Ο Παναγιώτης και oι design ιστορίες που δεν ήξερες ότι υπογράφει από το κέντρο Θεσσαλονίκης

*Συνέντευξη στην Έλενα Ταξίδου | Φωτογράφιση: Ελπίδα Νικολαΐδου – Εικόνες των Projects παραχώρηση από τον Παναγιώτη Σηφάκη

Έχει εκθέσει στο Triennale Design Museum στο Μιλάνο και παρά το γεγονός πως λατρεύει την ιταλική αστική μάνα της μόδας, το Μιλάνο, ο ίδιος δεν πιστεύει σε αυτήν. Δούλεψε για το Fondazione Plart στη Νάπολη, ήταν μέχρι πρόσφατα επίσημος εκπρόσωπος στην Ελλάδα της Domus Academy και της ΝΑΒΑ (Nuova Accademia di Belle Arti), συνεργάζεται τελευταία με την ομάδα ASAT του ΑΠΘ και συναντάς εδώ και χρόνια την δουλειά του επάνω σε ξεχωριστές σοκολάτες της πόλης, σε σουβενίρ από τη Θεσσαλονίκη που συζητιούνται, σε χώρους έκπληξη -όπως φαρμακεία- σε κορυφαία deli προϊόντα που βραβεύονται και σε πολλά ακόμα.

Περάσαμε μια ώρα στο Spazio 12 σε ένα μικρό πλακόστρωτο στο κέντρο Θεσσαλονίκης, εδώ όπου ο Παναγιώτης Σηφάκης σχεδιάζει άνετα την πολυδιάστατη σύγχρονη design σουπερνόβα του καθημερινά, ανάμεσα σε τσαγκάρηδες, γκράφιτι σε κλειστά στόρια και live πενιές από τις ταβέρνες της Άθωνος.

Η ημέρα του ξεκινάει πολύ νωρίς το πρωί, τις ώρες τις καλές, με καφέ στο πλακόστρωτο παρέα με τον Λάζαρο τον τσαγκάρη, τον πιο παλιό της γειτονιάς, εξιστορώντας διάφορες ιστορίες. Στις 10.30 θα πεταχτεί στον “Μπάμπη” για ένα γρήγορο espresso αλά ιταλικά. Άλλωστε το ιδιαίτερο δέσιμό του με την Ιταλία, έχει καθορίσει πολλά από αυτά που συμβαίνουν σαν σε αθόρυβη σουπερνόβα εντός του Spazio12. Το studio του στην κρυφή – σαν από πάντα- δημιουργική καρδιά της Θεσσαλονίκης. Στη γειτονιά της πλατείας Άθωνος και στα πλακόστρωτα γύρω της όπου παραδοσιακά δραστηριοποιούνταν ανάμεσα στους εμπόρους, από τεχνίτες και καλαθοποιοί μέχρι μάστορες και καλλιτέχνες.

“Spazio στα ιταλικά σημαίνει space, διάστημα χώρος. Οπότε επειδή είναι και μικρό αλλά ταυτόχρονα με απεριόριστες δυνατότητες, βγήκε το όνομα. Και 12 είναι ο αριθμός της οδού Αυγερινού.”

Το 2000 πετάει στην Ιταλία για να σπουδάσει Αρχιτεκτονική όπου παράλληλα ασχολήθηκε και με την ζωγραφική. Βραβεύεται στο Museo d’arte moderna Vittoria Colonna αλλά η ζωγραφική τον ωθεί ήδη να αναζητήσει άλλου είδους σπουδές. Έτσι ανακαλύπτει τη NABA –Nuova Accademia di Belle Arti και μετακομίζει στο Μιλάνο για να σπουδάσει design. Στο Μιλάνο δούλεψε σε δύο σημαντικά γραφεία, στο Integral Studio Vinaccia αρχικά όπου ξεκίνησε την πρακτική του σε ένα μοντέλο της Yamaha.

“Με πήραν γιατί ήμουν εντελώς άσχετος με τα σκούτερ και τα αυτοκίνητα, πίστευαν ότι έτσι μπορώ να τους δώσω διαφορετικές λύσεις και έτσι και έγινε.”

Το άλλο μεγάλο γραφείο ήταν το Interaction Design Lab το οποίο σχετίζεται με τις νέες τεχνολογίες και την διάδραση. Δούλεψε κυρίως για το μουσείο πλαστικών στη Νάπολη (Fondazione Plart) δημιουργώντας μεταξύ άλλων τα διαδραστικά video που προβάλλονται στους χώρους του μουσείου.

“Πιστεύω ότι η κρίση δίνει ευκαιρίες. Καλούμαστε να φανταστούμε έναν διαφορετικό τρόπο λειτουργίας και σκέψης.”

Το 2012 επιστρέφει στην Ελλάδα και συνεχίζει τη δραστηριότητά του στη Θεσσαλονίκη.

“Πιστεύω ότι η κρίση δίνει ευκαιρίες. Καλούμαστε να φανταστούμε έναν διαφορετικό τρόπο λειτουργίας και σκέψης και εκεί χωράει το design… Δεν είναι μόνο να σχεδιάσεις ένα προϊόν αλλά και όλη η εμπειρία που έχει ο χρήστης γύρω από αυτό.“

Με το Spazio12, ο Παναγιώτης επικεντρώνεται κυρίως αλλά όχι αποκλειστικά στις συσκευασίες προϊόντων και στην επικοινωνία. Από το λογότυπο και τον σχεδιασμό της ιστοσελίδας μέχρι το πώς θα προωθηθεί συνολικά το προϊόν ή υπηρεσία. Συμμετέχει σε εκθέσεις και είναι υπεύθυνος για μερικά από τα πιο talk of the town “κομμάτια” στα ράφια της Θεσσαλονίκης. Από εκκεντρικές κάλτσες που ξεκίνησαν να γίνονται viral έως πρωτότυπες συσκευασίες προφυλακτικών.

Του αρέσει να πειραματίζεται και εξηγεί πως ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά που πρέπει να δώσεις σε έναν designer για να μπορέσει να αποδώσει είναι η ελευθερία.

Εξηγεί πως η έμπνευση έρχεται από όσα παρατηρείς γύρω σου σε ανύποπτο χρόνο ενώ αναφέρει με αφοπλιστική ειλικρίνεια ότι δεν έχει σημασία να δημιουργήσεις μόνο design αλλά να εξυπηρετήσει και τους σκοπούς για τους οποίους προορίζεται.

Αυτό είναι και το κλειδί της δημιουργικής υπόθεσης όταν καλείσαι να χτίσεις σχεδιαστικά την εικόνα ενός νέου brand ή από την άλλη να εικονογραφήσεις ένα παιδικό βιβλίο.

Θα συναντήσεις την δουλειά του επάνω σε ξεχωριστές σοκολάτες της πόλης, σε σουβενίρ από τη Θεσσαλονίκη, σε κορυφαία deli προϊόντα που βραβεύονται, σε εικονογραφήσεις, σε ένα ευρύτατο φάσμα δημιουργικής παρουσίας της αγοράς.

Από το κουλούρι – μαξιλάρι σχεδιασμένο στο χέρι που περνάει εδώ και χρόνια από τα χέρια εκατοντάδων τουριστών έως τα ημερολόγια με σκηνές από την καθημερινότητα της Θεσσαλονίκης που προσπερνάμε και fashion brands έως τα deli προϊόντα με τα οποία όταν ξεκίνησε να ασχολείται πριν χρόνια, η προσέγγισή του αποτέλεσε “πρόταση” για τα ελληνικά δεδομένα.

“Το Ellion για παράδειγμα ήταν η αρχή που με έβαλε στη διαδικασία να αναγνωρίσω αυτό που θέλω να κάνω. Το 2007 που το πρωτοσχεδίασα, στην Ελλάδα δεν υπήρχαν ακόμα deli ελαιόλαδα. Η συσκευασία που κάναμε τότε ήταν πρόταση, προκάλεσε. Δεν πέρασε απαρατήρητη.” 

Χρησιμοποιεί υλικά που δεν βρίσκεις εύκολα σε συσκευασίες και προτείνει σχέδια που μπορούν να μπλέξουν προβοκατόρικα και μαεστρικά το παρελθόν, την παράδοση και τη σύγχρονη δυτική πραγματικότητα. Άλλωστε όταν καλείσαι να δημιουργήσεις σχεδιαστικά την ταυτότητα για παράδειγμα μιας οικογενειακής επιχείρησης που παράγει γάλα και αποφασίζει να κάνει άνοιγμα στην αγορά, θα πρέπει να σκέφτεσαι ξεκάθαρα “έξω από το κουτί” για να μπορέσεις να δημιουργήσεις μία δυνατή πρόταση.

“Επικοινώνησε μαζί μου μια επιχείρηση από την Χαλκιδική. Μου εξηγούν πως ένα λάδι στην αγορά τους “έκλεψε” τη θέση σε ένα γνωστό εστιατόριο γιατί είχε ωραία συσκευασία κλπ. Ήταν το Ellion. Μου ζήτησαν να σχεδιάσουμε κάτι πολύ δυνατό για να κερδίσουμε πάλι την θέση. Μου ζητήθηκε ουσιαστικά να συναγωνιστώ τον εαυτό μου.”

Ανάμεσα στις συνεργασίες του με γνωστά πρόσωπα ξεχωρίζει ενδεικτικά και η συνεργασία με την Μυρσίνη Λαμπράκη, για τις ανάγκες τους λογότυπου και των συσκευασιών για παραδοσιακά προϊόντα. Η πρόκληση για έναν designer σε ανάλογα πρότζεκτ είναι να καταφέρει να βρει τον τρόπο έτσι ώστε η παράδοση να δείχνει πιο σύγχρονη από ποτέ χωρίς να χάνεται το προϊόν.

“Ήθελα να βρω ένα τρόπο να δέσω την παράδοση με το σύγχρονο. Το αποτέλεσμα ήταν το δαντελωτό τρύπημα του κουτιού αναδεικνύοντας το προϊόν στο εσωτερικό της συσκευασίας. Με την Μυρσίνη Λαμπράκη ακολούθησε η συνεργασία μας για το foodvisions και το blog Μeat & Grill Stories.

“Δεν θεωρώ πως όταν βλέπει κάποιος κάτι δικό μου καταλαβαίνει ότι είναι “δουλειά του Παναγιώτη”, γιατί συνεχώς πειραματίζομαι. Δεν έχω συγκεκριμένη ταυτότητα. Τα πρότζεκτ που αναλαμβάνω είναι διαφορετικά όπως και οι ανάγκες του κάθε συνεργάτη, στο τέλος το καθένα είναι σαν να έχει βγει από διαφορετικό δημιουργό. Πειραματίζομαι πολύ.”

Έχει εκθέσει στο Triennale Design Museum στο Μιλάνο, ίσως ο τόπος – επιτομή για να βρεθεί έργο κάθε designer και παρά το γεγονός πως λατρεύει την ιταλική αστική μάνα της μόδας, ο ίδιος δεν πιστεύει σε αυτήν.

“Δεν πιστεύω στην μόδα. Δημιουργούμε δεν ακολουθούμε.”

Το επόμενο βήμα του -και το πιο σημαντικό του πρότζεκτ όπως λέει ο ίδιος – είναι να φτιάξει με τον γιο του την δική τους ιστορία, να την εικονογραφήσει και να την μοιραστούν. Τον ρωτήσαμε μετά από όλα αυτά, μέχρι σήμερα, τι είναι για τον ίδιο επιτυχία και ο ίδιος απάντησε:

“Επιτυχία είναι να αφήσεις κάτι πίσω σου. Δεν ξέρω αν είμαι επιτυχημένος.”

*Μπορείτε να τον βρείτε στο Spazio 12 Aυγερινού 12, πλατεία Άθωνος ή να ακολουθήσετε την δουλειά του στο Facebook 

H πρώτη δημοσίευση μέρους της συνέντευξης έγινε στο papamarkoustreet.gr