Όσα δεν μας είπε χθες ο υπουργός για το μετρό της Βενιζέλου
Η ηθελημένη απόκρυψη στοιχείων.
Κατά τη διάρκεια της χθεσινής μέρας και την επίσκεψη του στην Θεσσαλονίκη ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής επιθεώρησε το σταθμό της Βενιζέλου και αφού ενημερώθηκε από τον διευθυντή του έργου Γιώργο Κωνσταντινίδη δήλωσε: «Αυτό που είδαμε δυστυχώς από την προηγούμενη κυβέρνηση είναι επικοινωνιακά τεχνάσματα και φθηνή επιθεώρηση, διότι σήμερα βρισκόμαστε στον περιβόητο σταθμό Βενιζέλου και διαπιστώνουμε ότι δεν υπάρχουν εργοτάξια και όχι απλώς δεν έχει ξεκινήσει η κατασκευή του σταθμού, αλλά όπως μας ειδοποίησαν οι ειδικοί δεν έχει ολοκληρωθεί καν η μελέτη, για να ξεκινήσει η κατασκευή» .
Κάτι δεν πάει καλά όμως εδώ. Στο πλαίσιο μιας συντονισμένης προσπάθειας δημιουργίας κλίματος που θα οδηγήσει στην απόφαση της απόσπασης αποκρύπτονται πράγματα. Η κατασκευή του σταθμού δεν είναι μόνο η υπόγεια εκσκαφή κάτω από τις αρχαιότητες. Για να φτάσουμε κάτω από τα αρχαία πρέπει να προηγηθούν κατασκευαστικές εργασίες, οι οποίες έχουν υλοποιηθεί.
1. Έχουν ανοιχτεί οι δίοδοι-τα φρεάτια στα άκρα του σταθμού.
2. Έχουν εκπονηθεί, εγκριθεί και εφαρμοστεί μελέτες για την αντιστήριξής τους ώστε να ξεκινήσει η υπόγεια εκσκαφή.
3. Έχει εκπονηθεί, εγκριθεί και εφαρμοστεί η μελέτη της προστατευτικής προσωρινής κατάχωσης του αρχαιολογικού χώρου.
4. Έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή της πλάκας οροφής του βορείου τμήματος του σταθμού όπου και παραδόθηκε η Εγνατία στην κυκλοφορία.
Όλα αυτά ανήκουν στο κομμάτι της κατασκευής και είναι σημαντικά φυσικά.
Ως προς τις μελέτες της υπόγειας εκσκαφής, που είναι το επόμενο βήμα της κατασκευής του σταθμού, ακούστηκε από επίσημα χείλη της ΑΜ ότι βρίσκονται σε εξέλιξη και μάλιστα σε επίπεδο οριστικής μελέτης.
Στο επόμενο στάδιο ολοκληρώνεται το νότιο τμήμα της πλάκας οροφής, αφαιρείται η προστατευτική επίχωση των αρχαιοτήτων, ενδιάμεσα ολοκληρώνονται οι μελέτες της υπόγειας εκσκαφής και αμέσως ξεκινά η υπόγεια κατασκευή, χωρίς αποσπάσεις.
Η επιπλέον ανασκαφή για την ενδεχόμενη απόσπαση ακόμα 3-4 μέτρων θα εκτινάξει το έργο χρονικά και φυσικά κανείς δεν ξέρει τι θα βρεθεί από κάτω, πχ υδράργυρος και πώς θα αντιδράσει η Ευρωπαϊκή Ένωση που έχει χρηματοδοτήσει τη λύση της διατήρησης.
Η κοινότητα των αρχαιολόγων μπροστά στις νέες δρομολογημένες εξελίξεις βρίσκεται σε μεγάλη αναστάτωση. Η Αναπληρώτρια καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Μελίνα Παϊσίδου λέει:
«Σαν εφιάλτης ορθώνεται μπροστά μου το φάσμα της πιθανής επανεξέτασης του ολοκληρωμένου και δρομολογημένου -κατά την κοινή λογική- ζητήματος της κατά χώραν διατήρησης του μνημειακού συνόλου του σταθμού Βενιζέλου.
Πώς είναι δυνατόν να θέλουμε να επιστρέψουμε έξι χρόνια πίσω, στη διετία 2013-2014, όταν τότε η συντριπτική πλειοψηφία του αρχαιολογικού κόσμου με την στήριξη Ελλήνων και ξένων επιστημόνων, συλλόγων, σωματείων και δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων έδινε τον αγώνα για το αυτονόητο: για την αλώβητη διατήρηση της τοπογραφίας της Θεσσαλονίκης σε ένα μοναδικό μνημειακό σύνολο που οφείλει να παραδοθεί στην παγκόσμια κοινότητα ανέγγιχτο.
Όταν ανατράπηκαν καταστροφικές αποφάσεις στο ΚΑΣ, όταν κερδήθηκε η προσφυγή του Γιάννη Μπουτάρη στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όταν εγκρίθηκαν οι νέες μελέτες ανάδειξης, όταν αρχαιολόγοι και μηχανικοί έσκυψαν με σεβασμό στο ζήτημα για να δώσουν λύση, όταν έχουν ολοκληρωθεί από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης οι εργασίες προετοιμασίας του χώρου για να δεχτεί το τεχνικό έργο με την παράλληλη προστασία των αρχαιοτήτων, ποιά λογική ή σκοπιμότητα μπορεί να τα υπονομεύσει; Τώρα πλέον είναι γνωστή η μεγάλη η σημασία του ευρήματος (και για εμάς που τα διδάσκουμε η πολύτιμη ολοκληρωμένη διατήρησή του έξι μέτρα κάτω από το οδόστρωμα της διαχρονικής Εγνατίας), υπάρχει δημοσιοποιημένη τεκμηρίωση, έγιναν ημερίδες, συνέδριο, δημοσιεύσεις, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές, ο χώρος άνοιξε και προσωρινά έγινε επισκέψιμος, εντυπώθηκε στη συνείδηση Θεσσαλονικέων και μη.
Η έννοια “και Μετρό και Αρχαία” με την κατά χώραν διατήρηση των μνημειακών συνόλων δεν είναι ένα σύνθημα για ευρεία κατανάλωση. Είναι το στοίχημα της εποχής μας που έχει όλους τους τρόπους να προστατεύσει το Μέλλον του Παρελθόντος μας.
Γιατί “αυτός ο κόσμος δεν είναι δικός μας είναι του Ομήρου” (Γ. Σεφέρης, Στα περίχωρα της Κερύνειας)».
