ΠΑΜΑΚ: Τα εμπόδια για τους φοιτητές με αναπηρία

Το «φράγμα» με το οποίο έρχονται αντιμέτωποι για το πέρας των ακαδημαϊκών τους υποχρεώσεων, λόγω της υποστελέχωσης και της υποχρηματοδότησης της Μονάδας Προσβασιμότητας του ΠΑΜΑΚ, καταγγέλλουν φοιτητές με αναπηρία του Πανεπιστημίου.

Η διαχρονική παραμέληση των κρατικών ΑΕΙ σε διάφορα επίπεδα, που ταλανίζει την ακαδημαϊκή κοινότητα -και ευρύτερα την ελληνική κοινωνία- επαληθεύεται για ακόμη μια φορά, κάνοντας την Τριτοβάθμια εκπαίδευση μη βιώσιμη για τους ανάπηρους σπουδαστές.

«Πρέπει να φτιάχνω μόνος τα βιβλία μου, που δεν είναι δουλειά μου. Το Σεπτέμβριο δεν έδωσα εξεταστική, γιατί δεν μπορούσα να τυπώσω τις σημειώσεις μου», αναφέρει φοιτητής με οπτική αναπηρία.

Ο ανεπαρκής τεχνολογικός εξοπλισμός του Πανεπιστημίου, όπως ο οικιακός εκτυπωτής που προσφέρεται και για την εκτύπωση σε μπράιγ, γίνεται και αυτός εμπόδιο για τους φοιτητές με προβλήματα όρασης, που καλούνται εν τέλει να μετατρέψουν οι ίδιοι την ύλη των μαθημάτων σε προσιτή για εκείνους μορφή, μια διαδικασία «αρκετά χρονοβόρα», όπως τονίζει στην parallaxi 0 φοιτητής.

«Παλεύω για να τυπώσει ο εκτυπωτής και μία σελίδα, πολλές φορές έως ότου τυπώσω όλο το βιβλίο μπορεί να πάρει ολόκληρο το εξάμηνο». Μάλιστα, ο ίδιος εξηγεί πως όντας φοιτητής του Μουσικού Τμήματος, πολλά από τα συγγράμματά του πρέπει να τα πληρώσει εκείνος, σε αντίθεση με τους συμφοιτητές του, καθώς δεν διαθέτονται σε προσβάσιμη μορφή δωρεάν από το Πανεπιστήμιο.

Όπως σημειώνει, ήδη από την περασμένη άνοιξη, ο μοναδικός υπάλληλος στο τμήμα της Προσβασιμότητας, παραιτήθηκε, ενώ έπειτα από πολλούς μήνες χωρίς εργαζόμενους, η Μονάδα στελεχώθηκε με ανειδίκευτο προσωπικό.

Παράλληλα, ο φοιτητής προσθέτει στις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει και τις υποδομές του ΠΑΜΑΚ, οι οποίες όπως λέει, είναι ακατάλληλες για άτομα με αναπηρία, καθώς δεν υπάρχουν ράμπες και αναβατόρια, εκεί που χρειάζονται, ενώ η ύπαρξη κολώνων δεν διευκολύνει τη μετακίνηση των φοιτητών. Μάλιστα, συχνά οι σπουδαστές παίρνουν το ρόλο του συνοδού καθοδηγητή, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ένα αρμόδιο άτομο για τις μετακινήσεις των φοιτητών με αναπηρία.

 «Στις δομές προσβασιμότητας, όπως συμβαίνει στο σύνολο της ελληνικής πραγματικότητας, υστερούμε. Από πλευράς του Πανεπιστημίου, καταβάλλονται όλες οι προβλεπόμενες και προαπαιτούμενες προσπάθειες, μέσω του βαθμού ελευθερίας που διαθέτουμε, ούτως ώστε να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε έλλειψη υπάρχει», επισημαίνει στην parallaxi ο αντιπρύτανης Φοιτητικής Μέριμνας και Δια Βίου Μάθησης του ΠΑΜΑΚ, Θεολόγος Δεργιαδές.

«Σε κάθε περίπτωση, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας βρίσκεται πολύ πιο μπροστά από τα υπόλοιπα ελληνικά πανεπιστήμια. Συγκεκριμένα, υπάρχουν δύο προγράμματα που είναι να τρέξουν αυτό το διάστημα, με τα οποία θα στελεχώσουμε την υπηρεσία προσβασιμότητας με έξι άτομα επιπρόσθετα, ενώ άμεσα θα τρέξει ένα νέο πρόγραμμα, προκειμένου να αγοραστεί ο απαραίτητος εξοπλισμός, με σκοπό να βελτιώσουμε όσο περισσότερο γίνεται την προσβασιμότητα και στα μαθήματα, αλλά και τη φυσική προσβασιμότητα», εξηγεί ο ίδιος.

Ο κ.Δεργιαδές γνωστοποιεί επίσης, ότι η προθεσμία υποβολής της πρότασης για το πρώτο πρόγραμμα, το οποίο αφορά τη στελέχωση της Μονάδας Προσβασιμότητας του Πανεπιστημίου, έληξε και πλέον, έχουν ξεκινήσει οι επίσημες διαδικασίες για τις προκηρύξεις. «Αυτό θα πάρει περίπου τρεις με τέσσερις μήνες, ανάλογα με το πόσο θα κρατήσει με τη γνωστή γραφειοκρατία». Ο αντιπρύτανης θεωρεί πως εντός της χρονιάς θα έχει ενταχθεί το νέο προσωπικό.

Όσον αφορά την αγορά κατάλληλου εξοπλισμού, ο κ.Δεργιαδές διευκρινίζει ότι το «deadline είναι τέλος του χρόνου. Θα αρχίσει την επόμενη χρονιά να γίνεται περισσότερη κάλυψη των κενών που υπάρχουν».

Την ίδια ώρα η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ανακοίνωσε πως για να ενισχύσει τα Πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης και να βελτιώσει τη σταθερότητα των φοιτητών με αναπηρία, διαθέτει για παρεμβάσεις συνολικά περίπου 7,5 εκ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους.

Αναφορικά με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, όπως αναγράφεται στη σχετική ανακοίνωση, θα υπάρξει δημιουργία και υποστήριξη Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης φοιτητών με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Η Μονάδα έχει ως στόχο τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των φοιτητών με διαφορετικές ικανότητες και απαιτήσεις στις ακαδημαϊκές σπουδές και την ισότιμη και χωρίς περιορισμούς συμμετοχή τους στη “ζωή” της πανεπιστημιακής κοινότητας και στις επιμέρους δράσεις που λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο της φοίτησής τους.

Για την επίτευξη του εν λόγω στόχου υποστηρίζεται πως θα πραγματοποιηθούν ταυτόχρονα παρεμβάσεις με τις ενέργειες και τις εργασίες τους, όπως η δημιουργία και η τήρηση ηλεκτρονικού αρχείου των συγκεκριμένων φοιτητών, η τήρηση πρωτοκόλλου εγγράφων, η διαχείριση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, η διαχείριση παραπόνων και υποδείξεων προσβασιμότητας, η εξαγωγή στατιστικών στοιχείων, ο συντονισμός εργασιών και ο προγραμματισμός συναντήσεων και τηλεδιασκέψεων.

Επιπλέον, θα υπάρξει συνεχής καταγραφή και χαρτογράφηση των αναγκών των φοιτητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, μέσω κατάλληλων μορφών ποιοτικής έρευνας και ανάπτυξης εργαλείων καταγραφής των αναγκών τους, παροχή υπηρεσίας συνοδείας τους στους χώρους του Πανεπιστημίου, υποστήριξη εναλλακτικών μεθόδων εξέτασης, δημιουργία ομάδας εθελοντών και εκπαίδευσή τους στην παροχή υποστήριξης στους φοιτητές με αναπηρία, υποστήριξη της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία σε συνέδρια και ημερίδες, συνεδριάσεις οργάνων, φοιτητικές συνελεύσεις και καλλιτεχνικά και αθλητικά δρώμενα, υποστήριξή τους στη συμμετοχή τους στην έρευνα, σε έργα/προγράμματα.

Σχετικά με τη φυσική προσβασιμότητα, προβλέπονται καταγραφή, παρακολούθηση και προτάσεις βελτίωσης της προσβασιμότητας χώρων του Πανεπιστημίου, διασφάλιση και διευκόλυνση της φυσικής πρόσβασης, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών αναφορικά με τον έλεγχο και την εξασφάλιση των προδιαγραφών, προτάσεις για παρεμβάσεις στα υφιστάμενα κτίρια ώστε να τηρούν τις προδιαγραφές προσβασιμότητας, συνεχής έλεγχος και διασφάλιση της προσβασιμότητας των διοικητικών υπηρεσιών και υπηρεσιών εξυπηρέτησης κοινού.

Στην ανακοίνωση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, μεταξύ άλλων, γίνεται λόγος για κατάρτιση και υποστήριξη προσωπικού (ακαδημαϊκού, διοικητικού) και εθελοντών φοιτητών, μέσω της διαρκούς επιμόρφωσης και υποστήριξης των Καθηγητών-Συμβούλων με σκοπό τη δημιουργία κατάλληλης και επιτυχούς επικοινωνίας μεταξύ των φοιτητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και του εκπαιδευτικού προσωπικού.

Όπως υποστηρίζεται, θα υπάρξει και παραγωγή προσβάσιμου εκπαιδευτικού υλικού, αλλά και διερμηνεία/τηλεδιερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα & Μεταγραφή (ομιλίας σε κείμενο) για την υποστήριξη των φοιτητών με κώφωση ή βαρηκοΐα, ενώ θα υπάρξουν μέτρα και για την ηλεκτρονική προσβασιμότητα.

Τέλος, τίθεται και το ζήτημα της μετακίνησης των φοιτητών μα αναπηρία, από και προς το Πανεπιστήμιο, αναφέροντας πως θα υλοποιηθεί η διαχείριση αιτήσεων μετακίνησης, δημιουργία και επικαιροποίηση του προγράμματος μετακινήσεων, διαχείριση έκτακτων περιστατικών.