οι εγγραφές συνεχίζονταν ενώ για να συμπληρώνεται ο ικανός αριθμός γινόντουσαν εγγραφές και από τη γειτονιά του λυόμενου όπου τα παράπλευρα σχολεία ήταν επίσης υπεράριθμα.

Οι διαμαρτυρίες των μαθητών μπορεί να ενόχλησαν τον δήμαρχο αλλά πραγματικά οι γονείς του συγκεκριμένου σχολείου έχουν ταλαιπωρηθεί τόσο πολύ ώστε θεωρώ απολύτως φυσιολογικό να «έχουν βγει απ΄τα ρούχα τους» τόσα χρόνια. Το 12^ο Σχολείο ανήκει στη γειτονιά του φυσικά που το χρειάζεται, αλλιώς δεν έχει κανένα λόγο να μετακινεί χιλιόμετρα τα παιδιά του για να πηγαίνουν σχολείο ενώ θα έπρεπε να υπάρχει σχολικό κτίριο στην περίμετρο της γειτονιάς τους.

Και ας έλθουμε στο άλλο που ειπώθηκε χθες. Από το βήμα του δημοτικού συμβουλίου ο δήμαρχος αποκάλυψε την συμφωνία με την Εκκλησία της Ελλάδος για την ενοικίαση του παλιού κτιρίου του 12ου δημοτικού σχολείου επί της οδού Βασ. Γεωργίου που τελεί υπό κατάληψη: «Έχουμε μια συμφωνία με την εκκλησία της Ελλάδος για το σχολείο που βρίσκεται υπό κατάληψη. Έχουμε συμφωνία και με τους καταληψίες. Τα παιδιά είπαν θα φύγουν από εκεί αν γίνει σχολείο. Να γίνει η ενοικίαση του χώρου και να αρχίσουν οι εργασίες. Βέβαια όταν θα έχουν τελειώσει οι εργασίες τα παιδιά θα έχουν τελειώσει το δημοτικό αλλά θα έχει μπει μια βάση».

Ο ρόλος της Εκκλησίας και η νέα συμφωνία

Ας μιλήσουμε λοιπόν για αυτή τη νέα συμφωνία που προτείνει η Εκκλησία. Στο Δημοτικό Συμβούλιο χθες δεν ακούστηκε και πάλι η όλη ιστορία του σχολείου όπως θα έπρεπε για να καταλάβουμε και όλοι τι κρύβει η περίφημη πρόταση της Εκκλησίας, που χρονολογείται από το καλοκαίρι του 2016, περ;i παραχώρησης του κτιρίου για 5 έτη με συμβολικό ενοίκιο 100 ευρώ και αργότερα με 1500, με συνολικό χρόνο και αναπροσαρμογή ενοικίου για 12 χρόνια. Η πρόταση δεν έγινε γιατί η Εκκλησία είναι συμπονετική και γεμάτη κατανόηση για τα προβλήματα των παιδιών και της γειτονιάς… Και εξηγούμαι: Η Εκκλησία όσον αφορά στην περιουσία της λειτουργεί ως επιχείρηση (και καλά κάνει γιατί περί επιχείρησης πρόκειται και έτσι πρέπει να λειτουργεί όσον αφορά τα οικονομικά της). Συγχρόνως όμως ανησυχεί και για την κατακραυγή του κόσμου όταν εμφανίζει φάτσα κάρτα το επιχειρηματικό της προφίλ. Όταν λοιπόν αμέσως μετά την αποχώρηση του σχολείου, το διατηρητέο της  Βασ. Γεωργίου καταλήφθηκε από κατάληψη, βρέθηκε σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση, αφού είχε άλλα σχέδια για την εκμετάλλευση του ακινήτου (αποχαρακτηρισμό από σχολείο και εκμετάλλευση). 13 χρόνια μετά βλέπει πως η εκκένωσή του δεν θα είναι εύκολη υπόθεση και οι επισκευές του θα κοστίσουν ιδιαίτερα. Πολύ σωστά λοιπόν σκέφτηκε ότι προκειμένου να το έχει αναξιοποίητο καλύτερα να προτείνει μια «φιλάνθρωπη» παραχώρηση, ώστε και οι επισκευές του να γίνουν από άλλο κονδύλιο (δεν έχει διευκρινισθεί βέβαια ακόμη ότι μπορεί να ενταχθεί σε ΕΣΠΑ αν δεν είναι στην απόλυτη κυριότητα του δήμου) και αργότερα να λαμβάνει ένα ενοίκιο και να έχει και ένα κτίριο χωρίς στατικά προβλήματα, το οποίο αυτή τη στιγμή δεν της αποφέρει κανένα οικονομικό όφελος.

Από τη μεριά του ο δήμος μάλλον κοντόφθαλμα κοίταξε το θέμα της διάλυσης του σχολείου γιατί ουσιαστικά αναλαμβάνει να λύσει με συνοπτικές διαδικασίες και να χρεωθεί την διάλυση ενός σχολείου το οποίο ταλαιπωρήθηκε ιδιαίτερα κι απ΄την προηγούμενη διοίκηση Παπαγεωργόπουλου.

Υπάρχει λύση λοιπόν; Καταρχήν η προσωρινή που ισχύει εδώ και χρόνια. Να γίνουν δηλαδή οι απαραίτητες επισκευές αφού στην αυτοψία από τις υπηρεσίες του Δήμου, στις 17 Φεβρουαρίου, διαπιστώνεται ότι «στις μοριοσανίδες και στα κουφώματα υπάρχουν μικρές ζημιές λόγω παλαιότητας και είναι ευκόλως επισκευάσιμες. Η ψευδοροφή σε ορισμένα σημεία πρέπει να αντικατασταθεί διότι κάποια τμήματά της, λόγω παλιότερης υγρασίας, δεν εδράζονται σωστά στο σκελετό της». Κατόπιν αυτού η υπάλληλος αποφαίνεται ότι «το κτιριακό συγκρότημα παρουσιάζει επικινδυνότητα δομική». Τίποτα δεν έχει αλλάξει, λοιπόν, από τις προηγούμενες χρονιές κατά τη διάρκεια των οποίων ο δήμος επισκεύαζε το κτίριο με τις απαραίτητες μικροεπεμβάσεις. Άρα;

Ας κρατήσουμε τη λογική μας: Είναι τελείως φυσικό να μην επιθυμούν οι γονείς να αδειάσουν το σχολείο και να γίνει διασπορά των μαθητών στα γύρω σχολεία. Θα είναι σαν να ξαναγυρνούν 13 χρόνια πίσω και η ιστορία 12^ο Δημοτικό Σχολείο θα λήξει οδηγούμενη από μόνη της σε αδιέξοδο. Αντίθετα, αν καταφέρουν να επιστρέψουν στη γειτονιά, είτε στο παλιό κτίριο, αν ευοδωθεί η αποκατάστασή του (πράγμα απίθανο λόγω της εμπλοκής της εκκλησίας ως ιδιοκτήτριας), είτε με ανέγερση νέου σχολικού συγκροτήματος σε οικόπεδο χαρακτηρισμένο στην περιοχή (στο δημοτικό Συμβούλιο ο δήμαρχος είπε ότι υπάρχει ένα στην Κίμωνος Βόγα). Επειδή όμως η «γούνα» των γονιών και των παιδιών είναι καμμένη από υποσχέσεις και επί 13 χρόνια καμιά κίνηση δεν έγινε για την επιστροφή του σχολείου στη γειτονιά, προσπαθούν ευνόητα να χρησιμοποιήσουν ως μοχλό πίεσης τη διαμαρτυρία τους και τη δημοσιοποίηση του προβλήματος όπως κάνουν τόσα χρόνια κάθε φορά που επιχειρείται το κλείσιμο του σχολείου. Να θυμίσουμε ότι το 2015 το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, απαντώντας σε Ερώτηση του ΚΚΕ (2837/25.5.2015) που ανέδειξε την ακαταλληλότητα του κτιρίου του 12ου Δημ. Σχολείου, σημείωνε πως “ύστερα από έλεγχο στο αρχείο της Διεύθυνσης Κτιριακής και Υλικοτεχνικής Υποδομής του ΥΠΟΠΑΙΘ, διαπιστώθηκε ότι από το 2008 και έκτοτε δεν έχει υποβληθεί ούτε εκκρεμεί αίτημα εκπόνησης κτιριολογικού προγράμματος για το 12ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης”. Δηλαδή το σχολείο έχει εγκαταλειφθεί και δεν ασχολείται κανείς μαζί του αναμένοντας την απόλυτη υποβάθμισή του και την ακόλουθη αυτοδιάλυσή του.

Γιατί να διαλυθεί όμως; Είναι απολύτως σίγουρο ότι αν επιστρέψει το σχολείο στη γειτονιά ο αριθμός των μαθητών θα ανέβει και πάλι (από 127 που είναι σήμερα από τα οποία 80 περίπου ανήκουν στη γειτονιά της Βασιλέως Γεωργίου, μπορεί να φτάσει άνετα το 200) και το σχολείο θα ανθίσει όπως παλιά. Γιατί δεν είναι λίγοι οι γονείς της γειτονιάς που επέλεξαν άλλα σχολεία για να γλυτώσουν την ταλαιπωρία της μετακίνησης, όσοι δε είχαν την δυνατότητα μετακινήθηκαν και σε ιδιωτικά.

Η πρόταση του κ. Μπουτάρη να μη γίνονται εγγραφές στην Α’ δημοτικού δεν θα βοηθήσει βέβαια στη διατήρηση του σχολείου γιατί η προϊστορία έδειξε ότι δεν το έχουν σε τίποτα να περιμένουν 4-5 χρόνια ώστε το σχολείο να μείνει με μια έκτη τάξη και τελικά να διαλυθεί. Αυτή τη στιγμή η μόνη λογική λύση είναι να βρεθεί στέγη για το 12^ο Δημοτικό Σχολείο με την υπόσταση που είχε στη διάρκεια της ιστορίας του, όταν θεωρούνταν ένα απ΄τα καλύτερα της γειτονιάς, όταν αναγκαζόταν να διώχνει μαθητές λόγω υπεράριθμου και όχι να κυνηγάει από άλλες γειτονιές εγγραφές. Κι αυτό, ας το πάρουμε όλοι απόφαση, ότι δύσκολα θα γίνει στο παλιό διατηρητέο το οποίο δεν επιθυμεί να παραχωρήσει η Εκκλησία αλλά σε ένα ολοκαίνουργιο σχολικό κτίριο σε νέο οικόπεδο.

Σημ. Στο σχολείο σήμερα φοιτούν παιδιά που κατοικούν στους παρακάτω δρόμους:

Έδισσον-Καυταντζόγλου-Στρατού-Μπιζανίου-Μεγ. Αλεξάνδρου-Έδισσον Λογοθέτου (μονά απο 1 έως 11, ζυγά απο 2 έως 8) Κυδωνίων (μονά απο 1 έως 7, ζυγά απο 2 έως 10) Κομοτηνής (ολόκληρη) Κ. Ρωσίδη (μονά απο 1 έως 3) Θ. Σοφούλη (ζυγά απο 26 έως 52)