Η οδός Σχολείων, το 2ο ΓΕΛ Θεσσαλονίκης και η ιστορία του

Με αφορμή την λήξη μιας από τις πιο περίεργες σχολικές χρονιές, θυμόμαστε την ιστορία ενός σπουδαίου σχολείου της πόλης. Μπαίνοντας στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του 2ου ΓΕΛ Θεσσαλονίκης, του σχολείου που συναντάει κανείς κατεβαίνοντας τον πεζόδρομο της Ικτίνου, μπορεί να δει παλιές φωτογραφίες και να περιηγηθεί στην ένδοξη ιστορία του.

Καθημερινά περνούν εκατοντάδες άνθρωποι από την πολύβουη Ικτίνου, στη μια πλευρά της οποίας δεσπόζουν καφέ και εστιατόρια. Την απέναντι καταλαμβάνει εξολοκλήρου ένα σχολικό κτιριακό συγκρότημα που περιλαμβάνει δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο και έχει μακρά ιστορία, η οποία ξεκινάει σχεδόν πριν από 100 χρόνια, όταν ακόμα το Γυμνάσιο Αρρένων στεγαζόταν στην οδό Εγνατία και Κωνσταντίνου Παλαιολόγου (γνωστή ως Οικοκυρική σχολή). Το κτιριακό αυτό συγκρότημα δεν επαρκούσε για να καλύψει τις ανάγκες των μαθητών, μιας και μετά το 1923 και την έλευση των προσφύγων υπήρξε μεγάλη αύξηση στον αριθμό μαθητών. Το 1930, επί κυβερνήσεως Βενιζέλου και με υπουργό Παιδείας τον Γεώργιο Παπανδρέου, θεμελιώνεται το νέο κτιριακό συγκρότημα του Β΄ Γυμνασίου Αρρένων, γνωστό εκείνα τα χρόνια ως σχολικό συγκρότημα Αγ. Σοφίας στην οδό Ικτίνου, που τότε ονομαζόταν οδός Σχολείων. Γυμνασιάρχης ο Κωνσταντίνος Μίκρου, μια εξέχουσα προσωπικότητα που οργάνωνε συσσίτια για τα παιδιά του σχολείου του. Στις 25.10.1933 γίνονται τα εγκαίνια του συγκροτήματος, που κτίστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ν. Μητσάκη σε οικόπεδο που ανήκε στην Ισραηλιτική Κοινότητα, η οποία διατηρούσε δημοτικό σχολείο απέναντι από τα νεόδμητα κτίρια. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το σχολείο σταματάει την λειτουργία του, μιας και το κτίριο επιτάσσεται από τους Γερμανούς. Τα μαθήματα γίνονται στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας και στο τότε 21ο Δημοτικό σχολείο, πρώην Προξενείο και σημερινό Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα (Αγία Σοφία με Π.Κορομηλά). Το 1943, στο Β’ Γυμνάσιο Αρρένων φοιτούν 100 Έλληνες μαθητές εβραϊκού θρησκεύματος. Οι ενενήντα εννέα από αυτούς αναγκάζονται να διακόψουν το σχολείο μετά την επιβολή διώξεων από τους Ναζί στην Θεσσαλονίκη με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα. Στις 5 Μαρτίου του 1943, οι μαθητές χάνουν 99 από τους συμμαθητές τους. Οι επόμενες ημέρες για το Γυμνάσιο Αρρένων και για την Θεσσαλονίκη δεν θα είναι ποτέ οι ίδιες.

Τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο διαδέχεται ο εμφύλιος που δεν επηρεάζει ωστόσο την λειτουργία του σχολείου. Η περίοδος μετά τον εμφύλιο χαρακτηρίζεται από αυστηρότητα, πειθαρχικά μέτρα και κανόνες ευπρέπειας που αφορούν το κούρεμα, το ντύσιμο και την συμπεριφορά τον μαθητών. Το 1972 το συστεγαζόμενο με το Β’ Γυμνάσιο Αρρένων, Δ’ Θηλέων αποκτά κτιριακή αυτονομία και το Β’ Γυμνάσιο Αρρένων διχοτομείται για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις ανάγκες των πολυπληθών μαθητών του. Από την διχοτόμηση δημιουργείται το Γ’ Γυμνάσιο Αρρένων, το οποίο λειτουργεί αυτόνομα μέχρι και το 1997 όπου και ξανασυγχωνεύεται με το πρωταρχικό σχολείο. 

Το 1976 το εξατάξιο Γυμνάσιο χωρίζεται σε τριτάξιο Γυμνάσιο και τριτάξιο Λύκειο. Το 1978 ο μεγάλος σεισμός της Θεσσαλονίκης θα αφήσει τα σημάδια του στο κτήριο του σχολείου. Μέχρι να αποκατασταθούν οι ζημιές λειτουργεί μόνο το ένα του τμήμα. Το 1979 όλα τα σχολεία της χώρας γίνονται μικτά και για πρώτη φορά το Γυμνάσιο Αρρένων αποκτά κορίτσια και χάνει από τον τίτλο του την ονομασία Αρρένων.

Στις αίθουσές του φοίτησαν γνωστές προσωπικότητες της πόλης, όπως Τσομπανάκης, Τσάρας, Κεσανλής, Μικρού, Λυπουρλής, Βαφόπουλος, Βαρβιτσιώτης, Ανδρόνικος, Χριστιανόπουλος, Βακαλόπουλος, Τσοχατζόπουλος, Ευ. Βενιζέλος, Βουτσάς, Καραγάτσης.

Το σχολείο έχει τιμήσει κατά καιρούς σε εκδηλώσεις, τους επιφανείς απόφοιτους που πέρασαν από αυτό. Μάλιστα έχει εκδοθεί και βιβλίο με τίτλο «Το δικό μας σχολείο» που επιμελήθηκε ο επίσης απόφοιτος του, εκπαιδευτικός Γιώργος Μαμουζιάς και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις των αδελφών Κυριακίδη.

Τα κτίρια έχουν την δική τους ιστορία και η ιστορία τους είναι οι άνθρωποι που άφησαν τις δικές τους μικρές ιστορίες μέσα σε αυτά.