ORAMA: Άτομα με αναπηρία εργάζονται ως επαγγελματίες και νιώθουν δημιουργικά

Μία ξεχωριστή και καινοτόμα πρωτοβουλία έχει συσταθεί στη Θεσσαλονίκη, με στόχο την οικονομική, κοινωνική και επαγγελματική ένταξη των ανθρώπων που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Το ORAMA #bykentroameasotir, βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της πόλης και δίνει την ευκαιρία σε άτομα με αναπηρία να εργαστούν δημιουργικά και να παράξουν μοναδικά προϊόντα προς πώληση, χωρίς ταυτόχρονα να χάσουν το επίδομα αναπηρίας τους.

Το “ORAMA #bykentroameasotir” είναι μία νεοσύστατη Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση Ένταξης Ευάλωτων Κοινωνικών Ομάδων με καταστατικό σκοπό τη συλλογική και κοινωνική ωφέλεια. Ιδρύθηκε στις αρχές του  2022 από το Σωματείο Αποκατάστασης και Δημιουργικής Απασχόλησης Α.Μ.Ε.Α. «Ο ΣΩΤΗΡ» και 15 ακόμα μέλη. Στόχος, η επαγγελματική εξειδίκευση των ατόμων με αναπηρία και η ένταξη τους στην αγορά εργασίας, με απώτερο σκοπό την παροχή της δυνατότητας για αυτόνομη κάλυψη των βασικών και απαραίτητων αναγκών τους.

Σε οποιαδήποτε άλλη νομικής μορφής επιχείρηση εργαστούν άτομα με αναπηρία, διακόπτεται το επίδομά τους και οποιαδήποτε άλλη παροχή, παύει δηλαδή να αναγνωρίζεται η αναπηρία τους. Ως αποτέλεσμα, δημιουργείται αυτόματος εργασιακός και κοινωνικός αποκλεισμός αυτών των ατόμων.

Η Ελένα Νεραντζή, τεχνίτρια και εκπαιδεύτρια που εργάζεται στο ORAMA, μιλά για την ίδρυσή του και τα εργαστήρια που δραστηριοποιούνται για την παραγωγή των προϊόντων: 

«H ιδέα για το ORAMA προϋπήρχε και άρχισε να υλοποιείται, όταν βρέθηκαν οι κατάλληλες συνθήκες. Υπήρξε ένα “παράθυρο”, όπου τα παιδιά μπορούν να εργάζονται χωρίς να χάνουν το επίδομα αναπηρίας τους, κάτι το οποίο ήταν το πιο σημαντικό για εμάς. Έτσι ξεκινήσαμε δειλά, πριν από περίπου 5 χρόνια, τα προεπαγγελματικά εργαστήρια στις δομές του φορέα, από όπου δοκιμάστηκαν όλοι οι ωφελούμενοί του. Τελικά, καταλήξαμε σε 4-5 ανθρώπους οι οποίοι εκπαιδεύτηκαν και ήταν σε θέση να παράξουν επαγγελματικά τα προϊόντα τα οποία πουλάμε και φτάσαμε στο επίπεδο το οποίο είμαστε σήμερα. Οι άνθρωποι που επιλέγονται από τα προεπαγγελματικά για τα επαγγελματικά εργαστήρια, περνούν από πολλά μαθήματα και διαδικασίες, που αφορούν την εργασιακή συνείδηση, τη διαχείριση των χρημάτων, την κοινωνική επαφή και ό,τι χρειάζεται για να στηριχθεί μια επιχείρηση. Η μακροχρόνια και αέναη εκπαίδευσή δεν τελειώνει ποτέ, ακόμα και για το υποστηρικτικό προσωπικό. 

Χωρίσαμε το ORAMA σε 4 διαφορετικά εργαστήρια: τσιμεντένια και χυτά διακοσμητικά προϊόντα, κεραμικά προϊόντα με αυτοξηρούμενο πηλό, προϊόντα για αρωματισμό χώρου και τέλος εκτυπώσεις πάνω σε διάφορα είδη (κούπες, μπρελόκ, τσάντες, κασετίνες) που μπορούν να γίνουν και με personalized παραγγελίες. Σε κάθε εργαστήριο απασχολούνται περίπου 2 άτομα. Οι εκπαιδευόμενοι, άλλοτε εκπαιδεύονται από τους ίδιους τους εργαζόμενους και άλλοτε το υποστηρικτικό προσωπικό. Για εμάς ήταν πολύ σημαντικό να περάσουμε στο στάδιο, όπου ο εργαζόμενος θα είναι σε θέση να εκπαιδεύει κάποιον, γιατί έτσι διευρύνουμε τα τμήματά μας και με μπορούν να εργαστούν περισσότερα άτομα στον χώρο μας. Αυτή είναι μια χρονοβόρα διαδικασία, αλλά παρόλα αυτά, διεξάγεται με πολύ μεγάλη επιτυχία».

Η Parallaxi επισκέφθηκε το κατάστημα του ORAMA, μίλησε με τους υπεύθυνους της επιχείρησης, περιηγήθηκε στα εργαστήριά του και γνώρισε από κοντά τα άτομα πίσω από τις μοναδικές δημιουργίες του.

Στην είσοδο του καταστήματος, μας υποδέχθηκαν με πλατύ χαμόγελο η Δανάη και η Ελεονώρα, έτοιμες να εξυπηρετήσουν και να μας ξεναγήσουν στον χώρο. Εκπαιδευμένες κατάλληλα για να υποδέχονται τον κόσμο με χαρά και μεράκι, μίλησαν για την εμπειρία τους στο κομμάτι των πωλήσεων.

«Είμαι πολύ χαρούμενη που δουλεύω εδώ, γιατί εξυπηρετώ τους πελάτες με το χαμόγελό μου. Μου αρέσει πολύ η επαφή με τον κόσμο και έχω αποκτήσει εμπειρία στον χώρο, από την ομάδα μας», λέει χαρακτηριστικά η Ελεονώρα.

«Είμαι στο ORAMA λίγο παραπάνω από έναν χρόνο. Μου αρέσει πολύ η επαφή με τον κόσμο και να εξυπηρετώ τους πελάτες. Άλλες φορές δουλεύουμε μαζί με την Ελεονώρα και άλλες ξεχωριστά. Μας αρέσει να είμαστε ομάδα, αλλά μου αρέσει να τα καταφέρνω και μόνη μου», λέει η Δανάη με ένα χαμόγελο.

Καθώς τα κορίτσια μας έδειχναν τις κούπες, τα κεριά και τα αρωματικά, με την ασπρόμαυρη και μοντέρνα αισθητική να κυριαρχεί στον χώρο, η κ. Νεραντζή εξηγεί τη φιλοσοφία της επιχείρησης: 

«Προσπαθούμε πάντα, να ακολουθούμε τις τάσεις της εποχής και να είμαστε επίκαιροι με μια μοντέρνα αισθητική, έτσι ώστε να αφουγκραστούμε τι ζητάει το κοινό μας και να μπορέσουμε να εξελιχθούμε. Προσπαθούμε να υλοποιήσουμε την κάθε απαίτηση και ανάγκη και από τους εργαζόμενους, αλλά και από τους πελάτες. 

Η επιλογή για το όνομα ORAMA δεν μας δυσκόλεψε καθόλου, μιας και αποτελούσε το όραμα του φορέα “Σωτήρ”. Ήταν η σκέψη της προέδρου και η μόνιμη αγωνία της, πώς μπορούνε οι άνθρωποι οι οποίοι είναι ικανοί να δουλέψουν, να μπορέσουν να καταξιωθούν κοινωνικά. Σιγά – σιγά αυτό το “όραμα”, πήρε σάρκα και οστά». 

Η βόλτα μας συνεχίστηκε στα εργαστήρια του χώρου, με πρώτη στάση την παραγωγή αρωματικών προϊόντων, όπου η κυριαρχούσε μία ευωδία στον χώρο.

Εκεί, μας καλωσόρισε η Μαρία, υπεύθυνη του εργαστηρίου με τα αρωματικά προϊόντα, η οποία δούλευε μαζί με την εκπαιδευόμενή της, τη Δέσποινα. 

«Προσέχουμε τα αρώματα αλλά και η σόγια που χρησιμοποιούμε στα κεριά, να είναι υψηλής ποιότητας για να μην έχουν τοξικότητα. Σε κάποιες περιπτώσεις, χρησιμοποιούμε κερί ελαιόλαδου. Προσπαθούμε μέσα από τη διαδικασία παραγωγής, να προωθούμε την πράσινη ανάπτυξη. Στο συγκεκριμένο εργαστήριο, ξεκινήσαμε με ένα κατσαρολάκι και έχουμε καταλήξει να έχουμε ολοκληρωμένο επαγγελματικό εξοπλισμό», εξηγεί η Μαρία. 

Η ξενάγηση συνεχίστηκε λίγα βήματα παραπέρα, όπου βρισκόταν ο χώρος των εκτυπώσεων, με τα περίπλοκα μηχανήματά του και τον Γιώργο, καθισμένο στην καρέκλα μπροστά από τον υπολογιστή. Ο Γιώργος είναι υπεύθυνος του τμήματος εκτυπώσεων, από την πρώτη μέρα που άνοιξε. Κάνει την έρευνα στον υπολογιστή, βρίσκει αυτό που θέλει να εκτυπώσει από την εκάστοτε παραγγελία, επεξεργάζεται την εικόνα και όταν είναι έτοιμη, την κολλάει με ειδική ταινία στο έκαστο αντικείμενο. Όταν τον ρώτησαν αν υπάρχει ένα κομμάτι της διαδικασίας που να του αρέσει περισσότερο, μου απάντησε με ένα πλατύ χαμόγελο “Όλα το ίδιο μου αρέσουν!”.

Δύο ορόφους πιο κάτω, δύο δίδυμα αδέρφια, ο Θόδωρος και ο Δημήτρης, δούλευαν με προσήλωση στο εργαστήριο κεραμικής. Σκυμμένοι πάνω από τον πηλό, σκάλιζαν με τα ειδικά εργαλεία και μεταμόρφωναν με τα χέρια τους και τους πλάστες, τον ξηρό – αρχικά – πηλό σε πανέμορφες δημιουργίες.

Στο εργαστήριο χυτών προϊόντων, συναντήσαμε τον εκπαιδευτή Δημήτρη με την εκπαιδευόμενή του, τη Δήμητρα, περικυκλωμένους από καλούπια και κεραμικά προϊόντα που βρίσκονταν σε εξέλιξη. Ο Δημήτρης είναι στο ORAMA από την αρχή της ίδρυσης του και όπως λέει:  «Έμαθα από τις καλύτερες δασκάλες! Έναν χρόνο δούλευα και τον επόμενο ενάμιση χρόνο ξεκίνησα να εκπαιδεύω τα καινούργια παιδιά. Από ότι φαίνεται, τους αρέσει η κεραμική, αλλά και για μένα είναι πολύ όμορφη εμπειρία να τους εκπαιδεύω. Στον πηλό, μου αρέσει πολύ η αφή του. Την πρώτη φορά, μου φάνηκε σαν πλαστελίνη. Προσπαθώ να δείξω και στα παιδιά που εκπαιδεύω ότι δεν είναι δύσκολο και ότι μπορούν να δημιουργήσουν κάτι όμορφο μέσα από αυτό». 

Παραδίπλα, η Μαρία εκπαιδευόταν στο κομμάτι της πορσελάνης. «Έχω περάσει από όλα τα εργαστήρια. Μου αρέσει πολύ η πορσελάνη αλλά και τα κεριά. Η αγαπημένη μου φάση της διαδικασίας είναι το καλούπωμα. Περνάει πολύ όμορφα και δημιουργικά ο χρόνος στο ORAMΑ», είπε χαρακτηριστικά.

«Όποιο καινούργιο μέλος αποφασίζει να έρθει εδώ περνάει από όλα τα εργαστήρια, για να ξέρει περί τίνος πρόκειται. Πρέπει να έχουν όλα τα μέλη μία γενική άποψη για το τι είναι το ΟRAMA. Περνάνε από όλα τα εργαστήρια, παίρνουν μία γενική ιδέα και καταλήγουν σε αυτό που τους αρέσει και που μπορούν να αποδώσουν», εξηγεί τελικά η κ. Νεραντζή.