Παντού: ιστορίες πίσω από τις βιτρίνες

Λέξεις- Εικόνες: Κωστής Ζαφειράκης

Δυο πόδια, ένα μυαλό, η πόλη ορυχείο νέων ιδεών. Βράζει το αίμα. Παντού. Ανοιγμένα πανιά, κόκκινα κρασιά, λουίζες κι άλλα βότανα, ταξιδιάρικο νάζι, χάζι, φίλοι παλιοί, νέες συναντήσεις, σαν στο σπίτι μου, παντού. Το κέφι στα μποφόρ του, μαζεύω ενέργεια. Επεισόδιο (1).

Παντρέματα. Γαστρονομικά, αισθητικά, ροκ, πανκ και ηλεκτρονικά. Στις δερμάτινες πολυθρόνες του «Estrella» βυθισμένος, ακούς μουσικές (με την κομψότητα της Βάσως Βλαχοπούλου και άλλων dj), με την Αγία Σοφία μπροστά σου, κάδρο βυζαντινό. Ο Δημήτρης Κοπαράνης ψήνει, τηγανίζει, βράζει, χαίρεται κι ανακατεύει νοστιμιές της Μεσογείουκαι της υδρογείου. Βαρκελώνη, Νέα Υόρκη, Μαρόκο, Θεσσαλονίκη: διαδρομές γιαμυαλό και ουρανίσκο. Άμα καταπιείς καμιά μπύρα παραπάνω ή κανένα χαριτωμένο κοκτέιλ, μπορεί και να πιάσεις κουβέντα ή να χορέψεις με την μακρυμαλλούσα που’ χει «κεντήσει» στον τοίχο ηSimoni Fontana.Τρως κι ένα  προφιτερόλ στο βαζάκι, με τσουρέκι αντί για «σου», και βγαίνεις στην Παύλου Μελά (48), αεράτος. Ρώτησε τον Κώστα να σου πει για τις παρουσίες «φαινόμενα» που έχουν σκάσει μύτη στο μαγαζί.

Χαρταετοί του Μάρτη και της Καθαράς Δευτέρας, ελιές, ροδιές, όλα χειροποίητα. Νίκες και δόξες κι ένας κότινος για σύμβολο. Μια κυρία από το Λος Άντζελες πήρε δώρα για τους φίλους της στην Αμερική, στεφάνια. Η Μαρία και η Φένια στέλνουν από τη Μητροπόλεως (111), το σήμα τους: «Ακροκέραμο». Ιστιοπλοϊκά μινιατούρες από μέταλλο, για τους μικρούς Σεβάχ. Η Μαρίαμας πάει στη Μύρινα και στο Μούδρο, στη Λήμνο, στη Μυτιλήνη, στο Καστελόριζο. Για τον κήπο του στο Λιτόχωρο και το οξυγόνο του Ολύμπου, μιλάει ο Δ. Η Νίκη για τα κοσμήματα της. Η Φένια για το καλό το μάτι, το ρόδι, την καλοτυχία… Να κι ένα ρεβανί από τη Βέροια κι έκλεισε σιροπιαστό το μεσημέρι.

Τάε Κβον Ντο, Ιντιάνα Τζόουνς, διακοπές στη Ρώμη. Μεσημέρι στην Παλαιών Πατρών Γερμανού (12), στο «Cityzen», με τη μικρή Ιφιγένεια στα κέφια της, να μου δείχνει κινήσεις τάε κβον ντο. «Πόδι, χέρι, μυαλό». «Τζιρούκι θα πει γροθιά». Μ’ έβγαλε νοκ- άουτ κι είπα να το γυρίσουμε στη μυθολογία. Στον Θεό Άρη, «από τα αγόρια του Ολύμπου αυτός μου αρέσει». Ο Φώτης ταξιδεύει… στη Νεκρά Θάλασσα και την Πέτρα. «Πετύχαμε κι έναν γάμο στην έρημο». Για τύπους σαν τον Ιντιάνα Τζόουνς και τον Λόρενς της Αραβίας, η Ιορδανία είναι ταμάμ. Για σουβενίρ πήρε το μαχαίρι «που δίνουν στα αγόρια όταν ενηλικιώνονται». Μπαίνει στην κουβέντα, με το νάζι της, η Τζένη, κορίτσι με τρυφερές αναμνήσεις από Ρώμη-Φλωρεντία-Βενετία: αρχιτεκτονικοί περίπατοι, σεμινάρια κρασιού, φλερτ και γόνδολες. Τζένη-Τζένη…

Παταγονία, Λιτόχωρο, Λειψοί, Αρκιοί, Θεσσαλονίκη. «Ξέρεις κατά που πέφτει η Ουσουάγια;» με ρωτάει ο Πρίγκηπας. «Είναι η πιο νότια πόλη του πλανήτη, στη Γη του Πυρός». Η κουβέντα με τον Γιώργο, είναι σα να στροβιλίζεις την υδρόγειο σφαίρα. Παταγονία, Μπουένος Άιρες, οι κορυφογραμμές της Χιλής, τα υψίπεδα των Άνδεων. Τοπία ασύλληπτα, Ινδιάνοι που πρέπει οπωσδήποτε να ανακαλύψουμε, βουνά, λίμνες, ατελείωτα χιλιόμετρα. Πίνω φλαμούρι από το Λιτόχωρο, το μέλι από την Χαλκιδική. Και μια κόκκινη «Παράγκα» για το καλό. «Καλοκαίρι μόνο στο Αιγαίο, δεν αξίζει τίποτα άλλο». Με το σκάφος του, «το λατινάκι του Πρίγκηπα είναι το καμάρι της Μεσογείου», αλωνίζει τα νησιά: Λειψοί, Αρκιοί, Λέβιθα.Του λέγω πως είμαι Μικρασιάτης. Θυμάται τον Βαμβακάρη: «Ήρθαν οι Μικρασιάτες και μας έμαθαν να γλεντάμε, να χορεύουμε και να ακούμε μουσικές..». Πρέπει να χεις πολύ θάλασσα μέσα σου για να είσαι «On the road» (Λεωφόρος Νίκης 61).

Ένας σκύλος που παίζει την τεχνολογία στα ποδαράκια του κι ακούσει biscuitradio.com. Τον λένε Μότζο, που θα πει φυλακτό. Αφού παίξεις για λίγο με τον χαδιάρη Μότζο, εξηγείς και στον Dr John (feel good with technology), το σκοπό της επίσκεψης σου. Για τύπους και σαν και μένα, τεχνολογικά ανασφαλείς κι ελαφρώς σκράπες, το εργαστήρι του Γιάννη, Τσιμισκή (124), είναι ταμάμ. Συνεργείο δηλαδή, για πληγωμένους υπολογιστές, ημιθανή κινητά, ταλαιπωρημένα μίξερ, τραυματισμένες τηλεοράσεις, σακατεμένες καφετιέρες και άλλα ιατρικά περιστατικά. Θες και μπαταρίες; Γιάννης και Μότζο, κάνουν τις αθλοπαιδιές τους στο Μελισσοχώρι, μισή ώρα έξω από την Θεσσαλονίκη, ακούνε τζαζ, κλασική και ροκ και προτείνουν στους διψασμένους της μουσικής London Grammar- τρεις Βρετανοί τριπχοπάδες.

Απόγευμα στο «Μπαούλο». Μπαίνεις κι αρχίζεις τις ασκήσεις φαντασίας.  Τα θέματα πολλά: 70ς κοσμήματα, ραδιόφωνα της γιαγιάς, καρέκλες της νοσταλγίας, βαλίτσες, παλιομοδίτικα παιχνίδια… Η δεύτερη ζωή των πραγμάτων, έχει μια ενέργεια τρελή, μπαίνεις στον πειρασμό να σκαρώσεις μυθιστορήματα για τα κρασοπότηρα, τα κομοδίνα, το τζουκ μποξ. Το «Μπαούλο» στην Ισαύρων (8) είναι κάτι σαν μικρό μουσείο. Ο Παναγιώτης (πρόεδρος των Παλαιοπωλών Θεσσαλονίκης) έχει κάνει το ρετρό «Ευαγγέλιο», ολημερίς μαστορεύει και ξαναζωντανεύει έπιπλα κι αντικείμενα, φαγωμένα από τον χρόνο. Με τη Νατάσα μας ενώνουν πολλά. Εκτός από τη vintage λόξα μας, είναι κιεκείνες οι θρυλικές στιγμές στο πρώτο ραδιόφωνο της ζωής μας, πιτσιρίκια τότε στη δημοσιογραφία. Ξεχνιέται βρε, το Δημοτικό Ραδιόφωνο Καλαμαριάς;

Κόψε, ράψε, φτιάξε, ΜΑΚΕ. Πριν από κανά χρόνο περίπου, ο Δήμος, κεφάτος σαν τη σβούρα πάντα, μου μίλησε για το σχέδιο: φτιάχνουμε ένα χώρο για μαστορέματα παντός τύπου, έναν χώρο για εργασίες και συνεργασίες. Γωνία Μητροπόλεως (110) με Φιλικής Εταιρείας, το γκρι μαγαζί με τ’ όνομα ΜΑΚΕ είναι και ξυλουργείο και σιδεράδικο και εικαστικό εργαστήρι και τόπος για κατασκευές και δημιουργικές συναντήσεις. Άμα βρίσκεσαι σε δημιουργικό οίστρο έλα εδώ μέσα, ΜΑΚΕ και ξεσπάθωσε. Με τον Δήμο, κατεβάζουμε σ’ ένα βράδυ μέσα, 4 εκατομμύρια ιδέες, κι όλως περιέργως είναι όλες εφαρμόσιμες. Σιγά τον πολυέλαιο… Τελευταίως, που έχουν πυκνώσει οι επισκέψεις μου στον χώρο (εδώ θα γίνει η έκθεση «ΕΜΟ ο ταξιδιώτης» στις 7 Μαρτίου), μαθαίνω πόσο χρήσιμο πράγμα είναι αυτή η μηχανή κοπής με λέιζερ.

Ωραίο πράγμα το φευγιό. Ο Πέτρος, που’ χει κάνει το γύρο του κόσμου (μια Ανταρκτική του μένει, αλλά δεν θα του γλιτώσει), έκανε το πάθος του επάγγελμα. Γέμισε το βιβλιοπωλείο του ταξιδιωτικούς οδηγούς, λευκώματα, καρτ ποστάλ…και νάτος ο «Traveler». Από την Προξένου Κορομηλά (48), με αγάπη. «Και άσχημα να περάσεις, το ταξίδι είναι κέρδος». Αν είναι αλήθεια αυτό που λένε, ότι ταξιδεύοντας ξεγελάς τον χρόνο, βγαίνεις έξω από τις ώρες, τις μέρες, τους μήνες… τότε ο Πέτρος έχει ζήσει ως σήμερα πολλές ζωές. Του φαίνεται αδιανόητο που ο Θερμαϊκός δεν είναι γεμάτος πανιά και το Σέιχ Σου τίγκα στα ποδήλατα. «Να’ χουμε βουνό και θάλασσα δίπλα μας και να καθόμαστε να βλέπουμε σαπουνόπερες στην τηλεόραση»;

Η «Μαργαρίτα», η Μαργαρώ. Μπες στο πνεύμα της στοάς Κολόμβου. Σουρεαλισμός: μέχρι και δέκα θέματα μπορεί να παίζουν ταυτόχρονα στο τραπέζι. Η Νατάσα Γουίλτον (μεγάλο κελεπούρι), το πιλάτες, ο Βαμβακάρης, η Σκάρλετ Γιόχανσον, τα νέα ρεύματα, το ελληνικό δαιμόνιο και στο πιρούνι ρυζότο με τρούφα και γραβιέρα, μινιατούρες λαχανικών… σερβιρισμένα όλα σε μπακιρένια σκεύη, γαστρονομίες και νοσταλγίες, ο Μίμης Φωτόπουλος, «Έχει κι ένα περίεργο σχήμα η μύτη σου απόψε…» («Ο Θόδωρος και το δίκανο»). Ο Ιεροκλής εξηγεί τι θα πει καλοφαγάς, μου δίνει και μια παραγγελιά, ένα στικάκι με τραγούδια, από Μαραβέγια μέχρι Ζαμπέτα, πες πως έγινε. Μια πατατούλες με λεμονοθύμαρο, δυο ρακές ακόμα, «ώσπου η σύναξις αυτή σαν χωριό αυτόνομο να ξεδιπλωθεί».

«Τα πιο όμορφα μου χρόνια, στην Φλωρεντία». Η Νικολέτα του «Π22», σπούδασε εκεί ιστορία της τέχνης κι ήθελε να μείνει, ήρθε όμως μια βόλτα στην Θεσσαλονίκη να δει τους δικούς της, έκανε δυο παιδιά και πάει η Ιταλία. Η κουβέντα μας, στο μεσημεριάτικο φως της Παλαιών Πατρών Γερμανού (22), είναι ένα χαρμάνι Ελληνικής και Ιταλικής κουλτούρας, όπως και οι μαγειρικές της. Έχω ακούσει πολλούς να παινεύουν την ψαρόσουπά της, έχει όμως και για μας τους ταπεινούς χορτοφάγους, ένα σωρό λιχουδιές. Δεν ακολουθεί συνταγές, μπαίνει στην κουζίνα και αυτοσχεδιάζει, με τον τρόπο της μαμάς, παραδοσιακή αλλά και ανατρεπτική. Είπαμε κι άλλα, για τον Ινδικό Ωκεανό, τον Μαυρίκιο, την Πελοπόνησο, την Κρήτη…, που είναι ένας πλανήτης από μόνη της. Μου έμαθε και το μυλοκόπι.

Κατεβαίνω το δρόμο του Βασίλη Τσιτσάνη. Ο Δημήτρης Νούτσος, άπειρα χρόνια στην Παύλου Μελά (19), γνωρίζει ιστορίες όσο λίγοι. Δοκιμάζοντας γυαλιά, μαθαίνεις απίθανες πληροφορίες για έναν από τους πιο κινηματογραφικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης. Ο Δημήτρης είχε κάποτε το μαγαζί του στον αριθμό 22, εκεί δηλαδή που ήταν το ουζερί του Τσιτσάνη; Μυστήριο τρένο αυτή η ζωή. Κι η Παύλου Μελά άλλο ένα. Μέσα σε λίγα λεπτά μου ξεδιπλώνει 45 μνήμες, από το καπηλειό του Αντώνη και το Πετί Παλέ με τα μπιλιάρδα ως την Κληματαριά και τον Αργυρόπουλο. Η Κατερίνα θυμάται το «Jeanious». Βάζει κι ένα θέμα μεταφυσικό: ποια πλευρά του δρόμου, οι μονοί αριθμοί ή οι ζυγοί, είναι πιο καλότυχη; Τώρα που το λες πάντως, αυτό το πεζοδρόμιο, του 19, έχει άλλη ενέργεια.

Στην οδό Καστριτσίου (12), η μαμά Τούλα, «δια χειρός  Ρεσινιώτου». Έτσι και την πετύχεις να ανοίγει φύλλο για πίτα, κάθεσαι και την χαζεύεις. Τα κουλουράκια της, κοσμήματα. Καταβροχθίζω μια χορτόπιτα, μου μιλάει για την φίλη της Μαρία Εκμετσίογλου με την Πολίτικη κουζίνα της, τις φωτογραφίες που’ χει καδράρει, με τις γυναίκες της Καρπάθου (ρώτησέ την για την Lowenbrau), το αγροτόσπιτο της στη Βέροια, το λικέρ ρόδι, τα μπακιρένια σκεύη, σαν εικαστική εγκατάσταση στον τοίχο: «Κάποια είναι της γιαγιάς μου, οικογενειακά κειμήλια, άλλα τα έχω αγοράσει από τον Σωκράτη, που’ βγαινε κάθε πρωί με την καρότσα του, εκεί στην Ερμού απέναντι από τον ΟΤΕ».

Και τώρα βουρ για Σκωτία. Στην οδό Φιλίππου (12), ο Μιχάλης υπόσχεται τα πιο αθώα «Σκωτσέζικα ντουζ». Τρελές χνουδωτές πατούσες, υγρές μουσούδες, ουρές που κουνιούνται ανεξέλεγκτα με το παραμικρό. Εδώ να δεις χαρές. Με τη στάμπα ενόςσκωτσέζικου τεριέ στο πουκάμισο εργασίας, ο Μιχάλης λούζει, κουρεύει, χτενίζει με μαεστρία και μια τρυφερότητα που καλμάρει ακόμα και το πιο νευρικό κατοικίδιο. Όποτε ξεμένω από «καύσιμα», ανοίγω την πόρτα, παίρνω αγκαλιά τη Μπήλιω και συνέρχομαι. Η Μπήλιω έχει κι έναν αδελφό, τον Άνεμο. Μαμά τους η Γκόλφω. Για τον Άξελ, γράφω και μυθιστόρημα. Μακρινά μακρινά ξαδέλφια όλα, του ταξιδιώτη ΕΜΟ. Κανονική σκωτσέζικη παροικία.

Ανηφορίζω, πιάνω Αγίας Σοφίας, φτάνω Κασσάνδρου, στο αλλοτινό σοκάκι της Αριστομένους (4). Πρωινό Δευτέρας, με όλους του λογαριασμούς ανοιχτούς, προμηθευτές πάνε κι έρχονται, χόρτα από το βουνό, βουβαλίσια μπιφτέκια, ο Δημήτρης στους αριθμούς, ο Γιώργος στην κουζίνα. Παραγγέλνω ένα χαρμάνι βοτάνων, πιάνουμε τις κουβέντες, ο Γιώργος έχει τα ψυχολογικά του, του υπόσχομαι ρεκτιφιέ, μου μιλάει για την αξία της παπαρούνας στο πιάτο, μας διακόπτουν συνέχεια: «χταπόδι έχουμε;», «ζοχιά πήραμε;», «τα αχλάδια έτοιμα;»… Με τον Δημήτρη μας συνδέουν άλλες ιστορίες, γήινες κι εξωγήινες… Με ρακές, μανιτάρια, ρεβυθοκεφτέδες (και κάτι  κρεατοσυνταγές αχτύπητες που δεν τις πολυκαταλαβαίνω ένεκα της χορτοφαγίας μου) και τα πιο ωραία λαϊκά, κάνουμε στη «Νέα Φωλιά» τα πιο τρικούβερτα γλέντια. Έξω καρδιά όλοι.

Μπείτε και κάντε like εδώ για να ενημερώνεστε για όλα τα γραμμένα αποκλειστικά για το parallaximag.gr άρθρα.