Όταν το Halloween γεννήθηκε το 1930 στα Νέα Μάλγαρα!

Μια όμορφη ιστορία από τα παλιά.

15 Σεπτεμβρίου 2019, 7:40 μμ

όταν-το-halloween-γεννήθηκε-το-1930-στα-νέα-μάλγαρ-486119

15 Σεπτεμβρίου 2019, 7:40 μμ

Μόλις τα τελευταία χρόνια το Halloween έχει μπει δυναμικά στους εορτασμούς και τα party της Θεσσαλονίκης, με έντονο σαφώς το ξενόφερτο στοιχείο και χωρίς απαραίτητα να αγκαλιάζεται από τους πολλούς. Υπάρχει πάντοτε ένας δισταγμός: δεν έχουμε δικά μας έθιμα και χρειάζεται να δανειζόμαστε (ή να «κλέβουμε», ανάλογα με την οπτική γωνία) από τους άλλους;

Μια ενδιαφέρουσα λαογραφική ιστορία μας γυρνά πίσω στη δεκαετία του 1930, στα Νέα Μάλγαρα. Η μουσειολόγος Σούλα Πρωτοψάλτη, στην πρόσφατη παρουσίαση του λευκώματος για τον δήμο Δέλτα, μοιράστηκε τις αναμνήσεις από τον παππού της και εκείνες τις κολοκύθες με τις τρύπες και τον φωτισμό που της σκάρωνε.

«Τη δεκαετία του ’80, παιδάκι εγώ, θυμάμαι τον παππού μου κάθε Σεπτέμβρη να κάνει στις κολοκύθες ματάκια και να βάζει μέσα τους κεριά. Το Halloween δεν υπήρχε καθόλου στην Ελλάδα, το ανακαλύπταμε σιγά σιγά μέσα από αμερικάνικες βιντεοταινίες», εξηγεί στην Parallaxi.

Πώς, λοιπόν, ο παππούς της Αντώνης Παπαδημητρίου σκέφτηκε να διαμορφώσει αυτά τα σχέδια σε μία κολοκύθα;

Ο παππούς της Σούλας Πρωτοψάλτη, Αντώνης Παπαδημητρίου κατά τη διάρκεια της θητείας του στον ελληνικό στρατό το 1928. Η καταγωγή του, όπως και των περισσοτέρων κατοίκων των Ν. Μαλγάρων είναι από το χωριό Αλεπλή, τμήμα του Βιλαετιού Αδριανούπολης. Εγκατέλειψε με άλλους συγχωριανούς του το χωριό του 2 φορές, μία το 1914 και επέστρεψε το 1920 για να φύγει ξανά, με την συνθήκη ανταλλαγής πληθυσμών το 1922.

Την εποχή που δούλευε ως εργάτης στα εγγειοβελτιωτικά έργα της περιοχής του Αξιού ποταμού, που είχε αναλάβει η αμερικανική εταιρία “The Near East Foundation Company” ήρθε σε επαφή με Αμερικανούς.

Εκεί γνώρισε το έθιμο της κολοκύθας – halloween και το υιοθέτησε ως ένα εντυπωσιακό, για τα χρόνια εκείνα, παιχνίδι για τα παιδιά του, χωρίς ωστόσο να γνωρίζει τον συμβολισμό πίσω από αυτό.

Ο παππούς της Σούλας Πρωτοψάλτη με τη σύζυγό του Κατίνα Παπαδημητρίου φωτογραφημένοι στην αυλή του σπιτιού τους στα Ν. Μάλγαρα, το 1930

Η Σούλα Πρωτοψάλτη με τον παππού της στον κάμπο των Νέων Μαλγάρων, η επέκταση του οποίου καθώς και ο διαμοιρασμός του, στους τότε πρόσφυγες, επιτεύχθηκε χάρη στα αποξηραντικά έργα.

Με τα χρόνια, μια παράδοση που δημιουργήθηκε χειροποίητα και άτυπα συνεχίστηκε από γενιά σε γενιά και στην εν λόγω οικογένεια το Halloween, παρά την τελευταία δημοφιλία που απολαμβάνει και στην Ελλάδα, δε σηματοδοτεί ό, τι για τους υπόλοιπους. Είναι μια οικογενειακή συνήθεια που κουβαλά μνήμες και συναισθήματα. Είναι μια προσωποποιημένη ευχάριστη κληρονομιά.